Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४४०. कण्हजातकं (२)

    440. Kaṇhajātakaṃ (2)

    ११.

    11.

    कण्हो वतायं पुरिसो, कण्हं भुञ्‍जति भोजनं।

    Kaṇho vatāyaṃ puriso, kaṇhaṃ bhuñjati bhojanaṃ;

    कण्हे भूमिपदेसस्मिं, न मय्हं मनसो पियो॥

    Kaṇhe bhūmipadesasmiṃ, na mayhaṃ manaso piyo.

    १२.

    12.

    न कण्हो तचसा होति, अन्तोसारो हि ब्राह्मणो।

    Na kaṇho tacasā hoti, antosāro hi brāhmaṇo;

    यस्मिं पापानि कम्मानि, स वे कण्हो सुजम्पति॥

    Yasmiṃ pāpāni kammāni, sa ve kaṇho sujampati.

    १३.

    13.

    एतस्मिं ते सुलपिते, पतिरूपे सुभासिते।

    Etasmiṃ te sulapite, patirūpe subhāsite;

    वरं ब्राह्मण ते दम्मि, यं किञ्‍चि मनसिच्छसि॥

    Varaṃ brāhmaṇa te dammi, yaṃ kiñci manasicchasi.

    १४.

    14.

    वरञ्‍चे मे अदो सक्‍क, सब्बभूतानमिस्सर।

    Varañce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;

    सुनिक्‍कोधं सुनिद्दोसं, निल्‍लोभं वुत्तिमत्तनो।

    Sunikkodhaṃ suniddosaṃ, nillobhaṃ vuttimattano;

    निस्नेहमभिकङ्खामि, एते मे चतुरो वरे॥

    Nisnehamabhikaṅkhāmi, ete me caturo vare.

    १५.

    15.

    किं नु कोधे वा 1 दोसे वा, लोभे स्नेहे च ब्राह्मण।

    Kiṃ nu kodhe vā 2 dose vā, lobhe snehe ca brāhmaṇa;

    आदीनवं त्वं पस्ससि 3, तं मे अक्खाहि पुच्छितो॥

    Ādīnavaṃ tvaṃ passasi 4, taṃ me akkhāhi pucchito.

    १६.

    16.

    अप्पो हुत्वा बहु होति, वड्ढते सो अखन्तिजो।

    Appo hutvā bahu hoti, vaḍḍhate so akhantijo;

    आसङ्गी बहुपायासो, तस्मा कोधं न रोचये॥

    Āsaṅgī bahupāyāso, tasmā kodhaṃ na rocaye.

    १७.

    17.

    दुट्ठस्स फरुसा 5 वाचा, परामासो अनन्तरा।

    Duṭṭhassa pharusā 6 vācā, parāmāso anantarā;

    ततो पाणि ततो दण्डो, सत्थस्स परमा गति 7

    Tato pāṇi tato daṇḍo, satthassa paramā gati 8;

    दोसो कोधसमुट्ठानो, तस्मा दोसं न रोचये॥

    Doso kodhasamuṭṭhāno, tasmā dosaṃ na rocaye.

    १८.

    18.

    आलोपसाहसाकारा 9, निकती वञ्‍चनानि च।

    Ālopasāhasākārā 10, nikatī vañcanāni ca;

    दिस्सन्ति लोभधम्मेसु, तस्मा लोभं न रोचये॥

    Dissanti lobhadhammesu, tasmā lobhaṃ na rocaye.

    १९.

    19.

    स्नेहसङ्गथिता 11 गन्था, सेन्ति मनोमया पुथू।

    Snehasaṅgathitā 12 ganthā, senti manomayā puthū;

    ते भुसं उपतापेन्ति, तस्मा स्नेहं न रोचये॥

    Te bhusaṃ upatāpenti, tasmā snehaṃ na rocaye.

    २०.

    20.

    एतस्मिं ते सुलपिते, पतिरूपे सुभासिते।

    Etasmiṃ te sulapite, patirūpe subhāsite;

    वरं ब्राह्मण ते दम्मि, यं किञ्‍चि मनसिच्छसि॥

    Varaṃ brāhmaṇa te dammi, yaṃ kiñci manasicchasi.

    २१.

    21.

    वरञ्‍चे मे अदो सक्‍क, सब्बभूतानमिस्सर।

    Varañce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;

    अरञ्‍ञे मे विहरतो, निच्‍चं एकविहारिनो।

    Araññe me viharato, niccaṃ ekavihārino;

    आबाधा मा 13 उप्पज्‍जेय्युं, अन्तरायकरा भुसा॥

    Ābādhā mā 14 uppajjeyyuṃ, antarāyakarā bhusā.

    २२.

    22.

    एतस्मिं ते सुलपिते, पतिरूपे सुभासिते।

    Etasmiṃ te sulapite, patirūpe subhāsite;

    वरं ब्राह्मण ते दम्मि, यं किञ्‍चि मनसिच्छसि॥

    Varaṃ brāhmaṇa te dammi, yaṃ kiñci manasicchasi.

    २३.

    23.

    वरञ्‍चे मे अदो सक्‍क, सब्बभूतानमिस्सर।

    Varañce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;

    न मनो वा सरीरं वा, मं-कते सक्‍क कस्सचि।

    Na mano vā sarīraṃ vā, maṃ-kate sakka kassaci;

    कदाचि उपहञ्‍ञेथ, एतं सक्‍क वरं वरेति॥

    Kadāci upahaññetha, etaṃ sakka varaṃ vareti.

    कण्हजातकं दुतियं।

    Kaṇhajātakaṃ dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. कोधेव (सी॰ पी॰)
    2. kodheva (sī. pī.)
    3. सम्पस्ससि (सी॰ पी॰)
    4. sampassasi (sī. pī.)
    5. पठमा (पी॰ सी॰ निय्य)
    6. paṭhamā (pī. sī. niyya)
    7. परामसति (क॰)
    8. parāmasati (ka.)
    9. सहसाकारा (सी॰ स्या॰ पी॰)
    10. sahasākārā (sī. syā. pī.)
    11. सङ्गधिता (क॰), सङ्गन्तिता (स्या॰)
    12. saṅgadhitā (ka.), saṅgantitā (syā.)
    13. न (स्या॰ पी॰)
    14. na (syā. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४४०] २. कण्हजातकवण्णना • [440] 2. Kaṇhajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact