Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౯. కస్సకసుత్తవణ్ణనా
9. Kassakasuttavaṇṇanā
౧౫౫. నిబ్బానం అపదిసిత్వాతి నిబ్బానం నిస్సాయ నిబ్బానగుణే ఆరబ్భాతి అత్థో. హటహటకేసోతి ఇతో చితో చ వికిణ్ణత్తా ఆకులాకులకేసో. చక్ఖుసమ్ఫస్సవిఞ్ఞాణాయతనన్తి ఏత్థ యథా చక్ఖుగ్గహణేన ఫస్సో విసేసితో, తేన ఏవ విఞ్ఞాణాయతనం. తథా సతి చక్ఖువిఞ్ఞాణస్స చ గహణం ఆపజ్జేయ్యాతి. నను చేత్థ చక్ఖుగ్గహణేన విసేసితత్తా చక్ఖుద్వారికానం సబ్బేసం విఞ్ఞాణానం గహణన్తి? సచ్చమేతం, తఞ్చ ఖో పఠమేన చక్ఖుగ్గహణేనాతి నాయం దోసో. భవఙ్గచిత్తన్తి ఆవజ్జనాయ అనన్తరపచ్చయభూతమేవ అధిప్పేతన్తి నియమేత్వా దస్సేతుం ‘‘సావజ్జనక’’న్తి వుత్తం, తస్మా తదారమ్మణమ్పీతి జవనచిత్తేన సహ తదారమ్మణచిత్తమ్పి. ‘‘విఞ్ఞాణాయతన’’న్తి చ వుత్తే నిమ్మలమేవ.
155.Nibbānaṃ apadisitvāti nibbānaṃ nissāya nibbānaguṇe ārabbhāti attho. Haṭahaṭakesoti ito cito ca vikiṇṇattā ākulākulakeso. Cakkhusamphassaviññāṇāyatananti ettha yathā cakkhuggahaṇena phasso visesito, tena eva viññāṇāyatanaṃ. Tathā sati cakkhuviññāṇassa ca gahaṇaṃ āpajjeyyāti. Nanu cettha cakkhuggahaṇena visesitattā cakkhudvārikānaṃ sabbesaṃ viññāṇānaṃ gahaṇanti? Saccametaṃ, tañca kho paṭhamena cakkhuggahaṇenāti nāyaṃ doso. Bhavaṅgacittanti āvajjanāya anantarapaccayabhūtameva adhippetanti niyametvā dassetuṃ ‘‘sāvajjanaka’’nti vuttaṃ, tasmā tadārammaṇampīti javanacittena saha tadārammaṇacittampi. ‘‘Viññāṇāyatana’’nti ca vutte nimmalameva.
‘‘చక్ఖూ’’తి అవిసేసతో వుత్తత్తా పన మారస్స అయమ్పి అత్థో ఆపన్నోతి దస్సేతుం ‘‘యం లోకే’’తిఆది వుత్తం. ఉపక్కవిపక్కన్తి చక్ఖుపాకరోగేన ఉపరి హేట్ఠా చ సబ్బసో పక్కం కుథితం. ఏసేవ నయోతి ఇమినా యం లోకే కుట్ఠకిలాసగణ్డకచ్ఛుఆదీహి ఉపద్దుతం వణపీళకాదివసేన పగ్ఘరన్తం అసుచిం అన్తమసో పరమజేగుచ్ఛరూపమ్పి, సబ్బం తం తవేవ హోతూతి ఏవమాదిం అపదిసతి.
‘‘Cakkhū’’ti avisesato vuttattā pana mārassa ayampi attho āpannoti dassetuṃ ‘‘yaṃ loke’’tiādi vuttaṃ. Upakkavipakkanti cakkhupākarogena upari heṭṭhā ca sabbaso pakkaṃ kuthitaṃ. Eseva nayoti iminā yaṃ loke kuṭṭhakilāsagaṇḍakacchuādīhi upaddutaṃ vaṇapīḷakādivasena paggharantaṃ asuciṃ antamaso paramajeguccharūpampi, sabbaṃ taṃ taveva hotūti evamādiṃ apadisati.
యం భణ్డకన్తి హిరఞ్ఞసువణ్ణాదిఖేత్తవత్థాదిఉపకరణం గహట్ఠా, పబ్బజితా చ యం పత్తచీవరాదిం ‘‘మమ ఇద’’న్తి అభినివిసన్తావ వదన్తి, ఏతేసు పరిగ్గహత్థేసు చ తేసం పరిగ్గాహకపుగ్గలేసు చ తే చిత్తం యది అత్థి, తాని ఆరబ్భ తవ చిత్తం యది భవతి, ఏవం త్వం తత్థ బద్ధో ఏవ హోసీతి అత్థో. తేనాహ ‘‘న మే సమణ మోక్ఖసీ’’తి.
Yaṃ bhaṇḍakanti hiraññasuvaṇṇādikhettavatthādiupakaraṇaṃ gahaṭṭhā, pabbajitā ca yaṃ pattacīvarādiṃ ‘‘mama ida’’nti abhinivisantāva vadanti, etesu pariggahatthesu ca tesaṃ pariggāhakapuggalesu ca te cittaṃ yadi atthi, tāni ārabbha tava cittaṃ yadi bhavati, evaṃ tvaṃ tattha baddho eva hosīti attho. Tenāha ‘‘na me samaṇa mokkhasī’’ti.
యం భణ్డకం వదన్తీతి యథావుత్తం ఉపకరణం లోకే బహుజనా ‘‘మమ ఇద’’న్తి వదన్తి. న తం మయ్హన్తి తం మయ్హం న హోతి, న తత్థ మమ తణ్హావసేన మమన్తి నత్థి. న తే అహన్తి యే పుగ్గలా ఏత్థ బద్ధా, తేపి అహం న హోమి, తత్థ మే దిట్ఠిబద్ధో నత్థి. న మే మగ్గమ్పి దక్ఖసీతి ఏవం సబ్బసో బద్ధాభావేన ముత్తస్స మే గతమగ్గమ్పి మార త్వం న దక్ఖసి న పస్సిస్ససి, యే భవాదయో తుయ్హం విసయా, తేసు భవయోనిగతిఆదీసు మయ్హం గతమగ్గం న పస్సిస్ససి భవనిస్సట్ఠత్తాతి.
Yaṃ bhaṇḍakaṃ vadantīti yathāvuttaṃ upakaraṇaṃ loke bahujanā ‘‘mama ida’’nti vadanti. Na taṃ mayhanti taṃ mayhaṃ na hoti, na tattha mama taṇhāvasena mamanti natthi. Na te ahanti ye puggalā ettha baddhā, tepi ahaṃ na homi, tattha me diṭṭhibaddho natthi. Na me maggampi dakkhasīti evaṃ sabbaso baddhābhāvena muttassa me gatamaggampi māra tvaṃ na dakkhasi na passissasi, ye bhavādayo tuyhaṃ visayā, tesu bhavayonigatiādīsu mayhaṃ gatamaggaṃ na passissasi bhavanissaṭṭhattāti.
కస్సకసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Kassakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౯. కస్సకసుత్తం • 9. Kassakasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౯. కస్సకసుత్తవణ్ణనా • 9. Kassakasuttavaṇṇanā