೧. ಕನ್ದರಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

1. Kandarakasuttavaṇṇanā

೧. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಕನ್ದರಕಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಚಮ್ಪಾಯನ್ತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ನಗರೇ। ತಸ್ಸ ಹಿ ನಗರಸ್ಸ ಆರಾಮಪೋಕ್ಖರಣೀಆದೀಸು ತೇಸು ತೇಸು ಠಾನೇಸು ಚಮ್ಪಕರುಕ್ಖಾವ ಉಸ್ಸನ್ನಾ ಅಹೇಸುಂ, ತಸ್ಮಾ ಚಮ್ಪಾತಿ ಸಙ್ಖಮಗಮಾಸಿ। ಗಗ್ಗರಾಯ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯಾ ತೀರೇತಿ ತಸ್ಸ ಚಮ್ಪಾನಗರಸ್ಸ ಅವಿದೂರೇ ಗಗ್ಗರಾಯ ನಾಮ ರಾಜಮಹೇಸಿಯಾ ಖಣಿತತ್ತಾ ಗಗ್ಗರಾತಿ ಲದ್ಧವೋಹಾರಾ ಪೋಕ್ಖರಣೀ ಅತ್ಥಿ। ತಸ್ಸಾ ತೀರೇ ಸಮನ್ತತೋ ನೀಲಾದಿಪಞ್ಚವಣ್ಣಕುಸುಮಪಟಿಮಣ್ಡಿತಂ ಮಹನ್ತಂ ಚಮ್ಪಕವನಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಭಗವಾ ಕುಸುಮಗನ್ಧಸುಗನ್ಧೇ ಚಮ್ಪಕವನೇ ವಿಹರತಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಗಗ್ಗರಾಯ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯಾ ತೀರೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿನ್ತಿ ಅದಸ್ಸಿತಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಮಹನ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ। ಪೇಸ್ಸೋತಿ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಹತ್ಥಾರೋಹಪುತ್ತೋತಿ ಹತ್ಥಾಚರಿಯಸ್ಸ ಪುತ್ತೋ। ಕನ್ದರಕೋ ಚ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋತಿ ಕನ್ದರಕೋತಿ ಏವಂನಾಮೋ ಛನ್ನಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ। ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾತಿ ಛಬ್ಬಣ್ಣಾನಂ ಘನಬುದ್ಧರಸ್ಮೀನಂ ಅನ್ತರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪಸನ್ನಲಾಖಾರಸೇ ನಿಮುಜ್ಜಮಾನೋ ವಿಯ, ಸಿಙ್ಗೀಸುವಣ್ಣವಣ್ಣಂ ದುಸ್ಸವರಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾ ಸಸೀಸಂ ಪಾರುಪಮಾನೋ ವಿಯ, ವಣ್ಣಗನ್ಧಸಮ್ಪನ್ನಚಮ್ಪಕಪುಪ್ಫಾನಿ ಸಿರಸಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ತೋ ವಿಯ, ಸಿನೇರುಪಾದಂ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತೋ ಪುಣ್ಣಚನ್ದೋ ವಿಯ ಭಗವತೋ ಚಕ್ಕಲಕ್ಖಣಪಟಿಮಣ್ಡಿತೇ ಅಲತ್ತಕವಣ್ಣಫುಲ್ಲಪದುಮಸಸ್ಸಿರಿಕೇ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದೀತಿ ಛನಿಸಜ್ಜದೋಸವಿರಹಿತೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಓಕಾಸೇ ನಿಸೀದಿ।

1.Evaṃme sutanti kandarakasuttaṃ. Tattha campāyanti evaṃnāmake nagare. Tassa hi nagarassa ārāmapokkharaṇīādīsu tesu tesu ṭhānesu campakarukkhāva ussannā ahesuṃ, tasmā campāti saṅkhamagamāsi. Gaggarāya pokkharaṇiyā tīreti tassa campānagarassa avidūre gaggarāya nāma rājamahesiyā khaṇitattā gaggarāti laddhavohārā pokkharaṇī atthi. Tassā tīre samantato nīlādipañcavaṇṇakusumapaṭimaṇḍitaṃ mahantaṃ campakavanaṃ. Tasmiṃ bhagavā kusumagandhasugandhe campakavane viharati. Taṃ sandhāya ‘‘gaggarāya pokkharaṇiyā tīre’’ti vuttaṃ. Mahatā bhikkhusaṅghena saddhinti adassitaparicchedena mahantena bhikkhusaṅghena saddhiṃ. Pessoti tassa nāmaṃ. Hatthārohaputtoti hatthācariyassa putto. Kandarakoca paribbājakoti kandarakoti evaṃnāmo channaparibbājako. Abhivādetvāti chabbaṇṇānaṃ ghanabuddharasmīnaṃ antaraṃ pavisitvā pasannalākhārase nimujjamāno viya, siṅgīsuvaṇṇavaṇṇaṃ dussavaraṃ pasāretvā sasīsaṃ pārupamāno viya, vaṇṇagandhasampannacampakapupphāni sirasā sampaṭicchanto viya, sinerupādaṃ upagacchanto puṇṇacando viya bhagavato cakkalakkhaṇapaṭimaṇḍite alattakavaṇṇaphullapadumasassirike pāde vanditvāti attho. Ekamantaṃ nisīdīti chanisajjadosavirahite ekasmiṃ okāse nisīdi.

ತುಣ್ಹೀಭೂ ತಂ ತುಣ್ಹೀಭೂತನ್ತಿ ಯತೋ ಯತೋ ಅನುವಿಲೋಕೇತಿ, ತತೋ ತತೋ ತುಣ್ಹೀಭೂತಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ಥ ಹಿ ಏಕಭಿಕ್ಖುಸ್ಸಾಪಿ ಹತ್ಥಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ವಾ ಪಾದಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ವಾ ನತ್ಥಿ, ಸಬ್ಬೇ ಭಗವತೋ ಚೇವ ಗಾರವೇನ ಅತ್ತನೋ ಚ ಸಿಕ್ಖಿತಸಿಕ್ಖತಾಯ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವಿಗತಸಲ್ಲಾಪಾ ಅನ್ತಮಸೋ ಉಕ್ಕಾಸಿತಸದ್ದಮ್ಪಿ ಅಕರೋನ್ತಾ ಸುನಿಖಾತಇನ್ದಖೀಲಾ ವಿಯ ನಿವಾತಟ್ಠಾನೇ ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಂ ಮಹಾಸಮುದ್ದಉದಕಂ ವಿಯ ಕಾಯೇನಪಿ ನಿಚ್ಚಲಾ ಮನಸಾಪಿ ಅವಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ರತ್ತವಲಾಹಕಾ ವಿಯ ಸಿನೇರುಕೂಟಂ ಭಗವನ್ತಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಏವಂ ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಂ ಪರಿಸಂ ದಿಸ್ವಾ ಮಹನ್ತಂ ಪೀತಿಸೋಮನಸ್ಸಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಪನ ಅನ್ತೋಹದಯಸ್ಮಿಂಯೇವ ಸನ್ನಿದಹಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಪಿಯಸಮುದಾಹಾರಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇಸಿ। ತಸ್ಮಾ ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಭೋತಿಆದಿಮಾಹ।

Tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtanti yato yato anuviloketi, tato tato tuṇhībhūtamevāti attho. Tattha hi ekabhikkhussāpi hatthakukkuccaṃ vā pādakukkuccaṃ vā natthi, sabbe bhagavato ceva gāravena attano ca sikkhitasikkhatāya aññamaññaṃ vigatasallāpā antamaso ukkāsitasaddampi akarontā sunikhātaindakhīlā viya nivātaṭṭhāne sannisinnaṃ mahāsamuddaudakaṃ viya kāyenapi niccalā manasāpi avikkhittā rattavalāhakā viya sinerukūṭaṃ bhagavantaṃ parivāretvā nisīdiṃsu. Paribbājakassa evaṃ sannisinnaṃ parisaṃ disvā mahantaṃ pītisomanassaṃ uppajji. Uppannaṃ pana antohadayasmiṃyeva sannidahituṃ asakkonto piyasamudāhāraṃ samuṭṭhāpesi. Tasmā acchariyaṃ bhotiādimāha.

ತತ್ಥ ಅನ್ಧಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಾರೋಹನಂ ವಿಯ ನಿಚ್ಚಂ ನ ಹೋತೀತಿ ಅಚ್ಛರಿಯಂ। ಅಯಂ ತಾವ ಸದ್ದನಯೋ। ಅಯಂ ಪನ ಅಟ್ಠಕಥಾನಯೋ , ಅಚ್ಛರಾಯೋಗ್ಗನ್ತಿ ಅಚ್ಛರಿಯಂ। ಅಚ್ಛರಂ ಪಹರಿತುಂ ಯುತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಭೂತಪುಬ್ಬಂ ಭೂತನ್ತಿ ಅಬ್ಭುತಂ। ಉಭಯಮ್ಪೇತಂ ವಿಮ್ಹಯಸ್ಸೇವಾಧಿವಚನಂ। ತಂ ಪನೇತಂ ಗರಹಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಪಸಂಸಾಅಚ್ಛರಿಯನ್ತಿ ದುವಿಧಂ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ ಅಬ್ಭುತಂ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ, ಯಾವ ಬಾಹಾಗಹಣಾಪಿ ನಾಮ ಸೋ ಮೋಘಪುರಿಸೋ ಆಗಮೇಸ್ಸತೀತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೮೩; ಅ॰ ನಿ॰ ೮.೨೦), ಇದಂ ಗರಹಅಚ್ಛರಿಯಂ ನಾಮ। ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ನನ್ದಮಾತೇ ಅಬ್ಭುತಂ ನನ್ದಮಾತೇ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಮ್ಪಿ ಪರಿಸೋಧೇಸ್ಸಸೀತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೭.೫೩) ಇದಂ ಪಸಂಸಾಅಚ್ಛರಿಯಂ ನಾಮ। ಇಧಾಪಿ ಇದಮೇವ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ’’ ಅಯಞ್ಹಿ ತಂ ಪಸಂಸನ್ತೋ ಏವಮಾಹ।

Tattha andhassa pabbatārohanaṃ viya niccaṃ na hotīti acchariyaṃ. Ayaṃ tāva saddanayo. Ayaṃ pana aṭṭhakathānayo , accharāyogganti acchariyaṃ. Accharaṃ paharituṃ yuttanti attho. Abhūtapubbaṃ bhūtanti abbhutaṃ. Ubhayampetaṃ vimhayassevādhivacanaṃ. Taṃ panetaṃ garahaacchariyaṃ, pasaṃsāacchariyanti duvidhaṃ hoti. Tattha acchariyaṃ moggallāna abbhutaṃ moggallāna, yāva bāhāgahaṇāpi nāma so moghapuriso āgamessatīti (cūḷava. 383; a. ni. 8.20), idaṃ garahaacchariyaṃ nāma. ‘‘Acchariyaṃ nandamāte abbhutaṃ nandamāte, yatra hi nāma cittuppādampi parisodhessasīti (a. ni. 7.53) idaṃ pasaṃsāacchariyaṃ nāma. Idhāpi idameva adhippetaṃ’’ ayañhi taṃ pasaṃsanto evamāha.

ಯಾವಞ್ಚಿದನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಇದನ್ತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ। ಯಾವಾತಿ ಪಮಾಣಪರಿಚ್ಛೇದೋ, ಯಾವ ಸಮ್ಮಾ ಪಟಿಪಾದಿತೋ, ಯತ್ತಕೇನ ಪಮಾಣೇನ ಸಮ್ಮಾ ಪಟಿಪಾದಿತೋ, ನ ಸಕ್ಕಾ ತಸ್ಸ ವಣ್ಣೇ ವತ್ತುಂ, ಅಥ ಖೋ ಅಚ್ಛರಿಯಮೇವೇತಂ ಅಬ್ಭುತಮೇವೇತನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಏತಪರಮಂಯೇವಾತಿ ಏವಂ ಸಮ್ಮಾ ಪಟಿಪಾದಿತೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ತಸ್ಸಾಪಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪರಮೋತಿ ಏತಪರಮೋ, ತಂ ಏತಪರಮಂ ಯಥಾ ಅಯಂ ಪಟಿಪಾದಿತೋ, ಏವಂ ಪಟಿಪಾದಿತಂ ಕತ್ವಾ ಪಟಿಪಾದೇಸುಂ, ನ ಇತೋ ಭಿಯ್ಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ದುತಿಯನಯೇ ಏವಂ ಪಟಿಪಾದೇಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ಇತೋ ಭಿಯ್ಯೋತಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ತತ್ಥ ಪಟಿಪಾದಿತೋತಿ ಆಭಿಸಮಾಚಾರಿಕವತ್ತಂ ಆದಿಂ ಕತ್ವಾ ಸಮ್ಮಾ ಅಪಚ್ಚನೀಕಪಟಿಪತ್ತಿಯಂ ಯೋಜಿತೋ। ಅಥ ಕಸ್ಮಾ ಅಯಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಅತೀತಾನಾಗತೇ ಬುದ್ಧೇ ದಸ್ಸೇತಿ, ಕಿಮಸ್ಸ ತಿಯದ್ಧಜಾನನಞಾಣಂ ಅತ್ಥೀತಿ। ನತ್ಥಿ, ನಯಗ್ಗಾಹೇ ಪನ ಠತ್ವಾ ‘‘ಯೇನಾಕಾರೇನ ಅಯಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಸನ್ನಿಸಿನ್ನೋ ದನ್ತೋ ವಿನೀತೋ ಉಪಸನ್ತೋ, ಅತೀತಬುದ್ಧಾಪಿ ಏತಪರಮಂಯೇವ ಕತ್ವಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಾಪೇಸುಂ, ಅನಾಗತಬುದ್ಧಾಪಿ ಪಟಿಪಜ್ಜಾಪೇಸ್ಸನ್ತಿ, ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಉತ್ತರಿ ಪಟಿಪಾದನಾ’’ತಿ ಮಞ್ಞಮಾನೋ ಅನುಬುದ್ಧಿಯಾ ಏವಮಾಹ।

Yāvañcidanti ettha idanti nipātamattaṃ. Yāvāti pamāṇaparicchedo, yāva sammā paṭipādito, yattakena pamāṇena sammā paṭipādito, na sakkā tassa vaṇṇe vattuṃ, atha kho acchariyamevetaṃ abbhutamevetanti vuttaṃ hoti. Etaparamaṃyevāti evaṃ sammā paṭipādito eso bhikkhusaṅgho tassāpi bhikkhusaṅghassa paramoti etaparamo, taṃ etaparamaṃ yathā ayaṃ paṭipādito, evaṃ paṭipāditaṃ katvā paṭipādesuṃ, na ito bhiyyoti attho. Dutiyanaye evaṃ paṭipādessanti, na ito bhiyyoti yojetabbaṃ. Tattha paṭipāditoti ābhisamācārikavattaṃ ādiṃ katvā sammā apaccanīkapaṭipattiyaṃ yojito. Atha kasmā ayaṃ paribbājako atītānāgate buddhe dasseti, kimassa tiyaddhajānanañāṇaṃ atthīti. Natthi, nayaggāhe pana ṭhatvā ‘‘yenākārena ayaṃ bhikkhusaṅgho sannisinno danto vinīto upasanto, atītabuddhāpi etaparamaṃyeva katvā paṭipajjāpesuṃ, anāgatabuddhāpi paṭipajjāpessanti, natthi ito uttari paṭipādanā’’ti maññamāno anubuddhiyā evamāha.

೨. ಏವಮೇತಂ ಕನ್ದರಕಾತಿ ಪಾಟಿಏಕ್ಕೋ ಅನುಸನ್ಧಿ। ಭಗವಾ ಕಿರ ತಂ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಕನ್ದರಕ ತ್ವಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಉಪಸನ್ತೋತಿ ವದಸಿ, ಇಮಸ್ಸ ಪನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಉಪಸನ್ತಕಾರಣಂ ತುಯ್ಹಂ ಅಪಾಕಟಂ, ನ ಹಿ ತ್ವಂ ಸಮತಿಂಸ ಪಾರಮಿಯಾ ಪೂರೇತ್ವಾ ಕುಸಲಮೂಲಂ ಪರಿಪಾಚೇತ್ವಾ ಬೋಧಿಪಲ್ಲಙ್ಕೇ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿ, ಮಯಾ ಪನ ಪಾರಮಿಯೋ ಪೂರೇತ್ವಾ ಞಾತತ್ಥಚರಿಯಂ ಲೋಕತ್ಥಚರಿಯಂ ಬುದ್ಧತ್ಥಚರಿಯಞ್ಚ ಕೋಟಿಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಬೋಧಿಪಲ್ಲಙ್ಕೇ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಪಟಿವಿದ್ಧಂ, ಮಯ್ಹಂ ಏತೇಸಂ ಉಪಸನ್ತಕಾರಣಂ ಪಾಕಟ’’ನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ।

2.Evametaṃ kandarakāti pāṭiekko anusandhi. Bhagavā kira taṃ sutvā ‘‘kandaraka tvaṃ bhikkhusaṅghaṃ upasantoti vadasi, imassa pana bhikkhusaṅghassa upasantakāraṇaṃ tuyhaṃ apākaṭaṃ, na hi tvaṃ samatiṃsa pāramiyā pūretvā kusalamūlaṃ paripācetvā bodhipallaṅke sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhi, mayā pana pāramiyo pūretvā ñātatthacariyaṃ lokatthacariyaṃ buddhatthacariyañca koṭiṃ pāpetvā bodhipallaṅke sabbaññutaññāṇaṃ paṭividdhaṃ, mayhaṃ etesaṃ upasantakāraṇaṃ pākaṭa’’nti dassetuṃ imaṃ desanaṃ ārabhi.

ಸನ್ತಿ ಹಿ ಕನ್ದರಕಾತಿ ಅಯಮ್ಪಿ ಪಾಟಿಏಕ್ಕೋ ಅನುಸನ್ಧಿ। ಭಗವತೋ ಕಿರ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಉಪಸನ್ತೋತಿ ವದತಿ, ಅಯಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಪಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಕುಹಕಭಾವೇನ ಇರಿಯಾಪಥಂ ಸಣ್ಠಪೇನ್ತೋ ಚಿತ್ತೇನ ಅನುಪಸನ್ತೋ ನ ಉಪಸನ್ತಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ಥ ಪನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಪಟಿಪದಂ ಪೂರಯಮಾನಾಪಿ ಪಟಿಪದಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಮತ್ಥಕಂ ಪತ್ವಾ ಠಿತಭಿಕ್ಖೂಪಿ ಅತ್ಥಿ, ತತ್ಥ ಪಟಿಪದಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಮತ್ಥಕಂ ಪತ್ತಾ ಅತ್ತನಾ ಪಟಿವಿದ್ಧಗುಣೇಹೇವ ಉಪಸನ್ತಾ, ಪಟಿಪದಂ ಪೂರಯಮಾನಾ ಉಪರಿಮಗ್ಗಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸನ್ತಾ, ಇತೋ ಮುತ್ತಾ ಪನ ಅವಸೇಸಾ ಚತೂಹಿ ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಹಿ ಉಪಸನ್ತಾ। ತಂ ನೇಸಂ ಉಪಸನ್ತಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ‘‘ಇಮಿನಾ ಚ ಇಮಿನಾ ಚ ಕಾರಣೇನ ಅಯಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಉಪಸನ್ತೋ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಸನ್ತಿ ಹಿ ಕನ್ದರಕಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ।

Santi hi kandarakāti ayampi pāṭiekko anusandhi. Bhagavato kira etadahosi – ‘‘ayaṃ paribbājako imaṃ bhikkhusaṅghaṃ upasantoti vadati, ayañca bhikkhusaṅgho kappetvā pakappetvā kuhakabhāvena iriyāpathaṃ saṇṭhapento cittena anupasanto na upasantākāraṃ dasseti. Ettha pana bhikkhusaṅghe paṭipadaṃ pūrayamānāpi paṭipadaṃ pūretvā matthakaṃ patvā ṭhitabhikkhūpi atthi, tattha paṭipadaṃ pūretvā matthakaṃ pattā attanā paṭividdhaguṇeheva upasantā, paṭipadaṃ pūrayamānā uparimaggassa vipassanāya upasantā, ito muttā pana avasesā catūhi satipaṭṭhānehi upasantā. Taṃ nesaṃ upasantakāraṇaṃ dassessāmī’’ti ‘‘iminā ca iminā ca kāraṇena ayaṃ bhikkhusaṅgho upasanto’’ti dassetuṃ ‘‘santi hi kandarakā’’tiādimāha.

ತತ್ಥ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾತಿಆದೀಸು ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಮೂಲಪರಿಯಾಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾಯಮೇವ ವುತ್ತಂ। ಸೇಖಪಟಿಪದಮ್ಪಿ ತತ್ಥೇವ ವಿತ್ಥಾರಿತಂ। ಸನ್ತತಸೀಲಾತಿ ಸತತಸೀಲಾ ನಿರನ್ತರಸೀಲಾ। ಸನ್ತತವುತ್ತಿನೋತಿ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ, ಸನ್ತತಜೀವಿಕಾ ವಾತಿಪಿ ಅತ್ಥೋ। ತಸ್ಮಿಂ ಸನ್ತತಸೀಲೇ ಠತ್ವಾವ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ನ ದುಸ್ಸೀಲ್ಯಂ ಮರಣಂ ಪಾಪುಣನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।

Tattha arahanto khīṇāsavātiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ mūlapariyāyasuttavaṇṇanāyameva vuttaṃ. Sekhapaṭipadampi tattheva vitthāritaṃ. Santatasīlāti satatasīlā nirantarasīlā. Santatavuttinoti tasseva vevacanaṃ, santatajīvikā vātipi attho. Tasmiṃ santatasīle ṭhatvāva jīvikaṃ kappenti, na dussīlyaṃ maraṇaṃ pāpuṇantīti attho.

ನಿಪಕಾತಿ ನೇಪಕ್ಕೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋ। ನಿಪಕವುತ್ತಿನೋತಿ ಪಞ್ಞಾಯ ವುತ್ತಿನೋ, ಪಞ್ಞಾಯ ಠತ್ವಾ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ। ಯಥಾ ಏಕಚ್ಚೋ ಸಾಸನೇ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾಪಿ ಜೀವಿತಕಾರಣಾ ಛಸು ಅಗೋಚರೇಸು ಚರತಿ, ವೇಸಿಯಾಗೋಚರೋ ಹೋತಿ, ವಿಧವಥುಲ್ಲಕುಮಾರಿಕಪಣ್ಡಕಪಾನಾಗಾರಭಿಕ್ಖುನಿಗೋಚರೋ ಹೋತಿ। ಸಂಸಟ್ಠೋ ವಿಹರತಿ ರಾಜೂಹಿ ರಾಜಮಹಾಮತ್ತೇಹಿ ತಿತ್ಥಿಯೇಹಿ ತಿತ್ಥಿಯಸಾವಕೇಹಿ ಅನನುಲೋಮಿಕೇನ ಗಿಹಿಸಂಸಗ್ಗೇನ (ವಿಭ॰ ೫೧೪), ವೇಜ್ಜಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ದೂತಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ಪಹಿಣಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ಗಣ್ಡಂ ಫಾಲೇತಿ, ಅರುಮಕ್ಖನಂ ದೇತಿ, ಉದ್ಧಂವಿರೇಚನಂ ದೇತಿ, ಅಧೋವಿರೇಚನಂ ದೇತಿ, ನತ್ಥುತೇಲಂ ಪಚತಿ, ಪಿವನತೇಲಂ ಪಚತಿ, ವೇಳುದಾನಂ, ಪತ್ತದಾನಂ, ಪುಪ್ಫದಾನಂ, ಫಲದಾನಂ, ಸಿನಾನದಾನಂ, ದನ್ತಕಟ್ಠದಾನಂ, ಮುಖೋದಕದಾನಂ, ಚುಣ್ಣಮತ್ತಿಕದಾನಂ ದೇತಿ, ಚಾಟುಕಮ್ಯಂ ಕರೋತಿ, ಮುಗ್ಗಸೂಪಿಯಂ, ಪಾರಿಭಟುಂ, ಜಙ್ಘಪೇಸನಿಯಂ ಕರೋತೀತಿ ಏಕವೀಸತಿವಿಧಾಯ ಅನೇಸನಾಯ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತೋ ಅನಿಪಕವುತ್ತಿ ನಾಮ ಹೋತಿ, ನ ಪಞ್ಞಾಯ ಠತ್ವಾ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇತಿ, ತತೋ ಕಾಲಕಿರಿಯಂ ಕತ್ವಾ ಸಮಣಯಕ್ಖೋ ನಾಮ ಹುತ್ವಾ ‘‘ತಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾಟಿಪಿ ಆದಿತ್ತಾ ಹೋತಿ ಸಮ್ಪಜ್ಜಲಿತಾ’’ತಿ ವುತ್ತನಯೇನ ಮಹಾದುಕ್ಖಂ ಅನುಭೋತಿ। ಏವಂವಿಧಾ ಅಹುತ್ವಾ ಜೀವಿತಹೇತುಪಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಅನತಿಕ್ಕಮನ್ತೋ ಚತುಪಾರಿಸುದ್ಧಿಸೀಲೇ ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಯಥಾಬಲಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ರಥವಿನೀತಪಟಿಪದಂ, ಮಹಾಗೋಸಿಙ್ಗಪಟಿಪದಂ, ಮಹಾಸುಞ್ಞತಪಟಿಪದಂ, ಅನಙ್ಗಣಪಟಿಪದಂ, ಧಮ್ಮದಾಯಾದಪಟಿಪದಂ, ನಾಲಕಪಟಿಪದಂ, ತುವಟ್ಟಕಪಟಿಪದಂ, ಚನ್ದೋಪಮಪಟಿಪದನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ಅರಿಯಪಟಿಪದಾನಿ ಪೂರೇನ್ತೋ ಚತುಪಚ್ಚಯ-ಸನ್ತೋಸ-ಭಾವನಾರಾಮ-ಅರಿಯವಂಸಪಟಿಪತ್ತಿಯಂ ಕಾಯಸಕ್ಖಿನೋ ಹುತ್ವಾ ಅನೀಕಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಹತ್ಥೀ ವಿಯ ಯೂಥಾ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಸೀಹೋ ವಿಯ ನಿಪಚ್ಛಾಬನ್ಧಮಹಾನಾವಾ ವಿಯ ಚ ಗಮನಾದೀಸು ಏಕವಿಹಾರಿನೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಅಜ್ಜಅಜ್ಜೇವ ಅರಹತ್ತನ್ತಿ ಪವತ್ತಉಸ್ಸಾಹಾ ವಿಹರನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।

