| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
๙. จเมฺปยฺยกฺขนฺธกํ
9. Campeyyakkhandhakaṃ
กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุกถา
Kassapagottabhikkhuvatthukathā
๓๘๐. จเมฺปยฺยกฺขนฺธเก – คคฺคราย โปกฺขรณิยา ตีเรติ คคฺครานามิกาย อิตฺถิยา การิตโปกฺขรณิยา ตีเรฯ ตนฺติพโทฺธติ ตสฺมิํ อาวาเส กตฺตพฺพตาตนฺติปฎิพโทฺธฯ อุสฺสุกฺกมฺปิ อกาสิ ยาคุยาติอาทีสุ มนุเสฺสหิ อาคนฺตุเกสุ อาคเตสุ อาจิเกฺขยฺยาถาติ วุตฺตฎฺฐาเนเยว อุสฺสุกฺกํ กาตุํ วฎฺฎติ; น อวุตฺตฎฺฐาเนฯ คจฺฉ ตฺวํ ภิกฺขูติ สตฺถา ตสฺส ภิกฺขุโน ตเตฺถว เสนาสนํ สปฺปายนฺติ อทฺทส, เตเนวมาหฯ
380. Campeyyakkhandhake – gaggarāya pokkharaṇiyā tīreti gaggarānāmikāya itthiyā kāritapokkharaṇiyā tīre. Tantibaddhoti tasmiṃ āvāse kattabbatātantipaṭibaddho. Ussukkampi akāsi yāguyātiādīsu manussehi āgantukesu āgatesu ācikkheyyāthāti vuttaṭṭhāneyeva ussukkaṃ kātuṃ vaṭṭati; na avuttaṭṭhāne. Gaccha tvaṃ bhikkhūti satthā tassa bhikkhuno tattheva senāsanaṃ sappāyanti addasa, tenevamāha.
๓๘๒. อธเมฺมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺตีติอาทีนํ ปรโต ปาฬิยํเยว นานากรณํ อาคมิสฺสติฯ
382.Adhammena vaggakammaṃ karontītiādīnaṃ parato pāḷiyaṃyeva nānākaraṇaṃ āgamissati.
๓๘๕. อญฺญตฺราปิ ธมฺมา กมฺมํ กโรนฺตีติ อญฺญตฺราปิ ธมฺมํ กมฺมํ กโรนฺติ, อยเมว วา ปาโฐฯ ภูเตน วตฺถุนา กตํ ธเมฺมน กตํ นาม โหติ, ตถา น กโรนฺตีติ อโตฺถฯ อญฺญตฺราปิ วินยา กมฺมํ, อญฺญตฺราปิ สตฺถุสาสนา กมฺมนฺติ เอเตสุปิ เอเสว นโยฯ เอตฺถ ปน วินโยติ โจทนา จ สารณา จฯ สตฺถุสาสนนฺติ ญตฺติสมฺปทา อนุสฺสาวนสมฺปทา จ; ตาหิ วินา กมฺมํ กโรนฺตีติ อโตฺถฯ ปฎิกุฎฺฐกตนฺติ ปฎิกุฎฺฐเญฺจว กตญฺจ; ยํ อเญฺญสุ ปฎิโกฺกสเนฺตสุ กตํ ตํ ปฎิกุฎฺฐเญฺจว โหติ กตญฺจ; ตาทิสมฺปิ กมฺมํ กโรนฺตีติ อโตฺถฯ
385.Aññatrāpi dhammā kammaṃ karontīti aññatrāpi dhammaṃ kammaṃ karonti, ayameva vā pāṭho. Bhūtena vatthunā kataṃ dhammena kataṃ nāma hoti, tathā na karontīti attho. Aññatrāpi vinayā kammaṃ, aññatrāpi satthusāsanā kammanti etesupi eseva nayo. Ettha pana vinayoti codanā ca sāraṇā ca. Satthusāsananti ñattisampadā anussāvanasampadā ca; tāhi vinā kammaṃ karontīti attho. Paṭikuṭṭhakatanti paṭikuṭṭhañceva katañca; yaṃ aññesu paṭikkosantesu kataṃ taṃ paṭikuṭṭhañceva hoti katañca; tādisampi kammaṃ karontīti attho.
๓๘๗. ฉยิมานิ ภิกฺขเว กมฺมานิ อธมฺมกมฺมนฺติอาทีสุ ปน ‘‘ธโมฺม’’ติ ปาฬิยา อธิวจนํฯ ตสฺมา ยํ ยถาวุตฺตาย ปาฬิยา น กริยติ, ตํ อธมฺมกมฺมนฺติ เวทิตพฺพํฯ อยเมตฺถ สเงฺขโป, วิตฺถาโร ปน ปาฬิยํเยว อาคโตฯ โส จ โข ญตฺติทุติยญตฺติจตุตฺถกมฺมานํเยว วเสนฯ ยสฺมา ปน ญตฺติกเมฺม ญตฺติทุติยญตฺติจตุเตฺถสุ วิย หาปนํ วา อญฺญถา กรณํ วา นตฺถิ, อปโลกนกมฺมญฺจ สาเวตฺวาว กริยติ, ตสฺมา ตานิ ปาฬิยํ น ทสฺสิตานิ, เตสํ สเพฺพสมฺปิ กมฺมานํ วินิจฺฉยํ ปรโต วณฺณยิสฺสามฯ
387.Chayimāni bhikkhave kammāni adhammakammantiādīsu pana ‘‘dhammo’’ti pāḷiyā adhivacanaṃ. Tasmā yaṃ yathāvuttāya pāḷiyā na kariyati, taṃ adhammakammanti veditabbaṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana pāḷiyaṃyeva āgato. So ca kho ñattidutiyañatticatutthakammānaṃyeva vasena. Yasmā pana ñattikamme ñattidutiyañatticatutthesu viya hāpanaṃ vā aññathā karaṇaṃ vā natthi, apalokanakammañca sāvetvāva kariyati, tasmā tāni pāḷiyaṃ na dassitāni, tesaṃ sabbesampi kammānaṃ vinicchayaṃ parato vaṇṇayissāma.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๒๓๔. กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุ • 234. Kassapagottabhikkhuvatthu
๒๓๕. อธเมฺมน วคฺคาทิกมฺมกถา • 235. Adhammena vaggādikammakathā
๒๓๖. ญตฺติวิปนฺนกมฺมาทิกถา • 236. Ñattivipannakammādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā
กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุกถาวณฺณนา • Kassapagottabhikkhuvatthukathāvaṇṇanā
ญตฺติวิปนฺนกมฺมาทิกถาวณฺณนา • Ñattivipannakammādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุกถาทิวณฺณนา • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi
๒๓๔. กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุกถา • 234. Kassapagottabhikkhuvatthukathā
๒๓๖. ญตฺติวิปนฺนกมฺมาทิกถา • 236. Ñattivipannakammādikathā
