| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
[២៩៧] ៧. កាមវិលាបជាតកវណ្ណនា
[297] 7. Kāmavilāpajātakavaṇṇanā
ឧច្ចេ សកុណ ឌេមានាតិ ឥទំ សត្ថា ជេតវនេ វិហរន្តោ បុរាណទុតិយិកាបលោភនំ អារព្ភ កថេសិ។ បច្ចុប្បន្នវត្ថុ បុប្ផរត្តជាតកេ (ជា. ១.១.១៤៧) កថិតំ, អតីតវត្ថុ ឥន្ទ្រិយជាតកេ (ជា. ១.៨.៦០ អាទយោ) អាវិភវិស្សតិ។ តំ បន បុរិសំ ជីវន្តំ សូលេ ឧត្តាសេសុំ។ សោ តត្ថ និសិន្នោ អាកាសេន គច្ឆន្តំ ឯកំ កាកំ ទិស្វា តាវខរម្បិ តំ វេទនំ អគណេត្វា បិយភរិយាយ សាសនំ បេសេតុំ កាកំ អាមន្តេន្តោ ឥមា គាថា អាហ –
Uccesakuṇa ḍemānāti idaṃ satthā jetavane viharanto purāṇadutiyikāpalobhanaṃ ārabbha kathesi. Paccuppannavatthu puppharattajātake (jā. 1.1.147) kathitaṃ, atītavatthu indriyajātake (jā. 1.8.60 ādayo) āvibhavissati. Taṃ pana purisaṃ jīvantaṃ sūle uttāsesuṃ. So tattha nisinno ākāsena gacchantaṃ ekaṃ kākaṃ disvā tāvakharampi taṃ vedanaṃ agaṇetvā piyabhariyāya sāsanaṃ pesetuṃ kākaṃ āmantento imā gāthā āha –
១៣៩.
139.
‘‘ឧច្ចេ សកុណ ឌេមាន, បត្តយាន វិហង្គម;
‘‘Ucce sakuṇa ḍemāna, pattayāna vihaṅgama;
វជ្ជាសិ ខោ ត្វំ វាមូរុំ, ចិរំ ខោ សា ករិស្សតិ។
Vajjāsi kho tvaṃ vāmūruṃ, ciraṃ kho sā karissati.
១៤០.
140.
‘‘ឥទំ ខោ សា ន ជានាតិ, អសិំ សត្តិញ្ច ឱឌ្ឌិតំ;
‘‘Idaṃ kho sā na jānāti, asiṃ sattiñca oḍḍitaṃ;
សា ចណ្ឌី កាហតិ កោធំ, តំ មេ តបតិ នោ ឥទំ។
Sā caṇḍī kāhati kodhaṃ, taṃ me tapati no idaṃ.
១៤១.
141.
‘‘ឯស ឧប្បលសន្នាហោ, និក្ខញ្ចុស្សីសកោហិតំ;
‘‘Esa uppalasannāho, nikkhañcussīsakohitaṃ;
កាសិកញ្ច មុទុំ វត្ថំ, តប្បេតុ ធនិកា បិយា’’តិ។
Kāsikañca muduṃ vatthaṃ, tappetu dhanikā piyā’’ti.
តត្ថ ឌេមានាតិ គច្ឆមាន ចរមាន។ បត្តយានាតិ តមេវាលបតិ, តថា វិហង្គមាតិ។ សោ ហិ បត្តេហិ យានំ កត្វា គមនតោ បត្តយានោ, អាកាសេ គមនតោ វិហង្គមោ។ វជ្ជាសីតិ វទេយ្យាសិ។ វាមូរុន្តិ កទលិក្ខន្ធសមានឩរុំ, មម សូលេ និសិន្នភាវំ វទេយ្យាសិ។ ចិរំ ខោ សា ករិស្សតីតិ សា ឥមំ បវត្តិំ អជានមានា មម អាគមនំ ចិរំ ករិស្សតិ, ‘‘ចិរំ មេ គតស្ស បិយស្ស ន ច អាគច្ឆតី’’តិ ឯវំ ចិន្តេស្សតីតិ អត្ថោ។
Tattha ḍemānāti gacchamāna caramāna. Pattayānāti tamevālapati, tathā vihaṅgamāti. So hi pattehi yānaṃ katvā gamanato pattayāno, ākāse gamanato vihaṅgamo. Vajjāsīti vadeyyāsi. Vāmūrunti kadalikkhandhasamānaūruṃ, mama sūle nisinnabhāvaṃ vadeyyāsi. Ciraṃ kho sā karissatīti sā imaṃ pavattiṃ ajānamānā mama āgamanaṃ ciraṃ karissati, ‘‘ciraṃ me gatassa piyassa na ca āgacchatī’’ti evaṃ cintessatīti attho.
អសិំ សត្តិញ្ចាតិ អសិសមានតាយ សត្តិសមានតាយ ច សូលមេវ សន្ធាយ វទតិ។ តញ្ហិ តស្ស ឧត្តាសនត្ថាយ ឱឌ្ឌិតំ ឋបិតំ។ ចណ្ឌីតិ កោធនា។ កាហតិ កោធន្តិ ‘‘អតិចិរាយតី’’តិ មយិ កោធំ ករិស្សតិ។ តំ មេ តបតីតិ តំ តស្សា កុជ្ឈនំ មំ តបតិ។ នោ ឥទន្តិ ឥធ បន ឥទំ សូលំ មំ ន តបតីតិ ទីបេតិ។
Asiṃ sattiñcāti asisamānatāya sattisamānatāya ca sūlameva sandhāya vadati. Tañhi tassa uttāsanatthāya oḍḍitaṃ ṭhapitaṃ. Caṇḍīti kodhanā. Kāhati kodhanti ‘‘aticirāyatī’’ti mayi kodhaṃ karissati. Taṃ me tapatīti taṃ tassā kujjhanaṃ maṃ tapati. No idanti idha pana idaṃ sūlaṃ maṃ na tapatīti dīpeti.
‘‘ឯស ឧប្បលសន្នាហោ’’តិអាទីហិ ឃរេ ឧស្សីសកេ ឋបិតំ អត្តនោ ភណ្ឌំ អាចិក្ខតិ។ តត្ថ ឧប្បលសន្នាហោតិ ឧប្បលោ ច សន្នាហោ ច ឧប្បលសន្នាហោ, ឧប្បលសទិសោ កណយោ ច សន្នាហកោ ចាតិ អត្ថោ។ និក្ខញ្ចាតិ បញ្ចហិ សុវណ្ណេហិ កតំ អង្គុលិមុទ្ទិកំ។ កាសិកញ្ច មុទុ វត្ថន្តិ មុទុំ កាសិកសាដកយុគំ សន្ធាយាហ។ ឯត្តកំ កិរ តេន ឧស្សីសកេ និក្ខិត្តំ។ តប្បេតុ ធនិកា បិយាតិ ឯតំ សព្ពំ គហេត្វា សា មម បិយា ធនត្ថិកា ឥមិនា ធនេន តប្បេតុ បូរេតុ, សន្តុដ្ឋា ហោតូតិ។
‘‘Esa uppalasannāho’’tiādīhi ghare ussīsake ṭhapitaṃ attano bhaṇḍaṃ ācikkhati. Tattha uppalasannāhoti uppalo ca sannāho ca uppalasannāho, uppalasadiso kaṇayo ca sannāhako cāti attho. Nikkhañcāti pañcahi suvaṇṇehi kataṃ aṅgulimuddikaṃ. Kāsikañca mudu vatthanti muduṃ kāsikasāṭakayugaṃ sandhāyāha. Ettakaṃ kira tena ussīsake nikkhittaṃ. Tappetu dhanikā piyāti etaṃ sabbaṃ gahetvā sā mama piyā dhanatthikā iminā dhanena tappetu pūretu, santuṭṭhā hotūti.
ឯវំ សោ បរិទេវមានោវ កាលំ កត្វា និរយេ និព្ពត្តិ។
Evaṃ so paridevamānova kālaṃ katvā niraye nibbatti.
សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា សច្ចានិ បកាសេត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ, សច្ចបរិយោសានេ ឧក្កណ្ឋិតភិក្ខុ, សោតាបត្តិផលេ បតិដ្ឋហិ។ ‘‘តទា ភរិយា ឯតរហិ ភរិយា អហោសិ, យេន បន ទេវបុត្តេន តំ ការណំ ទិដ្ឋំ, សោ អហមេវ អហោសិ’’ន្តិ។
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne ukkaṇṭhitabhikkhu, sotāpattiphale patiṭṭhahi. ‘‘Tadā bhariyā etarahi bhariyā ahosi, yena pana devaputtena taṃ kāraṇaṃ diṭṭhaṃ, so ahameva ahosi’’nti.
កាមវិលាបជាតកវណ្ណនា សត្តមា។
Kāmavilāpajātakavaṇṇanā sattamā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ២៩៧. កាមវិលាបជាតកំ • 297. Kāmavilāpajātakaṃ