Nipakāti nepakkena samannāgatā paññavanto. Nipakavuttinoti paññāya vuttino, paññāya ṭhatvā jīvikaṃ kappenti. Yathā ekacco sāsane pabbajitvāpi jīvitakāraṇā chasu agocaresu carati, vesiyāgocaro hoti, vidhavathullakumārikapaṇḍakapānāgārabhikkhunigocaro hoti. Saṃsaṭṭho viharati rājūhi rājamahāmattehi titthiyehi titthiyasāvakehi ananulomikena gihisaṃsaggena (vibha. 514), vejjakammaṃ karoti, dūtakammaṃ karoti, pahiṇakammaṃ karoti, gaṇḍaṃ phāleti, arumakkhanaṃ deti, uddhaṃvirecanaṃ deti, adhovirecanaṃ deti, natthutelaṃ pacati, pivanatelaṃ pacati, veḷudānaṃ, pattadānaṃ, pupphadānaṃ, phaladānaṃ, sinānadānaṃ, dantakaṭṭhadānaṃ, mukhodakadānaṃ, cuṇṇamattikadānaṃ deti, cāṭukamyaṃ karoti, muggasūpiyaṃ, pāribhaṭuṃ, jaṅghapesaniyaṃ karotīti ekavīsatividhāya anesanāya jīvikaṃ kappento anipakavutti nāma hoti, na paññāya ṭhatvā jīvikaṃ kappeti, tato kālakiriyaṃ katvā samaṇayakkho nāma hutvā ‘‘tassa saṅghāṭipi ādittā hoti sampajjalitā’’ti vuttanayena mahādukkhaṃ anubhoti. Evaṃvidhā ahutvā jīvitahetupi sikkhāpadaṃ anatikkamanto catupārisuddhisīle patiṭṭhāya yathābalaṃ buddhavacanaṃ uggaṇhitvā rathavinītapaṭipadaṃ, mahāgosiṅgapaṭipadaṃ, mahāsuññatapaṭipadaṃ, anaṅgaṇapaṭipadaṃ, dhammadāyādapaṭipadaṃ, nālakapaṭipadaṃ, tuvaṭṭakapaṭipadaṃ, candopamapaṭipadanti imāni ariyapaṭipadāni pūrento catupaccaya-santosa-bhāvanārāma-ariyavaṃsapaṭipattiyaṃ kāyasakkhino hutvā anīkā nikkhantahatthī viya yūthā vissaṭṭhasīho viya nipacchābandhamahānāvā viya ca gamanādīsu ekavihārino vipassanaṃ paṭṭhapetvā ajjaajjeva arahattanti pavattaussāhā viharantīti attho.

ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಚಿತ್ತಾತಿ ಚತೂಸು ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಸು ಸುಟ್ಠಪಿತಚಿತ್ತಾ ಹುತ್ವಾ। ಸೇಸಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾ ಹೇಟ್ಠಾ ವಿತ್ಥಾರಿತಾವ। ಇಧ ಪನ ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಮಿಸ್ಸಕಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ ಕಥಿತಾ, ಏತ್ತಕೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಉಪಸನ್ತಕಾರಣಂ ಕಥಿತಂ ಹೋತಿ।

Suppatiṭṭhitacittāti catūsu satipaṭṭhānesu suṭṭhapitacittā hutvā. Sesā satipaṭṭhānakathā heṭṭhā vitthāritāva. Idha pana lokiyalokuttaramissakā satipaṭṭhānā kathitā, ettakena bhikkhusaṅghassa upasantakāraṇaṃ kathitaṃ hoti.

೩. ಯಾವ ಸುಪಞ್ಞತ್ತಾತಿ ಯಾವ ಸುಟ್ಠಪಿತಾ ಸುದೇಸಿತಾ। ಮಯಮ್ಪಿ ಹಿ, ಭನ್ತೇತಿ ಇಮಿನಾ ಏಸ ಅತ್ತನೋ ಕಾರಕಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ ಉಕ್ಖಿಪತಿ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ, ಮಯಮ್ಪಿ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಗಿಹಿ…ಪೇ॰… ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಚಿತ್ತಾ ವಿಹರಾಮ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪನ ಅಯಮೇವ ಕಸಿ ಚ ಬೀಜಞ್ಚ ಯುಗನಙ್ಗಲಞ್ಚ ಫಾಲಪಾಚನಞ್ಚ, ತಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಪರಾಯಣೋ, ಮಯಂ ಪನ ಕಾಲೇನ ಕಾಲಂ ಓಕಾಸಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಏತಂ ಮನಸಿಕಾರಂ ಕರೋಮ, ಮಯಮ್ಪಿ ಕಾರಕಾ, ನ ಸಬ್ಬಸೋ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾಯೇವಾತಿ। ಮನುಸ್ಸಗಹನೇತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಜ್ಝಾಸಯಗಹನೇನ ಗಹನತಾ, ಅಜ್ಝಾಸಯಸ್ಸಾಪಿ ನೇಸಂ ಕಿಲೇಸಗಹನೇನ ಗಹನತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಕಸಟಸಾಠೇಯ್ಯೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತತ್ಥ ಅಪರಿಸುದ್ಧಟ್ಠೇನ ಕಸಟತಾ, ಕೇರಾಟಿಯಟ್ಠೇನ ಸಾಠೇಯ್ಯತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಸತ್ತಾನಂ ಹಿತಾಹಿತಂ ಜಾನಾತೀತಿ ಏವಂ ಗಹನಕಸಟಕೇರಾಟಿಯಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಹಿತಾಹಿತಪಟಿಪದಂ ಯಾವ ಸುಟ್ಠು ಭಗವಾ ಜಾನಾತಿ। ಯದಿದಂ ಪಸವೋತಿ ಏತ್ಥ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಚತುಪ್ಪದಜಾತಿ ಪಸವೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಪಹೋಮೀತಿ ಸಕ್ಕೋಮಿ। ಯಾವತಕೇನ ಅನ್ತರೇನಾತಿ ಯತ್ತಕೇನ ಖಣೇನ। ಚಮ್ಪಂ ಗತಾಗತಂ ಕರಿಸ್ಸತೀತಿ ಅಸ್ಸಮಣ್ಡಲತೋ ಯಾವ ಚಮ್ಪಾನಗರದ್ವಾರಾ ಗಮನಞ್ಚ ಆಗಮನಞ್ಚ ಕರಿಸ್ಸತಿ। ಸಾಠೇಯ್ಯಾನೀತಿ ಸಠತ್ತಾನಿ। ಕೂಟೇಯ್ಯಾನೀತಿ ಕೂಟತ್ತಾನಿ। ವಙ್ಕೇಯ್ಯಾನೀತಿ ವಙ್ಕತ್ತಾನಿ। ಜಿಮ್ಹೇಯ್ಯಾನೀತಿ ಜಿಮ್ಹತ್ತಾನಿ। ಪಾತುಕರಿಸ್ಸತೀತಿ ಪಕಾಸೇಸ್ಸತಿ ದಸ್ಸೇಸ್ಸತಿ। ನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ತೇನ ತಾನಿ ಏತ್ತಕೇನ ಅನ್ತರೇನ ದಸ್ಸೇತುಂ।

3.Yāva supaññattāti yāva suṭṭhapitā sudesitā. Mayampi hi, bhanteti iminā esa attano kārakabhāvaṃ dasseti, bhikkhusaṅghañca ukkhipati. Ayañhettha adhippāyo, mayampi hi, bhante, gihi…pe… suppatiṭṭhitacittā viharāma, bhikkhusaṅghassa pana ayameva kasi ca bījañca yuganaṅgalañca phālapācanañca, tasmā bhikkhusaṅgho sabbakālaṃ satipaṭṭhānaparāyaṇo, mayaṃ pana kālena kālaṃ okāsaṃ labhitvā etaṃ manasikāraṃ karoma, mayampi kārakā, na sabbaso vissaṭṭhakammaṭṭhānāyevāti. Manussagahaneti manussānaṃ ajjhāsayagahanena gahanatā, ajjhāsayassāpi nesaṃ kilesagahanena gahanatā veditabbā. Kasaṭasāṭheyyesupi eseva nayo. Tattha aparisuddhaṭṭhena kasaṭatā, kerāṭiyaṭṭhena sāṭheyyatā veditabbā. Sattānaṃ hitāhitaṃ jānātīti evaṃ gahanakasaṭakerāṭiyānaṃ manussānaṃ hitāhitapaṭipadaṃ yāva suṭṭhu bhagavā jānāti. Yadidaṃ pasavoti ettha sabbāpi catuppadajāti pasavoti adhippetā. Pahomīti sakkomi. Yāvatakena antarenāti yattakena khaṇena. Campaṃ gatāgataṃ karissatīti assamaṇḍalato yāva campānagaradvārā gamanañca āgamanañca karissati. Sāṭheyyānīti saṭhattāni. Kūṭeyyānīti kūṭattāni. Vaṅkeyyānīti vaṅkattāni. Jimheyyānīti jimhattāni. Pātukarissatīti pakāsessati dassessati. Na hi sakkā tena tāni ettakena antarena dassetuṃ.

ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿದೇವ ಠಾನೇ ಠಾತುಕಾಮಸ್ಸ ಸತೋ ಯಂ ಠಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಸಪ್ಪಟಿಭಯಂ, ಪುರತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ವಞ್ಚೇತ್ವಾ ಠಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಠಾತುಕಾಮಟ್ಠಾನೇಯೇವ ನಿಖಾತತ್ಥಮ್ಭೋ ವಿಯ ಚತ್ತಾರೋ ಪಾದೇ ನಿಚ್ಚಲೇ ಕತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ, ಅಯಂ ಸಠೋ ನಾಮ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿದೇವ ಠಾನೇ ಅವಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಖನ್ಧಗತಂ ಪಾತೇತುಕಾಮಸ್ಸ ಸತೋ ಯಂ ಠಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಸಪ್ಪಟಿಭಯಂ, ಪುರತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ವಞ್ಚೇತ್ವಾ ಪಾತೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ಹೋತಿ, ತತ್ಥೇವ ಅವಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಪಾತೇತಿ, ಅಯಂ ಕೂಟೋ ನಾಮ। ಯಸ್ಸ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿದೇವ ಠಾನೇ ಮಗ್ಗಾ ಉಕ್ಕಮ್ಮ ನಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಪಟಿಮಗ್ಗಂ ಆರೋಹಿತುಕಾಮಸ್ಸ ಸತೋ ಯಂ ಠಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಸಪ್ಪಟಿಭಯಂ, ಪುರತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ವಞ್ಚೇತ್ವಾ ಏವಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ಹೋತಿ, ತತ್ಥೇವ ಮಗ್ಗಾ ಉಕ್ಕಮ್ಮ ನಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಪಟಿಮಗ್ಗಂ ಆರೋಹತಿ, ಅಯಂ ವಙ್ಕೋ ನಾಮ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಕಾಲೇನ ವಾಮತೋ ಕಾಲೇನ ದಕ್ಖಿಣತೋ ಕಾಲೇನ ಉಜುಮಗ್ಗೇನೇವ ಗನ್ತುಕಾಮಸ್ಸ ಸತೋ ಯಂ ಠಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಸಪ್ಪಟಿಭಯಂ, ಪುರತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ವಞ್ಚೇತ್ವಾ ಏವಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ಹೋತಿ, ತತ್ಥೇವ ಕಾಲೇನ ವಾಮತೋ ಕಾಲೇನ ದಕ್ಖಿಣತೋ ಕಾಲೇನ ಉಜುಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛತಿ, ತಥಾ ಲಣ್ಡಂ ವಾ ಪಸ್ಸಾವಂ ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಕಾಮಸ್ಸ ಸತೋ ಇದಂ ಠಾನಂ ಸುಸಮ್ಮಟ್ಠಂ ಆಕಿಣ್ಣಮನುಸ್ಸಂ ರಮಣೀಯಂ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಏವರೂಪಂ ಕಾತುಂ ನ ಯುತ್ತಂ, ಪುರತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಠಾನೇ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ಹೋತಿ, ತತ್ಥೇವ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ಜಿಮ್ಹೋ ನಾಮ। ಇತಿ ಇಮಂ ಚತುಬ್ಬಿಧಮ್ಪಿ ಕಿರಿಯಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಸಬ್ಬಾನಿ ತಾನಿ ಸಾಠೇಯ್ಯಾನಿ ಕೂಟೇಯ್ಯಾನಿ ವಙ್ಕೇಯ್ಯಾನಿ ಜಿಮ್ಹೇಯ್ಯಾನಿ ಪಾತುಕರಿಸ್ಸತೀತಿ ಏವಂ ಕರೋನ್ತಾಪಿ ತೇ ಸಠಾದಯೋ ತಾನಿ ಸಾಠೇಯ್ಯಾದೀನಿ ಪಾತುಕರೋನ್ತಿ ನಾಮ।

Tattha yassa kismiñcideva ṭhāne ṭhātukāmassa sato yaṃ ṭhānaṃ manussānaṃ sappaṭibhayaṃ, purato gantvā vañcetvā ṭhassāmīti na hoti, tasmiṃ ṭhātukāmaṭṭhāneyeva nikhātatthambho viya cattāro pāde niccale katvā tiṭṭhati, ayaṃ saṭho nāma. Yassa pana kismiñcideva ṭhāne avacchinditvā khandhagataṃ pātetukāmassa sato yaṃ ṭhānaṃ manussānaṃ sappaṭibhayaṃ, purato gantvā vañcetvā pātessāmīti na hoti, tattheva avacchinditvā pāteti, ayaṃ kūṭo nāma. Yassa kismiñcideva ṭhāne maggā ukkamma nivattitvā paṭimaggaṃ ārohitukāmassa sato yaṃ ṭhānaṃ manussānaṃ sappaṭibhayaṃ, purato gantvā vañcetvā evaṃ karissāmīti na hoti, tattheva maggā ukkamma nivattitvā paṭimaggaṃ ārohati, ayaṃ vaṅko nāma. Yassa pana kālena vāmato kālena dakkhiṇato kālena ujumaggeneva gantukāmassa sato yaṃ ṭhānaṃ manussānaṃ sappaṭibhayaṃ, purato gantvā vañcetvā evaṃ karissāmīti na hoti, tattheva kālena vāmato kālena dakkhiṇato kālena ujumaggaṃ gacchati, tathā laṇḍaṃ vā passāvaṃ vā vissajjetukāmassa sato idaṃ ṭhānaṃ susammaṭṭhaṃ ākiṇṇamanussaṃ ramaṇīyaṃ, imasmiṃ ṭhāne evarūpaṃ kātuṃ na yuttaṃ, purato gantvā paṭicchannaṭhāne karissāmīti na hoti, tattheva karoti, ayaṃ jimho nāma. Iti imaṃ catubbidhampi kiriyaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Sabbāni tāni sāṭheyyāni kūṭeyyāni vaṅkeyyāni jimheyyāni pātukarissatīti evaṃ karontāpi te saṭhādayo tāni sāṭheyyādīni pātukaronti nāma.

ಏವಂ ಪಸೂನಂ ಉತ್ತಾನಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಗಹನಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪನ, ಭನ್ತೇತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ದಾಸಾತಿ ಅನ್ತೋಜಾತಕಾ ವಾ ಧನಕ್ಕೀತಾ ವಾ ಕರಮರಾನೀತಾ ವಾ ಸಯಂ ವಾ ದಾಸಬ್ಯಂ ಉಪಗತಾ। ಪೇಸ್ಸಾತಿ ಪೇಸನಕಾರಕಾ। ಕಮ್ಮಕರಾತಿ ಭತ್ತವೇತನಭತಾ। ಅಞ್ಞಥಾವ ಕಾಯೇನಾತಿ ಅಞ್ಞೇನೇವಾಕಾರೇನ ಕಾಯೇನ ಸಮುದಾಚರನ್ತಿ, ಅಞ್ಞೇನೇವಾಕಾರೇನ ವಾಚಾಯ, ಅಞ್ಞೇನ ಚ ನೇಸಂ ಆಕಾರೇನ ಚಿತ್ತಂ ಠಿತಂ ಹೋತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತತ್ಥ ಯೇ ಸಮ್ಮುಖಾ ಸಾಮಿಕೇ ದಿಸ್ವಾ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಹತ್ಥತೋ ಭಣ್ಡಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ಇಮಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಇಮಂ ಗಣ್ಹನ್ತಾ ಸೇಸಾನಿಪಿ ಆಸನ-ಪಞ್ಞಾಪನ-ತಾಲವಣ್ಟಬೀಜನ-ಪಾದಧೋವನಾದೀನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಕಿಚ್ಚಾನಿ ಕರೋನ್ತಿ, ಪರಮ್ಮುಖಕಾಲೇ ಪನ ತೇಲಮ್ಪಿ ಉತ್ತರನ್ತಂ ನ ಓಲೋಕೇನ್ತಿ, ಸತಗ್ಘನಕೇಪಿ ಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಕೇಪಿ ಕಮ್ಮೇ ಪರಿಹಾಯನ್ತೇ ನಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಓಲೋಕೇತುಮ್ಪಿ ನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ಇಮೇ ಅಞ್ಞಥಾ ಕಾಯೇನ ಸಮುದಾಚರನ್ತಿ ನಾಮ। ಯೇ ಪನ ಸಮ್ಮುಖಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸಾಮಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಯ್ಯೋ’’ತಿಆದೀನಿ ವತ್ವಾ ಪಸಂಸನ್ತಿ, ಪರಮ್ಮುಖಾ ಅವತ್ತಬ್ಬಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ಯಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ತಂ ವದನ್ತಿ, ಇಮೇ ಅಞ್ಞಥಾ ವಾಚಾಯ ಸಮುದಾಚರನ್ತಿ ನಾಮ।

Evaṃ pasūnaṃ uttānabhāvaṃ dassetvā idāni manussānaṃ gahanabhāvaṃ dassento amhākaṃ pana, bhantetiādimāha. Tattha dāsāti antojātakā vā dhanakkītā vā karamarānītā vā sayaṃ vā dāsabyaṃ upagatā. Pessāti pesanakārakā. Kammakarāti bhattavetanabhatā. Aññathāva kāyenāti aññenevākārena kāyena samudācaranti, aññenevākārena vācāya, aññena ca nesaṃ ākārena cittaṃ ṭhitaṃ hotīti dasseti. Tattha ye sammukhā sāmike disvā paccuggamanaṃ karonti, hatthato bhaṇḍakaṃ gaṇhanti, imaṃ vissajjetvā imaṃ gaṇhantā sesānipi āsana-paññāpana-tālavaṇṭabījana-pādadhovanādīni sabbāni kiccāni karonti, parammukhakāle pana telampi uttarantaṃ na olokenti, satagghanakepi sahassagghanakepi kamme parihāyante nivattitvā oloketumpi na icchanti, ime aññathā kāyena samudācaranti nāma. Ye pana sammukhā ‘‘amhākaṃ sāmi amhākaṃ ayyo’’tiādīni vatvā pasaṃsanti, parammukhā avattabbaṃ nāma natthi, yaṃ icchanti, taṃ vadanti, ime aññathā vācāya samudācaranti nāma.

೪. ಚತ್ತಾರೋಮೇ ಪೇಸ್ಸಪುಗ್ಗಲಾತಿ ಅಯಮ್ಪಿ ಪಾಟಿಏಕ್ಕೋ ಅನುಸನ್ಧಿ। ಅಯಞ್ಹಿ ಪೇಸ್ಸೋ ‘‘ಯಾವಞ್ಚಿದಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಏವಂ ಮನುಸ್ಸಗಹಣೇ ಏವಂ ಮನುಸ್ಸಕಸಟೇ ಏವಂ ಮನುಸ್ಸಸಾಠೇಯ್ಯೇ ವತ್ತಮಾನೇ ಸತ್ತಾನಂ ಹಿತಾಹಿತಂ ಜಾನಾತೀ’’ತಿ ಆಹ। ಪುರಿಮೇ ಚ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಅಹಿತಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ಉಪರಿ ಚತುತ್ಥೋ ಹಿತಪಟಿಪದಂ, ಏವಮಹಂ ಸತ್ತಾನಂ ಹಿತಾಹಿತಂ ಜಾನಾಮೀತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ। ಹೇಟ್ಠಾ ಕನ್ದರಕಸ್ಸ ಕಥಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಯೋಜೇತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಯಾವಞ್ಚಿದಂ ಭೋತಾ ಗೋತಮೇನ ಸಮ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಪಟಿಪಾದಿತೋ’’ತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ‘‘ಪುರಿಮೇ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲೇ ಪಹಾಯ ಉಪರಿ ಚತುತ್ಥಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಹಿತಪಟಿಪತ್ತಿಯಂಯೇವ ಪಟಿಪಾದೇಮೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋಪಿ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ। ಸನ್ತೋತಿ ಇದಂ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾತಿ ಪದಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ‘‘ಸನ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ ಸಮಿತಾ ವೂಪಸನ್ತಾ’’ತಿ (ವಿಭ॰ ೫೪೨) ಏತ್ಥ ಹಿ ನಿರುದ್ಧಾ ಸನ್ತಾತಿ ವುತ್ತಾ। ‘‘ಸನ್ತಾ ಏತೇ ವಿಹಾರಾ ಅರಿಯಸ್ಸ ವಿನಯೇ ವುಚ್ಚನ್ತೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೮೨) ನಿಬ್ಬುತಾ। ‘‘ಸನ್ತೋ ಹವೇ ಸಬ್ಭಿ ಪವೇದಯನ್ತೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ (ಜಾ॰ ೨.೨೧.೪೧೩) ಪಣ್ಡಿತಾ। ಇಧ ಪನ ವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಉಪಲಬ್ಭಮಾನಾತಿ ಅತ್ಥೋ।

4.Cattārome pessapuggalāti ayampi pāṭiekko anusandhi. Ayañhi pesso ‘‘yāvañcidaṃ, bhante, bhagavā evaṃ manussagahaṇe evaṃ manussakasaṭe evaṃ manussasāṭheyye vattamāne sattānaṃ hitāhitaṃ jānātī’’ti āha. Purime ca tayo puggalā ahitapaṭipadaṃ paṭipannā, upari catuttho hitapaṭipadaṃ, evamahaṃ sattānaṃ hitāhitaṃ jānāmīti dassetuṃ imaṃ desanaṃ ārabhi. Heṭṭhā kandarakassa kathāya saddhiṃ yojetumpi vaṭṭati. Tena vuttaṃ ‘‘yāvañcidaṃ bhotā gotamena sammā bhikkhusaṅgho paṭipādito’’ti. Athassa bhagavā ‘‘purime tayo puggale pahāya upari catutthapuggalassa hitapaṭipattiyaṃyeva paṭipādemī’’ti dassentopi imaṃ desanaṃ ārabhi. Santoti idaṃ saṃvijjamānāti padasseva vevacanaṃ. ‘‘Santā honti samitā vūpasantā’’ti (vibha. 542) ettha hi niruddhā santāti vuttā. ‘‘Santā ete vihārā ariyassa vinaye vuccantī’’ti ettha (ma. ni. 1.82) nibbutā. ‘‘Santo have sabbhi pavedayantī’’ti ettha (jā. 2.21.413) paṇḍitā. Idha pana vijjamānā upalabbhamānāti attho.

ಅತ್ತನ್ತಪಾದೀಸು ಅತ್ತಾನಂ ತಪತಿ ದುಕ್ಖಾಪೇತೀತಿ ಅತ್ತನ್ತಪೋ। ಅತ್ತನೋ ಪರಿತಾಪನಾನುಯೋಗಂ ಅತ್ತಪರಿತಾಪನಾನುಯೋಗಂ। ಪರಂ ತಪತಿ ದುಕ್ಖಾಪೇತೀತಿ ಪರನ್ತಪೋ। ಪರೇಸಂ ಪರಿತಾಪನಾನುಯೋಗಂ ಪರಪರಿತಾಪನಾನುಯೋಗಂ। ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಅತ್ತಭಾವೇ। ನಿಚ್ಛಾತೋತಿ ಛಾತಂ ವುಚ್ಚತಿ ತಣ್ಹಾ, ಸಾ ಅಸ್ಸ ನತ್ಥೀತಿ ನಿಚ್ಛಾತೋ। ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸಾನಂ ನಿಬ್ಬುತತ್ತಾ ನಿಬ್ಬುತೋ। ಅನ್ತೋ ತಾಪನಕಿಲೇಸಾನಂ ಅಭಾವಾ ಸೀತಲೋ ಜಾತೋತಿ ಸೀತಿಭೂತೋ। ಝಾನಮಗ್ಗಫಲನಿಬ್ಬಾನಸುಖಾನಿ ಪಟಿಸಂವೇದೇತೀತಿ ಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ। ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೇನ ಅತ್ತನಾತಿ ಸೇಟ್ಠಭೂತೇನ ಅತ್ತನಾ। ಚಿತ್ತಂ ಆರಾಧೇತೀತಿ ಚಿತ್ತಂ ಸಮ್ಪಾದೇತಿ, ಪರಿಪೂರೇತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ ಪಸಾದೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।

Attantapādīsu attānaṃ tapati dukkhāpetīti attantapo. Attano paritāpanānuyogaṃ attaparitāpanānuyogaṃ. Paraṃ tapati dukkhāpetīti parantapo. Paresaṃ paritāpanānuyogaṃ paraparitāpanānuyogaṃ. Diṭṭheva dhammeti imasmiṃyeva attabhāve. Nicchātoti chātaṃ vuccati taṇhā, sā assa natthīti nicchāto. Sabbakilesānaṃ nibbutattā nibbuto. Anto tāpanakilesānaṃ abhāvā sītalo jātoti sītibhūto. Jhānamaggaphalanibbānasukhāni paṭisaṃvedetīti sukhapaṭisaṃvedī. Brahmabhūtena attanāti seṭṭhabhūtena attanā. Cittaṃ ārādhetīti cittaṃ sampādeti, paripūreti gaṇhāti pasādetīti attho.

೫. ದುಕ್ಖಪಟಿಕ್ಕೂಲನ್ತಿ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪಟಿಕೂಲಂ, ಪಚ್ಚನೀಕಸಣ್ಠಿತಂ ದುಕ್ಖಂ ಅಪತ್ಥಯಮಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।

5.Dukkhapaṭikkūlanti dukkhassa paṭikūlaṃ, paccanīkasaṇṭhitaṃ dukkhaṃ apatthayamānanti attho.

೬. ಪಣ್ಡಿತೋತಿ ಇಧ ಚತೂಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಪಣ್ಡಿತೋತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬೋ, ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಸು ಪನ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತೀತಿ ಪಣ್ಡಿತೋತಿ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಮಹಾಪಞ್ಞೋತಿ ಇದಮ್ಪಿ ಮಹನ್ತೇ ಅತ್ಥೇ ಪರಿಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿಆದಿನಾ ಮಹಾಪಞ್ಞಲಕ್ಖಣೇನ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಸತಿಪಟ್ಠಾನಪರಿಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ಪನ ಪಞ್ಞಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ಮಹಾಪಞ್ಞೋತಿ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಮಹತಾ ಅತ್ಥೇನ ಸಂಯುತ್ತೋ ಅಗಮಿಸ್ಸಾತಿ ಮಹತಾ ಅತ್ಥೇನ ಸಂಯುತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ಗತೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಂ ಪಾಪುಣೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಿಂ ಪನ ಯೇಸಂ ಮಗ್ಗಫಲಾನಂ ಉಪನಿಸ್ಸಯೋ ಅತ್ಥಿ, ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವೇ ಠಿತೇಪಿ ತೇಸಂ ಅನ್ತರಾಯೋ ಹೋತೀತಿ। ಆಮ ಹೋತಿ, ನ ಪನ ಬುದ್ಧೇ ಪಟಿಚ್ಚ, ಅಥ ಖೋ ಕಿರಿಯಪರಿಹಾನಿಯಾ ವಾ ಪಾಪಮಿತ್ತತಾಯ ವಾ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಕಿರಿಯಪರಿಹಾನಿಯಾ ಹೋತಿ ನಾಮ – ಸಚೇ ಹಿ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿ ಧನಞ್ಜಾನಿಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಆಸಯಂ ಞತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಅದೇಸಯಿಸ್ಸಾ, ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅಭವಿಸ್ಸಾ, ಏವಂ ತಾವ ಕಿರಿಯಪರಿಹಾನಿಯಾ ಹೋತಿ। ಪಾಪಮಿತ್ತತಾಯ ಹೋತಿ ನಾಮ – ಸಚೇ ಹಿ ಅಜಾತಸತ್ತು ದೇವದತ್ತಸ್ಸ ವಚನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಿತುಘಾತಕಮ್ಮಂ ನಾಕರಿಸ್ಸಾ, ಸಾಮಞ್ಞಫಲಸುತ್ತಕಥಿತದಿವಸೇವ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅಭವಿಸ್ಸಾ, ತಸ್ಸ ವಚನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಿತುಘಾತಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕತತ್ತಾ ಪನ ನ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಪಾಪಮಿತ್ತತಾಯ ಹೋತಿ। ಇಮಸ್ಸಾಪಿ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ಕಿರಿಯಪರಿಹಾನಿ ಜಾತಾ, ಅಪರಿನಿಟ್ಠಿತಾಯ ದೇಸನಾಯ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಕ್ಕನ್ತೋ। ಅಪಿಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಪೇಸ್ಸೋ ಹತ್ಥಾರೋಹಪುತ್ತೋ ಮಹತಾ ಅತ್ಥೇನ ಸಂಯುತ್ತೋತಿ ಕತರೇನ ಮಹನ್ತೇನ ಅತ್ಥೇನ? ದ್ವೀಹಿ ಆನಿಸಂಸೇಹಿ। ಸೋ ಕಿರ ಉಪಾಸಕೋ ಸಙ್ಘೇ ಚ ಪಸಾದಂ ಪಟಿಲಭಿ, ಸತಿಪಟ್ಠಾನಪರಿಗ್ಗಹಣತ್ಥಾಯ ಚಸ್ಸ ಅಭಿನವೋ ನಯೋ ಉದಪಾದಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಮಹತಾ ಅತ್ಥೇನ ಸಂಯುತ್ತೋ’’ತಿ। ಕನ್ದರಕೋ ಪನ ಸಙ್ಘೇ ಪಸಾದಮೇವ ಪಟಿಲಭಿ। ಏತಸ್ಸ ಭಗವಾ ಕಾಲೋತಿ ಏತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನಸ್ಸ, ಚತುನ್ನಂ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ವಿಭಜನಸ್ಸ ಕಾಲೋ।

6.Paṇḍitoti idha catūhi kāraṇehi paṇḍitoti na vattabbo, satipaṭṭhānesu pana kammaṃ karotīti paṇḍitoti vattuṃ vaṭṭati. Mahāpaññoti idampi mahante atthe pariggaṇhātītiādinā mahāpaññalakkhaṇena na vattabbaṃ, satipaṭṭhānapariggāhikāya pana paññāya samannāgatattā mahāpaññoti vattuṃ vaṭṭati. Mahatā atthena saṃyutto agamissāti mahatā atthena saṃyutto hutvā gato bhaveyya, sotāpattiphalaṃ pāpuṇeyyāti attho. Kiṃ pana yesaṃ maggaphalānaṃ upanissayo atthi, buddhānaṃ sammukhībhāve ṭhitepi tesaṃ antarāyo hotīti. Āma hoti, na pana buddhe paṭicca, atha kho kiriyaparihāniyā vā pāpamittatāya vā hoti. Tattha kiriyaparihāniyā hoti nāma – sace hi dhammasenāpati dhanañjānissa brāhmaṇassa āsayaṃ ñatvā dhammaṃ adesayissā, so brāhmaṇo sotāpanno abhavissā, evaṃ tāva kiriyaparihāniyā hoti. Pāpamittatāya hoti nāma – sace hi ajātasattu devadattassa vacanaṃ gahetvā pitughātakammaṃ nākarissā, sāmaññaphalasuttakathitadivaseva sotāpanno abhavissā, tassa vacanaṃ gahetvā pitughātakammassa katattā pana na hoti, evaṃ pāpamittatāya hoti. Imassāpi upāsakassa kiriyaparihāni jātā, apariniṭṭhitāya desanāya uṭṭhahitvā pakkanto. Apica, bhikkhave, ettāvatāpi pessohatthārohaputto mahatā atthena saṃyuttoti katarena mahantena atthena? Dvīhi ānisaṃsehi. So kira upāsako saṅghe ca pasādaṃ paṭilabhi, satipaṭṭhānapariggahaṇatthāya cassa abhinavo nayo udapādi. Tena vuttaṃ ‘‘mahatā atthena saṃyutto’’ti. Kandarako pana saṅghe pasādameva paṭilabhi. Etassa bhagavā kāloti etassa dhammakkhānassa, catunnaṃ vā puggalānaṃ vibhajanassa kālo.

೮. ಓರಬ್ಭಿಕಾದೀಸು ಉರಬ್ಭಾ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಏಳಕಾ, ಉರಬ್ಭೇ ಹನತೀತಿ ಓರಬ್ಭಿಕೋ। ಸೂಕರಿಕಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಲುದ್ದೋತಿ ದಾರುಣೋ ಕಕ್ಖಳೋ। ಮಚ್ಛಘಾತಕೋತಿ ಮಚ್ಛಬನ್ಧಕೇವಟ್ಟೋ। ಬನ್ಧನಾಗಾರಿಕೋತಿ ಬನ್ಧನಾಗಾರಗೋಪಕೋ। ಕುರುರಕಮ್ಮನ್ತಾತಿ ದಾರುಣಕಮ್ಮನ್ತಾ।

8.Orabbhikādīsu urabbhā vuccanti eḷakā, urabbhe hanatīti orabbhiko. Sūkarikādīsupi eseva nayo. Luddoti dāruṇo kakkhaḷo. Macchaghātakoti macchabandhakevaṭṭo. Bandhanāgārikoti bandhanāgāragopako. Kururakammantāti dāruṇakammantā.

೯. ಮುದ್ಧಾವಸಿತ್ತೋತಿ ಖತ್ತಿಯಾಭಿಸೇಕೇನ ಮುದ್ಧನಿ ಅಭಿಸಿತ್ತೋ। ಪುರತ್ಥಿಮೇನ ನಗರಸ್ಸಾತಿ ನಗರತೋ ಪುರತ್ಥಿಮದಿಸಾಯ। ಸನ್ಥಾಗಾರನ್ತಿ ಯಞ್ಞಸಾಲಂ। ಖರಾಜಿನಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾತಿ ಸಖುರಂ ಅಜಿನಚಮ್ಮಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ। ಸಪ್ಪಿತೇಲೇನಾತಿ ಸಪ್ಪಿನಾ ಚ ತೇಲೇನ ಚ। ಠಪೇತ್ವಾ ಹಿ ಸಪ್ಪಿಂ ಅವಸೇಸೋ ಯೋ ಕೋಚಿ ಸ್ನೇಹೋ ತೇಲನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಕಣ್ಡೂವಮಾನೋತಿ ನಖಾನಂ ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಕಣ್ಡೂವಿತಬ್ಬಕಾಲೇ ತೇನ ಕಣ್ಡೂವಮಾನೋ। ಅನನ್ತರಹಿತಾಯಾತಿ ಅಸನ್ಥತಾಯ। ಸರೂಪವಚ್ಛಾಯಾತಿ ಸದಿಸವಚ್ಛಾಯ। ಸಚೇ ಗಾವೀ ಸೇತಾ ಹೋತಿ, ವಚ್ಛೋಪಿ ಸೇತಕೋವ। ಸಚೇ ಗಾವೀ ಕಬರಾ ವಾ ರತ್ತಾ ವಾ, ವಚ್ಛೋಪಿ ತಾದಿಸೋ ವಾತಿ ಏವಂ ಸರೂಪವಚ್ಛಾಯ। ಸೋ ಏವಮಾಹಾತಿ ಸೋ ರಾಜಾ ಏವಂ ವದೇತಿ। ವಚ್ಛತರಾತಿ ತರುಣವಚ್ಛಕಭಾವಂ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಬಲವವಚ್ಛಾ। ವಚ್ಛತರೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಬರಿಹಿಸತ್ಥಾಯಾತಿ ಪರಿಕ್ಖೇಪಕರಣತ್ಥಾಯ ಚೇವ ಯಞ್ಞಭೂಮಿಯಂ ಅತ್ಥರಣತ್ಥಾಯ ಚ। ಸೇಸಂ ಹೇಟ್ಠಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿತ್ಥಾರಿತತ್ತಾ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।

9.Muddhāvasittoti khattiyābhisekena muddhani abhisitto. Puratthimena nagarassāti nagarato puratthimadisāya. Santhāgāranti yaññasālaṃ. Kharājinaṃ nivāsetvāti sakhuraṃ ajinacammaṃ nivāsetvā. Sappitelenāti sappinā ca telena ca. Ṭhapetvā hi sappiṃ avaseso yo koci sneho telanti vuccati. Kaṇḍūvamānoti nakhānaṃ chinnattā kaṇḍūvitabbakāle tena kaṇḍūvamāno. Anantarahitāyāti asanthatāya. Sarūpavacchāyāti sadisavacchāya. Sace gāvī setā hoti, vacchopi setakova. Sace gāvī kabarā vā rattā vā, vacchopi tādiso vāti evaṃ sarūpavacchāya. So evamāhāti so rājā evaṃ vadeti. Vacchatarāti taruṇavacchakabhāvaṃ atikkantā balavavacchā. Vacchatarīsupi eseva nayo. Barihisatthāyāti parikkhepakaraṇatthāya ceva yaññabhūmiyaṃ attharaṇatthāya ca. Sesaṃ heṭṭhā tattha tattha vitthāritattā uttānamevāti.

ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ

Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya

ಕನ್ದರಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

Kandarakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.

Next: ೨. ಅಟ್ಠಕನಾಗರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Aṭṭhakanāgarasuttavaṇṇanā

Related texts:

ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೧. ಕನ್ದರಕಸುತ್ತಂ • 1. Kandarakasuttaṃ

ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೧. ಕನ್ದರಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Kandarakasuttavaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact