Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാ
Kappiyabhūmianujānanakathā
൨൯൫. സകടപരിവട്ടന്തി സകടേഹി പരിക്ഖേപം വിയ കത്വാ അച്ഛന്തി. പച്ചന്തിമന്തി അഭിലാപമത്തമേതം ‘‘യം സങ്ഘോ ആകങ്ഖതീ’’തി വുത്തത്താ പന ധുരവിഹാരോപി സമ്മന്നിതും വട്ടതി, കമ്മവാചം അവത്വാ അപലോകനേനാപി വട്ടതിയേവ. കാകോരവസദ്ദന്തി തത്ഥ തത്ഥ പവിട്ഠാനം ആമിസഖാദനത്ഥായ അനുപ്പഗേയേവ സന്നിപതിതാനം കാകാനം ഓരവസദ്ദം. യസോജോ നാമ കപിലസുത്തപരിയോസാനേ പബ്ബജിതാനം പഞ്ചന്നം സതാനം അഗ്ഗപുരിസോ.
295.Sakaṭaparivaṭṭanti sakaṭehi parikkhepaṃ viya katvā acchanti. Paccantimanti abhilāpamattametaṃ ‘‘yaṃ saṅgho ākaṅkhatī’’ti vuttattā pana dhuravihāropi sammannituṃ vaṭṭati, kammavācaṃ avatvā apalokanenāpi vaṭṭatiyeva. Kākoravasaddanti tattha tattha paviṭṭhānaṃ āmisakhādanatthāya anuppageyeva sannipatitānaṃ kākānaṃ oravasaddaṃ. Yasojo nāma kapilasuttapariyosāne pabbajitānaṃ pañcannaṃ satānaṃ aggapuriso.
ഉസ്സാവനന്തികന്തിആദീസു ഉസ്സാവനന്തികാ താവ ഏവം കത്തബ്ബാ. യോ ഥമ്ഭാനം വാ ഉപരി ഭിത്തിപാദേ വാ നിഖനിത്വാ വിഹാരോ കരിയതി, തസ്സ ഹേട്ഠാ ഥമ്ഭപടിച്ഛകാ പാസാണാ ഭൂമിഗതികാ ഏവ. പഠമഥമ്ഭം പന പഠമഭിത്തിപാദം വാ പതിട്ഠാപേന്തേഹി ബഹൂഹി സമ്പരിവാരേത്വാ ‘‘കപ്പിയകുടിം കരോമ, കപ്പിയകുടിം കരോമാ’’തി വാചം നിച്ഛാരേന്തേഹി മനുസ്സേസു ഉക്ഖിപിത്വാ പതിട്ഠാപേന്തേസു ആമസിത്വാ വാ സയം ഉക്ഖിപിത്വാ വാ ഥമ്ഭേ വാ ഭിത്തിപാദോ വാ പതിട്ഠാപേതബ്ബോ. കുരുന്ദിമഹാപച്ചരീസു പന ‘‘കപ്പിയകുടി കപ്പിയകുടീ’’തി വത്വാ പതിട്ഠാപേതബ്ബന്തി വുത്തം. അന്ധകട്ഠകഥായം ‘‘സങ്ഘസ്സ കപ്പിയകുടിം അധിട്ഠാമീ’’തി വുത്തം. തം പന അവത്വാപി അട്ഠകഥാസു വുത്തനയേന വുത്തേ ദോസോ നത്ഥി. ഇദം പനേത്ഥ സാധാരണലക്ഖണം, ഥമ്ഭപതിട്ഠാനഞ്ച വചനപരിയോസാനഞ്ച സമകാലം വട്ടതി. സചേ ഹി അനിട്ഠിതേ വചനേ ഥമ്ഭോ പതിട്ഠാതി, അപ്പതിട്ഠിതേ വാ തസ്മിം വചനം നിട്ഠാതി, അകതാ ഹോതി കപ്പിയകുടി. തേനേവ മഹാപച്ചരിയം വുത്തം – ‘‘ബഹൂഹി സമ്പരിവാരേത്വാ വത്തബ്ബം, അവസ്സഞ്ഹി ഏത്ഥ ഏകസ്സപി വചനനിട്ഠാനഞ്ച ഥമ്ഭപതിട്ഠാനഞ്ച ഏകതോ ഭവിസ്സതീ’’തി.
