| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೨. ಕಙ್ಖೇಯ್ಯಸುತ್ತಂ
2. Kaṅkheyyasuttaṃ
೯೮೮. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಂಭಿಯೋ 1 ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಂಭಿಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಲೋಮಸಕಂಭಿಯಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಮಹಾನಾಮೋ ಸಕ್ಕೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಲೋಮಸಕಂಭಿಯಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸೋ ಏವ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಸೇಖೋ ವಿಹಾರೋ ಸೋ ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ, ಉದಾಹು ಅಞ್ಞೋವ 2 ಸೇಖೋ ವಿಹಾರೋ ಅಞ್ಞೋ ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ’’ತಿ?
988. Ekaṃ samayaṃ āyasmā lomasakaṃbhiyo 3 sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho mahānāmo sakko yenāyasmā lomasakaṃbhiyo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ lomasakaṃbhiyaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko āyasmantaṃ lomasakaṃbhiyaṃ etadavoca – ‘‘so eva nu kho, bhante, sekho vihāro so tathāgatavihāro, udāhu aññova 4 sekho vihāro añño tathāgatavihāro’’ti?
‘‘ನ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಸ್ವೇವ ಸೇಖೋ ವಿಹಾರೋ, ಸೋ ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ। ಅಞ್ಞೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಸೇಖೋ ವಿಹಾರೋ, ಅಞ್ಞೋ ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ। ಯೇ ತೇ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸೇಖಾ ಅಪ್ಪತ್ತಮಾನಸಾ ಅನುತ್ತರಂ ಯೋಗಕ್ಖೇಮಂ ಪತ್ಥಯಮಾನಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ತೇ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ವಿಹರನ್ತಿ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಕಾಮಚ್ಛನ್ದನೀವರಣಂ ಪಹಾಯ ವಿಹರನ್ತಿ, ಬ್ಯಾಪಾದನೀವರಣಂ…ಪೇ॰… ಥಿನಮಿದ್ಧನೀವರಣಂ…ಪೇ॰… ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚನೀವರಣಂ…ಪೇ॰… ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾನೀವರಣಂ ಪಹಾಯ ವಿಹರನ್ತಿ।
‘‘Na kho, āvuso mahānāma, sveva sekho vihāro, so tathāgatavihāro. Añño kho, āvuso mahānāma, sekho vihāro, añño tathāgatavihāro. Ye te, āvuso mahānāma, bhikkhū sekhā appattamānasā anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānā viharanti, te pañca nīvaraṇe pahāya viharanti. Katame pañca? Kāmacchandanīvaraṇaṃ pahāya viharanti, byāpādanīvaraṇaṃ…pe… thinamiddhanīvaraṇaṃ…pe… uddhaccakukkuccanīvaraṇaṃ…pe… vicikicchānīvaraṇaṃ pahāya viharanti.
‘‘ಯೇಪಿ ತೇ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸೇಖಾ ಅಪ್ಪತ್ತಮಾನಸಾ ಅನುತ್ತರಂ ಯೋಗಕ್ಖೇಮಂ ಪತ್ಥಯಮಾನಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ತೇ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ವಿಹರನ್ತಿ।
‘‘Yepi te, āvuso mahānāma, bhikkhū sekhā appattamānasā anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānā viharanti, te ime pañca nīvaraṇe pahāya viharanti.
‘‘ಯೇ ಚ ಖೋ ತೇ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಭಿಕ್ಖೂ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾ ವುಸಿತವನ್ತೋ ಕತಕರಣೀಯಾ ಓಹಿತಭಾರಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಸದತ್ಥಾ ಪರಿಕ್ಖೀಣಭವಸಂಯೋಜನಾ ಸಮ್ಮದಞ್ಞಾ ವಿಮುತ್ತಾ, ತೇಸಂ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾ ಪಹೀನಾ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ 5 ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಕಾಮಚ್ಛನ್ದನೀವರಣಂ ಪಹೀನಂ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಂ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಂ ಅನಭಾವಂಕತಂ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಂ; ಬ್ಯಾಪಾದನೀವರಣಂ ಪಹೀನಂ…ಪೇ॰… ಥಿನಮಿದ್ಧನೀವರಣಂ…ಪೇ॰… ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚನೀವರಣಂ…ಪೇ॰… ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾನೀವರಣಂ ಪಹೀನಂ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಂ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಂ ಅನಭಾವಂಕತಂ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಂ।
‘‘Ye ca kho te, āvuso mahānāma, bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā, tesaṃ pañca nīvaraṇā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā 6 āyatiṃ anuppādadhammā. Katame pañca? Kāmacchandanīvaraṇaṃ pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṃkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ; byāpādanīvaraṇaṃ pahīnaṃ…pe… thinamiddhanīvaraṇaṃ…pe… uddhaccakukkuccanīvaraṇaṃ…pe… vicikicchānīvaraṇaṃ pahīnaṃ ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṃkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ.
‘‘ಯೇ ತೇ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಭಿಕ್ಖೂ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾ ವುಸಿತವನ್ತೋ ಕತಕರಣೀಯಾ ಓಹಿತಭಾರಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಸದತ್ಥಾ ಪರಿಕ್ಖೀಣಭವಸಂಯೋಜನಾ ಸಮ್ಮದಞ್ಞಾ ವಿಮುತ್ತಾ, ತೇಸಂ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾ ಪಹೀನಾ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ – ಅಞ್ಞೋವ ಸೇಖೋ ವಿಹಾರೋ, ಅಞ್ಞೋ ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ।
‘‘Ye te, āvuso mahānāma, bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā, tesaṃ ime pañca nīvaraṇā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Tadamināpetaṃ, āvuso mahānāma, pariyāyena veditabbaṃ yathā – aññova sekho vihāro, añño tathāgatavihāro.
‘‘ಏಕಮಿದಂ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲೇ ವಿಹರತಿ ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲವನಸಣ್ಡೇ। ತತ್ರ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇಮಾಸಂ ಪಟಿಸಲ್ಲೀಯಿತುಂ। ನಾಮ್ಹಿ ಕೇನಚಿ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತಬ್ಬೋ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಏಕೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತನೀಹಾರಕೇನಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’ತಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ನಾಸ್ಸುಧ ಕೋಚಿ ಭಗವನ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಏಕೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತನೀಹಾರಕೇನ।
‘‘Ekamidaṃ, āvuso mahānāma, samayaṃ bhagavā icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Tatra kho, āvuso mahānāma, bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘icchāmahaṃ, bhikkhave, temāsaṃ paṭisallīyituṃ. Nāmhi kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakenā’ti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho, āvuso mahānāma, te bhikkhū bhagavato paṭissutvā nāssudha koci bhagavantaṃ upasaṅkamati, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ತಸ್ಸ ತೇಮಾಸಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಸಚೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ಏವಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ – ಕತಮೇನಾವುಸೋ, ವಿಹಾರೇನ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ಬಹುಲಂ ವಿಹಾಸೀತಿ, ಏವಂ ಪುಟ್ಠಾ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇಸಂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಾಥ – ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಸಮಾಧಿನಾ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಗವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ಬಹುಲಂ ವಿಹಾಸೀತಿ। ಇಧಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಸತೋ ಅಸ್ಸಸಾಮಿ, ಸತೋ ಪಸ್ಸಸಾಮಿ। ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಸನ್ತೋ ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಸಾಮೀತಿ ಪಜಾನಾಮಿ, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸಸನ್ತೋ ದೀಘಂ ಪಸ್ಸಸಾಮೀತಿ ಪಜಾನಾಮಿ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀ ಅಸ್ಸಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಪಜಾನಾಮಿ, ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀ ಪಸ್ಸಸಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಪಜಾನಾಮಿ’’।
‘‘Atha kho, āvuso, bhagavā tassa temāsassa accayena paṭisallānā vuṭṭhito bhikkhū āmantesi – ‘sace kho, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ – katamenāvuso, vihārena samaṇo gotamo vassāvāsaṃ bahulaṃ vihāsīti, evaṃ puṭṭhā tumhe, bhikkhave, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ evaṃ byākareyyātha – ānāpānassatisamādhinā kho, āvuso, bhagavā vassāvāsaṃ bahulaṃ vihāsīti. Idhāhaṃ, bhikkhave , sato assasāmi, sato passasāmi. Dīghaṃ assasanto dīghaṃ assasāmīti pajānāmi, dīghaṃ passasanto dīghaṃ passasāmīti pajānāmi…pe… paṭinissaggānupassī assasissāmīti pajānāmi, paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti pajānāmi’’.
‘‘ಯಞ್ಹಿ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ಅರಿಯವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ। ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಸಮಾಧಿಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ಅರಿಯವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ।
‘‘Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya – ariyavihāro itipi, brahmavihāro itipi, tathāgatavihāro itipi. Ānāpānassatisamādhiṃ sammā vadamāno vadeyya – ariyavihāro itipi, brahmavihāro itipi, tathāgatavihāro itipi.
‘‘ಯೇ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸೇಖಾ ಅಪ್ಪತ್ತಮಾನಸಾ ಅನುತ್ತರಂ ಯೋಗಕ್ಖೇಮಂ ಪತ್ಥಯಮಾನಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಸಮಾಧಿ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū sekhā appattamānasā anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānā viharanti, tesaṃ ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato āsavānaṃ khayāya saṃvattati.
‘‘ಯೇ ಚ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಅರಹನ್ತೋ ಖೀಣಾಸವಾ ವುಸಿತವನ್ತೋ ಕತಕರಣೀಯಾ ಓಹಿತಭಾರಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಸದತ್ಥಾ ಪರಿಕ್ಖೀಣಭವಸಂಯೋಜನಾ ಸಮ್ಮದಞ್ಞಾ ವಿಮುತ್ತಾ, ತೇಸಂ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಸಮಾಧಿ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸುಖವಿಹಾರಾಯ ಚೇವ ಸಂವತ್ತತಿ ಸತಿಸಮ್ಪಜಞ್ಞಾಯ ಚ।
‘‘Ye ca kho te, bhikkhave, bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā, tesaṃ ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato diṭṭheva dhamme sukhavihārāya ceva saṃvattati satisampajaññāya ca.
‘‘ಯಞ್ಹಿ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ಅರಿಯವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ। ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿಸಮಾಧಿಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ಅರಿಯವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರೋ ಇತಿಪಿ, ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ ಇತಿಪೀ’’ತಿ। ‘‘ಇಮಿನಾ ಖೋ ಏತಂ, ಆವುಸೋ ಮಹಾನಾಮ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ, ಯಥಾ – ಅಞ್ಞೋವ ಸೇಖೋ ವಿಹಾರೋ, ಅಞ್ಞೋ ತಥಾಗತವಿಹಾರೋ’’ತಿ। ದುತಿಯಂ।
‘‘Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya – ariyavihāro itipi, brahmavihāro itipi, tathāgatavihāro itipi. Ānāpānassatisamādhiṃ sammā vadamāno vadeyya – ariyavihāro itipi, brahmavihāro itipi, tathāgatavihāro itipī’’ti. ‘‘Iminā kho etaṃ, āvuso mahānāma, pariyāyena veditabbaṃ, yathā – aññova sekho vihāro, añño tathāgatavihāro’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧-೨. ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-2. Icchānaṅgalasuttādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧-೨. ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-2. Icchānaṅgalasuttādivaṇṇanā
