Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਾਲ਼ਿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi

    ੧. ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਕਣ੍ਡਂ

    1. Cittuppādakaṇḍaṃ

    ਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲਂ

    Kāmāvacarakusalaṃ

    ਪਦਭਾਜਨੀ

    Padabhājanī

    . ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਰਸਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ, ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ, વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਪੀਤਿ ਹੋਤਿ, ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ 1 ਹੋਤਿ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਬਲਂ 2 ਹੋਤਿ, ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ, ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ, ਅਮੋਹੋ ਹੋਤਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਹਿਰੀ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ 3 ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ 4 ਹੋਤਿ, ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ 5 ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ 6 ਹੋਤਿ, ਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਥੋ ਹੋਤਿ, વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਹੋਤਿ, ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਹੋਤਿ, ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    1. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, pīti hoti, sukhaṃ hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ 7 hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti, paññindriyaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, somanassindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammādiṭṭhi hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ 8 hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, paññābalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, amoho hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, sammādiṭṭhi hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi 9 hoti, cittapassaddhi 10 hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti, kāyapāguññatā hoti, cittapāguññatā hoti, kāyujukatā 11 hoti, cittujukatā 12 hoti, sati hoti, sampajaññaṃ hoti, samatho hoti, vipassanā hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    . ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ।

    2. Katamo tasmiṃ samaye phasso hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti.

    . ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ।

    3. Katamā tasmiṃ samaye vedanā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye vedanā hoti.

    . ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਞ੍ਞਾ ਸਞ੍ਜਾਨਨਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ।

    4. Katamā tasmiṃ samaye saññā hoti? Yā tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajā saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saññā hoti.

    . ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਚੇਤਨਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਚੇਤਯਿਤਤ੍ਤਂ 13 – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ।

    5. Katamā tasmiṃ samaye cetanā hoti? Yā tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajā cetanā sañcetanā cetayitattaṃ 14 – ayaṃ tasmiṃ samaye cetanā hoti.

    . ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    6. Katamaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti.

    . ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਕ੍ਕੋ વਿਤਕ੍ਕੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਅਪ੍ਪਨਾ ਬ੍ਯਪ੍ਪਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਾ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ।

    7. Katamo tasmiṃ samaye vitakko hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye vitakko hoti.

    . ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਾਰੋ વਿਚਾਰੋ ਅਨੁવਿਚਾਰੋ ਉਪવਿਚਾਰੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਸਨ੍ਧਾਨਤਾ ਅਨੁਪੇਕ੍ਖਨਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ।

    8. Katamo tasmiṃ samaye vicāro hoti? Yo tasmiṃ samaye cāro vicāro anuvicāro upavicāro cittassa anusandhānatā anupekkhanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye vicāro hoti.

    . ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੀਤਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੀਤਿ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਆਮੋਦਨਾ ਪਮੋਦਨਾ ਹਾਸੋ ਪਹਾਸੋ વਿਤ੍ਤਿ ਓਦਗ੍ਯਂ ਅਤ੍ਤਮਨਤਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੀਤਿ ਹੋਤਿ।

    9. Katamā tasmiṃ samaye pīti hoti? Yā tasmiṃ samaye pīti pāmojjaṃ āmodanā pamodanā hāso pahāso vitti odagyaṃ attamanatā cittassa – ayaṃ tasmiṃ samaye pīti hoti.

    ੧੦. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ।

    10. Katamaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti.

    ੧੧. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ।

    11. Katamā tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti.

    ੧੨. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਦਹਨਾ ਓਕਪ੍ਪਨਾ ਅਭਿਪ੍ਪਸਾਦੋ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    12. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti.

    ੧੩. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ 15 ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ 16 ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    13. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho 17 nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī 18 thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti.

    ੧੪. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    14. Katamaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti.

    ੧੫. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    15. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti.

    ੧੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    16. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti.

    ੧੭. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    17. Katamaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti.

    ੧੮. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    18. Katamaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti.

    ੧੯. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤੇਸਂ ਅਰੂਪੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਯੁ ਠਿਤਿ ਯਪਨਾ ਯਾਪਨਾ ਇਰਿਯਨਾ 19 વਤ੍ਤਨਾ ਪਾਲਨਾ ਜੀવਿਤਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    19. Katamaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti? Yo tesaṃ arūpīnaṃ dhammānaṃ āyu ṭhiti yapanā yāpanā iriyanā 20 vattanā pālanā jīvitaṃ jīvitindriyaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti.

    ੨੦. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ।

    20. Katamā tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti.

    ੨੧. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਕ੍ਕੋ વਿਤਕ੍ਕੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਅਪ੍ਪਨਾ ਬ੍ਯਪ੍ਪਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਾ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ।

    21. Katamo tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti.

    ੨੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ।

    22. Katamo tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti.

    ੨੩. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ।

    23. Katamā tasmiṃ samaye sammāsati hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsati hoti.

    ੨੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ।

    24. Katamo tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti.

    ੨੫. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਦਹਨਾ ਓਕਪ੍ਪਨਾ ਅਭਿਪ੍ਪਸਾਦੋ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    25. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti.

    ੨੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    26. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti.

    ੨੭. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    27. Katamaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti.

    ੨੮. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    28. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti.

    ੨੯. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    29. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti.

    ੩੦. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰੀਯਤਿ ਹਿਰਿਯਿਤਬ੍ਬੇਨ ਹਿਰੀਯਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    30. Katamaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye hirīyati hiriyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti.

    ੩੧. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਤਬ੍ਬੇਨ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    31. Katamaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye ottappati ottappitabbena ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti.

    ੩੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਅਲੁਬ੍ਭਨਾ ਅਲੁਬ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ ਅਸਾਰਾਗੋ ਅਸਾਰਜ੍ਜਨਾ ਅਸਾਰਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਂ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਲੋਭੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ।

    32. Katamo tasmiṃ samaye alobho hoti? Yo tasmiṃ samaye alobho alubbhanā alubbhitattaṃ asārāgo asārajjanā asārajjitattaṃ anabhijjhā alobho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye alobho hoti.

    ੩੩. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਅਦੁਸ੍ਸਨਾ ਅਦੁਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਂ 21 ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੋ ਅਦੋਸੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ?

    33. Katamo tasmiṃ samaye adoso hoti? Yo tasmiṃ samaye adoso adussanā adussitattaṃ 22 abyāpādo abyāpajjo adoso kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye adoso hoti?

    ੩੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਮੋਹੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਅਮੋਹੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਮੋਹੋ ਹੋਤਿ।

    34. Katamo tasmiṃ samaye amoho hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi amoho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye amoho hoti.

    ੩੫. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਅਲੁਬ੍ਭਨਾ ਅਲੁਬ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ ਅਸਾਰਾਗੋ ਅਸਾਰਜ੍ਜਨਾ ਅਸਾਰਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਂ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਲੋਭੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਹੋਤਿ।

    35. Katamā tasmiṃ samaye anabhijjhā hoti? Yo tasmiṃ samaye alobho alubbhanā alubbhitattaṃ asārāgo asārajjanā asārajjitattaṃ anabhijjhā alobho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye anabhijjhā hoti.

    ੩੬. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਅਦੁਸ੍ਸਨਾ ਅਦੁਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਂ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੋ ਅਦੋਸੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹੋਤਿ।

    36. Katamo tasmiṃ samaye abyāpādo hoti? Yo tasmiṃ samaye adoso adussanā adussitattaṃ abyāpādo abyāpajjo adoso kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye abyāpādo hoti.

    ੩੭. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ।

    37. Katamā tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti.

    ੩੮. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰੀ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰੀਯਤਿ ਹਿਰਿਯਿਤਬ੍ਬੇਨ ਹਿਰੀਯਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰੀ ਹੋਤਿ।

    38. Katamā tasmiṃ samaye hirī hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye hirīyati hiriyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – ayaṃ tasmiṃ samaye hirī hoti.

    ੩੯. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਤਬ੍ਬੇਨ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ।

    39. Katamaṃ tasmiṃ samaye ottappaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye ottappati ottappitabbena ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye ottappaṃ hoti.

    ੪੦. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਪਟਿਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ 23 ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਾ ਪਟਿਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਾ 24 ਪਟਿਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ 25 – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ।

    40. Katamā tasmiṃ samaye kāyapassaddhi hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa passaddhi paṭipassaddhi 26 passambhanā paṭipassambhanā 27 paṭipassambhitattaṃ 28 – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyapassaddhi hoti.

    ੪੧. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਪਟਿਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਾ ਪਟਿਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਾ ਪਟਿਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ।

    41. Katamā tasmiṃ samaye cittapassaddhi hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa passaddhi paṭipassaddhi passambhanā paṭipassambhanā paṭipassambhitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye cittapassaddhi hoti.

    ੪੨. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਲਹੁਤਾ ਲਹੁਪਰਿਣਾਮਤਾ ਅਦਨ੍ਧਨਤਾ ਅવਿਤ੍ਥਨਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ।

    42. Katamā tasmiṃ samaye kāyalahutā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa lahutā lahupariṇāmatā adandhanatā avitthanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyalahutā hoti.

    ੪੩. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਲਹੁਤਾ ਲਹੁਪਰਿਣਾਮਤਾ ਅਦਨ੍ਧਨਤਾ ਅવਿਤ੍ਥਨਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ।

    43. Katamā tasmiṃ samaye cittalahutā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa lahutā lahupariṇāmatā adandhanatā avitthanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye cittalahutā hoti.

    ੪੪. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਮੁਦੁਤਾ ਮਦ੍ਦવਤਾ ਅਕਕ੍ਖਲ਼ਤਾ ਅਕਥਿਨਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ।

    44. Katamā tasmiṃ samaye kāyamudutā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa mudutā maddavatā akakkhaḷatā akathinatā – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyamudutā hoti.

