Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
౯. చమ్పేయ్యక్ఖన్ధకం
9. Campeyyakkhandhakaṃ
కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థుకథావణ్ణనా
Kassapagottabhikkhuvatthukathāvaṇṇanā
౩౮౦. చమ్పేయ్యక్ఖన్ధకే చమ్పాయన్తి ఏవంనామకే నగరే. తస్స హి నగరస్స ఆరామపోక్ఖరణీఆదీసు తేసు తేసు ఠానేసు చమ్పకరుక్ఖావ ఉస్సన్నా అహేసుం, తస్మా ‘‘చమ్పా’’తి సఙ్ఖం అగమాసి. గగ్గరాయ పోక్ఖరణియా తీరేతి తస్స చమ్పానగరస్స అవిదూరే గగ్గరాయ నామ రాజమహేసియా ఖణితత్తా ‘‘గగ్గరా’’తి లద్ధవోహారా పోక్ఖరణీ అత్థి, తస్సా తీరే సమన్తతో నీలాదిపఞ్చవణ్ణకుసుమపటిమణ్డితం మహన్తం చమ్పకవనం, తస్మిం భగవా కుసుమగన్ధసుగన్ధే చమ్పకవనే విహరతి. తం సన్ధాయ ‘‘గగ్గరాయ పోక్ఖరణియా తీరే’’తి వుత్తం. తన్తిబద్ధోతి తన్తి వుచ్చతి బ్యాపారో, తత్థ బద్ధో పసుతో ఉస్సుక్కం ఆపన్నోతి అత్థో, తస్మిం ఆవాసే అకతం సేనాసనం కరోతి, జిణ్ణం పటిసఙ్ఖరోతి, కతే ఇస్సరో హోతీతి అధిప్పాయో. తేనాహ ‘‘తస్మిం ఆవాసే కత్తబ్బత్తా తన్తిపటిబద్ధో’’తి, కత్తబ్బకమ్మే ఉస్సాహమాపన్నోతి అత్థో.
380. Campeyyakkhandhake campāyanti evaṃnāmake nagare. Tassa hi nagarassa ārāmapokkharaṇīādīsu tesu tesu ṭhānesu campakarukkhāva ussannā ahesuṃ, tasmā ‘‘campā’’ti saṅkhaṃ agamāsi. Gaggarāya pokkharaṇiyā tīreti tassa campānagarassa avidūre gaggarāya nāma rājamahesiyā khaṇitattā ‘‘gaggarā’’ti laddhavohārā pokkharaṇī atthi, tassā tīre samantato nīlādipañcavaṇṇakusumapaṭimaṇḍitaṃ mahantaṃ campakavanaṃ, tasmiṃ bhagavā kusumagandhasugandhe campakavane viharati. Taṃ sandhāya ‘‘gaggarāya pokkharaṇiyā tīre’’ti vuttaṃ. Tantibaddhoti tanti vuccati byāpāro, tattha baddho pasuto ussukkaṃ āpannoti attho, tasmiṃ āvāse akataṃ senāsanaṃ karoti, jiṇṇaṃ paṭisaṅkharoti, kate issaro hotīti adhippāyo. Tenāha ‘‘tasmiṃ āvāse kattabbattā tantipaṭibaddho’’ti, kattabbakamme ussāhamāpannoti attho.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౨౩౪. కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థు • 234. Kassapagottabhikkhuvatthu
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థుకథా • Kassapagottabhikkhuvatthukathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థుకథాదివణ్ణనా • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౨౩౪. కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థుకథా • 234. Kassapagottabhikkhuvatthukathā