Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
9. චම්පෙය්යක්ඛන්ධකං
9. Campeyyakkhandhakaṃ
කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථුකථාවණ්ණනා
Kassapagottabhikkhuvatthukathāvaṇṇanā
380. චම්පෙය්යක්ඛන්ධකෙ චම්පායන්ති එවංනාමකෙ නගරෙ. තස්ස හි නගරස්ස ආරාමපොක්ඛරණීආදීසු තෙසු තෙසු ඨානෙසු චම්පකරුක්ඛාව උස්සන්නා අහෙසුං, තස්මා ‘‘චම්පා’’ති සඞ්ඛං අගමාසි. ගග්ගරාය පොක්ඛරණියා තීරෙති තස්ස චම්පානගරස්ස අවිදූරෙ ගග්ගරාය නාම රාජමහෙසියා ඛණිතත්තා ‘‘ගග්ගරා’’ති ලද්ධවොහාරා පොක්ඛරණී අත්ථි, තස්සා තීරෙ සමන්තතො නීලාදිපඤ්චවණ්ණකුසුමපටිමණ්ඩිතං මහන්තං චම්පකවනං, තස්මිං භගවා කුසුමගන්ධසුගන්ධෙ චම්පකවනෙ විහරති. තං සන්ධාය ‘‘ගග්ගරාය පොක්ඛරණියා තීරෙ’’ති වුත්තං. තන්තිබද්ධොති තන්ති වුච්චති බ්යාපාරො, තත්ථ බද්ධො පසුතො උස්සුක්කං ආපන්නොති අත්ථො, තස්මිං ආවාසෙ අකතං සෙනාසනං කරොති, ජිණ්ණං පටිසඞ්ඛරොති, කතෙ ඉස්සරො හොතීති අධිප්පායො. තෙනාහ ‘‘තස්මිං ආවාසෙ කත්තබ්බත්තා තන්තිපටිබද්ධො’’ති, කත්තබ්බකම්මෙ උස්සාහමාපන්නොති අත්ථො.
380. Campeyyakkhandhake campāyanti evaṃnāmake nagare. Tassa hi nagarassa ārāmapokkharaṇīādīsu tesu tesu ṭhānesu campakarukkhāva ussannā ahesuṃ, tasmā ‘‘campā’’ti saṅkhaṃ agamāsi. Gaggarāya pokkharaṇiyā tīreti tassa campānagarassa avidūre gaggarāya nāma rājamahesiyā khaṇitattā ‘‘gaggarā’’ti laddhavohārā pokkharaṇī atthi, tassā tīre samantato nīlādipañcavaṇṇakusumapaṭimaṇḍitaṃ mahantaṃ campakavanaṃ, tasmiṃ bhagavā kusumagandhasugandhe campakavane viharati. Taṃ sandhāya ‘‘gaggarāya pokkharaṇiyā tīre’’ti vuttaṃ. Tantibaddhoti tanti vuccati byāpāro, tattha baddho pasuto ussukkaṃ āpannoti attho, tasmiṃ āvāse akataṃ senāsanaṃ karoti, jiṇṇaṃ paṭisaṅkharoti, kate issaro hotīti adhippāyo. Tenāha ‘‘tasmiṃ āvāse kattabbattā tantipaṭibaddho’’ti, kattabbakamme ussāhamāpannoti attho.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 234. කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථු • 234. Kassapagottabhikkhuvatthu
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථුකථා • Kassapagottabhikkhuvatthukathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථුකථාදිවණ්ණනා • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 234. කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථුකථා • 234. Kassapagottabhikkhuvatthukathā