| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๒. กณฺฎกสุตฺตํ
2. Kaṇṭakasuttaṃ
๗๒. เอกํ สมยํ ภควา เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน กูฎาคารสาลายํ สมฺพหุเลหิ อภิญฺญาเตหิ อภิญฺญาเตหิ เถเรหิ สาวเกหิ สทฺธิํ – อายสฺมตา จ จาเลน 1, อายสฺมตา จ อุปจาเลน 2, อายสฺมตา จ กุกฺกุเฎน 3, อายสฺมตา จ กฬิเมฺภน 4, อายสฺมตา จ นิกเฎน 5, อายสฺมตา จ กฎิสฺสเหน; อเญฺญหิ จ อภิญฺญาเตหิ อภิญฺญาเตหิ เถเรหิ สาวเกหิ สทฺธิํฯ
72. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ sambahulehi abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ – āyasmatā ca cālena 6, āyasmatā ca upacālena 7, āyasmatā ca kukkuṭena 8, āyasmatā ca kaḷimbhena 9, āyasmatā ca nikaṭena 10, āyasmatā ca kaṭissahena; aññehi ca abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ.
เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา อภิญฺญาตา อภิญฺญาตา ลิจฺฉวี ภเทฺรหิ ภเทฺรหิ ยาเนหิ ปรปุราย 11 อุจฺจาสทฺทา มหาสทฺทา มหาวนํ อโชฺฌคาหนฺติ ภควนฺตํ ทสฺสนายฯ อถ โข เตสํ อายสฺมนฺตานํ เอตทโหสิ – ‘‘อิเม โข สมฺพหุลา อภิญฺญาตา อภิญฺญาตา ลิจฺฉวี ภเทฺรหิ ภเทฺรหิ ยาเนหิ ปรปุราย อุจฺจาสทฺทา มหาสทฺทา มหาวนํ อโชฺฌคาหนฺติ ภควนฺตํ ทสฺสนายฯ ‘สทฺทกณฺฎกา โข ปน ฌานา’ วุตฺตา ภควตาฯ ยํนูน มยํ เยน โคสิงฺคสาลวนทาโย เตนุปสงฺกเมยฺยาม ฯ ตตฺถ มยํ อปฺปสทฺทา อปฺปากิณฺณา ผาสุํ 12 วิหเรยฺยามา’’ติฯ อถ โข เต อายสฺมโนฺต เยน โคสิงฺคสาลวนทาโย เตนุปสงฺกมิํสุ; ตตฺถ เต อายสฺมโนฺต อปฺปสทฺทา อปฺปากิณฺณา ผาสุํ วิหรนฺติฯ
Tena kho pana samayena sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī bhadrehi bhadrehi yānehi parapurāya 13 uccāsaddā mahāsaddā mahāvanaṃ ajjhogāhanti bhagavantaṃ dassanāya. Atha kho tesaṃ āyasmantānaṃ etadahosi – ‘‘ime kho sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī bhadrehi bhadrehi yānehi parapurāya uccāsaddā mahāsaddā mahāvanaṃ ajjhogāhanti bhagavantaṃ dassanāya. ‘Saddakaṇṭakā kho pana jhānā’ vuttā bhagavatā. Yaṃnūna mayaṃ yena gosiṅgasālavanadāyo tenupasaṅkameyyāma . Tattha mayaṃ appasaddā appākiṇṇā phāsuṃ 14 vihareyyāmā’’ti. Atha kho te āyasmanto yena gosiṅgasālavanadāyo tenupasaṅkamiṃsu; tattha te āyasmanto appasaddā appākiṇṇā phāsuṃ viharanti.
อถ โข ภควา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘กหํ นุ โข, ภิกฺขเว, จาโล, กหํ อุปจาโล, กหํ กุกฺกุโฎ, กหํ กฬิโมฺภ, กหํ นิกโฎ, กหํ กฎิสฺสโห; กหํ นุ โข เต, ภิกฺขเว, เถรา สาวกา คตา’’ติ?
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘kahaṃ nu kho, bhikkhave, cālo, kahaṃ upacālo, kahaṃ kukkuṭo, kahaṃ kaḷimbho, kahaṃ nikaṭo, kahaṃ kaṭissaho; kahaṃ nu kho te, bhikkhave, therā sāvakā gatā’’ti?
‘‘อิธ, ภเนฺต, เตสํ อายสฺมนฺตานํ เอตทโหสิ – ‘อิเม โข สมฺพหุลา อภิญฺญาตา อภิญฺญาตา ลิจฺฉวี ภเทฺรหิ ภเทฺรหิ ยาเนหิ ปรปุราย อุจฺจาสทฺทา มหาสทฺทา มหาวนํ อโชฺฌคาหนฺติ ภควนฺตํ ทสฺสนาย ‘สทฺทกณฺฎกา โข ปน ฌานาวุตฺตา ภควตา ยํนูน มยํ เยน โคสิงฺคสาลวนทาโย เตนุปสงฺกเมยฺยาม ตตฺถ มยํ อปฺปสทฺทา อปฺปากิณฺณา ผาสุํ วิหเรยฺยามา’ติฯ อถ โข เต, ภเนฺต, อายสฺมโนฺต เยน โคสิงฺคสาลวนทาโย เตนุปสงฺกมิํสุฯ ตตฺถ เต อายสฺมโนฺต อปฺปสทฺทา อปฺปากิณฺณา ผาสุํ วิหรนฺตี’’ติ ฯ
‘‘Idha, bhante, tesaṃ āyasmantānaṃ etadahosi – ‘ime kho sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī bhadrehi bhadrehi yānehi parapurāya uccāsaddā mahāsaddā mahāvanaṃ ajjhogāhanti bhagavantaṃ dassanāya ‘saddakaṇṭakā kho pana jhānāvuttā bhagavatā yaṃnūna mayaṃ yena gosiṅgasālavanadāyo tenupasaṅkameyyāma tattha mayaṃ appasaddā appākiṇṇā phāsuṃ vihareyyāmā’ti. Atha kho te, bhante, āyasmanto yena gosiṅgasālavanadāyo tenupasaṅkamiṃsu. Tattha te āyasmanto appasaddā appākiṇṇā phāsuṃ viharantī’’ti .
‘‘สาธุ สาธุ, ภิกฺขเว, ยถา เต มหาสาวกา สมฺมา พฺยากรมานา พฺยากเรยฺยุํ, ‘สทฺทกณฺฎกา หิ, ภิกฺขเว, ฌานา’ วุตฺตา มยาฯ
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhave, yathā te mahāsāvakā sammā byākaramānā byākareyyuṃ, ‘saddakaṇṭakā hi, bhikkhave, jhānā’ vuttā mayā.
‘‘ทสยิเม, ภิกฺขเว, กณฺฎกาฯ กตเม ทส? ปวิเวการามสฺส สงฺคณิการามตา กณฺฎโก, อสุภนิมิตฺตานุโยคํ อนุยุตฺตสฺส สุภนิมิตฺตานุโยโค กณฺฎโก, อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวารสฺส วิสูกทสฺสนํ กณฺฎโก, พฺรหฺมจริยสฺส มาตุคามูปจาโร 15 กณฺฎโก, 16 ปฐมสฺส ฌานสฺส สโทฺท กณฺฎโก, ทุติยสฺส ฌานสฺส วิตกฺกวิจารา กณฺฎกา, ตติยสฺส ฌานสฺส ปีติ กณฺฎโก, จตุตฺถสฺส ฌานสฺส อสฺสาสปสฺสาโส กณฺฎโก, สญฺญาเวทยิตนิโรธสมาปตฺติยา สญฺญา จ เวทนา จ กณฺฎโก ราโค กณฺฎโก โทโส กณฺฎโก โมโห กณฺฎโกฯ
‘‘Dasayime, bhikkhave, kaṇṭakā. Katame dasa? Pavivekārāmassa saṅgaṇikārāmatā kaṇṭako, asubhanimittānuyogaṃ anuyuttassa subhanimittānuyogo kaṇṭako, indriyesu guttadvārassa visūkadassanaṃ kaṇṭako, brahmacariyassa mātugāmūpacāro 17 kaṇṭako, 18 paṭhamassa jhānassa saddo kaṇṭako, dutiyassa jhānassa vitakkavicārā kaṇṭakā, tatiyassa jhānassa pīti kaṇṭako, catutthassa jhānassa assāsapassāso kaṇṭako, saññāvedayitanirodhasamāpattiyā saññā ca vedanā ca kaṇṭako rāgo kaṇṭako doso kaṇṭako moho kaṇṭako.
‘‘อกณฺฎกา , ภิกฺขเว, วิหรถฯ นิกฺกณฺฎกา, ภิกฺขเว, วิหรถฯ อกณฺฎกนิกฺกณฺฎกา, ภิกฺขเว, วิหรถฯ อกณฺฎกา, ภิกฺขเว, อรหโนฺต; นิกฺกณฺฎกา, ภิกฺขเว, อรหโนฺต; อกณฺฎกนิกฺกณฺฎกา, ภิกฺขเว, อรหโนฺต’’ติฯ ทุติยํฯ
‘‘Akaṇṭakā , bhikkhave, viharatha. Nikkaṇṭakā, bhikkhave, viharatha. Akaṇṭakanikkaṇṭakā, bhikkhave, viharatha. Akaṇṭakā, bhikkhave, arahanto; nikkaṇṭakā, bhikkhave, arahanto; akaṇṭakanikkaṇṭakā, bhikkhave, arahanto’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๒. กณฺฎกสุตฺตวณฺณนา • 2. Kaṇṭakasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑-๔. อากงฺขสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-4. Ākaṅkhasuttādivaṇṇanā
