| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
९. कस्सकसुत्तं
9. Kassakasuttaṃ
१५५. सावत्थिनिदानं। तेन खो पन समयेन भगवा भिक्खूनं निब्बानपटिसंयुत्ताय धम्मिया कथाय सन्दस्सेति समादपेति समुत्तेजेति सम्पहंसेति । ते च भिक्खू अट्ठिं कत्वा मनसि कत्वा सब्बचेतसा समन्नाहरित्वा ओहितसोता धम्मं सुणन्ति।
155. Sāvatthinidānaṃ. Tena kho pana samayena bhagavā bhikkhūnaṃ nibbānapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti . Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti.
अथ खो मारस्स पापिमतो एतदहोसि – ‘‘अयं खो समणो गोतमो भिक्खूनं निब्बानपटिसंयुत्ताय धम्मिया कथाय…पे॰… यंनूनाहं येन समणो गोतमो तेनुपसङ्कमेय्यं विचक्खुकम्माया’’ति। अथ खो मारो पापिमा कस्सकवण्णं अभिनिम्मिनित्वा महन्तं नङ्गलं खन्धे करित्वा दीघपाचनयट्ठिं गहेत्वा हटहटकेसो साणसाटिनिवत्थो कद्दममक्खितेहि पादेहि येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अपि, समण, बलीबद्दे अद्दसा’’ति? ‘‘किं पन, पापिम, ते बलीबद्देही’’ति? ‘‘ममेव, समण, चक्खु, मम रूपा, मम चक्खुसम्फस्सविञ्ञाणायतनं। कुहिं मे, समण, गन्त्वा मोक्खसि? ममेव, समण, सोतं, मम सद्दा…पे॰… ममेव, समण, घानं, मम गन्धा; ममेव, समण, जिव्हा, मम रसा; ममेव, समण, कायो, मम फोट्ठब्बा; ममेव, समण, मनो, मम धम्मा, मम मनोसम्फस्सविञ्ञाणायतनं। कुहिं मे, समण, गन्त्वा मोक्खसी’’ति?
Atha kho mārassa pāpimato etadahosi – ‘‘ayaṃ kho samaṇo gotamo bhikkhūnaṃ nibbānapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya…pe… yaṃnūnāhaṃ yena samaṇo gotamo tenupasaṅkameyyaṃ vicakkhukammāyā’’ti. Atha kho māro pāpimā kassakavaṇṇaṃ abhinimminitvā mahantaṃ naṅgalaṃ khandhe karitvā dīghapācanayaṭṭhiṃ gahetvā haṭahaṭakeso sāṇasāṭinivattho kaddamamakkhitehi pādehi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘api, samaṇa, balībadde addasā’’ti? ‘‘Kiṃ pana, pāpima, te balībaddehī’’ti? ‘‘Mameva, samaṇa, cakkhu, mama rūpā, mama cakkhusamphassaviññāṇāyatanaṃ. Kuhiṃ me, samaṇa, gantvā mokkhasi? Mameva, samaṇa, sotaṃ, mama saddā…pe… mameva, samaṇa, ghānaṃ, mama gandhā; mameva, samaṇa, jivhā, mama rasā; mameva, samaṇa, kāyo, mama phoṭṭhabbā; mameva, samaṇa, mano, mama dhammā, mama manosamphassaviññāṇāyatanaṃ. Kuhiṃ me, samaṇa, gantvā mokkhasī’’ti?
‘‘तवेव , पापिम, चक्खु, तव रूपा, तव चक्खुसम्फस्सविञ्ञाणायतनं। यत्थ च खो, पापिम, नत्थि चक्खु, नत्थि रूपा, नत्थि चक्खुसम्फस्सविञ्ञाणायतनं, अगति तव तत्थ, पापिम। तवेव, पापिम , सोतं, तव सद्दा, तव सोतसम्फस्सविञ्ञाणायतनं। यत्थ च खो, पापिम, नत्थि सोतं, नत्थि सद्दा, नत्थि सोतसम्फस्सविञ्ञाणायतनं, अगति तव तत्थ, पापिम। तवेव , पापिम, घानं, तव गन्धा, तव घानसम्फस्सविञ्ञाणायतनं। यत्थ च खो, पापिम, नत्थि घानं, नत्थि गन्धा, नत्थि घानसम्फस्सविञ्ञाणायतनं, अगति तव तत्थ, पापिम। तवेव, पापिम, जिव्हा, तव रसा, तव जिव्हासम्फस्सविञ्ञाणायतनं…पे॰… तवेव, पापिम, कायो, तव फोट्ठब्बा, तव कायसम्फस्सविञ्ञाणायतनं…पे॰… तवेव, पापिम, मनो, तव धम्मा, तव मनोसम्फस्सविञ्ञाणायतनं। यत्थ च खो, पापिम, नत्थि मनो, नत्थि धम्मा, नत्थि मनोसम्फस्सविञ्ञाणायतनं, अगति तव तत्थ, पापिमा’’ति।
‘‘Taveva , pāpima, cakkhu, tava rūpā, tava cakkhusamphassaviññāṇāyatanaṃ. Yattha ca kho, pāpima, natthi cakkhu, natthi rūpā, natthi cakkhusamphassaviññāṇāyatanaṃ, agati tava tattha, pāpima. Taveva, pāpima , sotaṃ, tava saddā, tava sotasamphassaviññāṇāyatanaṃ. Yattha ca kho, pāpima, natthi sotaṃ, natthi saddā, natthi sotasamphassaviññāṇāyatanaṃ, agati tava tattha, pāpima. Taveva , pāpima, ghānaṃ, tava gandhā, tava ghānasamphassaviññāṇāyatanaṃ. Yattha ca kho, pāpima, natthi ghānaṃ, natthi gandhā, natthi ghānasamphassaviññāṇāyatanaṃ, agati tava tattha, pāpima. Taveva, pāpima, jivhā, tava rasā, tava jivhāsamphassaviññāṇāyatanaṃ…pe… taveva, pāpima, kāyo, tava phoṭṭhabbā, tava kāyasamphassaviññāṇāyatanaṃ…pe… taveva, pāpima, mano, tava dhammā, tava manosamphassaviññāṇāyatanaṃ. Yattha ca kho, pāpima, natthi mano, natthi dhammā, natthi manosamphassaviññāṇāyatanaṃ, agati tava tattha, pāpimā’’ti.
‘‘यं वदन्ति मम यिदन्ति, ये वदन्ति ममन्ति च।
‘‘Yaṃ vadanti mama yidanti, ye vadanti mamanti ca;
एत्थ चे ते मनो अत्थि, न मे समण मोक्खसी’’ति॥
Ettha ce te mano atthi, na me samaṇa mokkhasī’’ti.
‘‘यं वदन्ति न तं मय्हं, ये वदन्ति न ते अहं।
‘‘Yaṃ vadanti na taṃ mayhaṃ, ye vadanti na te ahaṃ;
एवं पापिम जानाहि, न मे मग्गम्पि दक्खसी’’ति॥
Evaṃ pāpima jānāhi, na me maggampi dakkhasī’’ti.
अथ खो मारो पापिमा…पे॰… तत्थेवन्तरधायीति।
Atha kho māro pāpimā…pe… tatthevantaradhāyīti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. कस्सकसुत्तवण्णना • 9. Kassakasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ९. कस्सकसुत्तवण्णना • 9. Kassakasuttavaṇṇanā
