| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဣတိဝုတ္တက-အဋ္ဌကထာ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
၆. ကာမူပပတ္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ
6. Kāmūpapattisuttavaṇṇanā
၉၅. ဆဋ္ဌေ ကာမူပပတ္တိယောတိ ကာမပဋိလာဘာ ကာမပဋိသေဝနာ ဝာ။ ပစ္စုပဋ္ဌိတကာမာတိ နိဗဒ္ဓကာမာ နိဗဒ္ဓာရမ္မဏာ ယထာ တံ မနုသ္သာ။ မနုသ္သာ ဟိ နိဗဒ္ဓဝတ္ထုသ္မိံ ဝသံ ဝတ္တေန္တိ။ ယတ္ထ ပဋိဗဒ္ဓစိတ္တာ ဟောန္တိ, သတမ္ပိ သဟသ္သမ္ပိ ဒတ္ဝာ တမေဝ မာတုဂာမံ အာနေတ္ဝာ နိဗဒ္ဓဘောဂံ ဘုဉ္ဇန္တိ။ ဧကစ္စေ စ ဒေဝာ။ စာတုမဟာရာဇိကတော ပဋ္ဌာယ ဟိ စတုဒေဝလောကဝာသိနော နိဗဒ္ဓဝတ္ထုသ္မိံယေဝ ဝသံ ဝတ္တေန္တိ။ ပဉ္စသိခဝတ္ထု စေတ္ထ နိဒသ္သနံ။ တထာ ဧကစ္စေ အာပာယိကေ နေရယိကေ ဌပေတ္ဝာ သေသအပာယသတ္တာပိ နိဗဒ္ဓဝတ္ထုသ္မိံယေဝ ဝသံ ဝတ္တေန္တိ။ မစ္ဆာ ဟိ အတ္တနော မစ္ဆိယာ, ကစ္ဆပော ကစ္ဆပိယာတိ ဧဝံ သဗ္ဗေပိ တိရစ္ဆာနာ ပေတာ ဝိနိပာတိကာ စ။ တသ္မာ နေရယိကေ ဌပေတ္ဝာ သေသအပာယသတ္တေ ဥပာဒာယ ယာဝ တုသိတကာယာ ဣမေ သတ္တာ ပစ္စုပဋ္ဌိတကာမာ နာမ, နိမ္မာနရတိနောတိ သယံ နိမ္မိတေ နိမ္မာနေ ရတိ ဧတေသန္တိ နိမ္မာနရတိနော။ တေ ဟိ နီလပီတာဒိဝသေန ယာဒိသံ ယာဒိသံ ရူပံ ဣစ္ဆန္တိ, တာဒိသံ တာဒိသံ နိမ္မိနိတ္ဝာ ရမန္တိ အာယသ္မတော အနုရုဒ္ဓသ္သ ပုရတော မနာပကာယိကာ ဒေဝတာ ဝိယ။ ပရနိမ္မိတဝသဝတ္တိနောတိ ပရေဟိ နိမ္မိတေ ကာမေ ဝသံ ဝတ္တေန္တီတိ ပရနိမ္မိတဝသဝတ္တိနော။ တေသဉ္ဟိ မနံ ဉတ္ဝာ ပရေ ယထာရုစိတံ ကာမဘောဂံ နိမ္မိနန္တိ, တေ တတ္ထ ဝသံ ဝတ္တေန္တိ။ ကထံ တေ ပရသ္သ မနံ ဇာနန္တီတိ? ပကတိသေဝနာဝသေန။ ယထာ ဟိ ကုသလော သူဒော ရညော ဘုဉ္ဇန္တသ္သ ယံ ယံ ရုစ္စတိ, တံ တံ ဇာနာတိ, ဧဝံ ပကတိယာ အဘိရုစိတာရမ္မဏံ ဉတ္ဝာ တာဒိသေယေဝ နိမ္မိနန္တိ, တေ တတ္ထ ဝသံ ဝတ္တေန္တိ, မေထုနသေဝနာဒိဝသေန ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ ကေစိ ပန ‘‘ဟသိတမတ္တေန ဩလောကိတမတ္တေန အာလိင္ဂိတမတ္တေန ဟတ္ထဂ္ဂဟဏမတ္တေန စ တေသံ ကာမကိစ္စံ ဣဇ္ဈတီ’’တိ ဝဒန္တိ, တံ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘ဧတံ ပန နတ္ထီ’’တိ ပဋိက္ခိတ္တံ။ န ဟိ ကာယေန အဖုသန္တသ္သ ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ကာမကိစ္စံ သာဓေတိ။ ဆန္နမ္ပိ ကာမာဝစရဒေဝာနံ ကာမာ ပာကတိကာ ဧဝ။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ –
95. Chaṭṭhe kāmūpapattiyoti kāmapaṭilābhā kāmapaṭisevanā vā. Paccupaṭṭhitakāmāti nibaddhakāmā nibaddhārammaṇā yathā taṃ manussā. Manussā hi nibaddhavatthusmiṃ vasaṃ vattenti. Yattha paṭibaddhacittā honti, satampi sahassampi datvā tameva mātugāmaṃ ānetvā nibaddhabhogaṃ bhuñjanti. Ekacce ca devā. Cātumahārājikato paṭṭhāya hi catudevalokavāsino nibaddhavatthusmiṃyeva vasaṃ vattenti. Pañcasikhavatthu cettha nidassanaṃ. Tathā ekacce āpāyike nerayike ṭhapetvā sesaapāyasattāpi nibaddhavatthusmiṃyeva vasaṃ vattenti. Macchā hi attano macchiyā, kacchapo kacchapiyāti evaṃ sabbepi tiracchānā petā vinipātikā ca. Tasmā nerayike ṭhapetvā sesaapāyasatte upādāya yāva tusitakāyā ime sattā paccupaṭṭhitakāmā nāma, nimmānaratinoti sayaṃ nimmite nimmāne rati etesanti nimmānaratino. Te hi nīlapītādivasena yādisaṃ yādisaṃ rūpaṃ icchanti, tādisaṃ tādisaṃ nimminitvā ramanti āyasmato anuruddhassa purato manāpakāyikā devatā viya. Paranimmitavasavattinoti parehi nimmite kāme vasaṃ vattentīti paranimmitavasavattino. Tesañhi manaṃ ñatvā pare yathārucitaṃ kāmabhogaṃ nimminanti, te tattha vasaṃ vattenti. Kathaṃ te parassa manaṃ jānantīti? Pakatisevanāvasena. Yathā hi kusalo sūdo rañño bhuñjantassa yaṃ yaṃ ruccati, taṃ taṃ jānāti, evaṃ pakatiyā abhirucitārammaṇaṃ ñatvā tādiseyeva nimminanti, te tattha vasaṃ vattenti, methunasevanādivasena kāme paribhuñjanti. Keci pana ‘‘hasitamattena olokitamattena āliṅgitamattena hatthaggahaṇamattena ca tesaṃ kāmakiccaṃ ijjhatī’’ti vadanti, taṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘etaṃ pana natthī’’ti paṭikkhittaṃ. Na hi kāyena aphusantassa phoṭṭhabbaṃ kāmakiccaṃ sādheti. Channampi kāmāvacaradevānaṃ kāmā pākatikā eva. Vuttañhetaṃ –
‘‘ဆ ဧတေ ကာမာဝစရာ၊ သဗ္ဗကာမသမိဒ္ဓိနော။
‘‘Cha ete kāmāvacarā, sabbakāmasamiddhino;
သဗ္ဗေသံ ဧကသင္ခာတံ၊ အာယု ဘဝတိ ကိတ္တက’’န္တိ။ (ဝိဘ. ၁၀၂၃)။
Sabbesaṃ ekasaṅkhātaṃ, āyu bhavati kittaka’’nti. (vibha. 1023);
ဂာထာသု ယေ စညေတိ ယေ ယထာဝုတ္တဒေဝေဟိ အညေ စ ကာမဘောဂိနော မနုသ္သာ စေဝ ဧကစ္စေ အပာယူပဂာ စ သဗ္ဗေ တေ။ ဣတ္ထဘာဝညထာဘာဝန္တိ ဣမံ ယထာပဋိလဒ္ဓတ္တဘာဝဉ္စေဝ, ဥပပတ္တိဘဝန္တရသင္ခာတံ ဣတော အညထာဘာဝဉ္စာတိ ဒ္ဝိပ္ပဘေဒံ သံသာရံ နာတိဝတ္တရေ န အတိက္ကမန္တိ။ သဗ္ဗေ ပရိစ္စဇေ ကာမေတိ ဒိဗ္ဗာဒိဘေဒေ သဗ္ဗေပိ ကာမေ ဝတ္ထုကာမေ စ ကိလေသကာမေ စ ပရိစ္စဇေယ္ယ။ ကိလေသကာမေ အနာဂာမိမဂ္ဂေန ပဇဟန္တောယေဝ ဟိ ဝတ္ထုကာမေ ပရိစ္စဇတိ နာမ။ ပိယရူပသာတဂဓိတန္တိ ပိယရူပေသု ရူပာဒီသု သုခဝေဒနသ္သာဒေန ဂဓိတံ ဂိဒ္ဓံ။ ဆေတ္ဝာ သောတံ ဒုရစ္စယန္တိ အညေဟိ ဒုရစ္စယံ ဒုရတိက္ကမံ တဏ္ဟာသောတံ အရဟတ္တမဂ္ဂေန သမုစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ။ သေသံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝာတိ။
Gāthāsu ye caññeti ye yathāvuttadevehi aññe ca kāmabhogino manussā ceva ekacce apāyūpagā ca sabbe te. Itthabhāvaññathābhāvanti imaṃ yathāpaṭiladdhattabhāvañceva, upapattibhavantarasaṅkhātaṃ ito aññathābhāvañcāti dvippabhedaṃ saṃsāraṃ nātivattare na atikkamanti. Sabbe pariccaje kāmeti dibbādibhede sabbepi kāme vatthukāme ca kilesakāme ca pariccajeyya. Kilesakāme anāgāmimaggena pajahantoyeva hi vatthukāme pariccajati nāma. Piyarūpasātagadhitanti piyarūpesu rūpādīsu sukhavedanassādena gadhitaṃ giddhaṃ. Chetvā sotaṃ duraccayanti aññehi duraccayaṃ duratikkamaṃ taṇhāsotaṃ arahattamaggena samucchinditvā. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayamevāti.
ဆဋ္ဌသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Chaṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဣတိဝုတ္တကပာဠိ • Itivuttakapāḷi / ၆. ကာမူပပတ္တိသုတ္တံ • 6. Kāmūpapattisuttaṃ