Ussāvanantikantiādīsu ussāvanantikā tāva evaṃ kattabbā. Yo thambhānaṃ vā upari bhittipāde vā nikhanitvā vihāro kariyati, tassa heṭṭhā thambhapaṭicchakā pāsāṇā bhūmigatikā eva. Paṭhamathambhaṃ pana paṭhamabhittipādaṃ vā patiṭṭhāpentehi bahūhi samparivāretvā ‘‘kappiyakuṭiṃ karoma, kappiyakuṭiṃ karomā’’ti vācaṃ nicchārentehi manussesu ukkhipitvā patiṭṭhāpentesu āmasitvā vā sayaṃ ukkhipitvā vā thambhe vā bhittipādo vā patiṭṭhāpetabbo. Kurundimahāpaccarīsu pana ‘‘kappiyakuṭi kappiyakuṭī’’ti vatvā patiṭṭhāpetabbanti vuttaṃ. Andhakaṭṭhakathāyaṃ ‘‘saṅghassa kappiyakuṭiṃ adhiṭṭhāmī’’ti vuttaṃ. Taṃ pana avatvāpi aṭṭhakathāsu vuttanayena vutte doso natthi. Idaṃ panettha sādhāraṇalakkhaṇaṃ, thambhapatiṭṭhānañca vacanapariyosānañca samakālaṃ vaṭṭati. Sace hi aniṭṭhite vacane thambho patiṭṭhāti, appatiṭṭhite vā tasmiṃ vacanaṃ niṭṭhāti, akatā hoti kappiyakuṭi. Teneva mahāpaccariyaṃ vuttaṃ – ‘‘bahūhi samparivāretvā vattabbaṃ, avassañhi ettha ekassapi vacananiṭṭhānañca thambhapatiṭṭhānañca ekato bhavissatī’’ti.
ഇട്ഠകസിലാമത്തികാകുട്ടികാസു പന കുടീസു ഹേട്ഠാ ചയം ബന്ധിത്വാ വാ അബന്ധിത്വാ വാ കരോന്തു, യതോ പട്ഠായ ഭിത്തിം ഉട്ഠാപേതുകാമാ ഹോന്തി, തം സബ്ബപഠമം ഇട്ഠകം വാ സിലം വാ മത്തികാപിണ്ഡം വാ ഗഹേത്വാ വുത്തനയേനേവ കപ്പിയകുടി കാതബ്ബാ. ഇട്ഠകാദയോ ഹി ഭിത്തിയാ പഠമിട്ഠകാദീനം ഹേട്ഠാ ന വട്ടന്തി, ഥമ്ഭാ പന ഉപരി ഉഗ്ഗച്ഛന്തി, തസ്മാ വട്ടന്തി. അന്ധകട്ഠകഥായം ‘‘ഥമ്ഭേഹി കരിയമാനേ ചതൂസു കോണേസു ചത്താരോ ഥമ്ഭാ ഇട്ഠകാദികുട്ടേ ചതൂസു കോണേസു ദ്വേ തിസ്സോ ഇട്ഠകാ അധിട്ഠാതബ്ബാ’’തി വുത്തം. തഥാ പന അകതായപി ദോസോ നത്ഥി, അട്ഠകഥാസു ഹി വുത്തമേവ പമാണം.
Iṭṭhakasilāmattikākuṭṭikāsu pana kuṭīsu heṭṭhā cayaṃ bandhitvā vā abandhitvā vā karontu, yato paṭṭhāya bhittiṃ uṭṭhāpetukāmā honti, taṃ sabbapaṭhamaṃ iṭṭhakaṃ vā silaṃ vā mattikāpiṇḍaṃ vā gahetvā vuttanayeneva kappiyakuṭi kātabbā. Iṭṭhakādayo hi bhittiyā paṭhamiṭṭhakādīnaṃ heṭṭhā na vaṭṭanti, thambhā pana upari uggacchanti, tasmā vaṭṭanti. Andhakaṭṭhakathāyaṃ ‘‘thambhehi kariyamāne catūsu koṇesu cattāro thambhā iṭṭhakādikuṭṭe catūsu koṇesu dve tisso iṭṭhakā adhiṭṭhātabbā’’ti vuttaṃ. Tathā pana akatāyapi doso natthi, aṭṭhakathāsu hi vuttameva pamāṇaṃ.
ഗോനിസാദികാ ദുവിധാ – ആരാമഗോനിസാദികാ, വിഹാരഗോനിസാദികാതി. താസു യത്ഥ നേവ ആരാമോ ന സേനാസനാനി പരിക്ഖിത്താനി ഹോന്തി, അയം ‘‘ആരാമഗോനിസാദികാ’’ നാമ. യത്ഥ സേനാസനാനി സബ്ബാനി വാ ഏകച്ചാനി വാ പരിക്ഖിത്താനി, ആരാമോ അപരിക്ഖിത്തോ, അയം ‘‘വിഹാരഗോനിസാദികാ’’ നാമ. ഇതി ഉഭയത്രാപി ആരാമസ്സ അപരിക്ഖിത്തഭാവോയേവ പമാണം. ആരാമോ പന ഉപഡ്ഢപരിക്ഖിത്തോപി ബഹുതരം പരിക്ഖിത്തോപി പരിക്ഖിത്തോയേവ നാമാതി കുരുന്ദിമഹആപച്ചരിയാദീസു വുത്തം. ഏത്ഥ കപ്പിയകുടിം ലദ്ധും വട്ടതി.
Gonisādikā duvidhā – ārāmagonisādikā, vihāragonisādikāti. Tāsu yattha neva ārāmo na senāsanāni parikkhittāni honti, ayaṃ ‘‘ārāmagonisādikā’’ nāma. Yattha senāsanāni sabbāni vā ekaccāni vā parikkhittāni, ārāmo aparikkhitto, ayaṃ ‘‘vihāragonisādikā’’ nāma. Iti ubhayatrāpi ārāmassa aparikkhittabhāvoyeva pamāṇaṃ. Ārāmo pana upaḍḍhaparikkhittopi bahutaraṃ parikkhittopi parikkhittoyeva nāmāti kurundimahaāpaccariyādīsu vuttaṃ. Ettha kappiyakuṭiṃ laddhuṃ vaṭṭati.
ഗഹപതീതി മനുസ്സാ ആവാസം കത്വാ ‘‘കപ്പിയകുടിം ദേമ, പരിഭുഞ്ജഥാ’’തി വദന്തി, ഏസാ ഗഹപതി നാമ. ‘‘കപ്പിയകുടിം കാതും ദേമാ’’തി വുത്തേപി വട്ടതിയേവ. അന്ധകട്ഠകഥായം പന ‘‘യസ്മാ ഭിക്ഖും ഠപേത്വാ സേസസഹധമ്മികാനം സബ്ബേസഞ്ച ദേവമനുസ്സാനം ഹത്ഥതോ പടിഗ്ഗഹോ ച സന്നിധി ച അന്തോവുത്ഥഞ്ച തേസം സന്തകം ഭിക്ഖുസ്സ വട്ടതി, തസ്മാ തേസം ഗേഹാനി വാ തേഹി ദിന്നാ കപ്പിയകുടി വാ ഗഹപതീതി വുച്ചതീ’’തി വുത്തം. പുനപി വുത്തം – ‘‘ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ വിഹാരം ഠപേത്വാ ഭിക്ഖുനുപസ്സയോ വാ ആരാമികാനം വാ തിത്ഥിയാനം വാ ദേവതാനം വാ നാഗാനം വാ അപി ബ്രഹ്മാനം വിമാനം കപ്പിയകുടി ഹോതീ’’തി, തം സുവുത്തം; സങ്ഘസന്തകമേവ ഹി ഭിക്ഖുസന്തകം വാ ഗേഹം ഗഹപതികുടികാ ന ഹോതി. സമ്മുതികാ നാമ കമ്മവാചം സാവേത്വാ കതാതി.
Gahapatīti manussā āvāsaṃ katvā ‘‘kappiyakuṭiṃ dema, paribhuñjathā’’ti vadanti, esā gahapati nāma. ‘‘Kappiyakuṭiṃ kātuṃ demā’’ti vuttepi vaṭṭatiyeva. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘yasmā bhikkhuṃ ṭhapetvā sesasahadhammikānaṃ sabbesañca devamanussānaṃ hatthato paṭiggaho ca sannidhi ca antovutthañca tesaṃ santakaṃ bhikkhussa vaṭṭati, tasmā tesaṃ gehāni vā tehi dinnā kappiyakuṭi vā gahapatīti vuccatī’’ti vuttaṃ. Punapi vuttaṃ – ‘‘bhikkhusaṅghassa vihāraṃ ṭhapetvā bhikkhunupassayo vā ārāmikānaṃ vā titthiyānaṃ vā devatānaṃ vā nāgānaṃ vā api brahmānaṃ vimānaṃ kappiyakuṭi hotī’’ti, taṃ suvuttaṃ; saṅghasantakameva hi bhikkhusantakaṃ vā gehaṃ gahapatikuṭikā na hoti. Sammutikā nāma kammavācaṃ sāvetvā katāti.
യം ഇമാസു ചതൂസു കപ്പിയഭൂമീസു വുത്ഥം ആമിസം, തം സബ്ബം അന്തോവുത്ഥസങ്ഖ്യം ന ഗച്ഛതി. ഭിക്ഖൂനഞ്ച ഭിക്ഖുനീനഞ്ച അന്തോവുത്ഥഅന്തോപക്കമോചനത്ഥഞ്ഹി കപ്പിയകുടിയോ അനുഞ്ഞാതാ. യം പന അകപ്പിയഭൂമിയം സഹസേയ്യപ്പഹോനകേ ഗേഹേ വുത്ഥം സങ്ഘികം വാ പുഗ്ഗലികം വാ ഭിക്ഖുസ്സ ഭിക്ഖുനിയാ വാ സന്തകം ഏകരത്തമ്പി ഠപിതം, തം അന്തോവുത്ഥം; തത്ഥ പക്കഞ്ച അന്തോപക്കം നാമ ഹോതി, ഏതം ന കപ്പതി. സത്താഹകാലികം പന യാവജീവികഞ്ച വട്ടതി.
Yaṃ imāsu catūsu kappiyabhūmīsu vutthaṃ āmisaṃ, taṃ sabbaṃ antovutthasaṅkhyaṃ na gacchati. Bhikkhūnañca bhikkhunīnañca antovutthaantopakkamocanatthañhi kappiyakuṭiyo anuññātā. Yaṃ pana akappiyabhūmiyaṃ sahaseyyappahonake gehe vutthaṃ saṅghikaṃ vā puggalikaṃ vā bhikkhussa bhikkhuniyā vā santakaṃ ekarattampi ṭhapitaṃ, taṃ antovutthaṃ; tattha pakkañca antopakkaṃ nāma hoti, etaṃ na kappati. Sattāhakālikaṃ pana yāvajīvikañca vaṭṭati.
