Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
15. පන්නරසමවග්ගො
15. Pannarasamavaggo
(155) 11. කම්මූපචයකථා
(155) 11. Kammūpacayakathā
737. අඤ්ඤං කම්මං අඤ්ඤො කම්මූපචයොති? ආමන්තා. අඤ්ඤො ඵස්සො, අඤ්ඤො ඵස්සූපචයො; අඤ්ඤා වෙදනා, අඤ්ඤො වෙදනූපචයො; අඤ්ඤා සඤ්ඤා, අඤ්ඤො සඤ්ඤූපචයො; අඤ්ඤා චෙතනා, අඤ්ඤො චෙතනූපචයො; අඤ්ඤං චිත්තං, අඤ්ඤො චිත්තූපචයො; අඤ්ඤා සද්ධා, අඤ්ඤො සද්ධූපචයො; අඤ්ඤං වීරියං, අඤ්ඤො වීරියූපචයො; අඤ්ඤා සති, අඤ්ඤො සතූපචයො ; අඤ්ඤො සමාධි, අඤ්ඤො සමාධූපචයො; අඤ්ඤා පඤ්ඤා, අඤ්ඤො පඤ්ඤූපචයො; අඤ්ඤො රාගො, අඤ්ඤො රාගූපචයො…පෙ.… අඤ්ඤං අනොත්තප්පං, අඤ්ඤො අනොත්තප්පූපචයොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
737. Aññaṃ kammaṃ añño kammūpacayoti? Āmantā. Añño phasso, añño phassūpacayo; aññā vedanā, añño vedanūpacayo; aññā saññā, añño saññūpacayo; aññā cetanā, añño cetanūpacayo; aññaṃ cittaṃ, añño cittūpacayo; aññā saddhā, añño saddhūpacayo; aññaṃ vīriyaṃ, añño vīriyūpacayo; aññā sati, añño satūpacayo ; añño samādhi, añño samādhūpacayo; aññā paññā, añño paññūpacayo; añño rāgo, añño rāgūpacayo…pe… aññaṃ anottappaṃ, añño anottappūpacayoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
738. අඤ්ඤං කම්මං, අඤ්ඤො කම්මූපචයොති? ආමන්තා. කම්මූපචයො කම්මෙන සහජාතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
738. Aññaṃ kammaṃ, añño kammūpacayoti? Āmantā. Kammūpacayo kammena sahajātoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
කම්මූපචයො කම්මෙන සහජාතොති, ආමන්තා. කුසලෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො කුසලොති, න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Kammūpacayo kammena sahajātoti, āmantā. Kusalena kammena sahajāto kammūpacayo kusaloti, na hevaṃ vattabbe…pe….
කුසලෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො කුසලොති? ආමන්තා. සුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො සුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.… දුක්ඛාය වෙදනාය…පෙ.… අදුක්ඛමසුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො අදුක්ඛමසුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Kusalena kammena sahajāto kammūpacayo kusaloti? Āmantā. Sukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo sukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dukkhāya vedanāya…pe… adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
739. කම්මූපචයො කම්මෙන සහජාතොති? ආමන්තා. අකුසලෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො අකුසලොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
739. Kammūpacayo kammena sahajātoti? Āmantā. Akusalena kammena sahajāto kammūpacayo akusaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
අකුසලෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො අකුසලොති? ආමන්තා. සුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො සුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.… දුක්ඛාය වෙදනාය…පෙ.… අදුක්ඛමසුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තෙන කම්මෙන සහජාතො කම්මූපචයො අදුක්ඛමසුඛාය වෙදනාය සම්පයුත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Akusalena kammena sahajāto kammūpacayo akusaloti? Āmantā. Sukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo sukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dukkhāya vedanāya…pe… adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
740. කම්මං චිත්තෙන සහජාතං, කම්මං සාරම්මණන්ති? ආමන්තා. කම්මූපචයො චිත්තෙන සහජාතො, කම්මූපචයො සාරම්මණොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.… කම්මූපචයො චිත්තෙන සහජාතො , කම්මූපචයො අනාරම්මණොති ? ආමන්තා. කම්මං චිත්තෙන සහජාතං, කම්මං අනාරම්මණන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
740. Kammaṃ cittena sahajātaṃ, kammaṃ sārammaṇanti? Āmantā. Kammūpacayo cittena sahajāto, kammūpacayo sārammaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kammūpacayo cittena sahajāto , kammūpacayo anārammaṇoti ? Āmantā. Kammaṃ cittena sahajātaṃ, kammaṃ anārammaṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
කම්මං චිත්තෙන සහජාතං, චිත්තං භිජ්ජමානං කම්මං භිජ්ජතීති? ආමන්තා. කම්මූපචයො චිත්තෙන සහජාතො, චිත්තං භිජ්ජමානං කම්මූපචයො භිජ්ජතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Kammaṃ cittena sahajātaṃ, cittaṃ bhijjamānaṃ kammaṃ bhijjatīti? Āmantā. Kammūpacayo cittena sahajāto, cittaṃ bhijjamānaṃ kammūpacayo bhijjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
කම්මූපචයො චිත්තෙන සහජාතො, චිත්තං භිජ්ජමානං කම්මූපචයො න භිජ්ජතීති? ආමන්තා. කම්මං චිත්තෙන සහජාතං, චිත්තං භිජ්ජමානං කම්මං න භිජ්ජතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Kammūpacayo cittena sahajāto, cittaṃ bhijjamānaṃ kammūpacayo na bhijjatīti? Āmantā. Kammaṃ cittena sahajātaṃ, cittaṃ bhijjamānaṃ kammaṃ na bhijjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
741. කම්මම්හි කම්මූපචයොති? ආමන්තා. තඤ්ඤෙව කම්මං සො කම්මූපචයොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
741. Kammamhi kammūpacayoti? Āmantā. Taññeva kammaṃ so kammūpacayoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
කම්මම්හි කම්මූපචයො, කම්මූපචයතො විපාකො නිබ්බත්තතීති? ආමන්තා. තඤ්ඤෙව කම්මං, සො කම්මූපචයො, සො කම්මවිපාකොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Kammamhi kammūpacayo, kammūpacayato vipāko nibbattatīti? Āmantā. Taññeva kammaṃ, so kammūpacayo, so kammavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
කම්මම්හි කම්මූපචයො, කම්මූපචයතො විපාකො නිබ්බත්තති, විපාකො සාරම්මණොති? ආමන්තා. කම්මූපචයො සාරම්මණොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.… කම්මූපචයො අනාරම්මණොති? ආමන්තා. විපාකො අනාරම්මණොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Kammamhi kammūpacayo, kammūpacayato vipāko nibbattati, vipāko sārammaṇoti? Āmantā. Kammūpacayo sārammaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kammūpacayo anārammaṇoti? Āmantā. Vipāko anārammaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
742. අඤ්ඤං කම්මං අඤ්ඤො කම්මූපචයොති, ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා – ‘‘ඉධ, පුණ්ණ, එකච්චො සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි 1 කායසඞ්ඛාරං අභිසඞ්ඛරොති, සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි වචීසඞ්ඛාරං…පෙ.… මනොසඞ්ඛාරං අභිසඞ්ඛරොති, සො සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි කායසඞ්ඛාරං අභිසඞ්ඛරිත්වා, සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි වචීසඞ්ඛාරං…පෙ.… මනොසඞ්ඛාරං අභිසඞ්ඛරිත්වා සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි ලොකං උපපජ්ජති. තමෙනං සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි ලොකං උපපන්නං සමානං සබ්යාබජ්ඣාපි අබ්යාබජ්ඣාපි ඵස්සා ඵුසන්ති. සො සබ්යාබජ්ඣෙහිපි අබ්යාබජ්ඣෙහිපි ඵස්සෙහි ඵුට්ඨො සමානො සබ්යාබජ්ඣම්පි අබ්යාබජ්ඣම්පි වෙදනං වෙදෙති වොකිණ්ණසුඛදුක්ඛං, සෙය්යථාපි මනුස්සා එකච්චෙ ච දෙවා එකච්චෙ ච විනිපාතිකා. ඉති ඛො, පුණ්ණ, භූතා භූතස්ස උපපත්ති හොති, යං කරොති තෙන උපපජ්ජති, උපපන්නමෙතං ඵස්සා ඵුසන්ති. එවම්පාහං, පුණ්ණ, ‘කම්මදායාදා සත්තා’ති වදාමී’’ති 2. අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘අඤ්ඤං කම්මං, අඤ්ඤො කම්මූපචයො’’ති.
742. Aññaṃ kammaṃ añño kammūpacayoti, āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhampi abyābajjhampi 3 kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ…pe… manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, so sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ…pe… manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhāpi abyābajjhāpi phassā phusanti. So sabyābajjhehipi abyābajjhehipi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhampi abyābajjhampi vedanaṃ vedeti vokiṇṇasukhadukkhaṃ, seyyathāpi manussā ekacce ca devā ekacce ca vinipātikā. Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti, yaṃ karoti tena upapajjati, upapannametaṃ phassā phusanti. Evampāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmī’’ti 4. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘aññaṃ kammaṃ, añño kammūpacayo’’ti.
කම්මූපචයකථා නිට්ඨිතා.
Kammūpacayakathā niṭṭhitā.
පන්නරසමවග්ගො.
Pannarasamavaggo.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
පච්චයතා වවත්ථිතා, පටිච්චසමුප්පාදො, අද්ධා, ඛණො ලයො මුහුත්තං, චත්තාරො ආසවා අනාසවා, ලොකුත්තරානං ධම්මානං ජරාමරණං ලොකුත්තරා, සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධසමාපත්ති ලොකුත්තරා, සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධසමාපත්ති ලොකියා, සඤ්ඤාවෙදයිතනිරොධං සමාපන්නො කාලං කරෙය්ය, ස්වෙව මග්ගො අසඤ්ඤසත්තුපපත්තියා , අඤ්ඤං කම්මං අඤ්ඤො කම්මූපචයොති.
Paccayatā vavatthitā, paṭiccasamuppādo, addhā, khaṇo layo muhuttaṃ, cattāro āsavā anāsavā, lokuttarānaṃ dhammānaṃ jarāmaraṇaṃ lokuttarā, saññāvedayitanirodhasamāpatti lokuttarā, saññāvedayitanirodhasamāpatti lokiyā, saññāvedayitanirodhaṃ samāpanno kālaṃ kareyya, sveva maggo asaññasattupapattiyā , aññaṃ kammaṃ añño kammūpacayoti.
තතියො පණ්ණාසකො.
Tatiyo paṇṇāsako.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
අනුසයා, සංවරො, කප්පො, මූලඤ්ච වවත්ථිතාති.
Anusayā, saṃvaro, kappo, mūlañca vavatthitāti.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්මපිටක (අට්ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්චපකරණ-අට්ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 11. කම්මූපචයකථාවණ්ණනා • 11. Kammūpacayakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 11. කම්මූපචයකථාවණ්ණනා • 11. Kammūpacayakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 11. කම්මූපචයකථාවණ්ණනා • 11. Kammūpacayakathāvaṇṇanā