| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi |
൧൫. പന്നരസമവഗ്ഗോ
15. Pannarasamavaggo
(൧൫൫) ൧൧. കമ്മൂപചയകഥാ
(155) 11. Kammūpacayakathā
൭൩൭. അഞ്ഞം കമ്മം അഞ്ഞോ കമ്മൂപചയോതി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ ഫസ്സോ, അഞ്ഞോ ഫസ്സൂപചയോ; അഞ്ഞാ വേദനാ, അഞ്ഞോ വേദനൂപചയോ; അഞ്ഞാ സഞ്ഞാ, അഞ്ഞോ സഞ്ഞൂപചയോ; അഞ്ഞാ ചേതനാ, അഞ്ഞോ ചേതനൂപചയോ; അഞ്ഞം ചിത്തം, അഞ്ഞോ ചിത്തൂപചയോ; അഞ്ഞാ സദ്ധാ, അഞ്ഞോ സദ്ധൂപചയോ; അഞ്ഞം വീരിയം, അഞ്ഞോ വീരിയൂപചയോ; അഞ്ഞാ സതി, അഞ്ഞോ സതൂപചയോ ; അഞ്ഞോ സമാധി, അഞ്ഞോ സമാധൂപചയോ; അഞ്ഞാ പഞ്ഞാ, അഞ്ഞോ പഞ്ഞൂപചയോ; അഞ്ഞോ രാഗോ, അഞ്ഞോ രാഗൂപചയോ…പേ॰… അഞ്ഞം അനോത്തപ്പം, അഞ്ഞോ അനോത്തപ്പൂപചയോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
737. Aññaṃ kammaṃ añño kammūpacayoti? Āmantā. Añño phasso, añño phassūpacayo; aññā vedanā, añño vedanūpacayo; aññā saññā, añño saññūpacayo; aññā cetanā, añño cetanūpacayo; aññaṃ cittaṃ, añño cittūpacayo; aññā saddhā, añño saddhūpacayo; aññaṃ vīriyaṃ, añño vīriyūpacayo; aññā sati, añño satūpacayo ; añño samādhi, añño samādhūpacayo; aññā paññā, añño paññūpacayo; añño rāgo, añño rāgūpacayo…pe… aññaṃ anottappaṃ, añño anottappūpacayoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൭൩൮. അഞ്ഞം കമ്മം, അഞ്ഞോ കമ്മൂപചയോതി? ആമന്താ. കമ്മൂപചയോ കമ്മേന സഹജാതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
738. Aññaṃ kammaṃ, añño kammūpacayoti? Āmantā. Kammūpacayo kammena sahajātoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കമ്മൂപചയോ കമ്മേന സഹജാതോതി, ആമന്താ. കുസലേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ കുസലോതി, ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kammūpacayo kammena sahajātoti, āmantā. Kusalena kammena sahajāto kammūpacayo kusaloti, na hevaṃ vattabbe…pe….
കുസലേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ കുസലോതി? ആമന്താ. സുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ സുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ദുക്ഖായ വേദനായ…പേ॰… അദുക്ഖമസുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ അദുക്ഖമസുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kusalena kammena sahajāto kammūpacayo kusaloti? Āmantā. Sukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo sukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dukkhāya vedanāya…pe… adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൭൩൯. കമ്മൂപചയോ കമ്മേന സഹജാതോതി? ആമന്താ. അകുസലേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ അകുസലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
739. Kammūpacayo kammena sahajātoti? Āmantā. Akusalena kammena sahajāto kammūpacayo akusaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
അകുസലേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ അകുസലോതി? ആമന്താ. സുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ സുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ദുക്ഖായ വേദനായ…പേ॰… അദുക്ഖമസുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തേന കമ്മേന സഹജാതോ കമ്മൂപചയോ അദുക്ഖമസുഖായ വേദനായ സമ്പയുത്തോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Akusalena kammena sahajāto kammūpacayo akusaloti? Āmantā. Sukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo sukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dukkhāya vedanāya…pe… adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttena kammena sahajāto kammūpacayo adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൭൪൦. കമ്മം ചിത്തേന സഹജാതം, കമ്മം സാരമ്മണന്തി? ആമന്താ. കമ്മൂപചയോ ചിത്തേന സഹജാതോ, കമ്മൂപചയോ സാരമ്മണോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കമ്മൂപചയോ ചിത്തേന സഹജാതോ , കമ്മൂപചയോ അനാരമ്മണോതി ? ആമന്താ. കമ്മം ചിത്തേന സഹജാതം, കമ്മം അനാരമ്മണന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
740. Kammaṃ cittena sahajātaṃ, kammaṃ sārammaṇanti? Āmantā. Kammūpacayo cittena sahajāto, kammūpacayo sārammaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kammūpacayo cittena sahajāto , kammūpacayo anārammaṇoti ? Āmantā. Kammaṃ cittena sahajātaṃ, kammaṃ anārammaṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കമ്മം ചിത്തേന സഹജാതം, ചിത്തം ഭിജ്ജമാനം കമ്മം ഭിജ്ജതീതി? ആമന്താ. കമ്മൂപചയോ ചിത്തേന സഹജാതോ, ചിത്തം ഭിജ്ജമാനം കമ്മൂപചയോ ഭിജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kammaṃ cittena sahajātaṃ, cittaṃ bhijjamānaṃ kammaṃ bhijjatīti? Āmantā. Kammūpacayo cittena sahajāto, cittaṃ bhijjamānaṃ kammūpacayo bhijjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കമ്മൂപചയോ ചിത്തേന സഹജാതോ, ചിത്തം ഭിജ്ജമാനം കമ്മൂപചയോ ന ഭിജ്ജതീതി? ആമന്താ. കമ്മം ചിത്തേന സഹജാതം, ചിത്തം ഭിജ്ജമാനം കമ്മം ന ഭിജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kammūpacayo cittena sahajāto, cittaṃ bhijjamānaṃ kammūpacayo na bhijjatīti? Āmantā. Kammaṃ cittena sahajātaṃ, cittaṃ bhijjamānaṃ kammaṃ na bhijjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൭൪൧. കമ്മമ്ഹി കമ്മൂപചയോതി? ആമന്താ. തഞ്ഞേവ കമ്മം സോ കമ്മൂപചയോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
741. Kammamhi kammūpacayoti? Āmantā. Taññeva kammaṃ so kammūpacayoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കമ്മമ്ഹി കമ്മൂപചയോ, കമ്മൂപചയതോ വിപാകോ നിബ്ബത്തതീതി? ആമന്താ. തഞ്ഞേവ കമ്മം, സോ കമ്മൂപചയോ, സോ കമ്മവിപാകോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kammamhi kammūpacayo, kammūpacayato vipāko nibbattatīti? Āmantā. Taññeva kammaṃ, so kammūpacayo, so kammavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കമ്മമ്ഹി കമ്മൂപചയോ, കമ്മൂപചയതോ വിപാകോ നിബ്ബത്തതി, വിപാകോ സാരമ്മണോതി? ആമന്താ. കമ്മൂപചയോ സാരമ്മണോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കമ്മൂപചയോ അനാരമ്മണോതി? ആമന്താ. വിപാകോ അനാരമ്മണോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kammamhi kammūpacayo, kammūpacayato vipāko nibbattati, vipāko sārammaṇoti? Āmantā. Kammūpacayo sārammaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kammūpacayo anārammaṇoti? Āmantā. Vipāko anārammaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൭൪൨. അഞ്ഞം കമ്മം അഞ്ഞോ കമ്മൂപചയോതി, ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ഇധ, പുണ്ണ, ഏകച്ചോ സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി 1 കായസങ്ഖാരം അഭിസങ്ഖരോതി, സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി വചീസങ്ഖാരം…പേ॰… മനോസങ്ഖാരം അഭിസങ്ഖരോതി, സോ സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി കായസങ്ഖാരം അഭിസങ്ഖരിത്വാ, സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി വചീസങ്ഖാരം…പേ॰… മനോസങ്ഖാരം അഭിസങ്ഖരിത്വാ സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി ലോകം ഉപപജ്ജതി. തമേനം സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി ലോകം ഉപപന്നം സമാനം സബ്യാബജ്ഝാപി അബ്യാബജ്ഝാപി ഫസ്സാ ഫുസന്തി. സോ സബ്യാബജ്ഝേഹിപി അബ്യാബജ്ഝേഹിപി ഫസ്സേഹി ഫുട്ഠോ സമാനോ സബ്യാബജ്ഝമ്പി അബ്യാബജ്ഝമ്പി വേദനം വേദേതി വോകിണ്ണസുഖദുക്ഖം, സേയ്യഥാപി മനുസ്സാ ഏകച്ചേ ച ദേവാ ഏകച്ചേ ച വിനിപാതികാ. ഇതി ഖോ, പുണ്ണ, ഭൂതാ ഭൂതസ്സ ഉപപത്തി ഹോതി, യം കരോതി തേന ഉപപജ്ജതി, ഉപപന്നമേതം ഫസ്സാ ഫുസന്തി. ഏവമ്പാഹം, പുണ്ണ, ‘കമ്മദായാദാ സത്താ’തി വദാമീ’’തി 2. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘അഞ്ഞം കമ്മം, അഞ്ഞോ കമ്മൂപചയോ’’തി.
742. Aññaṃ kammaṃ añño kammūpacayoti, āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhampi abyābajjhampi 3 kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ…pe… manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, so sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ…pe… manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhāpi abyābajjhāpi phassā phusanti. So sabyābajjhehipi abyābajjhehipi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhampi abyābajjhampi vedanaṃ vedeti vokiṇṇasukhadukkhaṃ, seyyathāpi manussā ekacce ca devā ekacce ca vinipātikā. Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti, yaṃ karoti tena upapajjati, upapannametaṃ phassā phusanti. Evampāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmī’’ti 4. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘aññaṃ kammaṃ, añño kammūpacayo’’ti.
കമ്മൂപചയകഥാ നിട്ഠിതാ.
Kammūpacayakathā niṭṭhitā.
പന്നരസമവഗ്ഗോ.
Pannarasamavaggo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
പച്ചയതാ വവത്ഥിതാ, പടിച്ചസമുപ്പാദോ, അദ്ധാ, ഖണോ ലയോ മുഹുത്തം, ചത്താരോ ആസവാ അനാസവാ, ലോകുത്തരാനം ധമ്മാനം ജരാമരണം ലോകുത്തരാ, സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധസമാപത്തി ലോകുത്തരാ, സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധസമാപത്തി ലോകിയാ, സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധം സമാപന്നോ കാലം കരേയ്യ, സ്വേവ മഗ്ഗോ അസഞ്ഞസത്തുപപത്തിയാ , അഞ്ഞം കമ്മം അഞ്ഞോ കമ്മൂപചയോതി.
Paccayatā vavatthitā, paṭiccasamuppādo, addhā, khaṇo layo muhuttaṃ, cattāro āsavā anāsavā, lokuttarānaṃ dhammānaṃ jarāmaraṇaṃ lokuttarā, saññāvedayitanirodhasamāpatti lokuttarā, saññāvedayitanirodhasamāpatti lokiyā, saññāvedayitanirodhaṃ samāpanno kālaṃ kareyya, sveva maggo asaññasattupapattiyā , aññaṃ kammaṃ añño kammūpacayoti.
തതിയോ പണ്ണാസകോ.
Tatiyo paṇṇāsako.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
അനുസയാ, സംവരോ, കപ്പോ, മൂലഞ്ച വവത്ഥിതാതി.
Anusayā, saṃvaro, kappo, mūlañca vavatthitāti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൧൧. കമ്മൂപചയകഥാവണ്ണനാ • 11. Kammūpacayakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൧൧. കമ്മൂപചയകഥാവണ്ണനാ • 11. Kammūpacayakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൧൧. കമ്മൂപചയകഥാവണ്ണനാ • 11. Kammūpacayakathāvaṇṇanā