തത്രായം വിനിച്ഛയോ – സാമണേരോ ഭിക്ഖുസ്സ തണ്ഡുലാദികം ആമിസം ആഹരിത്വാ കപ്പിയകുടിയം നിക്ഖിപിത്വാ പുനദിവസേ പചിത്വാ ദേതി, അന്തോവുത്ഥം ന ഹോതി. തത്ഥ അകപ്പിയകുടിയം നിക്ഖിത്തസപ്പിആദീസു യംകിഞ്ചി പക്ഖിപിത്വാ ദേതി, മുഖസന്നിധി നാമ ഹോതി. മഹാപച്ചരിയം പന ‘‘അന്തോവുത്ഥം ഹോതീ’’തി വുത്തം. തത്ഥ നാമമത്തമേവ നാനാകരണം. ഭിക്ഖു അകപ്പിയകുടിയം ഠപിതസപ്പിഞ്ച യാവജീവികപണ്ണഞ്ച ഏകതോ പചിത്വാ പരിഭുഞ്ജതി, സത്താഹം നിരാമിസം വട്ടതി. സചേ ആമിസസംസട്ഠം കത്വാ പരിഭുഞ്ജതി, അന്തോവുത്ഥഞ്ചേവ സാമംപാകഞ്ച ഹോതി. ഏതേനുപായേന സബ്ബസംസഗ്ഗാ വേദിതബ്ബാ.
Tatrāyaṃ vinicchayo – sāmaṇero bhikkhussa taṇḍulādikaṃ āmisaṃ āharitvā kappiyakuṭiyaṃ nikkhipitvā punadivase pacitvā deti, antovutthaṃ na hoti. Tattha akappiyakuṭiyaṃ nikkhittasappiādīsu yaṃkiñci pakkhipitvā deti, mukhasannidhi nāma hoti. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘antovutthaṃ hotī’’ti vuttaṃ. Tattha nāmamattameva nānākaraṇaṃ. Bhikkhu akappiyakuṭiyaṃ ṭhapitasappiñca yāvajīvikapaṇṇañca ekato pacitvā paribhuñjati, sattāhaṃ nirāmisaṃ vaṭṭati. Sace āmisasaṃsaṭṭhaṃ katvā paribhuñjati, antovutthañceva sāmaṃpākañca hoti. Etenupāyena sabbasaṃsaggā veditabbā.
ഇമാ പന കപ്പിയകുടിയോ കദാ ജഹിതവത്ഥുകാ ഹോന്തി? ഉസ്സാവനന്തികാ താവ യാ ഥമ്ഭാനം ഉപരി ഭിത്തിപാദേ വാ നിഖണിത്വാ കതാ, സാ സബ്ബേസു ഥമ്ഭേസു ച ഭിത്തിപാദേസു ച അപനീതേസു ജഹിതവത്ഥുകാ ഹോതി. സചേ പന ഥമ്ഭേ വാ ഭിത്തിപാദേ വാ പരിവത്തേന്തി, യോ യോ ഠിതോ തത്ഥ തത്ഥ പതിട്ഠാതി, സബ്ബേസുപി പരിവത്തിതേസു അജഹിതവത്ഥുകാവ ഹോതി. ഇട്ഠകാദീഹി കതാ ചയസ്സ ഉപരി ഭിത്തിഅത്ഥായ ഠപിതം ഇട്ഠകം വാ സിലം വാ മത്തികാപിണ്ഡം വാ ആദിംകത്വാ വിനാസിതകാലേ ജഹിതവത്ഥുകാ ഹോതി. യേഹി പന ഇട്ഠകാദീഹി അധിട്ഠിതാ, തേസു അപനീതേസുപി തദഞ്ഞാസു പതിട്ഠിതാസു അജഹിതവത്ഥുകാവ ഹോതി.
Imā pana kappiyakuṭiyo kadā jahitavatthukā honti? Ussāvanantikā tāva yā thambhānaṃ upari bhittipāde vā nikhaṇitvā katā, sā sabbesu thambhesu ca bhittipādesu ca apanītesu jahitavatthukā hoti. Sace pana thambhe vā bhittipāde vā parivattenti, yo yo ṭhito tattha tattha patiṭṭhāti, sabbesupi parivattitesu ajahitavatthukāva hoti. Iṭṭhakādīhi katā cayassa upari bhittiatthāya ṭhapitaṃ iṭṭhakaṃ vā silaṃ vā mattikāpiṇḍaṃ vā ādiṃkatvā vināsitakāle jahitavatthukā hoti. Yehi pana iṭṭhakādīhi adhiṭṭhitā, tesu apanītesupi tadaññāsu patiṭṭhitāsu ajahitavatthukāva hoti.
