Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಕಮ್ಬಲಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾ
Kambalānujānanādikathā
೩೩೮. ಕಾಸಿರಾಜಾತಿ ಕಾಸೀನಂ ರಾಜಾ; ಪಸೇನದಿಸ್ಸ ಏಕಪಿತಿಕಭಾತಾ ಏಸ। ಅಡ್ಢಕಾಸಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಕಾಸೀತಿ ಸಹಸ್ಸಂ ವುಚ್ಚತಿ ತಂ ಅಗ್ಘನಕೋ ಕಾಸಿಯೋ । ಅಯಂ ಪನ ಪಞ್ಚಸತಾನಿ ಅಗ್ಘತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅಡ್ಢಕಾಸಿಯೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ತೇನೇವಾಹ – ‘‘ಉಪಡ್ಢಕಾಸೀನಂ ಖಮಮಾನ’’ನ್ತಿ।
338.Kāsirājāti kāsīnaṃ rājā; pasenadissa ekapitikabhātā esa. Aḍḍhakāsiyanti ettha kāsīti sahassaṃ vuccati taṃ agghanako kāsiyo . Ayaṃ pana pañcasatāni agghati, tasmā ‘‘aḍḍhakāsiyo’’ti vutto. Tenevāha – ‘‘upaḍḍhakāsīnaṃ khamamāna’’nti.
೩೩೯. ಉಚ್ಚಾವಚಾನೀತಿ ಸುನ್ದರಾನಿ ಚ ಅಸುನ್ದರಾನಿ ಚ। ಭಙ್ಗಂ ನಾಮ ಖೋಮಾದೀಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಸುತ್ತೇಹಿ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಂ; ವಾಕಮಯಮೇವಾತಿಪಿ ವದನ್ತಿ।
339.Uccāvacānīti sundarāni ca asundarāni ca. Bhaṅgaṃ nāma khomādīhi pañcahi suttehi missetvā kataṃ; vākamayamevātipi vadanti.
೩೪೦. ಏಕಂಯೇವ ಭಗವತಾ ಚೀವರಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ನ ದ್ವೇತಿ ತೇ ಕಿರ ಇತರೀತರೇನ ಚೀವರೇನಾತಿ ಏತಸ್ಸ ‘‘ಗಹಪತಿಕೇನ ವಾ ಪಂಸುಕೂಲೇನ ವಾ’’ತಿ ಏವಂ ಅತ್ಥಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖಿಂಸು। ನಾಗಮೇಸುನ್ತಿ ಯಾವ ತೇ ಸುಸಾನತೋ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಾವ ತೇ ನ ಅಚ್ಛಿಂಸು; ಪಕ್ಕಮಿಂಸುಯೇವ। ನಾಕಾಮಾ ಭಾಗಂ ದಾತುನ್ತಿ ನ ಅನಿಚ್ಛಾಯ ದಾತುಂ; ಯದಿ ಪನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ದಾತಬ್ಬೋ। ಆಗಮೇಸುನ್ತಿ ಉಪಚಾರೇ ಅಚ್ಛಿಂಸು। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ಆಹ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಆಗಮೇನ್ತಾನಂ ಅಕಾಮಾ ಭಾಗಂ ದಾತು’’ನ್ತಿ। ಯದಿ ಪನ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಇಧಾಗತಾ ಏವ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ದೇನ್ತಿ, ಸಞ್ಞಾಣಂ ವಾ ಕತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ‘‘ಸಮ್ಪತ್ತಾ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ಸಮ್ಪತ್ತಾನಂ ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಪಾಪುಣನ್ತಿ। ಸಚೇ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ ಗತಾ, ಯೇನ ಗಹಿತಂ, ಸೋ ಏವ ಸಾಮೀ। ಸದಿಸಾ ಸುಸಾನಂ ಓಕ್ಕಮಿಂಸೂತಿ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಂ ಓಕ್ಕಮಿಂಸು; ಏಕದಿಸಾಯ ವಾ ಓಕ್ಕಮಿಂಸೂತಿಪಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇ ಕತಿಕಂ ಕತ್ವಾತಿ ಲದ್ಧಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಸಬ್ಬೇ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಬಹಿಮೇವ ಕತಿಕಂ ಕತ್ವಾ।
340.Ekaṃyeva bhagavatā cīvaraṃ anuññātaṃ na dveti te kira itarītarena cīvarenāti etassa ‘‘gahapatikena vā paṃsukūlena vā’’ti evaṃ atthaṃ sallakkhiṃsu. Nāgamesunti yāva te susānato āgacchanti, tāva te na acchiṃsu; pakkamiṃsuyeva. Nākāmā bhāgaṃ dātunti na anicchāya dātuṃ; yadi pana icchanti, dātabbo. Āgamesunti upacāre acchiṃsu. Tenāha bhagavā āha – ‘‘anujānāmi bhikkhave āgamentānaṃ akāmā bhāgaṃ dātu’’nti. Yadi pana manussā ‘‘idhāgatā eva gaṇhantū’’ti denti, saññāṇaṃ vā katvā gacchanti ‘‘sampattā gaṇhantū’’ti sampattānaṃ sabbesampi pāpuṇanti. Sace chaḍḍetvā gatā, yena gahitaṃ, so eva sāmī. Sadisā susānaṃ okkamiṃsūti sabbe samaṃ okkamiṃsu; ekadisāya vā okkamiṃsūtipi attho. Te katikaṃ katvāti laddhaṃ paṃsukūlaṃ sabbe bhājetvā gaṇhissāmāti bahimeva katikaṃ katvā.
೩೪೨. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಾಹಕನ್ತಿ ಯೋ ಗಹಪತಿಕೇಹಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದೀಯಮಾನಂ ಚೀವರಂ ಗಣ್ಹಾತಿ। ಯೋ ನ ಛನ್ದಾಗತಿಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾತಿಆದೀಸು ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೇಸು ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಮ್ಪಿ ಅತ್ತನೋ ಞಾತಕಾದೀನಂ ಪಠಮತರಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ವಾ ಏಕಚ್ಚಸ್ಮಿಂ ಪೇಮಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ವಾ ಲೋಭಪಕತಿಕತಾಯ ಅತ್ತನೋ ಪರಿಣಾಮೇನ್ತೋ ವಾ ಛನ್ದಾಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ ನಾಮ। ಪಠಮತರಂ ಆಗತಸ್ಸಾಪಿ ಕೋಧವಸೇನ ಪಚ್ಛಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ವಾ ದುಗ್ಗತಮನುಸ್ಸೇಸು ಅವಮಞ್ಞಂ ಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ವಾ ‘‘ಕಿಂ ವೋ ಘರೇ ಠಪನೋಕಾಸೋ ನತ್ಥಿ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸನ್ತಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ಏವಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಲಾಭನ್ತರಾಯಂ ಕರೋನ್ತೋ ವಾ ದೋಸಾಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಅಸಮ್ಪಜಾನೋ, ಅಯಂ ಮೋಹಾಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ ನಾಮ। ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಮ್ಪಿ ಇಸ್ಸರಾನಮ್ಪಿ ಭಯೇನ ಪಠಮತರಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ವಾ ‘‘ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಟ್ಠಾನಂ ನಾಮೇತಂ ಭಾರಿಯ’’ನ್ತಿ ಸನ್ತಸನ್ತೋ ವಾ ಭಯಾಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ ನಾಮ। ‘‘ಮಯಾ ಇದಞ್ಚಿದಞ್ಚ ಗಹಿತಂ, ಇದಞ್ಚಿಂದಞ್ಚ ನ ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಜಾನನ್ತೋ ಗಹಿತಾಗಹಿತಂ ಜಾನಾತಿ ನಾಮ। ತಸ್ಮಾ ಯೋ ನ ಛನ್ದಾಗತಿಆದಿವಸೇನ ಗಚ್ಛತಿ, ಞಾತಕಅಞ್ಞಾತಕಅಡ್ಢದುಗ್ಗತೇಸು ವಿಸೇಸಂ ಅಕತ್ವಾ ಆಗತಪಅಪಾಟಿಯಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೀಲಾಚಾರಪಟಿಪತ್ತಿಯುತ್ತೋ ಹೋತಿ, ಸತಿಮಾ ಮೇಧಾವೀ ಬಹುಸ್ಸುತೋ, ಸಕ್ಕೋತಿ ದಾಯಕಾನಂ ವಿಸ್ಸಟ್ಠವಾಚಾಯ ಪರಿಮಣ್ಡಲೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ಅನುಮೋದನಂ ಕರೋನ್ತೋ ಪಸಾದಂ ಜನೇತುಂ, ಏವರೂಪೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ।
342. Cīvarapaṭiggāhakanti yo gahapatikehi saṅghassa dīyamānaṃ cīvaraṃ gaṇhāti. Yo na chandāgatiṃ gaccheyyātiādīsu cīvarapaṭiggāhakesu pacchā āgatānampi attano ñātakādīnaṃ paṭhamataraṃ paṭiggaṇhanto vā ekaccasmiṃ pemaṃ dassetvā gaṇhanto vā lobhapakatikatāya attano pariṇāmento vā chandāgatiṃ gacchati nāma. Paṭhamataraṃ āgatassāpi kodhavasena pacchā gaṇhanto vā duggatamanussesu avamaññaṃ katvā gaṇhanto vā ‘‘kiṃ vo ghare ṭhapanokāso natthi, tumhākaṃ santakaṃ gahetvā gacchathā’’ti evaṃ saṅghassa lābhantarāyaṃ karonto vā dosāgatiṃ gacchati nāma. Yo pana muṭṭhassati asampajāno, ayaṃ mohāgatiṃ gacchati nāma. Pacchā āgatānampi issarānampi bhayena paṭhamataraṃ paṭiggaṇhanto vā ‘‘cīvarapaṭiggāhakaṭṭhānaṃ nāmetaṃ bhāriya’’nti santasanto vā bhayāgatiṃ gacchati nāma. ‘‘Mayā idañcidañca gahitaṃ, idañciṃdañca na gahita’’nti evaṃ jānanto gahitāgahitaṃ jānāti nāma. Tasmā yo na chandāgatiādivasena gacchati, ñātakaaññātakaaḍḍhaduggatesu visesaṃ akatvā āgatapaapāṭiyā gaṇhāti, sīlācārapaṭipattiyutto hoti, satimā medhāvī bahussuto, sakkoti dāyakānaṃ vissaṭṭhavācāya parimaṇḍalehi padabyañjanehi anumodanaṃ karonto pasādaṃ janetuṃ, evarūpo sammannitabbo.
ಏವಞ್ಚ ಪನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಏತಾಯ ಯಥಾವುತ್ತಾಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯಪಿ ಅಪಲೋಕನೇನಾಪಿ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇ ಸಬ್ಬಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇಪಿ ಖಣ್ಡಸೀಮಾಯಪಿ ಸಮ್ಮನ್ನಿತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಏವಂ ಸಮ್ಮತೇನ ಚ ವಿಹಾರಪಚ್ಚನ್ತೇ ವಾ ಪಧಾನಘರೇ ವಾ ನ ಅಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ। ಯತ್ಥ ಪನ ಆಗತಾಗತಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಸುಖಂ ಪಸ್ಸನ್ತಿ, ತಾದಿಸೇ ಧುರವಿಹಾರಟ್ಠಾನೇ ಬೀಜನಿಂ ಪಸ್ಸೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಸುನಿವತ್ಥೇನ ಸುಪಾರುತೇನ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬನ್ತಿ।
Evañca pana bhikkhave sammannitabboti ettha pana etāya yathāvuttāya kammavācāyapi apalokanenāpi antovihāre sabbasaṅghamajjhepi khaṇḍasīmāyapi sammannituṃ vaṭṭatiyeva. Evaṃ sammatena ca vihārapaccante vā padhānaghare vā na acchitabbaṃ. Yattha pana āgatāgatā manussā sukhaṃ passanti, tādise dhuravihāraṭṭhāne bījaniṃ passe ṭhapetvā sunivatthena supārutena nisīditabbanti.
ತತ್ಥೇವ ಉಜ್ಝಿತ್ವಾತಿ ‘‘ಪಟಿಗ್ಗಹಣಮೇವ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಾರೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಗಹಿತಟ್ಠಾನೇಯೇವ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಚೀವರನಿದಹಕನ್ತಿ ಚೀವರಪಟಿಸಾಮಕಂ। ಯೋ ನ ಛನ್ದಾಗತಿಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾತಿಆದೀಸು ಚೇತ್ಥ ಇತೋ ಪರಞ್ಚ ಸಬ್ಬತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸಮ್ಮುತಿವಿನಿಚ್ಛಯೋಪಿ ಕಥಿತಾನುಸಾರೇನೇವ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ।
Tattheva ujjhitvāti ‘‘paṭiggahaṇameva amhākaṃ bhāro’’ti vatvā gahitaṭṭhāneyeva chaḍḍetvā gacchanti. Cīvaranidahakanti cīvarapaṭisāmakaṃ. Yo na chandāgatiṃ gaccheyyātiādīsu cettha ito parañca sabbattha vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Sammutivinicchayopi kathitānusāreneva jānitabbo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೨೧೧. ಕಮ್ಬಲಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾ • 211. Kambalānujānanādikathā
೨೧೩. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಸಮ್ಮುತಿಕಥಾ • 213. Cīvarapaṭiggāhakasammutikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಕಮ್ಬಲಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Kambalānujānanādikathāvaṇṇanā
ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಸಮ್ಮುತಿಆದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Cīvarapaṭiggāhakasammutiādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಭಣ್ಡಾಗಾರಸಮ್ಮುತಿಆದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Bhaṇḍāgārasammutiādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಜೀವಕವತ್ಥುಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi
೨೧೧. ಕಮ್ಬಲಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾ • 211. Kambalānujānanādikathā
೨೧೩. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಸಮ್ಮುತಿಕಥಾ • 213. Cīvarapaṭiggāhakasammutikathā