Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಪಞ್ಚವಗ್ಗೋ
Pañcavaggo
ಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
Kammavaggavaṇṇanā
೪೮೩. ಕಮ್ಮವಗ್ಗೇ ಉಮ್ಮತ್ತಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉಮ್ಮತ್ತಕಸಮ್ಮುತಿ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇ ಯಾಚಿತ್ವಾ ಗತೇ ಅಸಮ್ಮುಖಾಪಿ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ತತ್ಥ ನಿಸಿನ್ನೇಪಿ ನ ಕುಪ್ಪತಿ ನಿಯಮಾಭಾವತೋ। ಅಸಮ್ಮುಖಾ ಕತೇ ಪನ ದೋಸಾಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅಸಮ್ಮುಖಾಕತಂ ಸುಕತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ದೂತೇನ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಪನ ಸಮ್ಮುಖಾ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ ಕಮ್ಮವಾಚಾನಾನತ್ತಸಮ್ಭವತೋ। ಪತ್ತನಿಕ್ಕುಜ್ಜನಾದಯೋ ಹತ್ಥಪಾಸತೋ ಅಪನೀತಮತ್ತೇಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಸಙ್ಘಸಮ್ಮುಖತಾತಿಆದೀಸು ಯಾವತಿಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಕಮ್ಮಪ್ಪತ್ತಾ, ತೇ ಆಗತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಛನ್ದಾರಹಾನಂ ಛನ್ದೋ ಆಹಟೋ ಹೋತಿ, ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತಾ ನ ಪಟಿಕ್ಕೋಸನ್ತಿ, ಅಯಂ ಸಙ್ಘಸಮ್ಮುಖತಾ। ಯೇನ ಧಮ್ಮೇನ ಯೇನ ವಿನಯೇನ ಯೇನ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇನ ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ಧಮ್ಮಸಮ್ಮುಖತಾ। ತತ್ಥ ಧಮ್ಮೋತಿ ಭೂತಂ ವತ್ಥು। ವಿನಯೋತಿ ಚೋದನಾ ಚೇವ ಸಾರಣಾ ಚ। ಸತ್ಥುಸಾಸನಂ ನಾಮ ಞತ್ತಿಸಮ್ಪದಾ ಚೇವ ಅನುಸ್ಸಾವನಸಮ್ಪದಾ ಚ। ಯಸ್ಸ ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಭಾವೋ ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ। ಕತ್ತಿಕಮಾಸಸ್ಸ ಪವಾರಣಮಾಸತ್ತಾ ‘‘ಠಪೇತ್ವಾ ಕತ್ತಿಕಮಾಸ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಚ್ಚುಕ್ಕಡ್ಢಿತ್ವಾ ಠಪಿತದಿವಸೋ ಚಾತಿ ಕಾಳಪಕ್ಖೇ ಚಾತುದ್ದಸಿಂ ವಾ ಪನ್ನರಸಿಂ ವಾ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ದ್ವೇ ಚ ಪುಣ್ಣಮಾಸಿಯೋತಿ ಪಠಮಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸೂಪಗತಾನಂ ವಸೇನ ವುತ್ತಂ।
483. Kammavagge ummattakassa bhikkhuno ummattakasammuti ummattake yācitvā gate asammukhāpi dātuṃ vaṭṭati, tattha nisinnepi na kuppati niyamābhāvato. Asammukhā kate pana dosābhāvaṃ dassetuṃ ‘‘asammukhākataṃ sukataṃ hotī’’ti vuttaṃ. Dūtena upasampadā pana sammukhā kātuṃ na sakkā kammavācānānattasambhavato. Pattanikkujjanādayo hatthapāsato apanītamattepi kātuṃ vaṭṭanti. Saṅghasammukhatātiādīsu yāvatikā bhikkhū kammappattā, te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā na paṭikkosanti, ayaṃ saṅghasammukhatā. Yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena saṅgho kammaṃ karoti, ayaṃ dhammasammukhatā. Tattha dhammoti bhūtaṃ vatthu. Vinayoti codanā ceva sāraṇā ca. Satthusāsanaṃ nāma ñattisampadā ceva anussāvanasampadā ca. Yassa saṅgho kammaṃ karoti, tassa sammukhabhāvo puggalasammukhatā. Kattikamāsassa pavāraṇamāsattā ‘‘ṭhapetvā kattikamāsa’’nti vuttaṃ. Paccukkaḍḍhitvā ṭhapitadivaso cāti kāḷapakkhe cātuddasiṃ vā pannarasiṃ vā sandhāya vuttaṃ. Dve ca puṇṇamāsiyoti paṭhamapacchimavassūpagatānaṃ vasena vuttaṃ.
೪೮೫. ಠಾನಕರಣಾನಿ ಸಿಥಿಲಾನಿ ಕತ್ವಾ ಉಚ್ಚಾರೇತಬ್ಬಂ ಅಕ್ಖರಂ ಸಿಥಿಲಂ, ತಾನಿಯೇವ ಧನಿತಾನಿ ಅಸಿಥಿಲಾನಿ ಕತ್ವಾ ಉಚ್ಚಾರೇತಬ್ಬಂ ಅಕ್ಖರಂ ಧನಿತಂ। ದ್ವಿಮತ್ತಕಾಲಂ ದೀಘಂ, ಏಕಮತ್ತಕಾಲಂ ರಸ್ಸಂ। ದಸಧಾ ಬ್ಯಞ್ಜನಬುದ್ಧಿಯಾ ಪಭೇದೋತಿ ಏವಂ ಸಿಥಿಲಾದಿವಸೇನ ಬ್ಯಞ್ಜನಬುದ್ಧಿಯಾ ಅಕ್ಖರುಪ್ಪಾದಕಚಿತ್ತಸ್ಸ ದಸಪ್ಪಕಾರೇನ ಪಭೇದೋ। ಸಬ್ಬಾನಿ ಹಿ ಅಕ್ಖರಾನಿ ಚಿತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾನಿ ಯಥಾಧಿಪ್ಪೇತತ್ಥಬ್ಯಞ್ಜನತೋ ಬ್ಯಞ್ಜನಾನಿ ಚ। ಸಂಯೋಗೋ ಪರೋ ಏತಸ್ಮಾತಿ ಸಂಯೋಗಪರೋ, ನ ಸಂಯೋಗಪರೋ ಅಸಂಯೋಗಪರೋ। ಆಯಸ್ಮತೋ ಬುದ್ಧರಕ್ಖಿತಥೇರಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ನ ಖಮತೀತಿ ಏತ್ಥ ತ-ಕಾರ ನ-ಕಾರಸಹಿತಾಕಾರೋ ಅಸಂಯೋಗಪರೋ। ಕರಣಾನೀತಿ ಕಣ್ಠಾದೀನಿ।
485. Ṭhānakaraṇāni sithilāni katvā uccāretabbaṃ akkharaṃ sithilaṃ, tāniyeva dhanitāni asithilāni katvā uccāretabbaṃ akkharaṃ dhanitaṃ. Dvimattakālaṃ dīghaṃ, ekamattakālaṃ rassaṃ. Dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedoti evaṃ sithilādivasena byañjanabuddhiyā akkharuppādakacittassa dasappakārena pabhedo. Sabbāni hi akkharāni cittasamuṭṭhānāni yathādhippetatthabyañjanato byañjanāni ca. Saṃyogo paro etasmāti saṃyogaparo, na saṃyogaparo asaṃyogaparo. Āyasmato buddharakkhitatherassa yassa na khamatīti ettha ta-kāra na-kārasahitākāro asaṃyogaparo. Karaṇānīti kaṇṭhādīni.
೪೮೮. ಅನುಕ್ಖಿತ್ತಾ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅನಾಪನ್ನಾ ಚ ಪಕತತ್ತಾತಿ ಆಹ ‘‘ಪಕತತ್ತಾ ಅನುಕ್ಖಿತ್ತಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಅನಿಸ್ಸಾರಿತಾತಿ ಪುರಿಮಪದಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಪರಿಸುದ್ಧಸೀಲಾತಿ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅನಾಪನ್ನಾ। ನ ತೇಸಂ ಛನ್ದೋ ವಾ ಪಾರಿಸುದ್ಧಿ ವಾ ಏತೀತಿ ತೀಸು ದ್ವೀಸು ವಾ ನಿಸಿನ್ನೇಸು ಏಕಸ್ಸ ವಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ವಾ ಛನ್ದಪಾರಿಸುದ್ಧಿ ಆಹಟಾಪಿ ಅನಾಹಟಾವ ಹೋತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
488. Anukkhittā pārājikaṃ anāpannā ca pakatattāti āha ‘‘pakatattā anukkhittā’’tiādi. Tattha anissāritāti purimapadasseva vevacanaṃ. Parisuddhasīlāti pārājikaṃ anāpannā. Na tesaṃ chando vā pārisuddhi vā etīti tīsu dvīsu vā nisinnesu ekassa vā dvinnaṃ vā chandapārisuddhi āhaṭāpi anāhaṭāva hotīti adhippāyo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೧. ಕಮ್ಮವಗ್ಗೋ • 1. Kammavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Kammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Kammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Kammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Kammavaggavaṇṇanā