Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
६. करोतोसुत्तवण्णना
6. Karotosuttavaṇṇanā
२११. करोतोति सहत्था करोन्तस्स। कारयतोति आणत्तिया कारेन्तस्स। छिन्दतोति परेसं हत्थादीनि छिन्दन्तस्स। छेदापयतोति परेहि छेदापेन्तस्स। पचतोति दण्डेन पीळेन्तस्स। पचापयतोति परेहि दण्डादिना पीळापेन्तस्स। सोचतो सोचापयतोति परस्स भण्डहरणादीहि सोकं सयं करोन्तस्सापि परेहि कारेन्तस्सापि। किलमतो किलमापयतोति आहारुपच्छेदबन्धनागारपवेसनादीहि सयं किलमेन्तस्सपि परेहि किलमापेन्तस्सपि। फन्दतो फन्दापयतोति परं फन्दन्तं फन्दनकाले सयम्पि फन्दतो परेम्पि फन्दापयतो। पाणमतिपातयतोति पाणं हनन्तस्सपि हनापेन्तस्सपि। एवं सब्बत्थ करणकारापनवसेनेव अत्थो वेदितब्बो।
211.Karototi sahatthā karontassa. Kārayatoti āṇattiyā kārentassa. Chindatoti paresaṃ hatthādīni chindantassa. Chedāpayatoti parehi chedāpentassa. Pacatoti daṇḍena pīḷentassa. Pacāpayatoti parehi daṇḍādinā pīḷāpentassa. Socato socāpayatoti parassa bhaṇḍaharaṇādīhi sokaṃ sayaṃ karontassāpi parehi kārentassāpi. Kilamato kilamāpayatoti āhārupacchedabandhanāgārapavesanādīhi sayaṃ kilamentassapi parehi kilamāpentassapi. Phandato phandāpayatoti paraṃ phandantaṃ phandanakāle sayampi phandato parempi phandāpayato. Pāṇamatipātayatoti pāṇaṃ hanantassapi hanāpentassapi. Evaṃ sabbattha karaṇakārāpanavaseneva attho veditabbo.
सन्धिन्ति घरसन्धिं। निल्लोपन्ति महाविलोपं। एकागारिकन्ति एकमेव घरं परिवारेत्वा विलुम्पनं। परिपन्थे तिट्ठतोति आगतागतानं अच्छिन्दनत्थं मग्गे तिट्ठतो। करोतो न करीयति पापन्ति यंकिञ्चि पापं करोमीति सञ्ञाय करोतोपि पापं न करीयति, नत्थि पापं। सत्ता पन करोमाति एवंसञ्ञिनो होन्तीति दीपेन्ति। खुरपरियन्तेनाति खुरनेमिना, खुरधारसदिसपरियन्तेन वा। एकमंसखलन्ति एकमंसरासिं। पुञ्जन्ति तस्सेव वेवचनं। ततोनिदानन्ति एकमंसखलकरणनिदानं।
Sandhinti gharasandhiṃ. Nillopanti mahāvilopaṃ. Ekāgārikanti ekameva gharaṃ parivāretvā vilumpanaṃ. Paripanthe tiṭṭhatoti āgatāgatānaṃ acchindanatthaṃ magge tiṭṭhato. Karoto na karīyati pāpanti yaṃkiñci pāpaṃ karomīti saññāya karotopi pāpaṃ na karīyati, natthi pāpaṃ. Sattā pana karomāti evaṃsaññino hontīti dīpenti. Khurapariyantenāti khuraneminā, khuradhārasadisapariyantena vā. Ekamaṃsakhalanti ekamaṃsarāsiṃ. Puñjanti tasseva vevacanaṃ. Tatonidānanti ekamaṃsakhalakaraṇanidānaṃ.
दक्खिणन्ति दक्खिणतीरे मनुस्सा कक्खळा दारुणा, ते सन्धाय हनन्तोतिआदि वुत्तं। उत्तरन्ति उत्तरतीरे सद्धा होन्ति पसन्ना बुद्धमामका धम्ममामका सङ्घमामका, ते सन्धाय ददन्तोतिआदि वुत्तं। तत्थ यजन्तोति महायागं करोन्तो। दमेनाति इन्द्रियदमेन उपोसथकम्मेन। संयमेनाति सीलसंयमेन। सच्चवज्जेनाति सच्चवचनेन। आगमोति आगमनं, पवत्तीति अत्थो। सब्बथापि पापपुञ्ञानं किरियमेव पटिक्खिपन्ति।
Dakkhiṇanti dakkhiṇatīre manussā kakkhaḷā dāruṇā, te sandhāya hanantotiādi vuttaṃ. Uttaranti uttaratīre saddhā honti pasannā buddhamāmakā dhammamāmakā saṅghamāmakā, te sandhāya dadantotiādi vuttaṃ. Tattha yajantoti mahāyāgaṃ karonto. Damenāti indriyadamena uposathakammena. Saṃyamenāti sīlasaṃyamena. Saccavajjenāti saccavacanena. Āgamoti āgamanaṃ, pavattīti attho. Sabbathāpi pāpapuññānaṃ kiriyameva paṭikkhipanti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ६. करोतोसुत्तं • 6. Karotosuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ६. करोतोसुत्तवण्णना • 6. Karotosuttavaṇṇanā