Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
කම්මාරභණ්ඩුවත්ථාදිකථාවණ්ණනා
Kammārabhaṇḍuvatthādikathāvaṇṇanā
98. භණ්ඩුකම්මාපුච්ඡානාදිකථායං කම්මාරභණ්ඩූති දහරතාය අමොළිබන්ධො මුණ්ඩිකසීසො කම්මාරදාරකො එව වුත්තො. තුලාධාරමුණ්ඩකොති එත්ථ තුලාධාරාති තම්බසුවණ්ණාදීනං තුලං හත්ථෙන ධාරෙතීති කම්මාරා ‘‘තුලාධාරා’’ති වුත්තා, තෙසු එකො මුණ්ඩිකසීසො දහරොති අත්ථො. තෙනාහ ‘‘පඤ්චසිඛො තරුණදාරකො’’ති. එකාව සිඛා පඤ්ච වෙණියො කත්වා බන්ධනෙන පඤ්චසිඛාති වුච්චති, සා එතස්ස අත්ථීති පඤ්චසිඛො, තස්ස සිඛං ඡින්දන්තා කඤ්චි භික්ඛුං අජානාපෙත්වාව පබ්බාජෙසුං. තෙන භණ්ඩුකම්මාපලොකනං අනුඤ්ඤාතං. සීමාපරියාපන්නෙති බද්ධසීමාය සති තදන්තොගධෙ, අසති උපචාරසීමන්තොගධෙති අත්ථො. එත්ථ ච කිඤ්චාපි ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝං අපලොකෙතුං භණ්ඩුකම්මායා’’ති එත්තකමෙව වුත්තං, න පන අනපලොකෙන්තස්ස ආපත්ති වුත්තා, තථාපි අට්ඨකථායං ‘‘සබ්බෙ ආපුච්ඡිතා අම්හෙහීතිසඤ්ඤිනො…පෙ.… පබ්බාජෙන්තස්සපි අනාපත්තී’’ති වුත්තත්තා සඤ්චිච්ච අනාපුච්ඡා කෙසෙ ඔහාරෙන්තස්ස දුක්කටමෙවාති දට්ඨබ්බං. කෙසොරොපනම්පි සමණපබ්බජනවොහාරං ලභතීති ආහ ‘‘ඉමස්ස සමණකරණ’’න්තිආදි. එකසිඛාමත්තධරොති එත්ථ එකෙන කෙසෙන සිඛා එකසිඛාති වදන්ති, අප්පකෙසාව සිඛා එවං වුත්තාති ගහෙතබ්බා. එකකෙසම්පි පන අනාපුච්ඡා ඡින්දිතුං න වට්ටතියෙව.
98. Bhaṇḍukammāpucchānādikathāyaṃ kammārabhaṇḍūti daharatāya amoḷibandho muṇḍikasīso kammāradārako eva vutto. Tulādhāramuṇḍakoti ettha tulādhārāti tambasuvaṇṇādīnaṃ tulaṃ hatthena dhāretīti kammārā ‘‘tulādhārā’’ti vuttā, tesu eko muṇḍikasīso daharoti attho. Tenāha ‘‘pañcasikho taruṇadārako’’ti. Ekāva sikhā pañca veṇiyo katvā bandhanena pañcasikhāti vuccati, sā etassa atthīti pañcasikho, tassa sikhaṃ chindantā kañci bhikkhuṃ ajānāpetvāva pabbājesuṃ. Tena bhaṇḍukammāpalokanaṃ anuññātaṃ. Sīmāpariyāpanneti baddhasīmāya sati tadantogadhe, asati upacārasīmantogadheti attho. Ettha ca kiñcāpi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, saṅghaṃ apaloketuṃ bhaṇḍukammāyā’’ti ettakameva vuttaṃ, na pana anapalokentassa āpatti vuttā, tathāpi aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sabbe āpucchitā amhehītisaññino…pe… pabbājentassapi anāpattī’’ti vuttattā sañcicca anāpucchā kese ohārentassa dukkaṭamevāti daṭṭhabbaṃ. Kesoropanampi samaṇapabbajanavohāraṃ labhatīti āha ‘‘imassa samaṇakaraṇa’’ntiādi. Ekasikhāmattadharoti ettha ekena kesena sikhā ekasikhāti vadanti, appakesāva sikhā evaṃ vuttāti gahetabbā. Ekakesampi pana anāpucchā chindituṃ na vaṭṭatiyeva.
100. වාමහත්ථෙනාති දක්ඛිණහත්ථෙන භුඤ්ජනතො වුත්තං.
100.Vāmahatthenāti dakkhiṇahatthena bhuñjanato vuttaṃ.
103-4. නිස්සයමුච්චනකස්ස වත්තෙසු පඤ්චකඡක්කෙසු පන ‘‘උභයානි ඛො පනස්ස පාතිමොක්ඛානි…පෙ.… අනුබ්යඤ්ජනසො’’ති එත්ථ සබ්බොපි චායං පභෙදො මාතිකාට්ඨකථායං ඤාතායං ඤාතො හොති. ‘‘ආපත්තිං ජානාති, අනාපත්තිං ජානාතී’’ති ඉදඤ්ච අත්තනා ඤාතට්ඨානෙසු ආපත්තාදිං සන්ධාය වුත්තන්ති න ගහෙතබ්බං.
103-4. Nissayamuccanakassa vattesu pañcakachakkesu pana ‘‘ubhayāni kho panassa pātimokkhāni…pe… anubyañjanaso’’ti ettha sabbopi cāyaṃ pabhedo mātikāṭṭhakathāyaṃ ñātāyaṃ ñāto hoti. ‘‘Āpattiṃ jānāti, anāpattiṃ jānātī’’ti idañca attanā ñātaṭṭhānesu āpattādiṃ sandhāya vuttanti na gahetabbaṃ.
කම්මාරභණ්ඩුවත්ථාදිකථාවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Kammārabhaṇḍuvatthādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi
35. කම්මාරභණ්ඩුවත්ථු • 35. Kammārabhaṇḍuvatthu
37. අහිවාතකරොගවත්ථු • 37. Ahivātakarogavatthu
40. නිස්සයමුච්චනකකථා • 40. Nissayamuccanakakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / කම්මාරභණ්ඩුවත්ථාදිකථා • Kammārabhaṇḍuvatthādikathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / නිස්සයමුච්චනකකථාවණ්ණනා • Nissayamuccanakakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / කම්මාරභණ්ඩුවත්ථාදිකථාවණ්ණනා • Kammārabhaṇḍuvatthādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi
35. කම්මාරභණ්ඩුවත්ථුආදිකථා • 35. Kammārabhaṇḍuvatthuādikathā
40. නිස්සයමුච්චනකකථා • 40. Nissayamuccanakakathā