Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi |
൧൭൯. കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനാ
179. Kappiyabhūmianujānanā
൨൯൫. തേന ഖോ പന സമയേന വേസാലീ സുഭിക്ഖാ ഹോതി സുസസ്സാ സുലഭപിണ്ഡാ, സുകരാ ഉഞ്ഛേന പഗ്ഗഹേന യാപേതും. അഥ ഖോ ഭഗവതോ രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘‘യാനി താനി മയാ ഭിക്ഖൂനം അനുഞ്ഞാതാനി ദുബ്ഭിക്ഖേ ദുസ്സസ്സേ ദുല്ലഭപിണ്ഡേ അന്തോ വുട്ഠം അന്തോ പക്കം സാമം പക്കം ഉഗ്ഗഹിതപടിഗ്ഗഹിതകം തതോ നീഹടം പുരേഭത്തം പടിഗ്ഗഹിതം വനട്ഠം പോക്ഖരട്ഠം, അജ്ജാപി നു ഖോ താനി ഭിക്ഖൂ പരിഭുഞ്ജന്തീ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ സായന്ഹസമയം പടിസല്ലാനാ വുട്ഠിതോ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ആമന്തേസി – ‘‘യാനി താനി, ആനന്ദ, മയാ ഭിക്ഖൂനം അനുഞ്ഞാതാനി ദുബ്ഭിക്ഖേ ദുസ്സസ്സേ ദുല്ലഭപിണ്ഡേ അന്തോ വുട്ഠം അന്തോ പക്കം സാമം പക്കം ഉഗ്ഗഹിതപടിഗ്ഗഹിതകം തതോ നീഹടം പുരേഭത്തം പടിഗ്ഗഹിതം വനട്ഠം പോക്ഖരട്ഠം, അജ്ജാപി നു ഖോ താനി ഭിക്ഖൂ പരിഭുഞ്ജന്തീ’’തി? ‘‘പരിഭുഞ്ജന്തി ഭഗവാ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതസ്മിം നിദാനേ ഏതസ്മിം പകരണേ ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘യാനി താനി, ഭിക്ഖവേ, മയാ ഭിക്ഖൂനം അനുഞ്ഞാതാനി ദുബ്ഭിക്ഖേ ദുസ്സസ്സേ ദുല്ലഭപിണ്ഡേ അന്തോ വുട്ഠം അന്തോ പക്കം സാമം പക്കം ഉഗ്ഗഹിതപടിഗ്ഗഹിതകം തതോ നീഹടം പുരേഭത്തം പടിഗ്ഗഹിതം വനട്ഠം പോക്ഖരട്ഠം, താനാഹം അജ്ജതഗ്ഗേ പടിക്ഖിപാമി. ന, ഭിക്ഖവേ, അന്തോ വുട്ഠം അന്തോ പക്കം സാമം പക്കം ഉഗ്ഗഹിതപടിഗ്ഗഹിതകം പരിഭുഞ്ജിതബ്ബം. യോ പരിഭുഞ്ജേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ന ച, ഭിക്ഖവേ, തതോ നീഹടം പുരേഭത്തം പടിഗ്ഗഹിതം വനട്ഠം പോക്ഖരട്ഠം ഭുത്താവിനാ പവാരിതേന അനതിരിത്തം പരിഭുഞ്ജിതബ്ബം. യോ പരിഭുഞ്ജേയ്യ, യഥാധമ്മോ കാരേതബ്ബോ’’തി.
295. Tena kho pana samayena vesālī subhikkhā hoti susassā sulabhapiṇḍā, sukarā uñchena paggahena yāpetuṃ. Atha kho bhagavato rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘yāni tāni mayā bhikkhūnaṃ anuññātāni dubbhikkhe dussasse dullabhapiṇḍe anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ, ajjāpi nu kho tāni bhikkhū paribhuñjantī’’ti. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘yāni tāni, ānanda, mayā bhikkhūnaṃ anuññātāni dubbhikkhe dussasse dullabhapiṇḍe anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ, ajjāpi nu kho tāni bhikkhū paribhuñjantī’’ti? ‘‘Paribhuñjanti bhagavā’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘yāni tāni, bhikkhave, mayā bhikkhūnaṃ anuññātāni dubbhikkhe dussasse dullabhapiṇḍe anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ, tānāhaṃ ajjatagge paṭikkhipāmi. Na, bhikkhave, anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
തേന ഖോ പന സമയേന ജാനപദാ മനുസ്സാ ബഹും ലോണമ്പി, തേലമ്പി, തണ്ഡുലമ്പി, ഖാദനീയമ്പി സകടേസു ആരോപേത്വാ ബഹാരാമകോട്ഠകേ സകടപരിവട്ടം കരിത്വാ അച്ഛന്തി – യദാ പടിപാടിം ലഭിസ്സാമ, തദാ ഭത്തം കരിസ്സാമാതി. മഹാ ച മേഘോ ഉഗ്ഗതോ ഹോതി. അഥ ഖോ തേ മനുസ്സാ യേനായസ്മാ ആനന്ദോ തേനുപസങ്കമിംസു, ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോചും – ‘‘ഇധ, ഭന്തേ ആനന്ദ, ബഹും ലോണമ്പി, തേലമ്പി, തണ്ഡുലമ്പി, ഖാദനീയമ്പി സകടേസു ആരോപിതാ തിട്ഠന്തി, മഹാ ച മേഘോ ഉഗ്ഗതോ ; കഥം നു ഖോ, ഭന്തേ ആനന്ദ, പടിപജ്ജിതബ്ബ’’ന്തി? അഥ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസി. ‘‘തേന ഹാനന്ദ, സങ്ഘോ പച്ചന്തിമം വിഹാരം കപ്പിയഭൂമിം സമ്മന്നിത്വാ തത്ഥ വാസേതു, യം സങ്ഘോ ആകങ്ഖതി വിഹാരം വാ അഡ്ഢയോഗം വാ പാസാദം വാ ഹമ്മിയം വാ ഗുഹം വാ. ഏവഞ്ച പന, ഭിക്ഖവേ, സമ്മന്നിതബ്ബാ. ബ്യത്തേന ഭിക്ഖുനാ പടിബലേന സങ്ഘോ ഞാപേതബ്ബോ –
Tena kho pana samayena jānapadā manussā bahuṃ loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi sakaṭesu āropetvā bahārāmakoṭṭhake sakaṭaparivaṭṭaṃ karitvā acchanti – yadā paṭipāṭiṃ labhissāma, tadā bhattaṃ karissāmāti. Mahā ca megho uggato hoti. Atha kho te manussā yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante ānanda, bahuṃ loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi sakaṭesu āropitā tiṭṭhanti, mahā ca megho uggato ; kathaṃ nu kho, bhante ānanda, paṭipajjitabba’’nti? Atha kho āyasmā ānando bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Tena hānanda, saṅgho paccantimaṃ vihāraṃ kappiyabhūmiṃ sammannitvā tattha vāsetu, yaṃ saṅgho ākaṅkhati vihāraṃ vā aḍḍhayogaṃ vā pāsādaṃ vā hammiyaṃ vā guhaṃ vā. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘സുണാതു മേ, ഭന്തേ, സങ്ഘോ. യദി സങ്ഘസ്സ പത്തകല്ലം, സങ്ഘോ ഇത്ഥന്നാമം വിഹാരം കപ്പിയഭൂമിം സമ്മന്നേയ്യ, ഏസാ ഞത്തി.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ vihāraṃ kappiyabhūmiṃ sammanneyya, esā ñatti.
‘‘സുണാതു മേ, ഭന്തേ, സങ്ഘോ. സങ്ഘോ ഇത്ഥന്നാമം വിഹാരം കപ്പിയഭൂമിം സമ്മന്നതി . യസ്സായസ്മതോ ഖമതി ഇത്ഥന്നാമസ്സ വിഹാരസ്സ കപ്പിയഭൂമിയാ സമ്മുതി, സോ തുണ്ഹസ്സ; യസ്സ നക്ഖമതി, സോ ഭാസേയ്യ.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ vihāraṃ kappiyabhūmiṃ sammannati . Yassāyasmato khamati itthannāmassa vihārassa kappiyabhūmiyā sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘സമ്മതോ സങ്ഘേന ഇത്ഥന്നാമോ വിഹാരോ കപ്പിയഭൂമി. ഖമതി സങ്ഘസ്സ, തസ്മാ തുണ്ഹീ, ഏവമേതം ധാരയാമീ’’തി.
‘‘Sammato saṅghena itthannāmo vihāro kappiyabhūmi. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
തേന ഖോ പന സമയേന മനുസ്സാ തത്ഥേവ സമ്മുതിയാ 1 കപ്പിയഭൂമിയാ യാഗുയോ പചന്തി, ഭത്താനി പചന്തി, സൂപാനി സമ്പാദേന്തി, മംസാനി കോട്ടേന്തി, കട്ഠാനി ഫാലേന്തി. അസ്സോസി ഖോ ഭഗവാ രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം പച്ചുട്ഠായ ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കാകോരവസദ്ദം, സുത്വാന ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ആമന്തേസി – ‘‘കിം നു ഖോ സോ, ആനന്ദ, ഉച്ചാസദ്ദോ മഹാസദ്ദോ കാകോരവസദ്ദോ’’തി? ‘‘ഏതരഹി, ഭന്തേ, മനുസ്സാ തത്ഥേവ സമ്മുതിയാ കപ്പിയഭൂമിയാ യാഗുയോ പചന്തി, ഭത്താനി പചന്തി, സൂപാനി സമ്പാദേന്തി, മംസാനി കോട്ടേന്തി, കട്ഠാനി ഫാലേന്തി. സോ ഏസോ, ഭഗവാ, ഉച്ചാസദ്ദോ മഹാസദ്ദോ കാകോരവസദ്ദോ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതസ്മിം നിദാനേ ഏതസ്മിം പകരണേ ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, സമ്മുതി 2 കപ്പിയഭൂമി പരിഭുഞ്ജിതബ്ബാ. യോ പരിഭുഞ്ജേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. അനുജാനാമി, ഭിക്ഖവേ, തിസ്സോ കപ്പിയഭൂമിയോ – ഉസ്സാവനന്തികം ഗോനിസാദികം ഗഹപതി’’ന്തി.
Tena kho pana samayena manussā tattheva sammutiyā 3 kappiyabhūmiyā yāguyo pacanti, bhattāni pacanti, sūpāni sampādenti, maṃsāni koṭṭenti, kaṭṭhāni phālenti. Assosi kho bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya uccāsaddaṃ mahāsaddaṃ kākoravasaddaṃ, sutvāna āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho so, ānanda, uccāsaddo mahāsaddo kākoravasaddo’’ti? ‘‘Etarahi, bhante, manussā tattheva sammutiyā kappiyabhūmiyā yāguyo pacanti, bhattāni pacanti, sūpāni sampādenti, maṃsāni koṭṭenti, kaṭṭhāni phālenti. So eso, bhagavā, uccāsaddo mahāsaddo kākoravasaddo’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, sammuti 4 kappiyabhūmi paribhuñjitabbā. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tisso kappiyabhūmiyo – ussāvanantikaṃ gonisādikaṃ gahapati’’nti.
തേന ഖോ പന സമയേന ആയസ്മാ യസോജോ ഗിലാനോ ഹോതി. തസ്സത്ഥായ ഭേസജ്ജാനി ആഹരിയന്തി. താനി ഭിക്ഖൂ ബഹി വാസേന്തി. ഉക്കപിണ്ഡികാപി ഖാദന്തി, ചോരാപി ഹരന്തി. ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും. അനുജാനാമി , ഭിക്ഖവേ, സമ്മുതിം കപ്പിയഭൂമിം പരിഭുഞ്ജിതും . അനുജാനാമി, ഭിക്ഖവേ, ചതസ്സോ കപ്പിയഭൂമിയോ – ഉസ്സാവനന്തികം ഗോനിസാദികം ഗഹപതിം സമ്മുതിന്തി.
Tena kho pana samayena āyasmā yasojo gilāno hoti. Tassatthāya bhesajjāni āhariyanti. Tāni bhikkhū bahi vāsenti. Ukkapiṇḍikāpi khādanti, corāpi haranti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi , bhikkhave, sammutiṃ kappiyabhūmiṃ paribhuñjituṃ . Anujānāmi, bhikkhave, catasso kappiyabhūmiyo – ussāvanantikaṃ gonisādikaṃ gahapatiṃ sammutinti.
കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനാ നിട്ഠിതാ.
Kappiyabhūmianujānanā niṭṭhitā.
സീഹഭാണവാരോ നിട്ഠിതോ ചതുത്ഥോ.
Sīhabhāṇavāro niṭṭhito catuttho.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാ • Kappiyabhūmianujānanakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൭൯. കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാ • 179. Kappiyabhūmianujānanakathā