| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੧੩. ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
13. Kammapaccayaniddesavaṇṇanā
੧੩. ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਚੇਤਨਾਕਮ੍ਮਮੇવ। ਕਟਤ੍ਤਾ ਚ ਰੂਪਾਨਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਟਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰੂਪਾਨਂ। ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨਾਤਿ ਅਨੇਕਾਨਮ੍ਪਿ ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੇਨ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਞ੍ਹਿ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪવਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇ ਫਲਂ ਨ ਦੇਤਿ। ਯਦਿ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਦੇવਲੋਕੂਪਗਂ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾવੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਖਣੇ ਦੇવੋ ਭવੇਯ੍ਯ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਖਣੇ ਤਂ ਕਤਂ, ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅવਿਜ੍ਜਮਾਨਮ੍ਪਿ ਕੇવਲਂ ਕਟਤ੍ਤਾਯੇવ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਉਪਪਜ੍ਜੇ વਾ ਅਪਰੇ વਾ ਪਰਿਯਾਯੇ ਅવਸੇਸਪਚ੍ਚਯਸਮਾਯੋਗੇ ਸਤਿ ਫਲਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਪਿ ਪੁਰਿਮਸਿਪ੍ਪਾਦਿਕਿਰਿਯਾ વਿਯ ਕਾਲਨ੍ਤਰੇ ਪਚ੍ਛਿਮਸਿਪ੍ਪਾਦਿਕਿਰਿਯਾਯ। ਤਸ੍ਮਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਚੇਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਯਾ ਕਾਚਿ ਚੇਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ। ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕ੍ਖਣੇ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨਾਤਿ ਇਦਂ ਸਹਜਾਤਚੇਤਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਕੁਸਲਾਦੀਸੁ ਹਿ ਯਾ ਕਾਚਿ ਸਹਜਾਤਚੇਤਨਾ ਸੇਸਧਮ੍ਮਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਪਯੋਗਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਕਿਰਿਯਾਭਾવੇਨ ਉਪਕਾਰਿਕਾ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ ਤਾવੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿવਣ੍ਣਨਾ।
13. Kammapaccayaniddese kammanti cetanākammameva. Kaṭattā ca rūpānanti kammassa kaṭattā uppannarūpānaṃ. Kammapaccayenāti anekānampi kappakoṭīnaṃ matthake attano phalaṃ uppādetuṃ samatthena nānākkhaṇikakammapaccayenāti attho. Kusalākusalañhi kammaṃ attano pavattikkhaṇe phalaṃ na deti. Yadi dadeyya, yaṃ manusso devalokūpagaṃ kusalakammaṃ karoti, tassānubhāvena tasmiṃyeva khaṇe devo bhaveyya. Yasmiṃ pana khaṇe taṃ kataṃ, tato aññasmiṃ khaṇe avijjamānampi kevalaṃ kaṭattāyeva diṭṭheva dhamme upapajje vā apare vā pariyāye avasesapaccayasamāyoge sati phalaṃ uppādeti niruddhāpi purimasippādikiriyā viya kālantare pacchimasippādikiriyāya. Tasmā nānākkhaṇikakammapaccayoti vuccati. Cetanā sampayuttakānaṃ dhammānanti yā kāci cetanā attanā sampayuttakānaṃ dhammānaṃ. Taṃsamuṭṭhānānanti iminā paṭisandhikkhaṇe kaṭattārūpampi gaṇhāti. Kammapaccayenāti idaṃ sahajātacetanaṃ sandhāya vuttaṃ. Kusalādīsu hi yā kāci sahajātacetanā sesadhammānaṃ cittapayogasaṅkhātena kiriyābhāvena upakārikā hoti. Tasmā sahajātakammapaccayoti vuccati. Ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā.
ਅਯਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚਤੁਭੂਮਿਕਚੇਤਨਾਮਤ੍ਤਮੇવ। ਸੋ ਹਿ ਜਾਤਿਭੇਦਤੋ ਕੁਸਲੋ ਅਕੁਸਲੋ વਿਪਾਕੋ ਕਿਰਿਯਾਤਿ ਚਤੁਧਾ ਭਿਜ੍ਜਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲੋ ਭੂਮਿਤੋ ਕਾਮਾવਚਰਾਦਿવਸੇਨ ਚਤੁਧਾ ਭਿਜ੍ਜਤਿ। ਅਕੁਸਲੋ ਏਕਧਾવ વਿਪਾਕੋ ਚਤੁਧਾ, ਕਿਰਿਯਾ ਤਿਧਾવਾਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਭੇਦਤੋ વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।
Ayaṃ pana kammapaccayo atthato catubhūmikacetanāmattameva. So hi jātibhedato kusalo akusalo vipāko kiriyāti catudhā bhijjati. Tattha kusalo bhūmito kāmāvacarādivasena catudhā bhijjati. Akusalo ekadhāva vipāko catudhā, kiriyā tidhāvāti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ਏવਂ ਭਿਨ੍ਨੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਹਜਾਤਾ ਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ, ਚਤੁવੋਕਾਰੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਞੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਪਾਕਾਨਂ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਕਟਤ੍ਤਾ ਚ ਰੂਪਾਨਂ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਸਾ ਚ ਖੋ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇਯੇવ, ਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ। ਸਹਜਾਤਾ ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਾਨਞ੍ਚ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਪਾਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਾਨਞ੍ਚ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਅਰੂਪਾવਚਰਾ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਚ ਸਹਜਾਤਾ ਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਾਨਞ੍ਚ, ਚਤੁવੋਕਾਰੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਞੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਪਨੇਸਾ ਦੁવਿਧਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਞੇવ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਸਹਜਾਤਾ ਅਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਾਨਞ੍ਚ ਚਤੁવੋਕਾਰੇ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਞੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਪਨ વਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚੇવ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਾਨਞ੍ਚ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ।
Evaṃ bhinne panettha sahajātā kāmāvacarakusalacetanā pañcavokāre attanā sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, catuvokāre sampayuttakkhandhānaññeva sahajātakammapaccayo hoti. Uppajjitvā niruddhā pana attano vipākānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ nānākkhaṇikakammapaccayena paccayo hoti. Sā ca kho pañcavokāreyeva, na aññattha. Sahajātā rūpāvacarakusalacetanā attanā sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpānañca ekanteneva sahajātakammapaccayena paccayo. Uppajjitvā niruddhā pana attano vipākānañceva kaṭattārūpānañca nānākkhaṇikakammapaccayena paccayo. Arūpāvacarā pana lokuttarā ca sahajātā kusalacetanā pañcavokāre attanā sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpānañca, catuvokāre sampayuttakkhandhānaññeva sahajātakammapaccayena paccayo. Uppajjitvā niruddhā panesā duvidhāpi attano attano vipākakkhandhānaññeva nānākkhaṇikakammapaccayena paccayo. Sahajātā akusalacetanā pañcavokāre attanā sampayuttakkhandhānañceva cittasamuṭṭhānarūpānañca catuvokāre arūpakkhandhānaññeva sahajātakammapaccayena paccayo. Uppajjitvā niruddhā pana vipākakkhandhānañceva kaṭattārūpānañca nānākkhaṇikakammapaccayena paccayo.
ਕਾਮਾવਚਰਰੂਪਾવਚਰਤੋ વਿਪਾਕਚੇਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪવਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਾਨਂ, ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਾਨਞ੍ਚ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਅਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਚੇਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਞੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਚੇਤਨਾ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ, ਚਤੁવੋਕਾਰੇ ਅਰੂਪਸ੍ਸੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਤੇਭੂਮਿਕਾ ਕਿਰਿਯਚੇਤਨਾ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ। ਯਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸਾ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਞੇવ ਸਹਜਾਤਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤੋਪਿ વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ।
Kāmāvacararūpāvacarato vipākacetanā attanā sampayuttadhammānaṃ pavatte cittasamuṭṭhānarūpānaṃ, paṭisandhiyaṃ kaṭattārūpānañca sahajātakammapaccayena paccayo. Arūpāvacaravipākacetanā attanā sampayuttadhammānaññeva sahajātakammapaccayena paccayo. Lokuttaravipākacetanā pañcavokāre attanā sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, catuvokāre arūpasseva sahajātakammapaccayena paccayo. Tebhūmikā kiriyacetanā pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca sahajātakammapaccayena paccayo. Yā panettha āruppe uppajjati, sā arūpadhammānaññeva sahajātakammapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ।
Kammapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਪਟ੍ਠਾਨਪਾਲ਼ਿ • Paṭṭhānapāḷi / (੨) ਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • (2) Paccayaniddeso
