Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๘. กมฺมผลอตฺถิภาวปโญฺห
8. Kammaphalaatthibhāvapañho
๘. ราชา อาห ‘‘ภเนฺต นาคเสน, อิมินา นามรูเปน กมฺมํ กตํ กุสลํ วา อกุสลํ วา, กุหิํ ตานิ กมฺมานิ ติฎฺฐนฺตี’’ติ? ‘‘อนุพเนฺธยฺยุํ โข, มหาราช, ตานิ กมฺมานิ ฉายาว อนปายินี’’ติ 1ฯ ‘‘สกฺกา ปน, ภเนฺต, ตานิ กมฺมานิ ทเสฺสตุํ ‘อิธ วา อิธ วา ตานิ กมฺมานิ ติฎฺฐนฺตี’’’ติ? ‘‘น สกฺกา, มหาราช, ตานิ กมฺมานิ ทเสฺสตุํ ‘อิธ วา อิธ วา ตานิ กมฺมานิ ติฎฺฐนฺตี’’’ติฯ
8. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, iminā nāmarūpena kammaṃ kataṃ kusalaṃ vā akusalaṃ vā, kuhiṃ tāni kammāni tiṭṭhantī’’ti? ‘‘Anubandheyyuṃ kho, mahārāja, tāni kammāni chāyāva anapāyinī’’ti 2. ‘‘Sakkā pana, bhante, tāni kammāni dassetuṃ ‘idha vā idha vā tāni kammāni tiṭṭhantī’’’ti? ‘‘Na sakkā, mahārāja, tāni kammāni dassetuṃ ‘idha vā idha vā tāni kammāni tiṭṭhantī’’’ti.
‘‘โอปมฺมํ กโรหี’’ติฯ ‘‘ตํ กิํ มญฺญสิ, มหาราช, ยานิมานิ รุกฺขานิ อนิพฺพตฺตผลานิ, สกฺกา เตสํ ผลานิ ทเสฺสตุํ ‘อิธ วา อิธ วา ตานิ ผลานิ ติฎฺฐนฺตี’’’ติฯ ‘‘น หิ, ภเนฺต’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, มหาราช, อโพฺพจฺฉินฺนาย สนฺตติยา น สกฺกา ตานิ กมฺมานิ ทเสฺสตุํ ‘อิธ วา อิธ วา ตานิ กมฺมานิ ติฎฺฐนฺตี’ติฯ
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, yānimāni rukkhāni anibbattaphalāni, sakkā tesaṃ phalāni dassetuṃ ‘idha vā idha vā tāni phalāni tiṭṭhantī’’’ti. ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, abbocchinnāya santatiyā na sakkā tāni kammāni dassetuṃ ‘idha vā idha vā tāni kammāni tiṭṭhantī’ti.
‘‘กโลฺลสิ, ภเนฺต นาคเสนา’’ติฯ
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
กมฺมผลอตฺถิภาวปโญฺห อฎฺฐโมฯ
Kammaphalaatthibhāvapañho aṭṭhamo.
Footnotes: