Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஜாதக-அட்ட²கதா² • Jātaka-aṭṭhakathā |
[210] 10. கந்த³க³லகஜாதகவண்ணனா
[210] 10. Kandagalakajātakavaṇṇanā
அம்போ⁴ கோ நாமயங் ருக்கோ²தி இத³ங் ஸத்தா² வேளுவனே விஹரந்தோ ஸுக³தாலயங் ஆரப்³ப⁴ கதே²ஸி. ததா³ ஹி ஸத்தா² ‘‘தே³வத³த்தோ ஸுக³தாலயங் அகாஸீ’’தி ஸுத்வா ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, இதா³னேவ தே³வத³த்தோ மய்ஹங் அனுகிரியங் கரொந்தோ வினாஸங் பத்தோ, புப்³பே³பி பாபுணியேவா’’தி வத்வா அதீதங் ஆஹரி.
Ambho ko nāmayaṃ rukkhoti idaṃ satthā veḷuvane viharanto sugatālayaṃ ārabbha kathesi. Tadā hi satthā ‘‘devadatto sugatālayaṃ akāsī’’ti sutvā ‘‘na, bhikkhave, idāneva devadatto mayhaṃ anukiriyaṃ karonto vināsaṃ patto, pubbepi pāpuṇiyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.
அதீதே பா³ராணஸியங் ப்³ரஹ்மத³த்தே ரஜ்ஜங் காரெந்தே போ³தி⁴ஸத்தோ ஹிமவந்தபதே³ஸே ருக்க²கொட்டகஸகுணயோனியங் நிப்³ப³த்தி, ‘‘க²தி³ரவனியோ’’திஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. ஸோ க²தி³ரவனேயேவ கோ³சரங் க³ண்ஹி, தஸ்ஸேகோ கந்த³க³லகோ நாம ஸஹாயோ அஹோஸி, ஸோ ஸிம்ப³லிபாலிப⁴த்³த³கவனே கோ³சரங் க³ண்ஹாதி. ஸோ ஏகதி³வஸங் க²தி³ரவனியஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மாஸி. க²தி³ரவனியோ ‘‘ஸஹாயோ மே ஆக³தோ’’தி கந்த³க³லகங் க³ஹெத்வா க²தி³ரவனங் பவிஸித்வா க²தி³ரக²ந்த⁴ங் துண்டே³ன பஹரித்வா ருக்க²தோ பாணகே நீஹரித்வா அதா³ஸி. கந்த³க³லகோ தி³ன்னே தி³ன்னே மது⁴ரபூவே விய சி²ந்தி³த்வா சி²ந்தி³த்வா கா²தி³. தஸ்ஸ கா²த³ந்தஸ்ஸேவ மானோ உப்பஜ்ஜி – ‘‘அயம்பி ருக்க²கொட்டகயோனியங் நிப்³ப³த்தோ, அஹம்பி, கிங் மே ஏதேன தி³ன்னகோ³சரேன, ஸயமேவ க²தி³ரவனே கோ³சரங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ க²தி³ரவனியங் ஆஹ – ‘‘ஸம்ம, மா த்வங் து³க்க²ங் அனுப⁴வி, அஹமேவ க²தி³ரவனே கோ³சரங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto himavantapadese rukkhakoṭṭakasakuṇayoniyaṃ nibbatti, ‘‘khadiravaniyo’’tissa nāmaṃ ahosi. So khadiravaneyeva gocaraṃ gaṇhi, tasseko kandagalako nāma sahāyo ahosi, so simbalipālibhaddakavane gocaraṃ gaṇhāti. So ekadivasaṃ khadiravaniyassa santikaṃ agamāsi. Khadiravaniyo ‘‘sahāyo me āgato’’ti kandagalakaṃ gahetvā khadiravanaṃ pavisitvā khadirakhandhaṃ tuṇḍena paharitvā rukkhato pāṇake nīharitvā adāsi. Kandagalako dinne dinne madhurapūve viya chinditvā chinditvā khādi. Tassa khādantasseva māno uppajji – ‘‘ayampi rukkhakoṭṭakayoniyaṃ nibbatto, ahampi, kiṃ me etena dinnagocarena, sayameva khadiravane gocaraṃ gaṇhissāmī’’ti. So khadiravaniyaṃ āha – ‘‘samma, mā tvaṃ dukkhaṃ anubhavi, ahameva khadiravane gocaraṃ gaṇhissāmī’’ti.
