Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സുത്തനിപാതപാളി • Suttanipātapāḷi |
൪. കസിഭാരദ്വാജസുത്തം
4. Kasibhāradvājasuttaṃ
ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ മഗധേസു വിഹരതി ദക്ഖിണാഗിരിസ്മിം 1 ഏകനാളായം ബ്രാഹ്മണഗാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന കസിഭാരദ്വാജസ്സ ബ്രാഹ്മണസ്സ പഞ്ചമത്താനി നങ്ഗലസതാനി പയുത്താനി ഹോന്തി വപ്പകാലേ. അഥ ഖോ ഭഗവാ പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന കസിഭാരദ്വാജസ്സ ബ്രാഹ്മണസ്സ കമ്മന്തോ തേനുപസങ്കമി. തേന ഖോ പന സമയേന കസിഭാരദ്വാജസ്സ ബ്രാഹ്മണസ്സ പരിവേസനാ വത്തതി. അഥ ഖോ ഭഗവാ യേന പരിവേസനാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠാസി.
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā magadhesu viharati dakkhiṇāgirismiṃ 2 ekanāḷāyaṃ brāhmaṇagāme. Tena kho pana samayena kasibhāradvājassa brāhmaṇassa pañcamattāni naṅgalasatāni payuttāni honti vappakāle. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena kasibhāradvājassa brāhmaṇassa kammanto tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena kasibhāradvājassa brāhmaṇassa parivesanā vattati. Atha kho bhagavā yena parivesanā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.
അദ്ദസാ ഖോ കസിഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം പിണ്ഡായ ഠിതം. ദിസ്വാന ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഹം ഖോ, സമണ, കസാമി ച വപാമി ച; കസിത്വാ ച വപിത്വാ ച ഭുഞ്ജാമി. ത്വമ്പി, സമണ, കസസ്സു ച വപസ്സു ച; കസിത്വാ ച വപിത്വാ ച ഭുഞ്ജസ്സൂ’’തി.
Addasā kho kasibhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ piṇḍāya ṭhitaṃ. Disvāna bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, samaṇa, kasāmi ca vapāmi ca; kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmi. Tvampi, samaṇa, kasassu ca vapassu ca; kasitvā ca vapitvā ca bhuñjassū’’ti.
‘‘അഹമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, കസാമി ച വപാമി ച; കസിത്വാ ച വപിത്വാ ച ഭുഞ്ജാമീ’’തി. ‘‘ന ഖോ പന മയം 3 പസ്സാമ ഭോതോ ഗോതമസ്സ യുഗം വാ നങ്ഗലം വാ ഫാലം വാ പാചനം വാ ബലിബദ്ദേ 4 വാ. അഥ ച പന ഭവം ഗോതമോ ഏവമാഹ – ‘അഹമ്പി ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, കസാമി ച വപാമി ച; കസിത്വാ ച വപിത്വാ ച ഭുഞ്ജാമീ’’’തി.
‘‘Ahampi kho, brāhmaṇa, kasāmi ca vapāmi ca; kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmī’’ti. ‘‘Na kho pana mayaṃ 5 passāma bhoto gotamassa yugaṃ vā naṅgalaṃ vā phālaṃ vā pācanaṃ vā balibadde 6 vā. Atha ca pana bhavaṃ gotamo evamāha – ‘ahampi kho, brāhmaṇa, kasāmi ca vapāmi ca; kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmī’’’ti.
അഥ ഖോ കസിഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം ഗാഥായ അജ്ഝഭാസി –
Atha kho kasibhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
൭൬.
76.
‘‘കസ്സകോ പടിജാനാസി, ന ച പസ്സാമ തേ കസിം;
‘‘Kassako paṭijānāsi, na ca passāma te kasiṃ;
കസിം നോ പുച്ഛിതോ ബ്രൂഹി, യഥാ ജാനേമു തേ കസിം’’.
Kasiṃ no pucchito brūhi, yathā jānemu te kasiṃ’’.
൭൭.
77.
‘‘സദ്ധാ ബീജം തപോ വുട്ഠി, പഞ്ഞാ മേ യുഗനങ്ഗലം;
‘‘Saddhā bījaṃ tapo vuṭṭhi, paññā me yuganaṅgalaṃ;
ഹിരീ ഈസാ മനോ യോത്തം, സതി മേ ഫാലപാചനം.
Hirī īsā mano yottaṃ, sati me phālapācanaṃ.
൭൮.
78.
‘‘കായഗുത്തോ വചീഗുത്തോ, ആഹാരേ ഉദരേ യതോ;
‘‘Kāyagutto vacīgutto, āhāre udare yato;
സച്ചം കരോമി നിദ്ദാനം, സോരച്ചം മേ പമോചനം.
Saccaṃ karomi niddānaṃ, soraccaṃ me pamocanaṃ.
൭൯.
79.
‘‘വീരിയം മേ ധുരധോരയ്ഹം, യോഗക്ഖേമാധിവാഹനം;
‘‘Vīriyaṃ me dhuradhorayhaṃ, yogakkhemādhivāhanaṃ;
ഗച്ഛതി അനിവത്തന്തം, യത്ഥ ഗന്ത്വാ ന സോചതി.
Gacchati anivattantaṃ, yattha gantvā na socati.
൮൦.
80.
‘‘ഏവമേസാ കസീ കട്ഠാ, സാ ഹോതി അമതപ്ഫലാ;
‘‘Evamesā kasī kaṭṭhā, sā hoti amatapphalā;
ഏതം കസിം കസിത്വാന, സബ്ബദുക്ഖാ പമുച്ചതീ’’തി.
Etaṃ kasiṃ kasitvāna, sabbadukkhā pamuccatī’’ti.
൮൧.
81.
‘‘ഗാഥാഭിഗീതം മേ അഭോജനേയ്യം, സമ്പസ്സതം ബ്രാഹ്മണ നേസ ധമ്മോ;
‘‘Gāthābhigītaṃ me abhojaneyyaṃ, sampassataṃ brāhmaṇa nesa dhammo;
ഗാഥാഭിഗീതം പനുദന്തി ബുദ്ധാ, ധമ്മേ സതീ ബ്രാഹ്മണ വുത്തിരേസാ.
Gāthābhigītaṃ panudanti buddhā, dhamme satī brāhmaṇa vuttiresā.
൮൨.
82.
‘‘അഞ്ഞേന ച കേവലിനം മഹേസിം, ഖീണാസവം കുക്കുച്ചവൂപസന്തം;
‘‘Aññena ca kevalinaṃ mahesiṃ, khīṇāsavaṃ kukkuccavūpasantaṃ;
അന്നേന പാനേന ഉപട്ഠഹസ്സു, ഖേത്തം ഹി തം പുഞ്ഞപേക്ഖസ്സ ഹോതീ’’തി.
Annena pānena upaṭṭhahassu, khettaṃ hi taṃ puññapekkhassa hotī’’ti.
‘‘അഥ കസ്സ ചാഹം, ഭോ ഗോതമ, ഇമം പായസം ദമ്മീ’’തി? ‘‘ന ഖ്വാഹം തം, ബ്രാഹ്മണ, പസ്സാമി സദേവകേ ലോകേ സമാരകേ സബ്രഹ്മകേ സസ്സമണബ്രാഹ്മണിയാ പജായ സദേവമനുസ്സായ, യസ്സ സോ പായസോ ഭുത്തോ സമ്മാ പരിണാമം ഗച്ഛേയ്യ, അഞ്ഞത്ര തഥാഗതസ്സ വാ തഥാഗതസാവകസ്സ വാ. തേന ഹി ത്വം, ബ്രാഹ്മണ, തം പായസം അപ്പഹരിതേ വാ ഛഡ്ഡേഹി അപ്പാണകേ വാ ഉദകേ ഓപിലാപേഹീ’’തി.
‘‘Atha kassa cāhaṃ, bho gotama, imaṃ pāyasaṃ dammī’’ti? ‘‘Na khvāhaṃ taṃ, brāhmaṇa, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya, yassa so pāyaso bhutto sammā pariṇāmaṃ gaccheyya, aññatra tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā. Tena hi tvaṃ, brāhmaṇa, taṃ pāyasaṃ appaharite vā chaḍḍehi appāṇake vā udake opilāpehī’’ti.
അഥ ഖോ കസിഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ തം പായസം അപ്പാണകേ ഉദകേ ഓപിലാപേസി. അഥ ഖോ സോ പായസോ ഉദകേ പക്ഖിത്തോ ചിച്ചിടായതി ചിടിചിടായതി സന്ധൂപായതി സമ്പധൂപായതി 11. സേയ്യഥാപി നാമ ഫാലോ ദിവസം സന്തത്തോ 12 ഉദകേ പക്ഖിത്തോ ചിച്ചിടായതി ചിടിചിടായതി സന്ധൂപായതി സമ്പധൂപായതി; ഏവമേവ സോ പായസോ ഉദകേ പക്ഖിത്തോ ചിച്ചിടായതി ചിടിചിടായതി സന്ധൂപായതി സമ്പധൂപായതി.
Atha kho kasibhāradvājo brāhmaṇo taṃ pāyasaṃ appāṇake udake opilāpesi. Atha kho so pāyaso udake pakkhitto cicciṭāyati ciṭiciṭāyati sandhūpāyati sampadhūpāyati 13. Seyyathāpi nāma phālo divasaṃ santatto 14 udake pakkhitto cicciṭāyati ciṭiciṭāyati sandhūpāyati sampadhūpāyati; evameva so pāyaso udake pakkhitto cicciṭāyati ciṭiciṭāyati sandhūpāyati sampadhūpāyati.
അഥ ഖോ കസിഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ സംവിഗ്ഗോ ലോമഹട്ഠജാതോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതോ പാദേസു സിരസാ നിപതിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭോ ഗോതമ, അഭിക്കന്തം , ഭോ ഗോതമ! സേയ്യഥാപി, ഭോ ഗോതമ, നിക്കുജ്ജിതം വാ ഉക്കുജ്ജേയ്യ, പടിച്ഛന്നം വാ വിവരേയ്യ, മൂള്ഹസ്സ വാ മഗ്ഗം ആചിക്ഖേയ്യ, അന്ധകാരേ വാ തേലപജ്ജോതം ധാരേയ്യ, ചക്ഖുമന്തോ രൂപാനി ദക്ഖന്തീതി 15; ഏവമേവം ഭോതാ ഗോതമേന അനേകപരിയായേന ധമ്മോ പകാസിതോ. ഏസാഹം ഭവന്തം ഗോതമം സരണം ഗച്ഛാമി ധമ്മഞ്ച ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ച, ലഭേയ്യാഹം ഭോതോ ഗോതമസ്സ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, ലഭേയ്യം ഉപസമ്പദ’’ന്തി.
Atha kho kasibhāradvājo brāhmaṇo saṃviggo lomahaṭṭhajāto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ , bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, cakkhumanto rūpāni dakkhantīti 16; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca, labheyyāhaṃ bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti.
അലത്ഥ ഖോ കസിഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവതോ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, അലത്ഥ ഉപസമ്പദം. അചിരൂപസമ്പന്നോ ഖോ പനായസ്മാ ഭാരദ്വാജോ ഏകോ വൂപകട്ഠോ അപ്പമത്തോ ആതാപീ പഹിതത്തോ വിഹരന്തോ നചിരസ്സേവ – യസ്സത്ഥായ കുലപുത്താ സമ്മദേവ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജന്തി, തദനുത്തരം – ബ്രഹ്മചരിയപരിയോസാനം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹാസി. ‘‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’’തി അബ്ഭഞ്ഞാസി. അഞ്ഞതരോ ച 17 പനായസ്മാ ഭാരദ്വാജോ അരഹതം അഹോസീതി.
Alattha kho kasibhāradvājo brāhmaṇo bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca 18 panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosīti.
കസിഭാരദ്വാജസുത്തം ചതുത്ഥം നിട്ഠിതം.
Kasibhāradvājasuttaṃ catutthaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥാ • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ൪. കസിഭാരദ്വാജസുത്തവണ്ണനാ • 4. Kasibhāradvājasuttavaṇṇanā