Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๗. กณฺหสุตฺตวณฺณนา
7. Kaṇhasuttavaṇṇanā
๗. สตฺตเม ยถา ‘‘กณฺหา คาวี’’ติอาทีสุ กาฬวเณฺณน สมนฺนาคตา ‘‘กณฺหา’’ติ วุจฺจติ, น เอวํ กาฬวณฺณตาย ธมฺมา ‘‘กณฺหา’’ติ วุจฺจนฺติ, อถ โข กณฺหาภิชาตินิพฺพตฺติเหตุโต อปฺปภสฺสรภาวกรณโต วา ‘‘กณฺหา’’ติ วุจฺจนฺตีติ ทเสฺสโนฺต ‘‘น กาฬวณฺณตายา’’ติอาทิมาหฯ กณฺหตายาติ กณฺหาภิชาติตายฯ กณฺหาภิชาตีติ จ อปายา วุจฺจนฺติ มนุเสฺสสุ จ โทภคฺคิยํฯ สรเสนาติ สภาเวนฯ น หิรียติ น ลชฺชตีติ อหิริโก, ปุคฺคโล, จิตฺตํ, ตํ สมฺปยุตฺตธมฺมสมุทาโย วาฯ ตสฺส ภาโว อหิริกฺกนฺติ วตฺตเพฺพ เอกสฺส ก-การสฺส โลปํ กตฺวา อหิริกนฺติ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘อหิริกนฺติ อหิริกภาโว’’ติฯ น โอตฺตปฺปตีติ อโนตฺตาปี, ปุคฺคโล, ยถาวุตฺตธมฺมสมุทาโย วา, ตสฺส ภาโว อโนตฺตปฺปนฺติ อาห ‘‘อโนตฺตาปิภาโว’’ติฯ
7. Sattame yathā ‘‘kaṇhā gāvī’’tiādīsu kāḷavaṇṇena samannāgatā ‘‘kaṇhā’’ti vuccati, na evaṃ kāḷavaṇṇatāya dhammā ‘‘kaṇhā’’ti vuccanti, atha kho kaṇhābhijātinibbattihetuto appabhassarabhāvakaraṇato vā ‘‘kaṇhā’’ti vuccantīti dassento ‘‘na kāḷavaṇṇatāyā’’tiādimāha. Kaṇhatāyāti kaṇhābhijātitāya. Kaṇhābhijātīti ca apāyā vuccanti manussesu ca dobhaggiyaṃ. Sarasenāti sabhāvena. Na hirīyati na lajjatīti ahiriko, puggalo, cittaṃ, taṃ sampayuttadhammasamudāyo vā. Tassa bhāvo ahirikkanti vattabbe ekassa ka-kārassa lopaṃ katvā ahirikanti vuttanti āha ‘‘ahirikanti ahirikabhāvo’’ti. Na ottappatīti anottāpī, puggalo, yathāvuttadhammasamudāyo vā, tassa bhāvo anottappanti āha ‘‘anottāpibhāvo’’ti.
กณฺหสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Kaṇhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๗. กณฺหสุตฺตํ • 7. Kaṇhasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๗. กณฺหสุตฺตวณฺณนา • 7. Kaṇhasuttavaṇṇanā