அத² நங் ஸோ ‘‘ஹந்த³ த்வங் ஸம்ம, ஸிம்ப³லிபாலிப⁴த்³த³காதி³வனே நிஸ்ஸாரே கோ³சரக்³க³ஹணகுலே ஜாதோ, க²தி³ரா நாம ஜாதஸாரா த²த்³தா⁴, மா தே ஏதங் ருச்சீ’’தி ஆஹ. கந்த³க³லகோ ‘‘கிங் தா³னாஹங் ந ருக்க²கொட்டகயோனியங் நிப்³ப³த்தோ’’தி தஸ்ஸ வசனங் அனாதி³யித்வா வேகே³ன க³ந்த்வா க²தி³ரருக்க²ங் துண்டே³ன பஹரி. தாவதே³வஸ்ஸ துண்ட³ங் பி⁴ஜ்ஜி, அக்கீ²னி நிக்க²மனாகாரப்பத்தானி ஜாதானி, ஸீஸங் ப²லிதங். ஸோ க²ந்தே⁴ பதிட்டா²துங் அஸக்கொந்தோ பூ⁴மியங் பதித்வா பட²மங் கா³த²மாஹ –
Atha naṃ so ‘‘handa tvaṃ samma, simbalipālibhaddakādivane nissāre gocaraggahaṇakule jāto, khadirā nāma jātasārā thaddhā, mā te etaṃ ruccī’’ti āha. Kandagalako ‘‘kiṃ dānāhaṃ na rukkhakoṭṭakayoniyaṃ nibbatto’’ti tassa vacanaṃ anādiyitvā vegena gantvā khadirarukkhaṃ tuṇḍena pahari. Tāvadevassa tuṇḍaṃ bhijji, akkhīni nikkhamanākārappattāni jātāni, sīsaṃ phalitaṃ. So khandhe patiṭṭhātuṃ asakkonto bhūmiyaṃ patitvā paṭhamaṃ gāthamāha –
119.
119.
‘‘அம்போ⁴ கோ நாமயங் ருக்கோ², ஸின்னபத்தோ ஸகண்டகோ;
‘‘Ambho ko nāmayaṃ rukkho, sinnapatto sakaṇṭako;
யத்த² ஏகப்பஹாரேன, உத்தமங்க³ங் விபி⁴ஜ்ஜித’’ந்தி.
Yattha ekappahārena, uttamaṅgaṃ vibhijjita’’nti.
தத்த² அம்போ⁴ கோ நாமயங் ருக்கோ²தி, போ⁴ க²தி³ரவனிய, கோ நாம அயங் ருக்கோ². ‘‘கோ நாம ஸோ’’திபி பாடோ². ஸின்னபத்தோதி ஸுகு²மபத்தோ. யத்த² ஏகப்பஹாரேனாதி யஸ்மிங் ருக்கே² ஏகேனேவ பஹாரேன. உத்தமங்க³ங் விபி⁴ஜ்ஜிதந்தி ஸீஸங் பி⁴ன்னங், ந கேவலஞ்ச ஸீஸங், துண்ட³ம்பி பி⁴ன்னங். ஸோ வேத³னாப்பத்ததாய க²தி³ரருக்க²ங் ‘‘கிங் ருக்கோ² நாமேஸோ’’தி ஜானிதுங் அஸக்கொந்தோ வேத³னாப்பத்தோ ஹுத்வா இமாய கா³தா²ய விப்பலபி.
Tattha ambho ko nāmayaṃ rukkhoti, bho khadiravaniya, ko nāma ayaṃ rukkho. ‘‘Ko nāma so’’tipi pāṭho. Sinnapattoti sukhumapatto. Yattha ekappahārenāti yasmiṃ rukkhe ekeneva pahārena. Uttamaṅgaṃ vibhijjitanti sīsaṃ bhinnaṃ, na kevalañca sīsaṃ, tuṇḍampi bhinnaṃ. So vedanāppattatāya khadirarukkhaṃ ‘‘kiṃ rukkho nāmeso’’ti jānituṃ asakkonto vedanāppatto hutvā imāya gāthāya vippalapi.
தங் வசனங் ஸுத்வா க²தி³ரவனியோ து³தியங் கா³த²மாஹ –
Taṃ vacanaṃ sutvā khadiravaniyo dutiyaṃ gāthamāha –
120.
120.
‘‘அசாரி வதாயங் விதுத³ங் வனானி, கட்ட²ங்க³ருக்கே²ஸு அஸாரகேஸு;
‘‘Acāri vatāyaṃ vitudaṃ vanāni, kaṭṭhaṅgarukkhesu asārakesu;
அதா²ஸதா³ க²தி³ரங் ஜாதஸாரங், யத்த²ப்³பி⁴தா³ க³ருளோ உத்தமங்க³’’ந்தி.
Athāsadā khadiraṃ jātasāraṃ, yatthabbhidā garuḷo uttamaṅga’’nti.
தத்த² அசாரி வதாயந்தி அசரி வத அயங். விதுத³ங் வனானீதி நிஸ்ஸாரஸிம்ப³லிபாலிப⁴த்³த³கவனானி விதுத³ந்தோ விஜ்ஜ²ந்தோ. கட்ட²ங்க³ருக்கே²ஸூதி வனகட்ட²கொட்டா²ஸேஸு ருக்கே²ஸு. அஸாரகேஸூதி நிஸ்ஸாரேஸு பாலிப⁴த்³த³கஸிம்ப³லிஆதீ³ஸு. அதா²ஸதா³ க²தி³ரங் ஜாதஸாரந்தி அத² போதககாலதோ பட்டா²ய ஜாதஸாரங் க²தி³ரங் ஸம்பாபுணி. யத்த²ப்³பி⁴தா³ க³ருளோ உத்தமங்க³ந்தி யத்த²ப்³பி⁴தா³தி யஸ்மிங் க²தி³ரே அபி⁴ந்தி³ பதா³லயி. க³ருளோதி ஸகுணோ. ஸப்³ப³ஸகுணானஞ்ஹேதங் ஸகா³ரவஸப்பதிஸ்ஸ வசனங்.
Tattha acāri vatāyanti acari vata ayaṃ. Vitudaṃ vanānīti nissārasimbalipālibhaddakavanāni vitudanto vijjhanto. Kaṭṭhaṅgarukkhesūti vanakaṭṭhakoṭṭhāsesu rukkhesu. Asārakesūti nissāresu pālibhaddakasimbaliādīsu. Athāsadā khadiraṃ jātasāranti atha potakakālato paṭṭhāya jātasāraṃ khadiraṃ sampāpuṇi. Yatthabbhidā garuḷo uttamaṅganti yatthabbhidāti yasmiṃ khadire abhindi padālayi. Garuḷoti sakuṇo. Sabbasakuṇānañhetaṃ sagāravasappatissa vacanaṃ.
இதி நங் க²தி³ரவனியோ வத்வா ‘‘போ⁴ கந்த³க³லக, யத்த² த்வங் உத்தமங்க³ங் அபி⁴ந்தி³, க²தி³ரோ நாமேஸோ ஸாரருக்கோ²’’தி ஆஹ. ஸோ தத்தே²வ ஜீவிதக்க²யங் பாபுணி.
Iti naṃ khadiravaniyo vatvā ‘‘bho kandagalaka, yattha tvaṃ uttamaṅgaṃ abhindi, khadiro nāmeso sārarukkho’’ti āha. So tattheva jīvitakkhayaṃ pāpuṇi.
ஸத்தா² இமங் த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆஹரித்வா ஜாதகங் ஸமோதா⁴னேஸி – ‘‘ததா³ கந்த³க³லகோ தே³வத³த்தோ அஹோஸி, க²தி³ரவனியோ பன அஹமேவ அஹோஸி’’ந்தி.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā kandagalako devadatto ahosi, khadiravaniyo pana ahameva ahosi’’nti.
கந்த³க³லகஜாதகவண்ணனா த³ஸமா.
Kandagalakajātakavaṇṇanā dasamā.
நதங்த³ள்ஹவக்³கோ³ ச²ட்டோ².
Nataṃdaḷhavaggo chaṭṭho.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
Tassuddānaṃ –
ப³ந்த⁴னாகா³ரங் கேளிஸீலங், க²ண்ட³ங் வீரகக³ங்கெ³ய்யங்;
Bandhanāgāraṃ keḷisīlaṃ, khaṇḍaṃ vīrakagaṅgeyyaṃ;
குருங்க³மஸ்ஸகஞ்சேவ, ஸுஸுமாரஞ்ச குக்குடங்;
Kuruṅgamassakañceva, susumārañca kukkuṭaṃ;
கந்த³க³லகந்தி தே த³ஸ.
Kandagalakanti te dasa.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / ஜாதகபாளி • Jātakapāḷi / 210. கந்த³க³லகஜாதகங் • 210. Kandagalakajātakaṃ