| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੪. ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
੧੧੭. ਚੇਤਸੋਤਿ ਕਰਣੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਂਫੁਸਨਂ ਨਾਮ ਅਨੁਭવੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨੁਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ਉਤੁਤ੍ਤਯਾਨੁਰੂਪਤਾવਸੇਨ ਪਾਸਾਦਤ੍ਤਯਂ, ਤਂ વਸੇਨ ਤਿવਿਧਨਾਟਕਭੇਦੋ। ਮਨੋਰਮ੍ਮਤਾਮਤ੍ਤੇਨ ਕਾਮਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤਂ, ਨ ਕਾਮવਸੇਨ। ਨ ਹਿ ਅਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕਾ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ। ਤੇਨਾਹ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ –
117.Cetasoti karaṇe sāmivacanaṃ. Cittena saṃphusanaṃ nāma anubhavoti āha ‘‘cittena anubhūtapubbā’’ti. Ututtayānurūpatāvasena pāsādattayaṃ, taṃ vasena tividhanāṭakabhedo. Manorammatāmattena kāmaguṇaṃ katvā dassitaṃ, na kāmavasena. Na hi abhinikkhamanato uddhaṃ bodhisattassa kāmavitakkā bhūtapubbā. Tenāha māro pāpimā –
‘‘ਸਤ੍ਤ વਸ੍ਸਾਨਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ, ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂ ਪਦਾਪਦਂ।
‘‘Satta vassāni bhagavantaṃ, anubandhiṃ padāpadaṃ;
ਓਤਾਰਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਂ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਤੀਮਤੋ’’ਤਿ॥ (ਸੁ॰ ਨਿ॰ ੪੪੮)।
Otāraṃ nādhigacchissaṃ, sambuddhassa satīmato’’ti. (su. ni. 448);
ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਨਾਮਾਤਿਆਦਿ ਅਨਾਗਤਾਰਮ੍ਮਣਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ। ਅਤ੍ਤਾ ਪਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਰੂਪੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਤਰੂਪੋ, ਉਤ੍ਤਰਪਦੇ ਪੁਰਿਮਪਦਲੋਪੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਿਤਕਾਮਜਾਤਿਕੇਨਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਅਤ੍ਤਰੂਪੇਨਾਤਿ વਾ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਗਹਿਤਸਭਾવੇਨ ਤੁਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠੇਨ ਉਦਗ੍ਗੁਦਗ੍ਗੇਨ। ਅਪ੍ਪਮਾਦੋਤਿ ਅਪ੍ਪਮਜ੍ਜਨਂ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਖਣ੍ਡਕਾਰਿਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਾਤਚ੍ਚਕਿਰਿਯਾ’’ਤਿ। ਅવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਅવੋਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਪ੍ਪਦਾਨਂ। ਪੁਰਿਮੋ વਿਕਪ੍ਪੋ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਰਣવਸੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਅਕਰਣવਸੇਨ। ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਸਤੀਤਿ ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ। ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਸਤਿ ਚ ਤਥਾ ਪવਤ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਪવਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾ।
Metteyyo nāmātiādi anāgatārammaṇadassanamattaṃ, na bodhisattassa evaṃ uppajjatīti. Attā piyāyitabbarūpo etassāti attarūpo, uttarapade purimapadalopenāti ‘‘attano hitakāmajātikenā’’ti attho vutto. Attarūpenāti vā pītisomanassehi gahitasabhāvena tuṭṭhapahaṭṭhena udaggudaggena. Appamādoti appamajjanaṃ kusaladhammesu akhaṇḍakāritāti āha ‘‘sātaccakiriyā’’ti. Avossaggoti cittassa kāmaguṇesu avossajjanaṃ pakkhandituṃ appadānaṃ. Purimo vikappo kusalānaṃ dhammānaṃ karaṇavasena dassito, pacchimo akusalānaṃ akaraṇavasena. Dve dhammāti appamādo satīti dve dhammā. Appamādo sati ca tathā pavattā cattāro kusaladhammakkhandhā veditabbā. Kattabbāti pavattetabbā.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਯਤਨੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਞ੍ਞਿਤੇ ਕਾਰਣੇ ਪਟਿવੇਧੇ। ਤਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਛਨ੍ਨਂ ਆਯਤਨਾਨਂ ਕਾਰਣਂ। ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸਲ਼ਾਯਤਨਨਿਰੋਧੋ વੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮ੍ਹਿ।
Tasmiṃ āyataneti tasmiṃ nibbānasaññite kāraṇe paṭivedhe. Taṃ kāraṇanti channaṃ āyatanānaṃ kāraṇaṃ. Saḷāyatanaṃ nirujjhati etthāti saḷāyatananirodho vuccati nibbānaṃ. Tenāha ‘‘nibbānaṃ. Taṃ sandhāyā’’tiādi. Nibbānasminti nibbānamhi.
ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Kāmaguṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੪. ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Kāmaguṇasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
