| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
၁၀. ကဏ္ဏကတ္ထလသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Kaṇṇakatthalasuttavaṇṇanā
၃၇၅. ဧဝံ မေ သုတန္တိ ကဏ္ဏကတ္ထလသုတ္တံ။ တတ္ထ ဥရုညာယန္တိ ဥရုညာတိ တသ္သ ရဋ္ဌသ္သပိ နဂရသ္သပိ ဧတဒေဝ နာမံ, ဘဂဝာ ဥရုညာနဂရံ ဥပနိသ္သာယ ဝိဟရတိ။ ကဏ္ဏကတ္ထလေ မိဂဒာယေတိ တသ္သ နဂရသ္သ အဝိဒူရေ ကဏ္ဏကတ္ထလံ နာမ ဧကော ရမဏီယော ဘူမိဘာဂော အတ္ထိ, သော မိဂာနံ အဘယတ္ထာယ ဒိန္နတ္တာ မိဂဒာယောတိ ဝုစ္စတိ, တသ္မိံ ကဏ္ဏကတ္ထလေ မိဂဒာယေ။ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေနာတိ န အညေန, အနန္တရသုတ္တေ ဝုတ္တကရဏီယေနေဝ။ သောမာ စ ဘဂိနီ သကုလာ စ ဘဂိနီတိ ဣမာ ဒ္ဝေ ဘဂိနိယော ရညော ပဇာပတိယော။ ဘတ္တာဘိဟာရေတိ ဘတ္တံ အဘိဟရဏဋ္ဌာနေ။ ရညော ဘုဉ္ဇနဋ္ဌာနဉ္ဟိ သဗ္ဗာပိ ဩရောဓာ ကဋစ္ဆုအာဒီနိ ဂဟေတ္ဝာ ရာဇာနံ ဥပဋ္ဌာတုံ ဂစ္ဆန္တိ, တာပိ တထေဝ အဂမံသု။
375.Evaṃme sutanti kaṇṇakatthalasuttaṃ. Tattha uruññāyanti uruññāti tassa raṭṭhassapi nagarassapi etadeva nāmaṃ, bhagavā uruññānagaraṃ upanissāya viharati. Kaṇṇakatthale migadāyeti tassa nagarassa avidūre kaṇṇakatthalaṃ nāma eko ramaṇīyo bhūmibhāgo atthi, so migānaṃ abhayatthāya dinnattā migadāyoti vuccati, tasmiṃ kaṇṇakatthale migadāye. Kenacideva karaṇīyenāti na aññena, anantarasutte vuttakaraṇīyeneva. Somā ca bhaginī sakulā ca bhaginīti imā dve bhaginiyo rañño pajāpatiyo. Bhattābhihāreti bhattaṃ abhiharaṇaṭṭhāne. Rañño bhuñjanaṭṭhānañhi sabbāpi orodhā kaṭacchuādīni gahetvā rājānaṃ upaṭṭhātuṃ gacchanti, tāpi tatheva agamaṃsu.
၃၇၆. ကိံ ပန, မဟာရာဇာတိ ကသ္မာ ဧဝမာဟ? ရညော ဂရဟပရိမောစနတ္ထံ။ ဧဝဉ္ဟိ ပရိသာ စိန္တေယ္ယ – ‘‘အယံ ရာဇာ အာဂစ္ဆမာနောဝ မာတုဂာမာနံ သာသနံ အာရောစေတိ, မယံ အတ္တနော ဓမ္မတာယ ဘဂဝန္တံ ဒဋ္ဌုံ အာဂတောတိ မညာမ, အယံ ပန မာတုဂာမာနံ သာသနံ ဂဟေတ္ဝာ အာဂတော, မာတုဂာမဒာသော မညေ, ဧသ ပုဗ္ဗေပိ ဣမိနာဝ ကာရဏေန အာဂစ္ဆတီ’’တိ။ ပုစ္ဆိတော ပန သော အတ္တနော အာဂမနကာရဏံ ကထေသ္သတိ, ဧဝမသ္သ အယံ ဂရဟာ န ဥပ္ပဇ္ဇိသ္သတီတိ ဂရဟမောစနတ္ထံ ဧဝမာဟ။
376.Kiṃ pana, mahārājāti kasmā evamāha? Rañño garahaparimocanatthaṃ. Evañhi parisā cinteyya – ‘‘ayaṃ rājā āgacchamānova mātugāmānaṃ sāsanaṃ āroceti, mayaṃ attano dhammatāya bhagavantaṃ daṭṭhuṃ āgatoti maññāma, ayaṃ pana mātugāmānaṃ sāsanaṃ gahetvā āgato, mātugāmadāso maññe, esa pubbepi imināva kāraṇena āgacchatī’’ti. Pucchito pana so attano āgamanakāraṇaṃ kathessati, evamassa ayaṃ garahā na uppajjissatīti garahamocanatthaṃ evamāha.
၃၇၈. အဗ္ဘုဒာဟာသီတိ ကထေသိ။ သကိဒေဝ သဗ္ဗံ ဥသ္သတိ သဗ္ဗံ ဒက္ခိတီတိ ယော ဧကာဝဇ္ဇနေန ဧကစိတ္တေန အတီတာနာဂတပစ္စုပ္ပန္နံ သဗ္ဗံ ဥသ္သတိ ဝာ ဒက္ခိတိ ဝာ, သော နတ္ထီတိ အတ္ထော။ ဧကေန ဟိ စိတ္တေန အတီတံ သဗ္ဗံ ဇာနိသ္သာမီတိ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာပိ အတီတံ သဗ္ဗံ ဇာနိတုံ န သက္ကာ, ဧကဒေသမေဝ ဇာနာတိ။ အနာဂတပစ္စုပ္ပန္နံ ပန တေန စိတ္တေန သဗ္ဗေနေဝ သဗ္ဗံ န ဇာနာတီတိ။ ဧသ နယော ဣတရေသု။ ဧဝံ ဧကစိတ္တဝသေနာယံ ပဉ္ဟော ကထိတော။ ဟေတုရူပန္တိ ဟေတုသဘာဝံ ကာရဏဇာတိကံ။ သဟေတုရူပန္တိ သကာရဏဇာတိကံ။ သမ္ပရာယိကာဟံ, ဘန္တေတိ သမ္ပရာယဂုဏံ အဟံ, ဘန္တေ, ပုစ္ဆာမိ။
378.Abbhudāhāsīti kathesi. Sakidevasabbaṃ ussati sabbaṃ dakkhitīti yo ekāvajjanena ekacittena atītānāgatapaccuppannaṃ sabbaṃ ussati vā dakkhiti vā, so natthīti attho. Ekena hi cittena atītaṃ sabbaṃ jānissāmīti āvajjitvāpi atītaṃ sabbaṃ jānituṃ na sakkā, ekadesameva jānāti. Anāgatapaccuppannaṃ pana tena cittena sabbeneva sabbaṃ na jānātīti. Esa nayo itaresu. Evaṃ ekacittavasenāyaṃ pañho kathito. Heturūpanti hetusabhāvaṃ kāraṇajātikaṃ. Saheturūpanti sakāraṇajātikaṃ. Samparāyikāhaṃ, bhanteti samparāyaguṇaṃ ahaṃ, bhante, pucchāmi.
၃၇၉. ပဉ္စိမာနီတိ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ ပဉ္စ ပဓာနိယင္ဂာနိ လောကုတ္တရမိသ္သကာနိ ကထိတာနိ။ ကထိနင္ဂဏဝာသီစူဠသမုဒ္ဒတ္ထေရော ပန ‘‘တုမ္ဟာကံ, ဘန္တေ, ကိံ ရုစ္စတီ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘မယ္ဟံ လောကုတ္တရာနေဝာတိ ရုစ္စတီ’’တိ အာဟ။ ပဓာနဝေမတ္တတန္တိ ပဓာနနာနတ္တံ။ အညာဒိသမေဝ ဟိ ပုထုဇ္ဇနသ္သ ပဓာနံ, အညာဒိသံ သောတာပန္နသ္သ, အညာဒိသံ သကဒာဂာမိနော, အညာဒိသံ အနာဂာမိနော, အညာဒိသံ အရဟတော, အညာဒိသံ အသီတိမဟာသာဝကာနံ, အညာဒိသံ ဒ္ဝိန္နံ အဂ္ဂသာဝကာနံ, အညာဒိသံ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာနံ, အညာဒိသံ သဗ္ဗညုဗုဒ္ဓာနံ။ ပုထုဇ္ဇနသ္သ ပဓာနံ သောတာပန္နသ္သ ပဓာနံ န ပာပုဏာတိ။ပေ.။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓသ္သ ပဓာနံ သဗ္ဗညုဗုဒ္ဓသ္သ ပဓာနံ န ပာပုဏာတိ။ ဣမမတ္ထံ သန္ဓာယ ‘‘ပဓာနဝေမတ္တတံ ဝဒာမီ’’တိ အာဟ။ ဒန္တကာရဏံ ဂစ္ဆေယ္ယုန္တိ ယံ အကူဋကရဏံ, အနဝစ္ဆိန္ဒနံ , ဓုရသ္သ အစ္ဆိန္ဒနန္တိ ဒန္တေသု ကာရဏံ ဒိသ္သတိ, တံ ကာရဏံ ဥပဂစ္ဆေယ္ယုန္တိ အတ္ထော။ ဒန္တဘူမိန္တိ ဒန္တေဟိ ဂန္တဗ္ဗဘူမိံ။ အသ္သဒ္ဓောတိအာဒီသု ပုထုဇ္ဇနသောတာပန္နသကဒာဂာမိအနာဂာမိနော စတ္တာရောပိ အသ္သဒ္ဓာ နာမ။ ပုထုဇ္ဇနော ဟိ သောတာပန္နသ္သ သဒ္ဓံ အပ္ပတ္တောတိ အသ္သဒ္ဓော, သောတာပန္နော သကဒာဂာမိသ္သ, သကဒာဂာမီ အနာဂာမိသ္သ, အနာဂာမီ အရဟတော သဒ္ဓံ အပ္ပတ္တောတိ အသ္သဒ္ဓော, အာဗာဓော အရဟတောပိ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ပဉ္စပိ ဗဟ္ဝာဗာဓာ နာမ ဟောန္တိ။ အရိယသာဝကသ္သ ပန သဌော မာယာဝီတိ နာမံ နတ္ထိ။ တေနေဝ ထေရော – ‘‘ပဉ္စ ပဓာနိယင္ဂာနိ လောကုတ္တရာနိ ကထိတာနီတိ မယ္ဟံ ရုစ္စတီ’’တိ အာဟ။ အသ္သခဠုင္ကသုတ္တန္တေ ပန – ‘‘တယော စ, ဘိက္ခဝေ, အသ္သခဠုင္ကေ တယော စ ပုရိသခဠုင္ကေ ဒေသေသ္သာမီ’’တိ (အ. နိ. ၃.၁၄၁) ဧတ္ထ အရိယသာဝကသ္သာပိ သမ္ဗောဓိနာမံ အာဂတံ , တသ္သ ဝသေန လောကုတ္တရမိသ္သကာ ကထိတာတိ ဝုတ္တံ။ ပုထုဇ္ဇနော ပန သောတာပတ္တိမဂ္ဂဝီရိယံ အသမ္ပတ္တော။ပေ.။ အနာဂာမီ အရဟတ္တမဂ္ဂဝီရိယံ အသမ္ပတ္တောတိ ကုသီတောပိ အသ္သဒ္ဓော ဝိယ စတ္တာရောဝ ဟောန္တိ, တထာ ဒုပ္ပညော။
379.Pañcimānīti imasmiṃ sutte pañca padhāniyaṅgāni lokuttaramissakāni kathitāni. Kathinaṅgaṇavāsīcūḷasamuddatthero pana ‘‘tumhākaṃ, bhante, kiṃ ruccatī’’ti vutte ‘‘mayhaṃ lokuttarānevāti ruccatī’’ti āha. Padhānavemattatanti padhānanānattaṃ. Aññādisameva hi puthujjanassa padhānaṃ, aññādisaṃ sotāpannassa, aññādisaṃ sakadāgāmino, aññādisaṃ anāgāmino, aññādisaṃ arahato, aññādisaṃ asītimahāsāvakānaṃ, aññādisaṃ dvinnaṃ aggasāvakānaṃ, aññādisaṃ paccekabuddhānaṃ, aññādisaṃ sabbaññubuddhānaṃ. Puthujjanassa padhānaṃ sotāpannassa padhānaṃ na pāpuṇāti…pe… paccekabuddhassa padhānaṃ sabbaññubuddhassa padhānaṃ na pāpuṇāti. Imamatthaṃ sandhāya ‘‘padhānavemattataṃ vadāmī’’ti āha. Dantakāraṇaṃ gaccheyyunti yaṃ akūṭakaraṇaṃ, anavacchindanaṃ , dhurassa acchindananti dantesu kāraṇaṃ dissati, taṃ kāraṇaṃ upagaccheyyunti attho. Dantabhūminti dantehi gantabbabhūmiṃ. Assaddhotiādīsu puthujjanasotāpannasakadāgāmianāgāmino cattāropi assaddhā nāma. Puthujjano hi sotāpannassa saddhaṃ appattoti assaddho, sotāpanno sakadāgāmissa, sakadāgāmī anāgāmissa, anāgāmī arahato saddhaṃ appattoti assaddho, ābādho arahatopi uppajjatīti pañcapi bahvābādhā nāma honti. Ariyasāvakassa pana saṭho māyāvīti nāmaṃ natthi. Teneva thero – ‘‘pañca padhāniyaṅgāni lokuttarāni kathitānīti mayhaṃ ruccatī’’ti āha. Assakhaḷuṅkasuttante pana – ‘‘tayo ca, bhikkhave, assakhaḷuṅke tayo ca purisakhaḷuṅke desessāmī’’ti (a. ni. 3.141) ettha ariyasāvakassāpi sambodhināmaṃ āgataṃ , tassa vasena lokuttaramissakā kathitāti vuttaṃ. Puthujjano pana sotāpattimaggavīriyaṃ asampatto…pe… anāgāmī arahattamaggavīriyaṃ asampattoti kusītopi assaddho viya cattārova honti, tathā duppañño.
ဧဝံ ပနေတ္ထ ဩပမ္မသံသန္ဒနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ – အဒန္တဟတ္ထိအာဒယော ဝိယ ဟိ မဂ္ဂပဓာနရဟိတော ပုဂ္ဂလော။ ဒန္တဟတ္ထိအာဒယော ဝိယ မဂ္ဂပဓာနဝာ။ ယထာ အဒန္တာ ဟတ္ထိအာဒယော ကူဋာကာရံ အကတ္ဝာ အဝိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဓုရံ အပာတေတ္ဝာ ဒန္တဂမနံ ဝာ ဂန္တုံ ဒန္တဘူမိံ ဝာ ပတ္တုံ န သက္ကောန္တိ, ဧဝမေဝံ မဂ္ဂပဓာနရဟိတော မဂ္ဂပဓာနဝတာ ပတ္တဗ္ဗံ ပာပုဏိတုံ နိဗ္ဗတ္တေတဗ္ဗံ ဂုဏံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ န သက္ကောတိ။ ယထာ ပန ဒန္တဟတ္ထိအာဒယော ကူဋာကာရံ အကတ္ဝာ အဝိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဓုရံ အပာတေတ္ဝာ ဒန္တဂမနံ ဝာ ဂန္တုံ ဒန္တဘူမိံ ဝာ ပတ္တုံ သက္ကောန္တိ , ဧဝမေဝံ မဂ္ဂပဓာနဝာ မဂ္ဂပဓာနဝတာ ပတ္တဗ္ဗံ ပာပုဏိတုံ နိဗ္ဗတ္တေတဗ္ဗံ ဂုဏံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ သက္ကောတိ။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – ‘‘သောတာပတ္တိမဂ္ဂပဓာနဝာ သောတာပတ္တိမဂ္ဂပဓာနဝတာ ပတ္တောကာသံ ပာပုဏိတုံ နိဗ္ဗတ္တေတဗ္ဗံ ဂုဏံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ သက္ကောတိ။ပေ.။ အရဟတ္တမဂ္ဂပဓာနဝာ အရဟတ္တမဂ္ဂပဓာနဝတာ ပတ္တောကာသံ ပာပုဏိတုံ နိဗ္ဗတ္တေတဗ္ဗံ ဂုဏံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ သက္ကောတီ’’တိ။
Evaṃ panettha opammasaṃsandanaṃ veditabbaṃ – adantahatthiādayo viya hi maggapadhānarahito puggalo. Dantahatthiādayo viya maggapadhānavā. Yathā adantā hatthiādayo kūṭākāraṃ akatvā avicchinditvā dhuraṃ apātetvā dantagamanaṃ vā gantuṃ dantabhūmiṃ vā pattuṃ na sakkonti, evamevaṃ maggapadhānarahito maggapadhānavatā pattabbaṃ pāpuṇituṃ nibbattetabbaṃ guṇaṃ nibbattetuṃ na sakkoti. Yathā pana dantahatthiādayo kūṭākāraṃ akatvā avicchinditvā dhuraṃ apātetvā dantagamanaṃ vā gantuṃ dantabhūmiṃ vā pattuṃ sakkonti , evamevaṃ maggapadhānavā maggapadhānavatā pattabbaṃ pāpuṇituṃ nibbattetabbaṃ guṇaṃ nibbattetuṃ sakkoti. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘sotāpattimaggapadhānavā sotāpattimaggapadhānavatā pattokāsaṃ pāpuṇituṃ nibbattetabbaṃ guṇaṃ nibbattetuṃ sakkoti…pe… arahattamaggapadhānavā arahattamaggapadhānavatā pattokāsaṃ pāpuṇituṃ nibbattetabbaṃ guṇaṃ nibbattetuṃ sakkotī’’ti.
၃၈၀. သမ္မပ္ပဓာနာတိ မဂ္ဂပဓာနေန သမ္မပ္ပဓာနာ။ န ကိဉ္စိ နာနာကရဏံ ဝဒာမိ ယဒိဒံ ဝိမုတ္တိယာ ဝိမုတ္တိန္တိ ယံ ဧကသ္သ ဖလဝိမုတ္တိယာ ဣတရသ္သ ဖလဝိမုတ္တိံ အာရဗ္ဘ နာနာကရဏံ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ, တံ န ကိဉ္စိ ဝဒာမီတိ အတ္ထော။ အစ္စိယာ ဝာ အစ္စိန္တိ အစ္စိယာ ဝာ အစ္စိမ္ဟိ။ သေသပဒဒ္ဝယေပိ ဧသေဝ နယော, ဘုမ္မတ္ထေ ဟိ ဧတံ ဥပယောဂဝစနံ။ ကိံ ပန တ္ဝံ, မဟာရာဇာတိ, မဟာရာဇ, ကိံ တ္ဝံ? ‘‘သန္တိ ဒေဝာ စာတုမဟာရာဇိကာ, သန္တိ ဒေဝာ တာဝတိံသာ။ပေ.။ သန္တိ ဒေဝာ ပရနိမ္မိတဝသဝတ္တိနော, သန္တိ ဒေဝာ တတုတ္တရိ’’န္တိ ဧဝံ ဒေဝာနံ အတ္ထိဘာဝံ န ဇာနာသိ, ယေန ဧဝံ ဝဒေသီတိ။ တတော အတ္ထိဘာဝံ ဇာနာမိ, မနုသ္သလောကံ ပန အာဂစ္ဆန္တိ နာဂစ္ဆန္တီတိ ဣဒံ ပုစ္ဆန္တော ယဒိ ဝာ တေ, ဘန္တေတိအာဒိမာဟ။ သဗ္ယာဗဇ္ဈာတိ သဒုက္ခာ, သမုစ္ဆေဒပ္ပဟာနေန အပ္ပဟီနစေတသိကဒုက္ခာ။ အာဂန္တာရောတိ ဥပပတ္တိဝသေန အာဂန္တာရော။ အဗ္ယာဗဇ္ဈာတိ သမုစ္ဆိန္နဒုက္ခာ။ အနာဂန္တာရောတိ ဥပပတ္တိဝသေန အနာဂန္တာရော။
380.Sammappadhānāti maggapadhānena sammappadhānā. Na kiñci nānākaraṇaṃ vadāmi yadidaṃ vimuttiyā vimuttinti yaṃ ekassa phalavimuttiyā itarassa phalavimuttiṃ ārabbha nānākaraṇaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ na kiñci vadāmīti attho. Acciyā vā accinti acciyā vā accimhi. Sesapadadvayepi eseva nayo, bhummatthe hi etaṃ upayogavacanaṃ. Kiṃ pana tvaṃ, mahārājāti, mahārāja, kiṃ tvaṃ? ‘‘Santi devā cātumahārājikā, santi devā tāvatiṃsā…pe… santi devā paranimmitavasavattino, santi devā tatuttari’’nti evaṃ devānaṃ atthibhāvaṃ na jānāsi, yena evaṃ vadesīti. Tato atthibhāvaṃ jānāmi, manussalokaṃ pana āgacchanti nāgacchantīti idaṃ pucchanto yadi vā te, bhantetiādimāha. Sabyābajjhāti sadukkhā, samucchedappahānena appahīnacetasikadukkhā. Āgantāroti upapattivasena āgantāro. Abyābajjhāti samucchinnadukkhā. Anāgantāroti upapattivasena anāgantāro.
၃၈၁. ပဟောတီတိ သက္ကောတိ။ ရာဇာ ဟိ ပုညဝန္တမ္ပိ လာဘသက္ကာရသမ္ပန္နံ ယထာ န ကောစိ ဥပသင္ကမတိ, ဧဝံ ကရောန္တော တမ္ဟာ ဌာနာ စာဝေတုံ သက္ကောတိ။ တံ အပုညဝန္တမ္ပိ သကလဂာမံ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ယာပနမတ္တံ အလဘန္တံ ယထာ လာဘသက္ကာရသမ္ပန္နော ဟောတိ, ဧဝံ ကရောန္တော တမ္ဟာ ဌာနာ စာဝေတုံ သက္ကောတိ။ ဗ္ရဟ္မစရိယဝန္တမ္ပိ ဣတ္ထီဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေတ္ဝာ သီလဝိနာသံ ပာပေန္တော ဗလက္ကာရေန ဝာ ဥပ္ပဗ္ဗာဇေန္တော တမ္ဟာ ဌာနာ စာဝေတုံ သက္ကောတိ။ အဗ္ရဟ္မစရိယဝန္တမ္ပိ သမ္ပန္နကာမဂုဏံ အမစ္စံ ဗန္ဓနာဂာရံ ပဝေသေတ္ဝာ ဣတ္ထီနံ မုခမ္ပိ ပသ္သိတုံ အဒေန္တော တမ္ဟာ ဌာနာ စာဝေတိ နာမ။ ရဋ္ဌတော ပန ယံ ဣစ္ဆတိ, တံ ပဗ္ဗာဇေတိ နာမ။
381.Pahotīti sakkoti. Rājā hi puññavantampi lābhasakkārasampannaṃ yathā na koci upasaṅkamati, evaṃ karonto tamhā ṭhānā cāvetuṃ sakkoti. Taṃ apuññavantampi sakalagāmaṃ piṇḍāya caritvā yāpanamattaṃ alabhantaṃ yathā lābhasakkārasampanno hoti, evaṃ karonto tamhā ṭhānā cāvetuṃ sakkoti. Brahmacariyavantampi itthīhi saddhiṃ sampayojetvā sīlavināsaṃ pāpento balakkārena vā uppabbājento tamhā ṭhānā cāvetuṃ sakkoti. Abrahmacariyavantampi sampannakāmaguṇaṃ amaccaṃ bandhanāgāraṃ pavesetvā itthīnaṃ mukhampi passituṃ adento tamhā ṭhānā cāveti nāma. Raṭṭhato pana yaṃ icchati, taṃ pabbājeti nāma.
ဒသ္သနာယပိ နပ္ပဟောန္တီတိ ကာမာဝစရေ တာဝ အဗ္ယာဗဇ္ဈေ ဒေဝေ သဗ္ယာဗဇ္ဈာ ဒေဝာ စက္ခုဝိညာဏဒသ္သနာယပိ နပ္ပဟောန္တိ။ ကသ္မာ? အရဟတော တတ္ထ ဌာနာဘာဝတော။ ရူပာဝစရေ ပန ဧကဝိမာနသ္မိံယေဝ တိဋ္ဌန္တိ စ နိသီဒန္တိ စာတိ စက္ခုဝိညာဏဒသ္သနာယ ပဟောန္တိ, ဧတေဟိ ဒိဋ္ဌံ ပန သလ္လက္ခိတံ ပဋိဝိဒ္ဓံ လက္ခဏံ ဒဋ္ဌုံ သလ္လက္ခိတုံ ပဋိဝိဇ္ဈိတုံ န သက္ကောန္တီတိ ဉာဏစက္ခုနာ ဒသ္သနာယ နပ္ပဟောန္တိ, ဥပရိဒေဝေ စ စက္ခုဝိညာဏဒသ္သနေနာပီတိ။
Dassanāyapi nappahontīti kāmāvacare tāva abyābajjhe deve sabyābajjhā devā cakkhuviññāṇadassanāyapi nappahonti. Kasmā? Arahato tattha ṭhānābhāvato. Rūpāvacare pana ekavimānasmiṃyeva tiṭṭhanti ca nisīdanti cāti cakkhuviññāṇadassanāya pahonti, etehi diṭṭhaṃ pana sallakkhitaṃ paṭividdhaṃ lakkhaṇaṃ daṭṭhuṃ sallakkhituṃ paṭivijjhituṃ na sakkontīti ñāṇacakkhunā dassanāya nappahonti, uparideve ca cakkhuviññāṇadassanenāpīti.
၃၈၂. ကော နာမော အယံ, ဘန္တေတိ ရာဇာ ထေရံ ဇာနန္တောပိ အဇာနန္တော ဝိယ ပုစ္ဆတိ။ ကသ္မာ? ပသံသိတုကာမတာယ။ အာနန္ဒရူပောတိ အာနန္ဒသဘာဝော။ ဗ္ရဟ္မပုစ္ဆာပိ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ အထ ခော အညတရော ပုရိသောတိ သာ ကိရ ကထာ ဝိဋဋူဘေနေဝ ကထိတာ, တေ ‘‘တယာ ကထိတာ, တယာ ကထိတာ’’တိ ကုပိတာ အညမညံ ဣမသ္မိံယေဝ ဌာနေ အတ္တနော အတ္တနော ဗလကာယံ ဥဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကလဟမ္ပိ ကရေယ္ယုန္တိ နိဝာရဏတ္ထံ သော ရာဇပုရိသော ဧတဒဝောစ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။ အယံ ပန ဒေသနာ နေယ္ယပုဂ္ဂလသ္သ ဝသေန နိဋ္ဌိတာတိ။
382.Ko nāmo ayaṃ, bhanteti rājā theraṃ jānantopi ajānanto viya pucchati. Kasmā? Pasaṃsitukāmatāya. Ānandarūpoti ānandasabhāvo. Brahmapucchāpi vuttanayeneva veditabbā. Atha kho aññataro purisoti sā kira kathā viṭaṭūbheneva kathitā, te ‘‘tayā kathitā, tayā kathitā’’ti kupitā aññamaññaṃ imasmiṃyeva ṭhāne attano attano balakāyaṃ uṭṭhāpetvā kalahampi kareyyunti nivāraṇatthaṃ so rājapuriso etadavoca. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Ayaṃ pana desanā neyyapuggalassa vasena niṭṭhitāti.
ပပဉ္စသူဒနိယာ မဇ္ဈိမနိကာယဋ္ဌကထာယ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ကဏ္ဏကတ္ထလသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Kaṇṇakatthalasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
စတုတ္ထဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Catutthavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၁၀. ကဏ္ဏကတ္ထလသုတ္တံ • 10. Kaṇṇakatthalasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ကဏ္ဏကတ္ထလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Kaṇṇakatthalasuttavaṇṇanā
