| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
३. करुणाकथावण्णना
3. Karuṇākathāvaṇṇanā
८०७-८०८. इदानि करुणाकथा नाम होति। तत्थ पियायितानं वत्थूनं विपत्तिया सरागानं रागवसेन करुणापतिरूपिकं पवत्तिं दिस्वा ‘‘रागोव करुणा नाम, सो च भगवतो नत्थि, तस्मा नत्थि बुद्धस्स भगवतो करुणा’’ति येसं लद्धि, सेय्यथापि उत्तरापथकानं; ते सन्धाय पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। अथ नं ‘‘करुणा नामेसा निक्किलेसताय चेव सत्तारम्मणताय च चेतोविमुत्तिताय च एकादसानिसंसताय च मेत्तादीहि समानजातिका, तस्मा यदि भगवतो करुणा नत्थि, मेत्तादयोपिस्स न सियु’’न्ति चोदनत्थं नत्थि बुद्धस्स भगवतो मेत्तातिआदिमाह। आकारुणिकोति पञ्हे तथारूपं वोहारं अपस्सन्तो पटिक्खिपति। सेसमेत्थ उत्तानत्थमेवाति।
807-808. Idāni karuṇākathā nāma hoti. Tattha piyāyitānaṃ vatthūnaṃ vipattiyā sarāgānaṃ rāgavasena karuṇāpatirūpikaṃ pavattiṃ disvā ‘‘rāgova karuṇā nāma, so ca bhagavato natthi, tasmā natthi buddhassa bhagavato karuṇā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘karuṇā nāmesā nikkilesatāya ceva sattārammaṇatāya ca cetovimuttitāya ca ekādasānisaṃsatāya ca mettādīhi samānajātikā, tasmā yadi bhagavato karuṇā natthi, mettādayopissa na siyu’’nti codanatthaṃ natthi buddhassa bhagavato mettātiādimāha. Ākāruṇikoti pañhe tathārūpaṃ vohāraṃ apassanto paṭikkhipati. Sesamettha uttānatthamevāti.
करुणाकथावण्णना।
Karuṇākathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (१७९) ३. करुणाकथा • (179) 3. Karuṇākathā
