| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၅. ကသိဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ
5. Kasiṇasuttavaṇṇanā
၂၅. ပဉ္စမေ သကလဋ္ဌေနာတိ နိသ္သေသဋ္ဌေန။ အနဝသေသဖရဏဝသေန စေတ္ထ သကလဋ္ဌော ဝေဒိတဗ္ဗော, အသုဘနိမိတ္တာဒီသု ဝိယ ဧကဒေသေ အဋ္ဌတ္ဝာ အနဝသေသတော ဂဟေတဗ္ဗဋ္ဌေနာတိ အတ္ထော။ တဒာရမ္မဏာနံ ဓမ္မာနန္တိ တံ ကသိဏံ အာရဗ္ဘ ပဝတ္တနကဓမ္မာနံ။ ခေတ္တဋ္ဌေနာတိ ဥပ္ပတ္တိဋ္ဌာနဋ္ဌေန။ အဓိဋ္ဌာနဋ္ဌေနာတိ ပဝတ္တိဋ္ဌာနဘာဝေန။ ယထာ ခေတ္တံ သသ္သာနံ ဥပ္ပတ္တိဋ္ဌာနံ ဝဍ္ဎနဋ္ဌာနဉ္စ, ဧဝမေဝ တံ တ ဈာနံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနန္တိ။ ယောဂိနော ဝာ သုခဝိသေသာနံ ကာရဏဘာဝေန။ ပရိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာတိ ဣဒံ ‘‘ဥဒ္ဓံ အဓော တိရိယ’’န္တိ ဧတ္ထာပိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ပရိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဧဝ ဟိ သဗ္ဗတ္ထ ကသိဏံ ဝဍ္ဎေတဗ္ဗံ။ တေန တေန ဝာ ကာရဏေနာတိ တေန တေန ဥပရိအာဒီသု ကသိဏဝဍ္ဎနကာရဏေန။ ယထာ ကိန္တိ အာဟ ‘‘အာလောကမိဝ ရူပဒသ္သနကာမော’’တိ။ ယထာ ဒိဗ္ဗစက္ခုနာ ဥဒ္ဓံ စေ ရူပံ ဒဋ္ဌုကာမော, ဥဒ္ဓံ အာလောကံ ပသာရေတိ။ အဓော စေ, အဓော။ သမန္တတော စေ ရူပံ ဒဋ္ဌုကာမော, သမန္တတော အာလောကံ ပသာရေတိ, ဧဝံ သဗ္ဗကသိဏန္တိ အတ္ထော။ ဧကသ္သာတိ ပထဝီကသိဏာဒီသု ဧကေကသ္သ။ အညဘာဝာနုပဂမနတ္ထန္တိ အညကသိဏဘာဝာနုပဂမနဒီပနတ္ထံ, အညသ္သ ဝာ ကသိဏဘာဝာနုပဂမနဒီပနတ္ထံ။ န ဟိ အညေန ပသာရိတကသိဏံ တတော အညေန ပသာရိတကသိဏဘာဝံ ဥပဂစ္ဆတိ, ဧဝမ္ပိ နေသံ အညကသိဏသမ္ဘေဒာဘာဝော ဝေဒိတဗ္ဗော။ န အညံ ပထဝီအာဒိ။ န ဟိ ဥဒကေန ဌိတဋ္ဌာနေ သသမ္ဘာရပထဝီ အတ္ထိ။ အညကသိဏသမ္ဘေဒောတိ အာပောကသိဏာဒိနာ သင္ကရော။ သဗ္ဗတ္ထာတိ သဗ္ဗေသု သေသကသိဏေသု။
25. Pañcame sakalaṭṭhenāti nissesaṭṭhena. Anavasesapharaṇavasena cettha sakalaṭṭho veditabbo, asubhanimittādīsu viya ekadese aṭṭhatvā anavasesato gahetabbaṭṭhenāti attho. Tadārammaṇānaṃ dhammānanti taṃ kasiṇaṃ ārabbha pavattanakadhammānaṃ. Khettaṭṭhenāti uppattiṭṭhānaṭṭhena. Adhiṭṭhānaṭṭhenāti pavattiṭṭhānabhāvena. Yathā khettaṃ sassānaṃ uppattiṭṭhānaṃ vaḍḍhanaṭṭhānañca, evameva taṃ ta jhānaṃ sampayuttadhammānanti. Yogino vā sukhavisesānaṃ kāraṇabhāvena. Paricchinditvāti idaṃ ‘‘uddhaṃ adho tiriya’’nti etthāpi yojetabbaṃ. Paricchinditvā eva hi sabbattha kasiṇaṃ vaḍḍhetabbaṃ. Tena tena vā kāraṇenāti tena tena upariādīsu kasiṇavaḍḍhanakāraṇena. Yathā kinti āha ‘‘ālokamiva rūpadassanakāmo’’ti. Yathā dibbacakkhunā uddhaṃ ce rūpaṃ daṭṭhukāmo, uddhaṃ ālokaṃ pasāreti. Adho ce, adho. Samantato ce rūpaṃ daṭṭhukāmo, samantato ālokaṃ pasāreti, evaṃ sabbakasiṇanti attho. Ekassāti pathavīkasiṇādīsu ekekassa. Aññabhāvānupagamanatthanti aññakasiṇabhāvānupagamanadīpanatthaṃ, aññassa vā kasiṇabhāvānupagamanadīpanatthaṃ. Na hi aññena pasāritakasiṇaṃ tato aññena pasāritakasiṇabhāvaṃ upagacchati, evampi nesaṃ aññakasiṇasambhedābhāvo veditabbo. Na aññaṃ pathavīādi. Na hi udakena ṭhitaṭṭhāne sasambhārapathavī atthi. Aññakasiṇasambhedoti āpokasiṇādinā saṅkaro. Sabbatthāti sabbesu sesakasiṇesu.
ဧကဒေသေ အဋ္ဌတ္ဝာ အနဝသေသဖရဏံ ပမာဏသ္သ အဂ္ဂဟဏတော အပ္ပမာဏံ။ တေနေဝ ဟိ နေသံ ကသိဏသမညာ။ တထာ စာဟ ‘‘တဉ္ဟီ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ စေတသာ ဖရန္တောတိ ဘာဝနာစိတ္တေန အာရမ္မဏံ ကရောန္တော။ ဘာဝနာစိတ္တဉ္ဟိ ကသိဏံ ပရိတ္တံ ဝာ ဝိပုလံ ဝာ သကလမေဝ မနသိ ကရောတိ, န ဧကဒေသံ။ ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသေ ပဝတ္တဝိညာဏံ ဖရဏအပ္ပမာဏဝသေန ဝိညာဏကသိဏန္တိ ဝုတ္တံ။ တထာ ဟိ တံ ဝိညာဏန္တိ ဝုစ္စတိ။ ကသိဏဝသေနာတိ ဥဂ္ဃာဋိတကသိဏဝသေန ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသေ ဥဒ္ဓံအဓောတိရိယတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ယတ္တကဉ္ဟိ ဌာနံ ကသိဏံ ပသာရိတံ, တတ္တကံ အာကာသဘာဝနာဝသေန အာကာသံ ဟောတီတိ။ ဧဝံ ယတ္တကံ ဌာနံ အာကာသံ ဟုတ္ဝာ ဥပဋ္ဌိတံ, တတ္တကံ သကလမေဝ ဖရိတ္ဝာ ဝိညာဏသ္သ ပဝတ္တနတော အာဂမနဝသေန ဝိညာဏကသိဏေပိ ဥဒ္ဓံအဓောတိရိယတာ ဝုတ္တာတိ အာဟ ‘‘ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသဝသေန တတ္ထ ပဝတ္တဝိညာဏေ ဥဒ္ဓံအဓောတိရိယတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ’’တိ။
Ekadese aṭṭhatvā anavasesapharaṇaṃ pamāṇassa aggahaṇato appamāṇaṃ. Teneva hi nesaṃ kasiṇasamaññā. Tathā cāha ‘‘tañhī’’tiādi. Tattha cetasā pharantoti bhāvanācittena ārammaṇaṃ karonto. Bhāvanācittañhi kasiṇaṃ parittaṃ vā vipulaṃ vā sakalameva manasi karoti, na ekadesaṃ. Kasiṇugghāṭimākāse pavattaviññāṇaṃ pharaṇaappamāṇavasena viññāṇakasiṇanti vuttaṃ. Tathā hi taṃ viññāṇanti vuccati. Kasiṇavasenāti ugghāṭitakasiṇavasena kasiṇugghāṭimākāse uddhaṃadhotiriyatā veditabbā. Yattakañhi ṭhānaṃ kasiṇaṃ pasāritaṃ, tattakaṃ ākāsabhāvanāvasena ākāsaṃ hotīti. Evaṃ yattakaṃ ṭhānaṃ ākāsaṃ hutvā upaṭṭhitaṃ, tattakaṃ sakalameva pharitvā viññāṇassa pavattanato āgamanavasena viññāṇakasiṇepi uddhaṃadhotiriyatā vuttāti āha ‘‘kasiṇugghāṭimākāsavasena tattha pavattaviññāṇe uddhaṃadhotiriyatā veditabbā’’ti.
ကသိဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Kasiṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၅. ကသိဏသုတ္တံ • 5. Kasiṇasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅. ကသိဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Kasiṇasuttavaṇṇanā