ഗോനിസാദികാ പാകാരാദീഹി പരിക്ഖേപേ കതേ ജഹിതവത്ഥുകാ ഹോതി. പുന തസ്മിം ആരാമേ കപ്പിയകുടി ലദ്ധും വട്ടതി. സചേ പന പുനപി പാകാരാദയോ തത്ഥ തത്ഥ ഖണ്ഡാ ഹോന്തി, തതോ തതോ ഗാവോ പവിസന്തി, പുന കപ്പിയകുടി ഹോതി. ഇതരാ പന ദ്വേ ഗോപാനസീമത്തം ഠപേത്വാ സബ്ബസ്മിം ഛദനേ വിനട്ഠേ ജഹിതവത്ഥുകാ ഹോന്തി. സചേ ഗോപാനസീനം ഉപരി ഏകമ്പി പക്ഖപാസകമണ്ഡലം അത്ഥി, രക്ഖതി.
Gonisādikā pākārādīhi parikkhepe kate jahitavatthukā hoti. Puna tasmiṃ ārāme kappiyakuṭi laddhuṃ vaṭṭati. Sace pana punapi pākārādayo tattha tattha khaṇḍā honti, tato tato gāvo pavisanti, puna kappiyakuṭi hoti. Itarā pana dve gopānasīmattaṃ ṭhapetvā sabbasmiṃ chadane vinaṭṭhe jahitavatthukā honti. Sace gopānasīnaṃ upari ekampi pakkhapāsakamaṇḍalaṃ atthi, rakkhati.
യത്ര പനിമാ ചതസ്സോപി കപ്പിയഭൂമിയോ നത്ഥി, തത്ഥ കിം കാതബ്ബം? അനുപസമ്പന്നസ്സ ദത്വാ തസ്സ സന്തകം കത്വാ പരിഭുഞ്ജിതബ്ബം. തത്രിദം വത്ഥു – കരവികതിസ്സത്ഥേരോ കിര വിനയധരപാമോക്ഖോ മഹാസീവത്ഥേരസ്സ സന്തികം അഗമാസി. സോ ദീപാലോകേന സപ്പികുമ്ഭം പസ്സിത്വാ ‘‘ഭന്തേ കിമേത’’ന്തി പുച്ഛി. ഥേരോ ‘‘ആവുസോ ഗാമതോ സപ്പികുമ്ഭോ ആഭതോ, ലൂഖദിവസേ സപ്പിനാ ഭുഞ്ജനത്ഥായാ’’തി ആഹ. തതോ നം തിസ്സത്ഥേരോ ‘‘ന വട്ടതി ഭന്തേ’’തി ആഹ. ഥേരോ പുനദിവസേ പമുഖേ നിക്ഖിപാപേസി. തിസ്സത്ഥേരോ പുന ഏകദിവസേ ആഗതോ തം ദിസ്വാ തഥേവ പുച്ഛിത്വാ ‘‘ഭന്തേ സഹസേയ്യപ്പഹോനകട്ഠാനേ ഠപേതും ന വട്ടതീ’’തി ആഹ. ഥേരോ പുനദിവസേ ബഹി നീഹരാപേത്വാ നിക്ഖിപാപേസി, തം ചോരാ ഹരിംസു. സോ പുന ഏകദിവസം ആഗതം തിസ്സത്ഥേരം ആഹ – ‘‘ആവുസോ തയാ ‘ന വട്ടതീ’തി വുത്തോ സോ കുമ്ഭോ ബഹി നിക്ഖിത്തോ ചോരേഹി അവഹതോ’’തി. തതോ നം തിസ്സത്ഥേരോ ആഹ – ‘‘നനു ഭന്തേ അനുപസമ്പന്നസ്സ ദാതബ്ബോ അസ്സ, അനുപസമ്പന്നസ്സ ഹി ദത്വാ തസ്സ സന്തകം കത്വാ പരിഭുഞ്ജിതും വട്ടതീ’’തി.
Yatra panimā catassopi kappiyabhūmiyo natthi, tattha kiṃ kātabbaṃ? Anupasampannassa datvā tassa santakaṃ katvā paribhuñjitabbaṃ. Tatridaṃ vatthu – karavikatissatthero kira vinayadharapāmokkho mahāsīvattherassa santikaṃ agamāsi. So dīpālokena sappikumbhaṃ passitvā ‘‘bhante kimeta’’nti pucchi. Thero ‘‘āvuso gāmato sappikumbho ābhato, lūkhadivase sappinā bhuñjanatthāyā’’ti āha. Tato naṃ tissatthero ‘‘na vaṭṭati bhante’’ti āha. Thero punadivase pamukhe nikkhipāpesi. Tissatthero puna ekadivase āgato taṃ disvā tatheva pucchitvā ‘‘bhante sahaseyyappahonakaṭṭhāne ṭhapetuṃ na vaṭṭatī’’ti āha. Thero punadivase bahi nīharāpetvā nikkhipāpesi, taṃ corā hariṃsu. So puna ekadivasaṃ āgataṃ tissattheraṃ āha – ‘‘āvuso tayā ‘na vaṭṭatī’ti vutto so kumbho bahi nikkhitto corehi avahato’’ti. Tato naṃ tissatthero āha – ‘‘nanu bhante anupasampannassa dātabbo assa, anupasampannassa hi datvā tassa santakaṃ katvā paribhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti.
൨൯൬-൯. മേണ്ഡകവത്ഥു ഉത്താനമേവ. അപി ചേത്ഥ അനുജാനാമി ഭിക്ഖവേ പഞ്ച ഗോരസേതി ഇമേ പഞ്ച ഗോരസേ വിസും പരിഭോഗേന പരിഭുഞ്ജിതുമ്പി അനുജാനാമീതി അത്ഥോ. പാഥേയ്യം പരിയേസിതുന്തി ഏത്ഥ സചേ കേചി സയമേവ ഞത്വാ ദേന്തി, ഇച്ചേതം കുസലം; നോ ചേ ദേന്തി, ഞാതിപവാരിതട്ഠാനതോ വാ ഭിക്ഖാചാരവത്തേന വാ പരിയേസിതബ്ബം. തഥാ അലഭന്തേന അഞ്ഞാതികഅപവാരിതട്ഠാനതോ യാചിത്വാപി ഗഹേതബ്ബം. ഏകദിവസേന ഗമനീയേ മഗ്ഗേ ഏകഭത്തത്ഥായ പരിയേസിതബ്ബം. ദീഘേ അദ്ധാനേ യത്തകേന കന്താരം നിത്ഥരതി, തത്തകം പരിയേസിതബ്ബം.
296-9. Meṇḍakavatthu uttānameva. Api cettha anujānāmi bhikkhave pañca goraseti ime pañca gorase visuṃ paribhogena paribhuñjitumpi anujānāmīti attho. Pātheyyaṃ pariyesitunti ettha sace keci sayameva ñatvā denti, iccetaṃ kusalaṃ; no ce denti, ñātipavāritaṭṭhānato vā bhikkhācāravattena vā pariyesitabbaṃ. Tathā alabhantena aññātikaapavāritaṭṭhānato yācitvāpi gahetabbaṃ. Ekadivasena gamanīye magge ekabhattatthāya pariyesitabbaṃ. Dīghe addhāne yattakena kantāraṃ nittharati, tattakaṃ pariyesitabbaṃ.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi
൧൭൯. കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനാ • 179. Kappiyabhūmianujānanā
൧൮൦. മേണ്ഡകഗഹപതിവത്ഥു • 180. Meṇḍakagahapativatthu
൧൮൧. പഞ്ചഗോരസാദിഅനുജാനനാ • 181. Pañcagorasādianujānanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാവണ്ണനാ • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi
൧൭൯. കപ്പിയഭൂമിഅനുജാനനകഥാ • 179. Kappiyabhūmianujānanakathā
൧൮൦. മേണ്ഡകഗഹപതിവത്ഥുകഥാ • 180. Meṇḍakagahapativatthukathā