    ੪੫. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਮੁਦੁਤਾ ਮਦ੍ਦવਤਾ ਅਕਕ੍ਖਲ਼ਤਾ ਅਕਥਿਨਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ।

    45. Katamā tasmiṃ samaye cittamudutā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa mudutā maddavatā akakkhaḷatā akathinatā – ayaṃ tasmiṃ samaye cittamudutā hoti.

    ੪੬. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਭਾવੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ।

    46. Katamā tasmiṃ samaye kāyakammaññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa kammaññatā kammaññattaṃ kammaññabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyakammaññatā hoti.

    ੪੭. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞਭਾવੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ।

    47. Katamā tasmiṃ samaye cittakammaññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa kammaññatā kammaññattaṃ kammaññabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye cittakammaññatā hoti.

    ੪੮. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਪਗੁਣਤਾ ਪਗੁਣਤ੍ਤਂ ਪਗੁਣਭਾવੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ।

    48. Katamā tasmiṃ samaye kāyapāguññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa paguṇatā paguṇattaṃ paguṇabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyapāguññatā hoti.

    ੪੯. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਪਗੁਣਤਾ ਪਗੁਣਤ੍ਤਂ ਪਗੁਣਭਾવੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ।

    49. Katamā tasmiṃ samaye cittapāguññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa paguṇatā paguṇattaṃ paguṇabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye cittapāguññatā hoti.

    ੫੦. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਉਜੁਤਾ ਉਜੁਕਤਾ ਅਜਿਮ੍ਹਤਾ ਅવਙ੍ਕਤਾ ਅਕੁਟਿਲਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ।

    50. Katamā tasmiṃ samaye kāyujukatā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa ujutā ujukatā ajimhatā avaṅkatā akuṭilatā – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyujukatā hoti.

    ੫੧. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਉਜੁਤਾ ਉਜੁਕਤਾ ਅਜਿਮ੍ਹਤਾ ਅવਙ੍ਕਤਾ ਅਕੁਟਿਲਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ।

    51. Katamā tasmiṃ samaye cittujukatā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa ujutā ujukatā ajimhatā avaṅkatā akuṭilatā – ayaṃ tasmiṃ samaye cittujukatā hoti.

    ੫੨. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਹੋਤਿ।

    52. Katamā tasmiṃ samaye sati hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ tasmiṃ samaye sati hoti.

    ੫੩. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ।

    53. Katamaṃ tasmiṃ samaye sampajaññaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye sampajaññaṃ hoti.

    ੫੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਥੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਥੋ ਹੋਤਿ।

    54. Katamo tasmiṃ samaye samatho hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye samatho hoti.

    ੫੫. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਹੋਤਿ।

    55. Katamā tasmiṃ samaye vipassanā hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye vipassanā hoti.

    ੫੬. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਹੋਤਿ।

    56. Katamo tasmiṃ samaye paggāho hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ tasmiṃ samaye paggāho hoti.

    ੫੭. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ।

    57. Katamo tasmiṃ samaye avikkhepo hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye avikkhepo hoti.

    ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ਪਦਭਾਜਨੀਯਂ।

    Padabhājanīyaṃ.

    ਪਠਮਭਾਣવਾਰੋ।

    Paṭhamabhāṇavāro.

    ਕੋਟ੍ਠਾਸવਾਰੋ

    Koṭṭhāsavāro

    ੫੮. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વਾਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਯੋ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਤ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਯੋ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕੋ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਏਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਏਕੋ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਏਕੋ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਏਕੋ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਏਕਂ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਏਕਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ, ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    58. Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti, dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti, aṭṭhindriyāni honti, pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, pañcaṅgiko maggo hoti, satta balāni honti, tayo hetū honti, eko phasso hoti, ekā vedanā hoti, ekā saññā hoti, ekā cetanā hoti, ekaṃ cittaṃ hoti, eko vedanākkhandho hoti, eko saññākkhandho hoti, eko saṅkhārakkhandho hoti, eko viññāṇakkhandho hoti, ekaṃ manāyatanaṃ hoti, ekaṃ manindriyaṃ hoti, ekā manoviññāṇadhātu hoti, ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ੫੯. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ।

    59. Katame tasmiṃ samaye cattāro khandhā honti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho.

    ੬੦. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    60. Katamo tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti.

    ੬੧. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਸਞ੍ਜਾਨਨਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    61. Katamo tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti? Yā tasmiṃ samaye saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti.

    ੬੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਫਸ੍ਸੋ ਚੇਤਨਾ વਿਤਕ੍ਕੋ વਿਚਾਰੋ ਪੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹਿਰਿਬਲਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਅਲੋਭੋ ਅਦੋਸੋ ਅਮੋਹੋ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਸਤਿ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਸਮਥੋ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਠਪੇਤ੍વਾ 29 વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    62. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro pīti cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso amoho anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati sampajaññaṃ samatho vipassanā paggāho avikkhepo; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā 30 vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti.

    ੬੩. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    63. Katamo tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti ? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti.

    ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Ime tasmiṃ samaye cattāro khandhā honti.

    ੬੪. ਕਤਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦ੍વਾਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਮਨਾਯਤਨਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ।

    64. Katamāni tasmiṃ samaye dvāyatanāni honti? Manāyatanaṃ dhammāyatanaṃ.

    ੬੫. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ।

    65. Katamaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti.

    ੬੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ।

    66. Katamaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti.

    ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦ੍વਾਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Imāni tasmiṃ samaye dvāyatanāni honti.

    ੬੭. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ।

    67. Katamā tasmiṃ samaye dve dhātuyo honti? Manoviññāṇadhātu, dhammadhātu.

    ੬੮. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ।

    68. Katamā tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti.

    ੬੯. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ।

    69. Katamā tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – ayaṃ tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti.

    ਇਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Imā tasmiṃ samaye dve dhātuyo honti.

    ੭੦. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਯੋ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਫਸ੍ਸਾਹਾਰੋ, ਮਨੋਸਞ੍ਚੇਤਨਾਹਾਰੋ , વਿਞ੍ਞਾਣਾਹਾਰੋ।

    70. Katame tasmiṃ samaye tayo āhārā honti? Phassāhāro, manosañcetanāhāro , viññāṇāhāro.

    ੭੧. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸਾਹਾਰੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸਾਹਾਰੋ ਹੋਤਿ।

    71. Katamo tasmiṃ samaye phassāhāro hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye phassāhāro hoti.

    ੭੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨੋਸਞ੍ਚੇਤਨਾਹਾਰੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਚੇਤਯਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨੋਸਞ੍ਚੇਤਨਾਹਾਰੋ ਹੋਤਿ।

    72. Katamo tasmiṃ samaye manosañcetanāhāro hoti? Yā tasmiṃ samaye cetanā sañcetanā cetayitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye manosañcetanāhāro hoti.

    ੭੩. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਾਹਾਰੋ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਾਹਾਰੋ ਹੋਤਿ।

    73. Katamo tasmiṃ samaye viññāṇāhāro hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye viññāṇāhāro hoti.

    ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਯੋ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Ime tasmiṃ samaye tayo āhārā honti.

    ੭੪. ਕਤਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ।

    74. Katamāni tasmiṃ samaye aṭṭhindriyāni honti? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ, manindriyaṃ, somanassindriyaṃ, jīvitindriyaṃ.

    ੭੫. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਦਹਨਾ ਓਕਪ੍ਪਨਾ ਅਭਿਪ੍ਪਸਾਦੋ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    75. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti.

    ੭੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    76. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti.

    ੭੭. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    77. Katamaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti.

    ੭੮. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    78. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti.

    ੭੯. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    79. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti.

    ੮੦. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    80. Katamaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti.

    ੮੧. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    81. Katamaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti.

    ੮੨. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤੇਸਂ ਅਰੂਪੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਯੁ ਠਿਤਿ ਯਪਨਾ ਯਾਪਨਾ ਇਰਿਯਨਾ વਤ੍ਤਨਾ ਪਾਲਨਾ ਜੀવਿਤਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ ।

    82. Katamaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti? Yo tesaṃ arūpīnaṃ dhammānaṃ āyu ṭhiti yapanā yāpanā iriyanā vattanā pālanā jīvitaṃ jīvitindriyaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti .

    ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Imāni tasmiṃ samaye aṭṭhindriyāni honti.

    ੮੩. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ? વਿਤਕ੍ਕੋ, વਿਚਾਰੋ, ਪੀਤਿ, ਸੁਖਂ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ।

    83. Katamaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti? Vitakko, vicāro, pīti, sukhaṃ, cittassekaggatā.

    ੮੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਕ੍ਕੋ વਿਤਕ੍ਕੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਅਪ੍ਪਨਾ ਬ੍ਯਪ੍ਪਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਾ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ।

    84. Katamo tasmiṃ samaye vitakko hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye vitakko hoti.

    ੮੫. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਾਰੋ વਿਚਾਰੋ ਅਨੁવਿਚਾਰੋ ਉਪવਿਚਾਰੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਸਨ੍ਧਾਨਤਾ ਅਨੁਪੇਕ੍ਖਨਤਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ।

    85. Katamo tasmiṃ samaye vicāro hoti? Yo tasmiṃ samaye cāro vicāro anuvicāro upavicāro cittassa anusandhānatā anupekkhanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye vicāro hoti.

    ੮੬. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੀਤਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੀਤਿ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਆਮੋਦਨਾ ਪਮੋਦਨਾ ਹਾਸੋ ਪਹਾਸੋ વਿਤ੍ਤਿ ਓਦਗ੍ਯਂ ਅਤ੍ਤਮਨਤਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੀਤਿ ਹੋਤਿ।

    86. Katamā tasmiṃ samaye pīti hoti? Yā tasmiṃ samaye pīti pāmojjaṃ āmodanā pamodanā hāso pahāso vitti odagyaṃ attamanatā cittassa – ayaṃ tasmiṃ samaye pīti hoti.

    ੮੭. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ।

    87. Katamaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti.

    ੮੮. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ।

    88. Katamā tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti.

    ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ।

    Idaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti.

    ੮੯. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ? ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ।

    89. Katamo tasmiṃ samaye pañcaṅgiko maggo hoti? Sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi.

    ੯੦. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ।

    90. Katamā tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti.

    ੯੧. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਕ੍ਕੋ વਿਤਕ੍ਕੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਅਪ੍ਪਨਾ ਬ੍ਯਪ੍ਪਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਾ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ।

    91. Katamo tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti.

    ੯੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ।

    92. Katamo tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti.

    ੯੩. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ।

    93. Katamā tasmiṃ samaye sammāsati hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsati hoti.

    ੯੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ।

    94. Katamo tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti.

    ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ।

    Ayaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgiko maggo hoti.

    ੯੫. ਕਤਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤ੍ਤ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ, વੀਰਿਯਬਲਂ, ਸਤਿਬਲਂ, ਸਮਾਧਿਬਲਂ, ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ, ਹਿਰਿਬਲਂ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ।

    95. Katamāni tasmiṃ samaye satta balāni honti? Saddhābalaṃ, vīriyabalaṃ, satibalaṃ, samādhibalaṃ, paññābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ.

    ੯੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਦਹਨਾ ਓਕਪ੍ਪਨਾ ਅਭਿਪ੍ਪਸਾਦੋ ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    96. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti.

    ੯੭. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਪਰਕ੍ਕਮੋ ਉਯ੍ਯਾਮੋ વਾਯਾਮੋ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਥਾਮੋ ਧਿਤਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਧੁਰਸਮ੍ਪਗ੍ਗਾਹੋ વੀਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    97. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti.

    ੯੮. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    98. Katamaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti.

    ੯੯. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ ਸਣ੍ਠਿਤਿ ਅવਟ੍ਠਿਤਿ ਅવਿਸਾਹਾਰੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅવਿਸਾਹਟਮਾਨਸਤਾ ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    99. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti.

    ੧੦੦. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ વਿਚਯੋ ਪવਿਚਯੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ વੇਭਬ੍ਯਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ ਭੂਰੀ ਮੇਧਾ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਪਤੋਦੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    100. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti.

    ੧੦੧. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰੀਯਤਿ ਹਿਰਿਯਿਤਬ੍ਬੇਨ ਹਿਰੀਯਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    101. Katamaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye hirīyati hiriyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti.

    ੧੦੨. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਤਬ੍ਬੇਨ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ।

    102. Katamaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye ottappati ottappitabbena ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti.

    ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤ੍ਤ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Imāni tasmiṃ samaye satta balāni honti.

    ੧੦੩. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਯੋ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਲੋਭੋ, ਅਦੋਸੋ, ਅਮੋਹੋ।

    103. Katame tasmiṃ samaye tayo hetū honti? Alobho, adoso, amoho.

    ੧੦੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਅਲੁਬ੍ਭਨਾ ਅਲੁਬ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ ਅਸਾਰਾਗੋ ਅਸਾਰਜ੍ਜਨਾ ਅਸਾਰਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਂ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਲੋਭੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ।

    104. Katamo tasmiṃ samaye alobho hoti? Yo tasmiṃ samaye alobho alubbhanā alubbhitattaṃ asārāgo asārajjanā asārajjitattaṃ anabhijjhā alobho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye alobho hoti.

    ੧੦੫. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਅਦੁਸ੍ਸਨਾ ਅਦੁਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਂ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੋ ਅਦੋਸੋ ਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ।

    105. Katamo tasmiṃ samaye adoso hoti? Yo tasmiṃ samaye adoso adussanā adussitattaṃ abyāpādo abyāpajjo adoso kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye adoso hoti.

    ੧੦੬. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਮੋਹੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਮੋਹੋ ਹੋਤਿ।

    106. Katamo tasmiṃ samaye amoho hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye amoho hoti.

    ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਯੋ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Ime tasmiṃ samaye tayo hetū honti.

    ੧੦੭. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ।

    107. Katamo tasmiṃ samaye eko phasso hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye eko phasso hoti.

    ੧੦੮. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ।

    108. Katamā tasmiṃ samaye ekā vedanā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā vedanā hoti.

    ੧੦੯. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਸਞ੍ਜਾਨਨਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ।

    109. Katamā tasmiṃ samaye ekā saññā hoti? Yā tasmiṃ samaye saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā saññā hoti.

    ੧੧੦. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਚੇਤਯਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ।

    110. Katamā tasmiṃ samaye ekā cetanā hoti? Yā tasmiṃ samaye cetanā sañcetanā cetayitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā cetanā hoti.

    ੧੧੧. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    111. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ cittaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ cittaṃ hoti.

    ੧੧੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸੁਖਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਸਾਤਂ ਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਸਾਤਾ ਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    112. Katamo tasmiṃ samaye eko vedanākkhandho hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye eko vedanākkhandho hoti.

    ੧੧੩. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਸਞ੍ਜਾਨਨਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    113. Katamo tasmiṃ samaye eko saññākkhandho hoti? Yā tasmiṃ samaye saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye eko saññākkhandho hoti.

    ੧੧੪. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਫਸ੍ਸੋ ਚੇਤਨਾ વਿਤਕ੍ਕੋ વਿਚਾਰੋ ਪੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹਿਰਿਬਲਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਅਲੋਭੋ ਅਦੋਸੋ ਅਮੋਹੋ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਸਤਿ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਸਮਥੋ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਠਪੇਤ੍વਾ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    114. Katamo tasmiṃ samaye eko saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro pīti cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso amoho anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati sampajaññaṃ samatho vipassanā paggāho avikkhepo; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye eko saṅkhārakkhandho hoti.

    ੧੧੫. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    115. Katamo tasmiṃ samaye eko viññāṇakkhandho hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye eko viññāṇakkhandho hoti.

    ੧੧੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ।

    116. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manāyatanaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manāyatanaṃ hoti.

    ੧੧੭. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    117. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manindriyaṃ hoti.

    ੧੧੮. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਹਦਯਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਮਨੋ ਮਨਾਯਤਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ।

    118. Katamā tasmiṃ samaye ekā manoviññāṇadhātu hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā manoviññāṇadhātu hoti.

    ੧੧੯. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ , ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ।

    119. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho , saṅkhārakkhandho – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti.

    ੧੨੦. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ।

    120. Katamā tasmiṃ samaye ekā dhammadhātu hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā dhammadhātu hoti.

    ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ਕੋਟ੍ਠਾਸવਾਰੋ।

    Koṭṭhāsavāro.

    ਸੁਞ੍ਞਤવਾਰੋ

    Suññatavāro

    ੧੨੧. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਆਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ, ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ, ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    121. Tasmiṃ kho pana samaye dhammā honti, khandhā honti, āyatanāni honti, dhātuyo honti, āhārā honti, indriyāni honti, jhānaṃ hoti, maggo hoti, balāni honti, hetū honti, phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vedanākkhandho hoti, saññākkhandho hoti, saṅkhārakkhandho hoti, viññāṇakkhandho hoti, manāyatanaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, manoviññāṇadhātu hoti, dhammāyatanaṃ hoti, dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ੧੨੨. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    122. Katame tasmiṃ samaye dhammā honti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho – ime tasmiṃ samaye dhammā honti.

    ੧੨੩. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ , ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    123. Katame tasmiṃ samaye khandhā honti? Vedanākkhandho, saññākkhandho , saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho – ime tasmiṃ samaye khandhā honti.

    ੧੨੪. ਕਤਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਆਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਮਨਾਯਤਨਂ, ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ – ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਆਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    124. Katamāni tasmiṃ samaye āyatanāni honti? Manāyatanaṃ, dhammāyatanaṃ – imāni tasmiṃ samaye āyatanāni honti.

    ੧੨੫. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    125. Katamā tasmiṃ samaye dhātuyo honti? Manoviññāṇadhātu, dhammadhātu – imā tasmiṃ samaye dhātuyo honti.

    ੧੨੬. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਫਸ੍ਸਾਹਾਰੋ, ਮਨੋਸਞ੍ਚੇਤਨਾਹਾਰੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਾਹਾਰੋ – ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    126. Katame tasmiṃ samaye āhārā honti? Phassāhāro, manosañcetanāhāro, viññāṇāhāro – ime tasmiṃ samaye āhārā honti.

    ੧੨੭. ਕਤਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ – ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    127. Katamāni tasmiṃ samaye indriyāni honti? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ, manindriyaṃ, somanassindriyaṃ, jīvitindriyaṃ – imāni tasmiṃ samaye indriyāni honti.

    ੧੨੮. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ? વਿਤਕ੍ਕੋ, વਿਚਾਰੋ, ਪੀਤਿ, ਸੁਖਂ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ।

    128. Katamaṃ tasmiṃ samaye jhānaṃ hoti? Vitakko, vicāro, pīti, sukhaṃ, cittassekaggatā – idaṃ tasmiṃ samaye jhānaṃ hoti.

    ੧੨੯. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ? ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ।

    129. Katamo tasmiṃ samaye maggo hoti? Sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye maggo hoti.

    ੧੩੦. ਕਤਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ, વੀਰਿਯਬਲਂ, ਸਤਿਬਲਂ, ਸਮਾਧਿਬਲਂ, ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ, ਹਿਰਿਬਲਂ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ – ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    130. Katamāni tasmiṃ samaye balāni honti? Saddhābalaṃ, vīriyabalaṃ, satibalaṃ, samādhibalaṃ, paññābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ – imāni tasmiṃ samaye balāni honti.

