Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
១៣. តេរសមវគ្គោ
13. Terasamavaggo
១. កប្បដ្ឋកថាវណ្ណនា
1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
៦៥៤-៦៥៧. ឥទានិ កប្បដ្ឋកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យេសំ ‘‘សង្ឃំ សមគ្គំ ភេត្វាន, កប្បំ និរយម្ហិ បច្ចតី’’តិ ‘‘សកលម្បិ កប្បំ សង្ឃភេទកោ និរយេ តិដ្ឋតី’’តិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ រាជគិរិកានំ; តេ សន្ធាយ កប្បដ្ឋោតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ ពុទ្ធោ ច លោកេតិ ឥទំ វិនា ពុទ្ធុប្បាទេន សង្ឃភេទស្ស អភាវទស្សនត្ថំ វុត្តំ។ កប្បោ ច សណ្ឋាតិ សង្ឃោ ច ភិជ្ជតីតិអាទិ ‘‘យទិ សោ សកលំ កប្បំ តិដ្ឋតិ, សណ្ឋហនតោ បដ្ឋាយ តំ កម្មំ កត្វា តត្ថ ឧប្បជ្ជិត្វា តិដ្ឋេយ្យា’’តិ ទស្សេតុំ វុត្តំ។ អតីតន្តិអាទិ ហេដ្ឋា វុត្តាធិប្បាយមេវ។ កប្បដ្ឋោ ឥទ្ធិមាតិ បញ្ហេ ភាវនាមយំ សន្ធាយ បដិក្ខិបតិ, បរសមយេ បនស្ស ជាតិមយំ ឥទ្ធិំ ឥច្ឆន្តិ, តំ សន្ធាយ បដិជានាតិ។ ឆន្ទិទ្ធិបាទោតិអាទិ ‘‘ជាតិមយាយ ឥទ្ធិយា ឥទ្ធិមាតិ លទ្ធិមត្តមេតំ, កិំ តេន, យទិ បនស្ស ឥទ្ធិ អត្ថិ, ឥមិនា នយេន ឥទ្ធិបាទា ភាវិតា ភវេយ្យុ’’ន្តិ ចោទនត្ថំ វុត្តំ។ អាបាយិកោ នេរយិកោតិ សុត្តំ យំ សោ ឯកំ កប្បំ អសីតិភាគេ កត្វា តតោ ឯកភាគមត្តំ កាលំ តិដ្ឋេយ្យ, តំ អាយុកប្បំ សន្ធាយ វុត្តំ, តស្មា អសាធកន្តិ។
654-657. Idāni kappaṭṭhakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘saṅghaṃ samaggaṃ bhetvāna, kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti ‘‘sakalampi kappaṃ saṅghabhedako niraye tiṭṭhatī’’ti laddhi, seyyathāpi rājagirikānaṃ; te sandhāya kappaṭṭhoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Buddho ca loketi idaṃ vinā buddhuppādena saṅghabhedassa abhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Kappo ca saṇṭhāti saṅgho ca bhijjatītiādi ‘‘yadi so sakalaṃ kappaṃ tiṭṭhati, saṇṭhahanato paṭṭhāya taṃ kammaṃ katvā tattha uppajjitvā tiṭṭheyyā’’ti dassetuṃ vuttaṃ. Atītantiādi heṭṭhā vuttādhippāyameva. Kappaṭṭho iddhimāti pañhe bhāvanāmayaṃ sandhāya paṭikkhipati, parasamaye panassa jātimayaṃ iddhiṃ icchanti, taṃ sandhāya paṭijānāti. Chandiddhipādotiādi ‘‘jātimayāya iddhiyā iddhimāti laddhimattametaṃ, kiṃ tena, yadi panassa iddhi atthi, iminā nayena iddhipādā bhāvitā bhaveyyu’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Āpāyiko nerayikoti suttaṃ yaṃ so ekaṃ kappaṃ asītibhāge katvā tato ekabhāgamattaṃ kālaṃ tiṭṭheyya, taṃ āyukappaṃ sandhāya vuttaṃ, tasmā asādhakanti.
កប្បដ្ឋកថាវណ្ណនា។
Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១២៦) ១. កប្បដ្ឋកថា • (126) 1. Kappaṭṭhakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ១. កប្បដ្ឋកថាវណ្ណនា • 1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ១. កប្បដ្ឋកថាវណ្ណនា • 1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā