| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၁၃. တေရသမဝဂ္ဂော
13. Terasamavaggo
၁. ကပ္ပဋ္ဌကထာဝဏ္ဏနာ
1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
၆၅၄-၆၅၇. ဣဒာနိ ကပ္ပဋ္ဌကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘သင္ဃံ သမဂ္ဂံ ဘေတ္ဝာန, ကပ္ပံ နိရယမ္ဟိ ပစ္စတီ’’တိ ‘‘သကလမ္ပိ ကပ္ပံ သင္ဃဘေဒကော နိရယေ တိဋ္ဌတီ’’တိ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ရာဇဂိရိကာနံ; တေ သန္ဓာယ ကပ္ပဋ္ဌောတိ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ ဗုဒ္ဓော စ လောကေတိ ဣဒံ ဝိနာ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေန သင္ဃဘေဒသ္သ အဘာဝဒသ္သနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ ကပ္ပော စ သဏ္ဌာတိ သင္ဃော စ ဘိဇ္ဇတီတိအာဒိ ‘‘ယဒိ သော သကလံ ကပ္ပံ တိဋ္ဌတိ, သဏ္ဌဟနတော ပဋ္ဌာယ တံ ကမ္မံ ကတ္ဝာ တတ္ထ ဥပ္ပဇ္ဇိတ္ဝာ တိဋ္ဌေယ္ယာ’’တိ ဒသ္သေတုံ ဝုတ္တံ။ အတီတန္တိအာဒိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တာဓိပ္ပာယမေဝ။ ကပ္ပဋ္ဌော ဣဒ္ဓိမာတိ ပဉ္ဟေ ဘာဝနာမယံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ, ပရသမယေ ပနသ္သ ဇာတိမယံ ဣဒ္ဓိံ ဣစ္ဆန္တိ, တံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ ဆန္ဒိဒ္ဓိပာဒောတိအာဒိ ‘‘ဇာတိမယာယ ဣဒ္ဓိယာ ဣဒ္ဓိမာတိ လဒ္ဓိမတ္တမေတံ, ကိံ တေန, ယဒိ ပနသ္သ ဣဒ္ဓိ အတ္ထိ, ဣမိနာ နယေန ဣဒ္ဓိပာဒာ ဘာဝိတာ ဘဝေယ္ယု’’န္တိ စောဒနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ အာပာယိကော နေရယိကောတိ သုတ္တံ ယံ သော ဧကံ ကပ္ပံ အသီတိဘာဂေ ကတ္ဝာ တတော ဧကဘာဂမတ္တံ ကာလံ တိဋ္ဌေယ္ယ, တံ အာယုကပ္ပံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ, တသ္မာ အသာဓကန္တိ။
654-657. Idāni kappaṭṭhakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘saṅghaṃ samaggaṃ bhetvāna, kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti ‘‘sakalampi kappaṃ saṅghabhedako niraye tiṭṭhatī’’ti laddhi, seyyathāpi rājagirikānaṃ; te sandhāya kappaṭṭhoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Buddho ca loketi idaṃ vinā buddhuppādena saṅghabhedassa abhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Kappo ca saṇṭhāti saṅgho ca bhijjatītiādi ‘‘yadi so sakalaṃ kappaṃ tiṭṭhati, saṇṭhahanato paṭṭhāya taṃ kammaṃ katvā tattha uppajjitvā tiṭṭheyyā’’ti dassetuṃ vuttaṃ. Atītantiādi heṭṭhā vuttādhippāyameva. Kappaṭṭho iddhimāti pañhe bhāvanāmayaṃ sandhāya paṭikkhipati, parasamaye panassa jātimayaṃ iddhiṃ icchanti, taṃ sandhāya paṭijānāti. Chandiddhipādotiādi ‘‘jātimayāya iddhiyā iddhimāti laddhimattametaṃ, kiṃ tena, yadi panassa iddhi atthi, iminā nayena iddhipādā bhāvitā bhaveyyu’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Āpāyiko nerayikoti suttaṃ yaṃ so ekaṃ kappaṃ asītibhāge katvā tato ekabhāgamattaṃ kālaṃ tiṭṭheyya, taṃ āyukappaṃ sandhāya vuttaṃ, tasmā asādhakanti.
ကပ္ပဋ္ဌကထာဝဏ္ဏနာ။
Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၁၂၆) ၁. ကပ္ပဋ္ဌကထာ • (126) 1. Kappaṭṭhakathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၁. ကပ္ပဋ္ဌကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၁. ကပ္ပဋ္ဌကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