    ੧੩੧. ਕਤਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਲੋਭੋ, ਅਦੋਸੋ, ਅਮੋਹੋ – ਇਮੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    131. Katame tasmiṃ samaye hetū honti? Alobho, adoso, amoho – ime tasmiṃ samaye hetū honti.

    ੧੩੨. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ।

    132. Katamo tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti.

    ੧੩੩. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ।

    133. Katamā tasmiṃ samaye vedanā hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye vedanā hoti.

    ੧੩੪. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ।

    134. Katamā tasmiṃ samaye saññā hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye saññā hoti.

    ੧੩੫. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ?

    135. Katamā tasmiṃ samaye cetanā hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye cetanā hoti?

    ੧੩੬. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    136. Katamaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti…pe… idaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti.

    ੧੩੭. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    137. Katamo tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti.

    ੧੩੮. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    138. Katamo tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti.

    ੧੩੯. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    139. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti.

    ੧੪੦. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ।

    140. Katamo tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti.

    ੧੪੧. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ।

    141. Katamaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti…pe… idaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti.

    ੧੪੨. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।

    142. Katamaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti…pe… idaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti.

    ੧੪੩. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਹੋਤਿ।

    143. Katamā tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti.

    ੧੪੪. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ।

    144. Katamaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti.

    ੧੪੫. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ।

    145. Katamā tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – ayaṃ tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti.

    ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ਸੁਞ੍ਞਤવਾਰੋ।

    Suññatavāro.

    ਪਠਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Paṭhamaṃ cittaṃ.

    ੧੪੬. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    146. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਦੁਤਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Dutiyaṃ cittaṃ.

    ੧੪੭. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਰਸਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ, ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ, વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਪੀਤਿ ਹੋਤਿ, ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ , ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ, ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹੋਤਿ, ਹਿਰੀ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮਥੋ ਹੋਤਿ, ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਹੋਤਿ, ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ…ਪੇ॰…।

    147. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, pīti hoti, sukhaṃ hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti , manindriyaṃ hoti, somanassindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi hoti, cittapassaddhi hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti, kāyapāguññatā hoti, cittapāguññatā hoti, kāyujukatā hoti, cittujukatā hoti, sati hoti, samatho hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વਾਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਯੋ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਤ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ, ਛ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વੇ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕੋ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ…ਪੇ॰…।

    Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti, dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti, sattindriyāni honti , pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, caturaṅgiko maggo hoti, cha balāni honti, dve hetū honti, eko phasso hoti…pe… ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ੧੪੮. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਫਸ੍ਸੋ ਚੇਤਨਾ વਿਤਕ੍ਕੋ વਿਚਾਰੋ ਪੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹਿਰਿਬਲਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਅਲੋਭੋ ਅਦੋਸੋ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਸਤਿ ਸਮਥੋ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਠਪੇਤ੍વਾ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    148. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro pīti cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso anabhijjhā abyāpādo hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati samatho paggāho avikkhepo; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਤਤਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Tatiyaṃ cittaṃ.

    ੧੪੯. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    149. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Catutthaṃ cittaṃ.

    ੧੫੦. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਰਸਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ, ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ, વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ, ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ, ਅਮੋਹੋ ਹੋਤਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਹਿਰੀ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਥੋ ਹੋਤਿ, વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਹੋਤਿ, ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਹੋਤਿ, ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    150. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, upekkhā hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti, paññindriyaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, upekkhindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammādiṭṭhi hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, paññābalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, amoho hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, sammādiṭṭhi hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi hoti, cittapassaddhi hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti kāyapāguññatā hoti, cittapāguññatā hoti, kāyujukatā hoti, cittujukatā hoti, sati hoti, sampajaññaṃ hoti, samatho hoti, vipassanā hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ੧੫੧. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਨਾ ਸਂਫੁਸਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ।

    151. Katamo tasmiṃ samaye phasso hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti.

    ੧੫੨. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਜ੍ਜਾਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਨੇવ ਸਾਤਂ ਨਾਸਾਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰…।

    152. Katamā tasmiṃ samaye vedanā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajaṃ cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye vedanā hoti…pe….

    ੧੫੩. ਕਤਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਨੇવ ਸਾਤਂ ਨਾਸਾਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰…।

    153. Katamā tasmiṃ samaye upekkhā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye upekkhā hoti…pe….

    ੧੫੪. ਕਤਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ? ਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਸਿਕਂ ਨੇવ ਸਾਤਂ ਨਾਸਾਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વੇਦਯਿਤਂ ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ…ਪੇ॰…।

    154. Katamaṃ tasmiṃ samaye upekkhindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye upekkhindriyaṃ hoti…pe… ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વਾਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਯੋ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਤ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਯੋ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕੋ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ…ਪੇ॰…।

    Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti , dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti, aṭṭhindriyāni honti, caturaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, pañcaṅgiko maggo hoti, satta balāni honti, tayo hetū honti, eko phasso hoti…pe… ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ੧੫੫. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਫਸ੍ਸੋ ਚੇਤਨਾ વਿਤਕ੍ਕੋ વਿਚਾਰੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਹਿਰਿਬਲਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਅਲੋਭੋ ਅਦੋਸੋ ਅਮੋਹੋ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਸਤਿ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਸਮਥੋ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।

    155. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso amoho anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati sampajaññaṃ samatho vipassanā paggāho avikkhepo.

    ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਠਪੇਤ੍વਾ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਪਞ੍ਚਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Pañcamaṃ cittaṃ.

    ੧੫੬. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    156. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਛਟ੍ਠਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Chaṭṭhaṃ cittaṃ.

    ੧੫੭. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਂ ਞਾਣવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਰਸਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, વੇਦਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਾ ਹੋਤਿ, ਚੇਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, વਿਤਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ, વਿਚਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਹਿਰਿਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਅਲੋਭੋ ਹੋਤਿ, ਅਦੋਸੋ ਹੋਤਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹੋਤਿ, ਹਿਰੀ ਹੋਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ , ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਮਥੋ ਹੋਤਿ, ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਹੋਤਿ, ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ…ਪੇ॰…।

    157. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, upekkhā hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, upekkhindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi hoti, cittapassaddhi hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti, kāyapāguññatā hoti , cittapāguññatā hoti, kāyujukatā hoti, cittujukatā hoti, sati hoti, samatho hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વਾਯਤਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਯੋ ਆਹਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਸਤ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ , ਛ ਬਲਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍વੇ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕੋ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਹੋਤਿ; ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ…ਪੇ॰…।

    Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti, dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti , sattindriyāni honti, caturaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, caturaṅgiko maggo hoti , cha balāni honti, dve hetū honti, eko phasso hoti…pe… ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ੧੫੮. ਕਤਮੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ? ਫਸ੍ਸੋ ਚੇਤਨਾ વਿਤਕ੍ਕੋ વਿਚਾਰੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ વੀਰਿਯਬਲਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਹਿਰਿਬਲਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਬਲਂ ਅਲੋਭੋ ਅਦੋਸੋ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕਾਯਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਚਿਤ੍ਤਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਕਾਯਲਹੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਤਾ ਕਾਯਮੁਦੁਤਾ ਚਿਤ੍ਤਮੁਦੁਤਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਚਿਤ੍ਤਪਾਗੁਞ੍ਞਤਾ ਕਾਯੁਜੁਕਤਾ ਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾ ਸਤਿ ਸਮਥੋ ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।

    158. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso anabhijjhā abyāpādo hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati samatho paggāho avikkhepo.

    ਯੇ વਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਠਪੇਤ੍વਾ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਂ – ਅਯਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਸਤ੍ਤਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Sattamaṃ cittaṃ.

    ੧੫੯. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਂ ਞਾਣવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ વਾ ਯਂ ਯਂ વਾ ਪਨਾਰਬ੍ਭ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।

    159. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ਅਟ੍ਠਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    Aṭṭhamaṃ cittaṃ.

    ਅਟ੍ਠ ਕਾਮਾવਚਰਮਹਾਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਾਨਿ।

    Aṭṭha kāmāvacaramahākusalacittāni.

    ਦੁਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।

    Dutiyabhāṇavāro.







    Footnotes:
    1. વਿਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    2. વਿਰਿਯਬਲਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    3. ਕਾਯਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ (ਸ੍ਯਾ॰)
    4. ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ (ਸ੍ਯਾ॰)
    5. ਕਾਯੁਜ੍ਜੁਕਤਾ (ਸੀ॰ ਕ॰)
    6. ਚਿਤ੍ਤੁਜ੍ਜੁਕਤਾ (ਸੀ॰ ਕ॰)
    7. viriyindriyaṃ (sī. syā.)
    8. viriyabalaṃ (sī. syā.)
    9. kāyappassaddhi (syā.)
    10. cittappassaddhi (syā.)
    11. kāyujjukatā (sī. ka.)
    12. cittujjukatā (sī. ka.)
    13. ਸਞ੍ਚੇਤਯਿਤਤ੍ਤਂ (ਸ੍ਯਾ॰)
    14. sañcetayitattaṃ (syā.)
    15. વਿਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    16. ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹਿ (ਸੀ॰)
    17. viriyārambho (sī. syā.)
    18. ussoḷhi (sī.)
    19. ਇਰੀਯਨਾ (ਸੀ॰)
    20. irīyanā (sī.)
    21. ਅਦੂਸਨਾ ਅਦੂਸਿਤਤ੍ਤਂ (ਸ੍ਯਾ॰)
    22. adūsanā adūsitattaṃ (syā.)
    23. ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    24. ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਾ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    25. ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    26. paṭippassaddhi (sī. syā.)
    27. paṭippassambhanā (sī. syā.)
    28. paṭippassambhitattaṃ (sī. syā.)
    29. ਥਪੇਤ੍વਾ (ਕ॰)
    30. thapetvā (ka.)



    Related texts:




    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact