Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥാ • Suttanipāta-aṭṭhakathā

    ൬. കപിലസുത്ത-(ധമ്മചരിയസുത്ത)-വണ്ണനാ

    6. Kapilasutta-(dhammacariyasutta)-vaṇṇanā

    ധമ്മചരിയന്തി കപിലസുത്തം. കാ ഉപ്പത്തി? ഹേമവതസുത്തേ വുത്തനയേനേവ പരിനിബ്ബുതേ കസ്സപേ ഭഗവതി ദ്വേ കുലപുത്താ ഭാതരോ നിക്ഖമിത്വാ സാവകാനം സന്തികേ പബ്ബജിംസു. ജേട്ഠോ സോധനോ നാമ, കനിട്ഠോ കപിലോ നാമ. തേസം മാതാ സാധനീ നാമ, കനിട്ഠഭഗിനീ താപനാ നാമ. താപി ഭിക്ഖുനീസു പബ്ബജിംസു. തതോ തേ ദ്വേപി ഹേമവതസുത്തേ വുത്തനയേനേവ ‘‘സാസനേ കതി ധുരാനീ’’തി പുച്ഛിത്വാ സുത്വാ ച ജേട്ഠോ ‘‘വാസധുരം പൂരേസ്സാമീ’’തി പഞ്ച വസ്സാനി ആചരിയുപജ്ഝായാനം സന്തികേ വസിത്വാ പഞ്ചവസ്സോ ഹുത്വാ യാവ അരഹത്തം, താവ കമ്മട്ഠാനം സുത്വാ അരഞ്ഞം പവിസിത്വാ വായമന്തോ അരഹത്തം പാപുണി. കപിലോ ‘‘അഹം താവ തരുണോ, വുഡ്ഢകാലേ വാസധുരം പരിപൂരേസ്സാമീ’’തി ഗന്ഥധുരം ആരഭിത്വാ തേപിടകോ അഹോസി. തസ്സ പരിയത്തിം നിസ്സായ പരിവാരോ, പരിവാരം നിസ്സായ ലാഭോ ച ഉദപാദി.

    Dhammacariyanti kapilasuttaṃ. Kā uppatti? Hemavatasutte vuttanayeneva parinibbute kassape bhagavati dve kulaputtā bhātaro nikkhamitvā sāvakānaṃ santike pabbajiṃsu. Jeṭṭho sodhano nāma, kaniṭṭho kapilo nāma. Tesaṃ mātā sādhanī nāma, kaniṭṭhabhaginī tāpanā nāma. Tāpi bhikkhunīsu pabbajiṃsu. Tato te dvepi hemavatasutte vuttanayeneva ‘‘sāsane kati dhurānī’’ti pucchitvā sutvā ca jeṭṭho ‘‘vāsadhuraṃ pūressāmī’’ti pañca vassāni ācariyupajjhāyānaṃ santike vasitvā pañcavasso hutvā yāva arahattaṃ, tāva kammaṭṭhānaṃ sutvā araññaṃ pavisitvā vāyamanto arahattaṃ pāpuṇi. Kapilo ‘‘ahaṃ tāva taruṇo, vuḍḍhakāle vāsadhuraṃ paripūressāmī’’ti ganthadhuraṃ ārabhitvā tepiṭako ahosi. Tassa pariyattiṃ nissāya parivāro, parivāraṃ nissāya lābho ca udapādi.

    സോ ബാഹുസച്ചമദേന മത്തോ പണ്ഡിതമാനീ അനഞ്ഞാതേപി അഞ്ഞാതമാനീ ഹുത്വാ പരേഹി വുത്തം കപ്പിയമ്പി അകപ്പിയം, അകപ്പിയമ്പി കപ്പിയം, സാവജ്ജമ്പി അനവജ്ജം, അനവജ്ജമ്പി സാവജ്ജന്തി ഭണതി. സോ പേസലേഹി ഭിക്ഖൂഹി, ‘‘മാ, ആവുസോ കപില, ഏവം അവചാ’’തിആദിനാ നയേന ഓവദിയമാനോ ‘‘തുമ്ഹേ കിം ജാനാഥ രിത്തമുട്ഠിസദിസാ’’തിആദീഹി വചനേഹി ഖുംസേന്തോ വമ്ഭേന്തോയേവ ചരതി. ഭിക്ഖൂ തസ്സ ഭാതുനോ സോധനത്ഥേരസ്സാപി ഏതമത്ഥം ആരോചേസും. സോപി നം ഉപസങ്കമിത്വാ ആഹ – ‘‘ആവുസോ കപില, സാസനസ്സ ആയു നാമ തുമ്ഹാദിസാനം സമ്മാപടിപത്തി. മാ, ആവുസോ കപില, കപ്പിയമ്പി അകപ്പിയം, അകപ്പിയമ്പി കപ്പിയം, സാവജ്ജമ്പി അനവജ്ജം, അനവജ്ജമ്പി സാവജ്ജന്തി വദേഹീ’’തി. സോ തസ്സപി വചനം നാദിയി. തതോ നം സോധനത്ഥേരോ ദ്വത്തിക്ഖത്തും വത്വാ –

    So bāhusaccamadena matto paṇḍitamānī anaññātepi aññātamānī hutvā parehi vuttaṃ kappiyampi akappiyaṃ, akappiyampi kappiyaṃ, sāvajjampi anavajjaṃ, anavajjampi sāvajjanti bhaṇati. So pesalehi bhikkhūhi, ‘‘mā, āvuso kapila, evaṃ avacā’’tiādinā nayena ovadiyamāno ‘‘tumhe kiṃ jānātha rittamuṭṭhisadisā’’tiādīhi vacanehi khuṃsento vambhentoyeva carati. Bhikkhū tassa bhātuno sodhanattherassāpi etamatthaṃ ārocesuṃ. Sopi naṃ upasaṅkamitvā āha – ‘‘āvuso kapila, sāsanassa āyu nāma tumhādisānaṃ sammāpaṭipatti. Mā, āvuso kapila, kappiyampi akappiyaṃ, akappiyampi kappiyaṃ, sāvajjampi anavajjaṃ, anavajjampi sāvajjanti vadehī’’ti. So tassapi vacanaṃ nādiyi. Tato naṃ sodhanatthero dvattikkhattuṃ vatvā –

    ‘‘ഏകവാചമ്പി ദ്വിവാചം, ഭണേയ്യ അനുകമ്പകോ;

    ‘‘Ekavācampi dvivācaṃ, bhaṇeyya anukampako;

    തതുത്തരിം ന ഭാസേയ്യ, ദാസോവയ്യസ്സ സന്തികേ’’തി. (ജാ॰ ൨.൧൯.൩൪) –

    Tatuttariṃ na bhāseyya, dāsovayyassa santike’’ti. (jā. 2.19.34) –

    പരിവജ്ജേത്വാ ‘‘ത്വമേവ, ആവുസോ, സകേന കമ്മേന പഞ്ഞായിസ്സസീ’’തി പക്കാമി. തതോ പഭുതി നം പേസലാ ഭിക്ഖൂ ഛഡ്ഡേസും.

    Parivajjetvā ‘‘tvameva, āvuso, sakena kammena paññāyissasī’’ti pakkāmi. Tato pabhuti naṃ pesalā bhikkhū chaḍḍesuṃ.

    സോ ദുരാചാരോ ഹുത്വാ ദുരാചാരപരിവുതോ വിഹരന്തോ ഏകദിവസം ‘‘ഉപോസഥം ഓസാരേസ്സാമീ’’തി സീഹാസനം അഭിരുയ്ഹ ചിത്രബീജനിം ഗഹേത്വാ നിസിന്നോ ‘‘വത്തതി, ആവുസോ, ഏത്ഥ ഭിക്ഖൂനം പാതിമോക്ഖോ’’തി തിക്ഖത്തും ആഹ. അഥേകോ ഭിക്ഖുപി ‘‘മയ്ഹം വത്തതീ’’തി ന അവോച. ന ച തസ്സ തേസം വാ പാതിമോക്ഖോ വത്തതി. തതോ സോ ‘‘പാതിമോക്ഖേ സുതേപി അസുതേപി വിനയോ നാമ നത്ഥീ’’തി ആസനാ വുട്ഠാസി. ഏവം കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ സാസനം ഓസക്കാപേസി വിനാസേസി. അഥ സോധനത്ഥേരോ തദഹേവ പരിനിബ്ബായി. സോപി കപിലോ ഏവം തം സാസനം ഓസക്കാപേത്വാ കാലകതോ അവീചിമഹാനിരയേ നിബ്ബത്തി, സാപിസ്സ മാതാ ച ഭഗിനീ ച തസ്സേവ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജിത്വാ പേസലേ ഭിക്ഖൂ അക്കോസമാനാ പരിഭാസമാനാ കാലം കത്വാ നിരയേ നിബ്ബത്തിംസു.

    So durācāro hutvā durācāraparivuto viharanto ekadivasaṃ ‘‘uposathaṃ osāressāmī’’ti sīhāsanaṃ abhiruyha citrabījaniṃ gahetvā nisinno ‘‘vattati, āvuso, ettha bhikkhūnaṃ pātimokkho’’ti tikkhattuṃ āha. Atheko bhikkhupi ‘‘mayhaṃ vattatī’’ti na avoca. Na ca tassa tesaṃ vā pātimokkho vattati. Tato so ‘‘pātimokkhe sutepi asutepi vinayo nāma natthī’’ti āsanā vuṭṭhāsi. Evaṃ kassapassa bhagavato sāsanaṃ osakkāpesi vināsesi. Atha sodhanatthero tadaheva parinibbāyi. Sopi kapilo evaṃ taṃ sāsanaṃ osakkāpetvā kālakato avīcimahāniraye nibbatti, sāpissa mātā ca bhaginī ca tasseva diṭṭhānugatiṃ āpajjitvā pesale bhikkhū akkosamānā paribhāsamānā kālaṃ katvā niraye nibbattiṃsu.

    തസ്മിംയേവ ച കാലേ പഞ്ചസതാ പുരിസാ ഗാമഘാതാദീനി കത്വാ ചോരികായ ജീവന്താ ജനപദമനുസ്സേഹി അനുബദ്ധാ പലായമാനാ അരഞ്ഞം പവിസിത്വാ തത്ഥ കിഞ്ചി ഗഹനം വാ പടിസരണം വാ അപസ്സന്താ അവിദൂരേ പാസാണേ വസന്തം അഞ്ഞതരം ആരഞ്ഞികം ഭിക്ഖും ദിസ്വാ വന്ദിത്വാ ‘‘അമ്ഹാകം, ഭന്തേ, പടിസരണം ഹോഥാ’’തി ഭണിംസു. ഥേരോ ‘‘തുമ്ഹാകം സീലസദിസം പടിസരണം നത്ഥി, സബ്ബേ പഞ്ച സീലാനി സമാദിയഥാ’’തി ആഹ. തേ ‘‘സാധൂ’’തി സമ്പടിച്ഛിത്വാ സീലാനി സമാദിയിംസു. ഥേരോ ‘‘തുമ്ഹേ സീലവന്തോ, ഇദാനി അത്തനോ ജീവിതം വിനാസേന്തേസുപി മാ മനോ പദൂസയിത്ഥാ’’തി ആഹ. തേ ‘‘സാധൂ’’തി സമ്പടിച്ഛിംസു. അഥ തേ ജാനപദാ സമ്പത്താ ഇതോ ചിതോ ച മഗ്ഗമാനാ തേ ചോരേ ദിസ്വാ സബ്ബേവ ജീവിതാ വോരോപേസും. തേ കാലം കത്വാ കാമാവചരദേവലോകേ നിബ്ബത്തിംസു. തേസു ജേട്ഠകചോരോ ജേട്ഠകദേവപുത്തോ അഹോസി, ഇതരേ തസ്സേവ പരിവാരാ.

    Tasmiṃyeva ca kāle pañcasatā purisā gāmaghātādīni katvā corikāya jīvantā janapadamanussehi anubaddhā palāyamānā araññaṃ pavisitvā tattha kiñci gahanaṃ vā paṭisaraṇaṃ vā apassantā avidūre pāsāṇe vasantaṃ aññataraṃ āraññikaṃ bhikkhuṃ disvā vanditvā ‘‘amhākaṃ, bhante, paṭisaraṇaṃ hothā’’ti bhaṇiṃsu. Thero ‘‘tumhākaṃ sīlasadisaṃ paṭisaraṇaṃ natthi, sabbe pañca sīlāni samādiyathā’’ti āha. Te ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā sīlāni samādiyiṃsu. Thero ‘‘tumhe sīlavanto, idāni attano jīvitaṃ vināsentesupi mā mano padūsayitthā’’ti āha. Te ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchiṃsu. Atha te jānapadā sampattā ito cito ca maggamānā te core disvā sabbeva jīvitā voropesuṃ. Te kālaṃ katvā kāmāvacaradevaloke nibbattiṃsu. Tesu jeṭṭhakacoro jeṭṭhakadevaputto ahosi, itare tasseva parivārā.

    തേ അനുലോമപടിലോമം സംസരന്താ ഏകം ബുദ്ധന്തരം ദേവലോകേ ഖേപേത്വാ അമ്ഹാകം ഭഗവതോ കാലേ ദേവലോകതോ ചവിത്വാ ജേട്ഠകദേവപുത്തോ സാവത്ഥിദ്വാരേ കേവട്ടഗാമോ അത്ഥി, തത്ഥ പഞ്ചസതകുലജേട്ഠസ്സ കേവട്ടസ്സ പജാപതിയാ കുച്ഛിമ്ഹി പടിസന്ധിം അഗ്ഗഹേസി, ഇതരേ അവസേസകേവട്ടപജാപതീനം. ഏവം തേസം ഏകദിവസംയേവ പടിസന്ധിഗ്ഗഹണഞ്ച ഗബ്ഭവുട്ഠാനഞ്ച അഹോസി. അഥ കേവട്ടജേട്ഠോ ‘‘അത്ഥി നു ഖോ ഇമസ്മിം ഗാമേ അഞ്ഞേപി ദാരകാ അജ്ജ ജാതാ’’തി വിചിനന്തോ തേ ദാരകേ ദിസ്വാ ‘‘ഇമേ മേ പുത്തസ്സ സഹായകാ ഭവിസ്സന്തീ’’തി സബ്ബേസം പോസാവനികം അദാസി. തേ സബ്ബേ സഹായകാ സഹപംസും കീളന്താ അനുപുബ്ബേന വയപ്പത്താ അഹേസും. യസോജോ തേസം അഗ്ഗോ അഹോസി.

    Te anulomapaṭilomaṃ saṃsarantā ekaṃ buddhantaraṃ devaloke khepetvā amhākaṃ bhagavato kāle devalokato cavitvā jeṭṭhakadevaputto sāvatthidvāre kevaṭṭagāmo atthi, tattha pañcasatakulajeṭṭhassa kevaṭṭassa pajāpatiyā kucchimhi paṭisandhiṃ aggahesi, itare avasesakevaṭṭapajāpatīnaṃ. Evaṃ tesaṃ ekadivasaṃyeva paṭisandhiggahaṇañca gabbhavuṭṭhānañca ahosi. Atha kevaṭṭajeṭṭho ‘‘atthi nu kho imasmiṃ gāme aññepi dārakā ajja jātā’’ti vicinanto te dārake disvā ‘‘ime me puttassa sahāyakā bhavissantī’’ti sabbesaṃ posāvanikaṃ adāsi. Te sabbe sahāyakā sahapaṃsuṃ kīḷantā anupubbena vayappattā ahesuṃ. Yasojo tesaṃ aggo ahosi.

    കപിലോപി തദാ നിരയേ പക്കാവസേസേന അചിരവതിയാ സുവണ്ണവണ്ണോ ദുഗ്ഗന്ധമുഖോ മച്ഛോ ഹുത്വാ നിബ്ബത്തി. അഥേകദിവസം സബ്ബേപി കേവട്ടദാരകാ ജാലാനി ഗഹേത്വാ ‘‘മച്ഛേ ബന്ധിസ്സാമാ’’തി നദിം ഗന്ത്വാ ജാലാനി പക്ഖിപിംസു. തേസം ജാലം സോ മച്ഛോ പാവിസി. തം ദിസ്വാ സബ്ബോ കേവട്ടഗാമോ ഉച്ചാസദ്ദമഹാസദ്ദോ അഹോസി – ‘‘അമ്ഹാകം പുത്താ പഠമം മച്ഛേ ബന്ധന്താ സുവണ്ണമച്ഛം ബന്ധിംസു, വുഡ്ഢി നേസം ദാരകാനം, ഇദാനി ച നോ രാജാ പഹൂതം ധനം ദസ്സതീ’’തി. അഥ തേ പഞ്ചസതാപി ദാരകസഹായകാ മച്ഛം നാവായ പക്ഖിപിത്വാ നാവം ഉക്ഖിപിത്വാ രഞ്ഞോ സന്തികം അഗമംസു. രാജാ ദിസ്വാ ‘‘കിം ഏതം ഭണേ’’തി ആഹ. ‘‘മച്ഛോ ദേവാ’’തി. രാജാ സുവണ്ണവണ്ണം മച്ഛം ദിസ്വാ ‘‘ഭഗവാ ഏതസ്സ വണ്ണകാരണം ജാനിസ്സതീ’’തി മച്ഛം ഗാഹാപേത്വാ ഭഗവതോ സന്തികം അഗമാസി. മച്ഛസ്സ മുഖവിവരണകാലേ ജേതവനം അതിവിയ ദുഗ്ഗന്ധം ഹോതി.

    Kapilopi tadā niraye pakkāvasesena aciravatiyā suvaṇṇavaṇṇo duggandhamukho maccho hutvā nibbatti. Athekadivasaṃ sabbepi kevaṭṭadārakā jālāni gahetvā ‘‘macche bandhissāmā’’ti nadiṃ gantvā jālāni pakkhipiṃsu. Tesaṃ jālaṃ so maccho pāvisi. Taṃ disvā sabbo kevaṭṭagāmo uccāsaddamahāsaddo ahosi – ‘‘amhākaṃ puttā paṭhamaṃ macche bandhantā suvaṇṇamacchaṃ bandhiṃsu, vuḍḍhi nesaṃ dārakānaṃ, idāni ca no rājā pahūtaṃ dhanaṃ dassatī’’ti. Atha te pañcasatāpi dārakasahāyakā macchaṃ nāvāya pakkhipitvā nāvaṃ ukkhipitvā rañño santikaṃ agamaṃsu. Rājā disvā ‘‘kiṃ etaṃ bhaṇe’’ti āha. ‘‘Maccho devā’’ti. Rājā suvaṇṇavaṇṇaṃ macchaṃ disvā ‘‘bhagavā etassa vaṇṇakāraṇaṃ jānissatī’’ti macchaṃ gāhāpetvā bhagavato santikaṃ agamāsi. Macchassa mukhavivaraṇakāle jetavanaṃ ativiya duggandhaṃ hoti.

    രാജാ ഭഗവന്തം പുച്ഛി – ‘‘കസ്മാ, ഭന്തേ, മച്ഛോ സുവണ്ണവണ്ണോ ജാതോ, കസ്മാ ചസ്സ മുഖതോ ദുഗ്ഗന്ധോ വായതീ’’തി? അയം, മഹാരാജ, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ പാവചനേ കപിലോ നാമ ഭിക്ഖു അഹോസി, ബഹുസ്സുതോ ആഗതാഗമോ. അത്തനോ വചനം അഗണ്ഹന്താനം ഭിക്ഖൂനം അക്കോസകപരിഭാസകോ. തസ്സ ച ഭഗവതോ സാസനവിനാസകോ. യം സോ തസ്സ ഭഗവതോ സാസനം വിനാസേസി, തേന കമ്മേന അവീചിമഹാനിരയേ നിബ്ബത്തി, വിപാകാവസേസേന ച ഇദാനി മച്ഛോ ജാതോ. യം ദീഘരത്തം ബുദ്ധവചനം വാചേസി, ബുദ്ധസ്സ വണ്ണം കഥേസി, തസ്സ നിസ്സന്ദേന ഈദിസം വണ്ണം പടിലഭി. യം ഭിക്ഖൂനം അക്കോസകപരിഭാസകോ അഹോസി, തേനസ്സ മുഖതോ ദുഗ്ഗന്ധോ വായതി. ‘‘ഉല്ലപാപേമി നം മഹാരാജാ’’തി? ‘‘ആമ ഭഗവാ’’തി. അഥ ഭഗവാ മച്ഛം ആലപി – ‘‘ത്വംസി കപിലോ’’തി? ‘‘ആമ ഭഗവാ, അഹം കപിലോ’’തി. ‘‘കുതോ ആഗതോസീ’’തി? ‘‘അവീചിമഹാനിരയതോ ഭഗവാ’’തി. ‘‘സോധനോ കുഹിം ഗതോ’’തി? ‘‘പരിനിബ്ബുതോ ഭഗവാ’’തി. ‘‘സാധനീ കുഹിം ഗതാ’’തി? ‘‘മഹാനിരയേ നിബ്ബത്താ ഭഗവാ’’തി. ‘‘താപനാ കുഹിം ഗതാ’’തി? ‘‘മഹാനിരയേ നിബ്ബത്താ ഭഗവാ’’തി. ‘‘ഇദാനി ത്വം കുഹിം ഗമിസ്സസീ’’തി? ‘‘മഹാനിരയം ഭഗവാ’’തി. താവദേവ വിപ്പടിസാരാഭിഭൂതോ നാവം സീസേന പഹരിത്വാ കാലകതോ മഹാനിരയേ നിബ്ബത്തി. മഹാജനോ സംവിഗ്ഗോ അഹോസി ലോമഹട്ഠജാതോ. അഥ ഭഗവാ തത്ഥ സമ്പത്തഗഹട്ഠപബ്ബജിതപരിസായ തങ്ഖണാനുരൂപം ധമ്മം ദേസേന്തോ ഇമം സുത്തമഭാസി.

    Rājā bhagavantaṃ pucchi – ‘‘kasmā, bhante, maccho suvaṇṇavaṇṇo jāto, kasmā cassa mukhato duggandho vāyatī’’ti? Ayaṃ, mahārāja, kassapassa bhagavato pāvacane kapilo nāma bhikkhu ahosi, bahussuto āgatāgamo. Attano vacanaṃ agaṇhantānaṃ bhikkhūnaṃ akkosakaparibhāsako. Tassa ca bhagavato sāsanavināsako. Yaṃ so tassa bhagavato sāsanaṃ vināsesi, tena kammena avīcimahāniraye nibbatti, vipākāvasesena ca idāni maccho jāto. Yaṃ dīgharattaṃ buddhavacanaṃ vācesi, buddhassa vaṇṇaṃ kathesi, tassa nissandena īdisaṃ vaṇṇaṃ paṭilabhi. Yaṃ bhikkhūnaṃ akkosakaparibhāsako ahosi, tenassa mukhato duggandho vāyati. ‘‘Ullapāpemi naṃ mahārājā’’ti? ‘‘Āma bhagavā’’ti. Atha bhagavā macchaṃ ālapi – ‘‘tvaṃsi kapilo’’ti? ‘‘Āma bhagavā, ahaṃ kapilo’’ti. ‘‘Kuto āgatosī’’ti? ‘‘Avīcimahānirayato bhagavā’’ti. ‘‘Sodhano kuhiṃ gato’’ti? ‘‘Parinibbuto bhagavā’’ti. ‘‘Sādhanī kuhiṃ gatā’’ti? ‘‘Mahāniraye nibbattā bhagavā’’ti. ‘‘Tāpanā kuhiṃ gatā’’ti? ‘‘Mahāniraye nibbattā bhagavā’’ti. ‘‘Idāni tvaṃ kuhiṃ gamissasī’’ti? ‘‘Mahānirayaṃ bhagavā’’ti. Tāvadeva vippaṭisārābhibhūto nāvaṃ sīsena paharitvā kālakato mahāniraye nibbatti. Mahājano saṃviggo ahosi lomahaṭṭhajāto. Atha bhagavā tattha sampattagahaṭṭhapabbajitaparisāya taṅkhaṇānurūpaṃ dhammaṃ desento imaṃ suttamabhāsi.

    ൨൭൭-൮. തത്ഥ ധമ്മചരിയന്തി കായസുചരിതാദി ധമ്മചരിയം. ബ്രഹ്മചരിയന്തി മഗ്ഗബ്രഹ്മചരിയം. ഏതദാഹു വസുത്തമന്തി ഏതം ഉഭയമ്പി ലോകിയലോകുത്തരം സുചരിതം സഗ്ഗമോക്ഖസുഖസമ്പാപകത്താ വസുത്തമന്തി ആഹു അരിയാ. വസുത്തമം നാമ ഉത്തമരതനം, അനുഗാമികം അത്താധീനം രാജാദീനം അസാധാരണന്തി അധിപ്പായോ.

    277-8. Tattha dhammacariyanti kāyasucaritādi dhammacariyaṃ. Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ. Etadāhu vasuttamanti etaṃ ubhayampi lokiyalokuttaraṃ sucaritaṃ saggamokkhasukhasampāpakattā vasuttamanti āhu ariyā. Vasuttamaṃ nāma uttamaratanaṃ, anugāmikaṃ attādhīnaṃ rājādīnaṃ asādhāraṇanti adhippāyo.

    ഏത്താവതാ ‘‘ഗഹട്ഠസ്സ വാ പബ്ബജിതസ്സ വാ സമ്മാപടിപത്തിയേവ പടിസരണ’’ന്തി ദസ്സേത്വാ ഇദാനി പടിപത്തിവിരഹിതായ പബ്ബജ്ജായ അസാരകത്തദസ്സനേന കപിലം അഞ്ഞേ ച തഥാരൂപേ ഗരഹന്തോ ‘‘പബ്ബജിതോപി ചേ ഹോതീ’’തി ഏവമാദിമാഹ.

    Ettāvatā ‘‘gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā sammāpaṭipattiyeva paṭisaraṇa’’nti dassetvā idāni paṭipattivirahitāya pabbajjāya asārakattadassanena kapilaṃ aññe ca tathārūpe garahanto ‘‘pabbajitopi ce hotī’’ti evamādimāha.

    തത്രായം അത്ഥവണ്ണനാ – യോ ഹി കോചി ഗിഹിബ്യഞ്ജനാനി അപനേത്വാ ഭണ്ഡുകാസാവാദിഗഹണമത്തം ഉപസങ്കമനേന പബ്ബജിതോപി ചേ ഹോതി പുബ്ബേ വുത്തത്ഥം അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം, സോ ചേ മുഖരജാതികോ ഹോതി ഫരുസവചനോ, നാനപ്പകാരായ വിഹേസായ അഭിരതത്താ വിഹേസാഭിരതോ, ഹിരോത്തപ്പാഭാവേന മഗസദിസത്താ മഗോ, ജീവിതം തസ്സ പാപിയോ, തസ്സ ഏവരൂപസ്സ ജീവിതം അതിപാപം അതിഹീനം. കസ്മാ? യസ്മാ ഇമായ മിച്ഛാപടിപത്തിയാ രാഗാദിമനേകപ്പകാരം രജം വഡ്ഢേതി അത്തനോ.

    Tatrāyaṃ atthavaṇṇanā – yo hi koci gihibyañjanāni apanetvā bhaṇḍukāsāvādigahaṇamattaṃ upasaṅkamanena pabbajitopi cehoti pubbe vuttatthaṃ agārasmā anagāriyaṃ, so ce mukharajātiko hoti pharusavacano, nānappakārāya vihesāya abhiratattā vihesābhirato, hirottappābhāvena magasadisattā mago, jīvitaṃ tassa pāpiyo, tassa evarūpassa jīvitaṃ atipāpaṃ atihīnaṃ. Kasmā? Yasmā imāya micchāpaṭipattiyā rāgādimanekappakāraṃ rajaṃ vaḍḍheti attano.

    ൨൭൯. ന കേവലഞ്ച ഇമിനാവ കാരണേനസ്സ ജീവിതം പാപിയോ, അപിച ഖോ പന അയം ഏവരൂപോ മുഖരജാതികത്താ കലഹാഭിരതോ ഭിക്ഖു സുഭാസിതസ്സ അത്ഥവിജാനനസമ്മോഹനേന മോഹധമ്മേന ആവുതോ, ‘‘മാ, ആവുസോ കപില, ഏവം അവച, ഇമിനാപി പരിയായേന തം ഗണ്ഹാഹീ’’തി ഏവമാദിനാ നയേന പേസലേഹി ഭിക്ഖൂഹി അക്ഖാതമ്പി ന ജാനാതി ധമ്മം ബുദ്ധേന ദേസിതം. യോ ധമ്മോ ബുദ്ധേന ദേസിതോ, തം നാനപ്പകാരേന അത്തനോ വുച്ചമാനമ്പി ന ജാനാതി. ഏവമ്പിസ്സ ജീവിതം പാപിയോ.

    279. Na kevalañca imināva kāraṇenassa jīvitaṃ pāpiyo, apica kho pana ayaṃ evarūpo mukharajātikattā kalahābhirato bhikkhu subhāsitassa atthavijānanasammohanena mohadhammena āvuto, ‘‘mā, āvuso kapila, evaṃ avaca, imināpi pariyāyena taṃ gaṇhāhī’’ti evamādinā nayena pesalehi bhikkhūhi akkhātampi na jānāti dhammaṃ buddhena desitaṃ. Yo dhammo buddhena desito, taṃ nānappakārena attano vuccamānampi na jānāti. Evampissa jīvitaṃ pāpiyo.

    ൨൮൦. തഥാ സോ ഏവരൂപോ വിഹേസാഭിരതത്താ വിഹേസം ഭാവിതത്താനം ഭാവിതത്തേ ഖീണാസവഭിക്ഖൂ സോധനത്ഥേരപഭുതികേ ‘‘ന തുമ്ഹേ വിനയം ജാനാഥ, ന സുത്തം ന അഭിധമ്മം, വുഡ്ഢപബ്ബജിതാ’’തിആദിനാ നയേന വിഹേസന്തോ . ഉപയോഗപ്പവത്തിയഞ്ഹി ഇദം സാമിവചനം. അഥ വാ യഥാവുത്തേനേവ നയേന ‘‘വിഹേസം ഭാവിതത്താനം കരോന്തോ’’തി പാഠസേസോ വേദിതബ്ബോ. ഏവം നിപ്പരിയായമേവ സാമിവചനം സിജ്ഝതി. അവിജ്ജായ പുരക്ഖതോതി ഭാവിതത്തവിഹേസനേ ആദീനവദസ്സനപടിച്ഛാദികായ അവിജ്ജായ പുരക്ഖതോ പേസിതോ പയോജിതോ സേസപബ്ബജിതാനം ഭാവിതത്താനം വിഹേസഭാവേന പവത്തം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ ചിത്തവിബാധനേന സങ്കിലേസം, ആയതിഞ്ച നിരയസമ്പാപനേന മഗ്ഗം നിരയഗാമിനം ന ജാനാതി.

    280. Tathā so evarūpo vihesābhiratattā vihesaṃ bhāvitattānaṃ bhāvitatte khīṇāsavabhikkhū sodhanattherapabhutike ‘‘na tumhe vinayaṃ jānātha, na suttaṃ na abhidhammaṃ, vuḍḍhapabbajitā’’tiādinā nayena vihesanto . Upayogappavattiyañhi idaṃ sāmivacanaṃ. Atha vā yathāvutteneva nayena ‘‘vihesaṃ bhāvitattānaṃ karonto’’ti pāṭhaseso veditabbo. Evaṃ nippariyāyameva sāmivacanaṃ sijjhati. Avijjāya purakkhatoti bhāvitattavihesane ādīnavadassanapaṭicchādikāya avijjāya purakkhato pesito payojito sesapabbajitānaṃ bhāvitattānaṃ vihesabhāvena pavattaṃ diṭṭheva dhamme cittavibādhanena saṅkilesaṃ, āyatiñca nirayasampāpanena maggaṃ nirayagāminaṃ na jānāti.

    ൨൮൧. അജാനന്തോ ച തേന മഗ്ഗേന ചതുബ്ബിധാപായഭേദം വിനിപാതം സമാപന്നോ. തത്ഥ ച വിനിപാതേ ഗബ്ഭാ ഗബ്ഭം തമാ തമം ഏകേകനികായേ സതക്ഖത്തും സഹസ്സക്ഖത്തുമ്പി മാതുകുച്ഛിതോ മാതുകുച്ഛിം ചന്ദിമസൂരിയേഹിപി അവിദ്ധംസനീയാ അസുരകായതമാ തമഞ്ച സമാപന്നോ. സ വേ താദിസകോ ഭിക്ഖു പേച്ച ഇതോ പരലോകം ഗന്ത്വാ അയം കപിലമച്ഛോ വിയ നാനപ്പകാരം ദുക്ഖം നിഗച്ഛതി.

    281. Ajānanto ca tena maggena catubbidhāpāyabhedaṃ vinipātaṃ samāpanno. Tattha ca vinipāte gabbhā gabbhaṃ tamā tamaṃ ekekanikāye satakkhattuṃ sahassakkhattumpi mātukucchito mātukucchiṃ candimasūriyehipi aviddhaṃsanīyā asurakāyatamā tamañca samāpanno. Sa ve tādisakobhikkhu pecca ito paralokaṃ gantvā ayaṃ kapilamaccho viya nānappakāraṃ dukkhaṃ nigacchati.

    ൨൮൨. കിം കാരണാ? ഗൂഥകൂപോ യഥാ അസ്സ, സമ്പുണ്ണോ ഗണവസ്സികോ,യഥാ വച്ചകുടിഗൂഥകൂപോ ഗണവസ്സികോ അനേകവസ്സികോ ബഹൂനി വസ്സാനി മുഖതോ ഗൂഥേന പൂരിയമാനോ സമ്പുണ്ണോ അസ്സ, സോ ഉദകകുമ്ഭസതേഹി ഉദകകുമ്ഭസഹസ്സേഹി ധോവിയമാനോപി ദുഗ്ഗന്ധദുബ്ബണ്ണിയാനപഗമാ ദുബ്ബിസോധോ ഹോതി, ഏവമേവ യോ ഏവരൂപോ അസ്സ ദീഘരത്തം സംകിലിട്ഠകമ്മന്തോ ഗൂഥകൂപോ വിയ ഗൂഥേന പാപേന സമ്പുണ്ണത്താ സമ്പുണ്ണോ പുഗ്ഗലോ, സോ ദുബ്ബിസോധോ ഹി സാങ്ഗണോ, ചിരകാലം തസ്സ അങ്ഗണസ്സ വിപാകം പച്ചനുഭോന്തോപി ന സുജ്ഝതി. തസ്മാ വസ്സഗണനായ അപരിമാണമ്പി കാലം സ വേ താദിസകോ ഭിക്ഖു പേച്ച ദുക്ഖം നിഗച്ഛതീതി. അഥ വാ അയം ഇമിസ്സാ ഗാഥായ സമ്ബന്ധോ – യം വുത്തം ‘‘സ വേ താദിസകോ ഭിക്ഖു, പേച്ച ദുക്ഖം നിഗച്ഛതീ’’തി, തത്ര സിയാ തുമ്ഹാകം ‘‘സക്കാ പനായം തഥാ കാതും, യഥാ പേച്ച ദുക്ഖം ന നിഗച്ഛേയ്യാ’’തി. ന സക്കാ. കസ്മാ? യസ്മാ ഗൂഥകൂപോ…പേ॰… സാങ്ഗണോതി.

    282. Kiṃ kāraṇā? Gūthakūpo yathā assa, sampuṇṇo gaṇavassiko,yathā vaccakuṭigūthakūpo gaṇavassiko anekavassiko bahūni vassāni mukhato gūthena pūriyamāno sampuṇṇo assa, so udakakumbhasatehi udakakumbhasahassehi dhoviyamānopi duggandhadubbaṇṇiyānapagamā dubbisodho hoti, evameva yo evarūpo assa dīgharattaṃ saṃkiliṭṭhakammanto gūthakūpo viya gūthena pāpena sampuṇṇattā sampuṇṇo puggalo, so dubbisodho hi sāṅgaṇo, cirakālaṃ tassa aṅgaṇassa vipākaṃ paccanubhontopi na sujjhati. Tasmā vassagaṇanāya aparimāṇampi kālaṃ sa ve tādisako bhikkhu pecca dukkhaṃ nigacchatīti. Atha vā ayaṃ imissā gāthāya sambandho – yaṃ vuttaṃ ‘‘sa ve tādisako bhikkhu, pecca dukkhaṃ nigacchatī’’ti, tatra siyā tumhākaṃ ‘‘sakkā panāyaṃ tathā kātuṃ, yathā pecca dukkhaṃ na nigaccheyyā’’ti. Na sakkā. Kasmā? Yasmā gūthakūpo…pe… sāṅgaṇoti.

    ൨൮൩-൪. യതോ പടികച്ചേവ യം ഏവരൂപം ജാനാഥ, ഭിക്ഖവോ ഗേഹനിസ്സിതം, യം ഏവരൂപം പഞ്ചകാമഗുണനിസ്സിതം ജാനേയ്യാഥ അഭൂതഗുണപത്ഥനാകാരപ്പവത്തായ പാപികായ ഇച്ഛായ സമന്നാഗതത്താ പാപിച്ഛം, കാമവിതക്കാദീഹി സമന്നാഗതത്താ പാപസങ്കപ്പം, കായികവീതിക്കമാദിനാ വേളുദാനാദിഭേദേന ച പാപാചാരേന സമന്നാഗതത്താ പാപാചാരം, വേസിയാദിപാപഗോചരതോ പാപഗോചരം, സബ്ബേ സമഗ്ഗാ ഹുത്വാന അഭിനിബ്ബജ്ജിയാഥ നം. തത്ഥ അഭിനിബ്ബജ്ജിയാഥാതി വിവജ്ജേയ്യാഥ മാ ഭജേയ്യാഥ, മാ ചസ്സ അഭിനിബ്ബജ്ജനമത്തേനേവ അപ്പോസ്സുക്കതം ആപജ്ജേയ്യാഥ, അപിച ഖോ പന കാരണ്ഡവം നിദ്ധമഥ, കസമ്ബും അപകസ്സഥ, തം കചവരഭൂതം പുഗ്ഗലം കചവരമിവ അനപേക്ഖാ നിദ്ധമഥ, കസടഭൂതഞ്ച നം ഖത്തിയാദീനം മജ്ഝേ പവിട്ഠം പഭിന്നപഗ്ഘരിതകുട്ഠം ചണ്ഡാലം വിയ അപകസ്സഥ, ഹത്ഥേ വാ സീസേ വാ ഗഹേത്വാ നിക്കഡ്ഢഥ. സേയ്യഥാപി ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തം പുഗ്ഗലം പാപധമ്മം ബാഹായ ഗഹേത്വാ ബഹിദ്വാരകോട്ഠകാ നിക്ഖാമേത്വാ സൂചിഘടികം അദാസി, ഏവം അപകസ്സഥാതി ദസ്സേതി. കിം കാരണാ? സങ്ഘാരാമോ നാമ സീലവന്താനം കതോ, ന ദുസ്സീലാനം.

    283-4. Yato paṭikacceva yaṃ evarūpaṃ jānātha, bhikkhavo gehanissitaṃ, yaṃ evarūpaṃ pañcakāmaguṇanissitaṃ jāneyyātha abhūtaguṇapatthanākārappavattāya pāpikāya icchāya samannāgatattā pāpicchaṃ, kāmavitakkādīhi samannāgatattā pāpasaṅkappaṃ, kāyikavītikkamādinā veḷudānādibhedena ca pāpācārena samannāgatattā pāpācāraṃ, vesiyādipāpagocarato pāpagocaraṃ, sabbe samaggā hutvāna abhinibbajjiyātha naṃ. Tattha abhinibbajjiyāthāti vivajjeyyātha mā bhajeyyātha, mā cassa abhinibbajjanamatteneva appossukkataṃ āpajjeyyātha, apica kho pana kāraṇḍavaṃ niddhamatha, kasambuṃ apakassatha, taṃ kacavarabhūtaṃ puggalaṃ kacavaramiva anapekkhā niddhamatha, kasaṭabhūtañca naṃ khattiyādīnaṃ majjhe paviṭṭhaṃ pabhinnapaggharitakuṭṭhaṃ caṇḍālaṃ viya apakassatha, hatthe vā sīse vā gahetvā nikkaḍḍhatha. Seyyathāpi āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ pāpadhammaṃ bāhāya gahetvā bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvā sūcighaṭikaṃ adāsi, evaṃ apakassathāti dasseti. Kiṃ kāraṇā? Saṅghārāmo nāma sīlavantānaṃ kato, na dussīlānaṃ.

    ൨൮൫-൬. യതോ ഏതദേവ തതോ പലാപേ വാഹേഥ, അസ്സമണേ സമണമാനിനേ, യഥാ ഹി പലാപാ അന്തോ തണ്ഡുലരഹിതാപി ബഹി ഥുസേഹി വീഹീ വിയ ദിസ്സന്തി, ഏവം പാപഭിക്ഖൂ അന്തോ സീലാദിവിരഹിതാപി ബഹി കാസാവാദിപരിക്ഖാരേന ഭിക്ഖൂ വിയ ദിസ്സന്തി. തസ്മാ ‘‘പലാപാ’’തി വുച്ചന്തി. തേ പലാപേ വാഹേഥ, ഓപുനാഥ, വിധമഥ പരമത്ഥതോ അസ്സമണേ വേസമത്തേന സമണമാനിനേ . ഏവം നിദ്ധമിത്വാന…പേ॰… പതിസ്സതാ. തത്ഥ കപ്പയവ്ഹോതി കപ്പേഥ, കരോഥാതി വുത്തം ഹോതി. പതിസ്സതാതി അഞ്ഞമഞ്ഞം സഗാരവാ സപ്പതിസ്സാ. തതോ സമഗ്ഗാ നിപകാ, ദുക്ഖസ്സന്തം കരിസ്സഥാതി അഥേവം തുമ്ഹേ സുദ്ധാ സുദ്ധേഹി സംവാസം കപ്പേന്താ, ദിട്ഠിസീലസാമഞ്ഞതായ സമഗ്ഗാ, അനുപുബ്ബേന പരിപാകഗതായ പഞ്ഞായ നിപകാ, സബ്ബസ്സേവിമസ്സ വട്ടദുക്ഖാദിനോ ദുക്ഖസ്സ അന്തം കരിസ്സഥാതി അരഹത്തനികൂടേനേവ ദേസനം നിട്ഠപേസി.

    285-6. Yato etadeva tato palāpe vāhetha, assamaṇe samaṇamānine, yathā hi palāpā anto taṇḍularahitāpi bahi thusehi vīhī viya dissanti, evaṃ pāpabhikkhū anto sīlādivirahitāpi bahi kāsāvādiparikkhārena bhikkhū viya dissanti. Tasmā ‘‘palāpā’’ti vuccanti. Te palāpe vāhetha, opunātha, vidhamatha paramatthato assamaṇe vesamattena samaṇamānine . Evaṃ niddhamitvāna…pe… patissatā. Tattha kappayavhoti kappetha, karothāti vuttaṃ hoti. Patissatāti aññamaññaṃ sagāravā sappatissā. Tato samaggā nipakā, dukkhassantaṃ karissathāti athevaṃ tumhe suddhā suddhehi saṃvāsaṃ kappentā, diṭṭhisīlasāmaññatāya samaggā, anupubbena paripākagatāya paññāya nipakā, sabbassevimassa vaṭṭadukkhādino dukkhassa antaṃ karissathāti arahattanikūṭeneva desanaṃ niṭṭhapesi.

    ദേസനാപരിയോസാനേ തേ പഞ്ചസതാ കേവട്ടപുത്താ സംവേഗമാപജ്ജിത്വാ ദുക്ഖസ്സന്തകിരിയം പത്ഥയമാനാ ഭഗവതോ സന്തികേ പബ്ബജിത്വാ നചിരസ്സേവ ദുക്ഖസ്സന്തം കത്വാ ഭഗവതാ സദ്ധിം ആനേഞ്ജവിഹാരസമാപത്തിധമ്മപരിഭോഗേന ഏകപരിഭോഗാ അഹേസും. സാ ച നേസം ഏവം ഭഗവതാ സദ്ധിം ഏകപരിഭോഗതാ ഉദാനേ വുത്തയസോജസുത്തവസേനേവ വേദിതബ്ബാതി.

    Desanāpariyosāne te pañcasatā kevaṭṭaputtā saṃvegamāpajjitvā dukkhassantakiriyaṃ patthayamānā bhagavato santike pabbajitvā nacirasseva dukkhassantaṃ katvā bhagavatā saddhiṃ āneñjavihārasamāpattidhammaparibhogena ekaparibhogā ahesuṃ. Sā ca nesaṃ evaṃ bhagavatā saddhiṃ ekaparibhogatā udāne vuttayasojasuttavaseneva veditabbāti.

    പരമത്ഥജോതികായ ഖുദ്ദക-അട്ഠകഥായ

    Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya

    സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥായ കപിലസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Suttanipāta-aṭṭhakathāya kapilasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / സുത്തനിപാതപാളി • Suttanipātapāḷi / ൬. ധമ്മചരിയസുത്തം • 6. Dhammacariyasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact