Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
९. करजकायसुत्तवण्णना
9. Karajakāyasuttavaṇṇanā
२१९. नवमे दुक्खस्साति विपाकदुक्खस्स, वट्टदुक्खस्सेव वा। इमस्मिं सुत्ते मणिओपम्मं नत्थि। एवं विगताभिज्झोति एवन्ति निपातमत्तं। यथा वा मेत्तं भावेन्ता विगताभिज्झा भवन्ति, एवं विगताभिज्झो। एवमस्स विगताभिज्झतादीहि नीवरणविक्खम्भनं दस्सेत्वा इदानि अकुसलनिस्सरणानि कथेन्तो मेत्तासहगतेनातिआदिमाह। अप्पमाणन्ति अप्पमाणसत्तारम्मणताय चिण्णवसिताय वा अप्पमाणं। पमाणकतं कम्मं नाम कामावचरकम्मं। न तं तत्रावतिट्ठतीति तं महोघो परित्तं उदकं विय अत्तनो ओकासं गहेत्वा ठातुं न सक्कोति, अथ खो नं ओघे परित्तं उदकं विय इदमेव अप्पमाणं कम्मं अज्झोत्थरित्वा अत्तनो विपाकं निब्बत्तेति। दहरतग्गेति दहरकालतो पट्ठाय।
219. Navame dukkhassāti vipākadukkhassa, vaṭṭadukkhasseva vā. Imasmiṃ sutte maṇiopammaṃ natthi. Evaṃ vigatābhijjhoti evanti nipātamattaṃ. Yathā vā mettaṃ bhāventā vigatābhijjhā bhavanti, evaṃ vigatābhijjho. Evamassa vigatābhijjhatādīhi nīvaraṇavikkhambhanaṃ dassetvā idāni akusalanissaraṇāni kathento mettāsahagatenātiādimāha. Appamāṇanti appamāṇasattārammaṇatāya ciṇṇavasitāya vā appamāṇaṃ. Pamāṇakataṃ kammaṃ nāma kāmāvacarakammaṃ. Na taṃ tatrāvatiṭṭhatīti taṃ mahogho parittaṃ udakaṃ viya attano okāsaṃ gahetvā ṭhātuṃ na sakkoti, atha kho naṃ oghe parittaṃ udakaṃ viya idameva appamāṇaṃ kammaṃ ajjhottharitvā attano vipākaṃ nibbatteti. Daharataggeti daharakālato paṭṭhāya.
नायं कायो आदायगमनियोति इमं कायं गहेत्वा परलोकं गन्तुं नाम न सक्काति अत्थो । चित्तन्तरोति चित्तकारणो, अथ वा चित्तेनेव अन्तरिको। एकस्सेव हि चुतिचित्तस्स अनन्तरा दुतिये पटिसन्धिचित्ते देवो नाम होति, नेरयिको नाम होति, तिरच्छानगतो नाम होति। पुरिमनयेपि चित्तेन कारणभूतेन देवो नेरयिको वा होतीति अत्थो। सब्बं तं इध वेदनीयन्ति दिट्ठधम्मवेदनीयकोट्ठासवनेतं वुत्तं। न तं अनुगं भविस्सतीति मेत्ताय उपपज्जवेदनीयभावस्स उपच्छिन्नत्ता उपपज्जवेदनीयवसेन न अनुगतं भविस्सति। इदं सोतापन्नसकदागामिअरियपुग्गलानं पच्चवेक्खणं वेदितब्बं। अनागामितायाति झानानागामिताय। इधपञ्ञस्साति इमस्मिं सासने पञ्ञा इधपञ्ञा नाम, सासनचरिताय अरियपञ्ञाय ठितस्स अरियसावकस्साति अत्थो। उत्तरिविमुत्तिन्ति अरहत्तं। दसमं उत्तानत्थमेवाति।
Nāyaṃ kāyo ādāyagamaniyoti imaṃ kāyaṃ gahetvā paralokaṃ gantuṃ nāma na sakkāti attho . Cittantaroti cittakāraṇo, atha vā citteneva antariko. Ekasseva hi cuticittassa anantarā dutiye paṭisandhicitte devo nāma hoti, nerayiko nāma hoti, tiracchānagato nāma hoti. Purimanayepi cittena kāraṇabhūtena devo nerayiko vā hotīti attho. Sabbaṃ taṃ idha vedanīyanti diṭṭhadhammavedanīyakoṭṭhāsavanetaṃ vuttaṃ. Na taṃ anugaṃ bhavissatīti mettāya upapajjavedanīyabhāvassa upacchinnattā upapajjavedanīyavasena na anugataṃ bhavissati. Idaṃ sotāpannasakadāgāmiariyapuggalānaṃ paccavekkhaṇaṃ veditabbaṃ. Anāgāmitāyāti jhānānāgāmitāya. Idhapaññassāti imasmiṃ sāsane paññā idhapaññā nāma, sāsanacaritāya ariyapaññāya ṭhitassa ariyasāvakassāti attho. Uttarivimuttinti arahattaṃ. Dasamaṃ uttānatthamevāti.
करजकायवग्गो पठमो।
Karajakāyavaggo paṭhamo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ९. करजकायसुत्तं • 9. Karajakāyasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १-५३६. पठमनिरयसग्गसुत्तादिवण्णना • 1-536. Paṭhamanirayasaggasuttādivaṇṇanā