| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒๑๑. กมฺพลานุชานนาทิกถา
211. Kambalānujānanādikathā
๓๓๘. กาสีนนฺติ กาสีนํ ชนปทานํ, กาสิรเฎฺฐ นิวาสีนํ ชนานํ วาฯ ปเสนทิสฺสาติ ปจฺจุฎฺฐํ, ปฎิปกฺขํ วา เสนํ ชินาตีติ ปเสนทิ ชการสฺส ทการํ กตฺวาฯ เอสาติ เอโส กาสิราชาฯ ‘‘สหสฺส’’นฺติ อิมินา กาสิสทฺทสฺส สเงฺกตสงฺขฺยํ ทเสฺสติฯ ตํอคฺฆนโกติ เตน กาสินา อคฺฆนโกฯ กสฺมา อฑฺฒกาสีติ (เถรีคา. อฎฺฐ. ๒๕) วุโตฺตติ อาห ‘‘อยํ ปนา’’ติอาทิฯ อยนฺติ กมฺพโลฯ ปนาติ การณตฺถโชตโกฯ ยสฺมาติ หิ อโตฺถฯ
338.Kāsīnanti kāsīnaṃ janapadānaṃ, kāsiraṭṭhe nivāsīnaṃ janānaṃ vā. Pasenadissāti paccuṭṭhaṃ, paṭipakkhaṃ vā senaṃ jinātīti pasenadi jakārassa dakāraṃ katvā. Esāti eso kāsirājā. ‘‘Sahassa’’nti iminā kāsisaddassa saṅketasaṅkhyaṃ dasseti. Taṃagghanakoti tena kāsinā agghanako. Kasmā aḍḍhakāsīti (therīgā. aṭṭha. 25) vuttoti āha ‘‘ayaṃ panā’’tiādi. Ayanti kambalo. Panāti kāraṇatthajotako. Yasmāti hi attho.
๓๓๙. ภญฺชิตพฺพํ โขมาทีนิ ปญฺจ สุตฺตานิ มิสฺสิตฺวา อวมทฺทิตพฺพนฺติ ภงฺคนฺติ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ภงฺคํ นามา’’ติอาทิฯ วากมยเมวาติ ภงฺคนามเกน วาเกน นิพฺพตฺตเมวฯ
339. Bhañjitabbaṃ khomādīni pañca suttāni missitvā avamadditabbanti bhaṅganti dassento āha ‘‘bhaṅgaṃ nāmā’’tiādi. Vākamayamevāti bhaṅganāmakena vākena nibbattameva.
๓๔๐. เตติ ภิกฺขู, สลฺลกฺขิํสุ กิราติ สมฺพโนฺธฯ เอตสฺสาติ ปทสฺส, อตฺถนฺติ สมฺพโนฺธฯ น อจฺฉิํสูติ น อาสิํสุ, น วสิํสูติ อโตฺถฯ นากามาติ เอตฺถ กมุธาตุ อิจฺฉโตฺถ ยการโลโปติ อาห ‘‘น อนิจฺฉายา’’ติฯ ทาตโพฺพติ ภาโค ทาตโพฺพฯ อุปจาเรติ สุสานสฺส สมีเปฯ ‘‘อกามา ภาคํ ทาตุ’’นฺติ วจนสฺส อเนกนฺตภาวํ ทเสฺสตุํ วุตฺตํ ‘‘ยทิ ปนา’’ติอาทิฯ อิธาติ อิมํ สุสานํฯ ‘‘สมฺปตฺตา คณฺหนฺตู’’ติ เทนฺตีติ โยชนาฯ เยนาติ ภิกฺขุนาฯ สทิสา โอกฺกมิํสูติ เอตฺถ สทิสสโทฺท สมปริยาโยติ อาห ‘‘สมํ โอกฺกมิํสู’’ติฯ สมนฺติ ภาวนปุํสโกฯ สมานทิสายาติ วา ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘เอกทิสาย วา’’ติฯ เอตฺถ ปน ยการโลโป ทฎฺฐโพฺพฯ พหิเมวาติ สุสานโต พหิ เอวฯ กติกนฺติ กเตน ปวตฺตํ สงฺครํฯ
340.Teti bhikkhū, sallakkhiṃsu kirāti sambandho. Etassāti padassa, atthanti sambandho. Na acchiṃsūti na āsiṃsu, na vasiṃsūti attho. Nākāmāti ettha kamudhātu icchattho yakāralopoti āha ‘‘na anicchāyā’’ti. Dātabboti bhāgo dātabbo. Upacāreti susānassa samīpe. ‘‘Akāmā bhāgaṃ dātu’’nti vacanassa anekantabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘yadi panā’’tiādi. Idhāti imaṃ susānaṃ. ‘‘Sampattā gaṇhantū’’ti dentīti yojanā. Yenāti bhikkhunā. Sadisā okkamiṃsūti ettha sadisasaddo samapariyāyoti āha ‘‘samaṃ okkamiṃsū’’ti. Samanti bhāvanapuṃsako. Samānadisāyāti vā dassento āha ‘‘ekadisāya vā’’ti. Ettha pana yakāralopo daṭṭhabbo. Bahimevāti susānato bahi eva. Katikanti katena pavattaṃ saṅgaraṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๒๑๑. กมฺพลานุชานนาทิกถา • 211. Kambalānujānanādikathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / กมฺพลานุชานนาทิกถา • Kambalānujānanādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / กมฺพลานุชานนาทิกถาวณฺณนา • Kambalānujānanādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ภณฺฑาคารสมฺมุติอาทิกถาวณฺณนา • Bhaṇḍāgārasammutiādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ชีวกวตฺถุกถาทิวณฺณนา • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā
