Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൧൩. തേരസമവഗ്ഗോ
13. Terasamavaggo
൧. കപ്പട്ഠകഥാവണ്ണനാ
1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
൬൫൪-൬൫൭. ഇദാനി കപ്പട്ഠകഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ യേസം ‘‘സങ്ഘം സമഗ്ഗം ഭേത്വാന, കപ്പം നിരയമ്ഹി പച്ചതീ’’തി ‘‘സകലമ്പി കപ്പം സങ്ഘഭേദകോ നിരയേ തിട്ഠതീ’’തി ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി രാജഗിരികാനം; തേ സന്ധായ കപ്പട്ഠോതി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. ബുദ്ധോ ച ലോകേതി ഇദം വിനാ ബുദ്ധുപ്പാദേന സങ്ഘഭേദസ്സ അഭാവദസ്സനത്ഥം വുത്തം. കപ്പോ ച സണ്ഠാതി സങ്ഘോ ച ഭിജ്ജതീതിആദി ‘‘യദി സോ സകലം കപ്പം തിട്ഠതി, സണ്ഠഹനതോ പട്ഠായ തം കമ്മം കത്വാ തത്ഥ ഉപ്പജ്ജിത്വാ തിട്ഠേയ്യാ’’തി ദസ്സേതും വുത്തം. അതീതന്തിആദി ഹേട്ഠാ വുത്താധിപ്പായമേവ. കപ്പട്ഠോ ഇദ്ധിമാതി പഞ്ഹേ ഭാവനാമയം സന്ധായ പടിക്ഖിപതി, പരസമയേ പനസ്സ ജാതിമയം ഇദ്ധിം ഇച്ഛന്തി, തം സന്ധായ പടിജാനാതി. ഛന്ദിദ്ധിപാദോതിആദി ‘‘ജാതിമയായ ഇദ്ധിയാ ഇദ്ധിമാതി ലദ്ധിമത്തമേതം, കിം തേന, യദി പനസ്സ ഇദ്ധി അത്ഥി, ഇമിനാ നയേന ഇദ്ധിപാദാ ഭാവിതാ ഭവേയ്യു’’ന്തി ചോദനത്ഥം വുത്തം. ആപായികോ നേരയികോതി സുത്തം യം സോ ഏകം കപ്പം അസീതിഭാഗേ കത്വാ തതോ ഏകഭാഗമത്തം കാലം തിട്ഠേയ്യ, തം ആയുകപ്പം സന്ധായ വുത്തം, തസ്മാ അസാധകന്തി.
654-657. Idāni kappaṭṭhakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘saṅghaṃ samaggaṃ bhetvāna, kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti ‘‘sakalampi kappaṃ saṅghabhedako niraye tiṭṭhatī’’ti laddhi, seyyathāpi rājagirikānaṃ; te sandhāya kappaṭṭhoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Buddho ca loketi idaṃ vinā buddhuppādena saṅghabhedassa abhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Kappo ca saṇṭhāti saṅgho ca bhijjatītiādi ‘‘yadi so sakalaṃ kappaṃ tiṭṭhati, saṇṭhahanato paṭṭhāya taṃ kammaṃ katvā tattha uppajjitvā tiṭṭheyyā’’ti dassetuṃ vuttaṃ. Atītantiādi heṭṭhā vuttādhippāyameva. Kappaṭṭho iddhimāti pañhe bhāvanāmayaṃ sandhāya paṭikkhipati, parasamaye panassa jātimayaṃ iddhiṃ icchanti, taṃ sandhāya paṭijānāti. Chandiddhipādotiādi ‘‘jātimayāya iddhiyā iddhimāti laddhimattametaṃ, kiṃ tena, yadi panassa iddhi atthi, iminā nayena iddhipādā bhāvitā bhaveyyu’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Āpāyiko nerayikoti suttaṃ yaṃ so ekaṃ kappaṃ asītibhāge katvā tato ekabhāgamattaṃ kālaṃ tiṭṭheyya, taṃ āyukappaṃ sandhāya vuttaṃ, tasmā asādhakanti.
കപ്പട്ഠകഥാവണ്ണനാ.
Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൧൨൬) ൧. കപ്പട്ഠകഥാ • (126) 1. Kappaṭṭhakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൧. കപ്പട്ഠകഥാവണ്ണനാ • 1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൧. കപ്പട്ഠകഥാവണ്ണനാ • 1. Kappaṭṭhakathāvaṇṇanā