Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
९. चम्पेय्यक्खन्धकं
9. Campeyyakkhandhakaṃ
कस्सपगोत्तभिक्खुवत्थुकथा
Kassapagottabhikkhuvatthukathā
३८०. चम्पेय्यक्खन्धके – गग्गराय पोक्खरणिया तीरेति गग्गरानामिकाय इत्थिया कारितपोक्खरणिया तीरे। तन्तिबद्धोति तस्मिं आवासे कत्तब्बतातन्तिपटिबद्धो। उस्सुक्कम्पि अकासि यागुयातिआदीसु मनुस्सेहि आगन्तुकेसु आगतेसु आचिक्खेय्याथाति वुत्तट्ठानेयेव उस्सुक्कं कातुं वट्टति; न अवुत्तट्ठाने। गच्छ त्वं भिक्खूति सत्था तस्स भिक्खुनो तत्थेव सेनासनं सप्पायन्ति अद्दस, तेनेवमाह।
380. Campeyyakkhandhake – gaggarāya pokkharaṇiyā tīreti gaggarānāmikāya itthiyā kāritapokkharaṇiyā tīre. Tantibaddhoti tasmiṃ āvāse kattabbatātantipaṭibaddho. Ussukkampi akāsi yāguyātiādīsu manussehi āgantukesu āgatesu ācikkheyyāthāti vuttaṭṭhāneyeva ussukkaṃ kātuṃ vaṭṭati; na avuttaṭṭhāne. Gaccha tvaṃ bhikkhūti satthā tassa bhikkhuno tattheva senāsanaṃ sappāyanti addasa, tenevamāha.
३८२. अधम्मेन वग्गकम्मं करोन्तीतिआदीनं परतो पाळियंयेव नानाकरणं आगमिस्सति।
382.Adhammena vaggakammaṃ karontītiādīnaṃ parato pāḷiyaṃyeva nānākaraṇaṃ āgamissati.
३८५. अञ्ञत्रापि धम्मा कम्मं करोन्तीति अञ्ञत्रापि धम्मं कम्मं करोन्ति, अयमेव वा पाठो। भूतेन वत्थुना कतं धम्मेन कतं नाम होति, तथा न करोन्तीति अत्थो। अञ्ञत्रापि विनया कम्मं, अञ्ञत्रापि सत्थुसासना कम्मन्ति एतेसुपि एसेव नयो। एत्थ पन विनयोति चोदना च सारणा च। सत्थुसासनन्ति ञत्तिसम्पदा अनुस्सावनसम्पदा च; ताहि विना कम्मं करोन्तीति अत्थो। पटिकुट्ठकतन्ति पटिकुट्ठञ्चेव कतञ्च; यं अञ्ञेसु पटिक्कोसन्तेसु कतं तं पटिकुट्ठञ्चेव होति कतञ्च; तादिसम्पि कम्मं करोन्तीति अत्थो।
385.Aññatrāpi dhammā kammaṃ karontīti aññatrāpi dhammaṃ kammaṃ karonti, ayameva vā pāṭho. Bhūtena vatthunā kataṃ dhammena kataṃ nāma hoti, tathā na karontīti attho. Aññatrāpi vinayā kammaṃ, aññatrāpi satthusāsanā kammanti etesupi eseva nayo. Ettha pana vinayoti codanā ca sāraṇā ca. Satthusāsananti ñattisampadā anussāvanasampadā ca; tāhi vinā kammaṃ karontīti attho. Paṭikuṭṭhakatanti paṭikuṭṭhañceva katañca; yaṃ aññesu paṭikkosantesu kataṃ taṃ paṭikuṭṭhañceva hoti katañca; tādisampi kammaṃ karontīti attho.
३८७. छयिमानि भिक्खवे कम्मानि अधम्मकम्मन्तिआदीसु पन ‘‘धम्मो’’ति पाळिया अधिवचनं। तस्मा यं यथावुत्ताय पाळिया न करियति, तं अधम्मकम्मन्ति वेदितब्बं। अयमेत्थ सङ्खेपो, वित्थारो पन पाळियंयेव आगतो। सो च खो ञत्तिदुतियञत्तिचतुत्थकम्मानंयेव वसेन। यस्मा पन ञत्तिकम्मे ञत्तिदुतियञत्तिचतुत्थेसु विय हापनं वा अञ्ञथा करणं वा नत्थि, अपलोकनकम्मञ्च सावेत्वाव करियति, तस्मा तानि पाळियं न दस्सितानि, तेसं सब्बेसम्पि कम्मानं विनिच्छयं परतो वण्णयिस्साम।
387.Chayimāni bhikkhave kammāni adhammakammantiādīsu pana ‘‘dhammo’’ti pāḷiyā adhivacanaṃ. Tasmā yaṃ yathāvuttāya pāḷiyā na kariyati, taṃ adhammakammanti veditabbaṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana pāḷiyaṃyeva āgato. So ca kho ñattidutiyañatticatutthakammānaṃyeva vasena. Yasmā pana ñattikamme ñattidutiyañatticatutthesu viya hāpanaṃ vā aññathā karaṇaṃ vā natthi, apalokanakammañca sāvetvāva kariyati, tasmā tāni pāḷiyaṃ na dassitāni, tesaṃ sabbesampi kammānaṃ vinicchayaṃ parato vaṇṇayissāma.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
२३४. कस्सपगोत्तभिक्खुवत्थु • 234. Kassapagottabhikkhuvatthu
२३५. अधम्मेन वग्गादिकम्मकथा • 235. Adhammena vaggādikammakathā
२३६. ञत्तिविपन्नकम्मादिकथा • 236. Ñattivipannakammādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā
कस्सपगोत्तभिक्खुवत्थुकथावण्णना • Kassapagottabhikkhuvatthukathāvaṇṇanā
ञत्तिविपन्नकम्मादिकथावण्णना • Ñattivipannakammādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / कस्सपगोत्तभिक्खुवत्थुकथादिवण्णना • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi
२३४. कस्सपगोत्तभिक्खुवत्थुकथा • 234. Kassapagottabhikkhuvatthukathā
२३६. ञत्तिविपन्नकम्मादिकथा • 236. Ñattivipannakammādikathā