| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
੯. ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕ੍ਖਨ੍ਧਕਂ
9. Campeyyakkhandhakaṃ
ਕਸ੍ਸਪਗੋਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Kassapagottabhikkhuvatthukathāvaṇṇanā
੩੮੦. ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਚਮ੍ਪਾਯਨ੍ਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ। ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਨਗਰਸ੍ਸ ਆਰਾਮਪੋਕ੍ਖਰਣੀਆਦੀਸੁ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਚਮ੍ਪਕਰੁਕ੍ਖਾવ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਚਮ੍ਪਾ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਚਮ੍ਪਾਨਗਰਸ੍ਸ ਅવਿਦੂਰੇ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਨਾਮ ਰਾਜਮਹੇਸਿਯਾ ਖਣਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਗਗ੍ਗਰਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧવੋਹਾਰਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਤੀਰੇ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਨੀਲਾਦਿਪਞ੍ਚવਣ੍ਣਕੁਸੁਮਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਚਮ੍ਪਕવਨਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਗવਾ ਕੁਸੁਮਗਨ੍ਧਸੁਗਨ੍ਧੇ ਚਮ੍ਪਕવਨੇ વਿਹਰਤਿ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਨ੍ਤਿਬਦ੍ਧੋਤਿ ਤਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ, ਤਤ੍ਥ ਬਦ੍ਧੋ ਪਸੁਤੋ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਆਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆવਾਸੇ ਅਕਤਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਜਿਣ੍ਣਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਰੋਤਿ, ਕਤੇ ਇਸ੍ਸਰੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਆવਾਸੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤਨ੍ਤਿਪਟਿਬਦ੍ਧੋ’’ਤਿ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਮ੍ਮੇ ਉਸ੍ਸਾਹਮਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
380. Campeyyakkhandhake campāyanti evaṃnāmake nagare. Tassa hi nagarassa ārāmapokkharaṇīādīsu tesu tesu ṭhānesu campakarukkhāva ussannā ahesuṃ, tasmā ‘‘campā’’ti saṅkhaṃ agamāsi. Gaggarāya pokkharaṇiyā tīreti tassa campānagarassa avidūre gaggarāya nāma rājamahesiyā khaṇitattā ‘‘gaggarā’’ti laddhavohārā pokkharaṇī atthi, tassā tīre samantato nīlādipañcavaṇṇakusumapaṭimaṇḍitaṃ mahantaṃ campakavanaṃ, tasmiṃ bhagavā kusumagandhasugandhe campakavane viharati. Taṃ sandhāya ‘‘gaggarāya pokkharaṇiyā tīre’’ti vuttaṃ. Tantibaddhoti tanti vuccati byāpāro, tattha baddho pasuto ussukkaṃ āpannoti attho, tasmiṃ āvāse akataṃ senāsanaṃ karoti, jiṇṇaṃ paṭisaṅkharoti, kate issaro hotīti adhippāyo. Tenāha ‘‘tasmiṃ āvāse kattabbattā tantipaṭibaddho’’ti, kattabbakamme ussāhamāpannoti attho.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੨੩੪. ਕਸ੍ਸਪਗੋਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁવਤ੍ਥੁ • 234. Kassapagottabhikkhuvatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਕਸ੍ਸਪਗੋਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Kassapagottabhikkhuvatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਕਸ੍ਸਪਗੋਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁવਤ੍ਥੁਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੩੪. ਕਸ੍ਸਪਗੋਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 234. Kassapagottabhikkhuvatthukathā
