| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៣. កស្សបគោត្តសុត្តវណ្ណនា
3. Kassapagottasuttavaṇṇanā
២២៣. តតិយេ ឆេតន្តិ ឯកំ មិគលុទ្ទកំ។ ឱវទតីតិ សោ កិរ មិគលុទ្ទកោ បាតោវ ភុញ្ជិត្វា ‘‘មិគេ វធិស្សាមី’’តិ អរញ្ញំ បវិដ្ឋោ ឯកំ រោហិតមិគំ ទិស្វា ‘‘សត្តិយា នំ បហរិស្សាមី’’តិ អនុពន្ធមានោ ថេរស្ស បឋមសុត្តេ វុត្តនយេនេវ ទិវាវិហារំ និសិន្នស្ស អវិទូរេន បក្កមតិ។ អថ នំ ថេរោ – ‘‘ឧបាសក, បាណាតិបាតោ នាមេស អបាយសំវត្តនិកោ អប្បាយុកសំវត្តនិកោ, សក្កា អញ្ញេនបិ កសិវណិជ្ជាទិកម្មេន ទារភរណំ កាតុំ, មា ឯវរូបំ កក្ខឡកម្មំ ករោហី’’តិ អាហ។ សោបិ ‘‘មហាបំសុកូលិកត្ថេរោ កថេតី’’តិ គារវេន ឋត្វា សោតុំ អារទ្ធោ។ អថស្ស សោតុកាមតំ ជនេស្សាមីតិ ថេរោ អង្គុដ្ឋកំ ជាលាបេសិ។ សោ អក្ខីហិបិ បស្សតិ, កណ្ណេហិបិ សុណាតិ, ចិត្តំ បនស្ស ‘‘អសុកដ្ឋានំ មិគោ គតោ ភវិស្សតិ, អសុកតិត្ថំ ឱតិណ្ណោ, តត្ថ នំ គន្ត្វា ឃាតេត្វា យាវទិច្ឆកំ មំសំ ខាទិត្វា សេសំ កាជេនាទាយ គន្ត្វា បុត្តកេ តោសេស្សាមី’’តិ ឯវំ មិគស្សេវ អនុបទំ ធាវតិ។ ឯវំ វិក្ខិត្តចិត្តស្ស ធម្មំ ទេសេន្តំ ថេរំ សន្ធាយ វុត្តំ ‘‘ឱវទតី’’តិ។ អជ្ឈភាសីតិ ‘‘អយំ ថេរោ អទារុំ តច្ឆន្តោ វិយ អខេត្តេ វប្បន្តោ វិយ អត្តនោបិ កម្មំ នាសេតិ, ឯតស្សាបិ ចោទេស្សាមិ ន’’ន្តិ អភាសិ។
223. Tatiye chetanti ekaṃ migaluddakaṃ. Ovadatīti so kira migaluddako pātova bhuñjitvā ‘‘mige vadhissāmī’’ti araññaṃ paviṭṭho ekaṃ rohitamigaṃ disvā ‘‘sattiyā naṃ paharissāmī’’ti anubandhamāno therassa paṭhamasutte vuttanayeneva divāvihāraṃ nisinnassa avidūrena pakkamati. Atha naṃ thero – ‘‘upāsaka, pāṇātipāto nāmesa apāyasaṃvattaniko appāyukasaṃvattaniko, sakkā aññenapi kasivaṇijjādikammena dārabharaṇaṃ kātuṃ, mā evarūpaṃ kakkhaḷakammaṃ karohī’’ti āha. Sopi ‘‘mahāpaṃsukūlikatthero kathetī’’ti gāravena ṭhatvā sotuṃ āraddho. Athassa sotukāmataṃ janessāmīti thero aṅguṭṭhakaṃ jālāpesi. So akkhīhipi passati, kaṇṇehipi suṇāti, cittaṃ panassa ‘‘asukaṭṭhānaṃ migo gato bhavissati, asukatitthaṃ otiṇṇo, tattha naṃ gantvā ghātetvā yāvadicchakaṃ maṃsaṃ khāditvā sesaṃ kājenādāya gantvā puttake tosessāmī’’ti evaṃ migasseva anupadaṃ dhāvati. Evaṃ vikkhittacittassa dhammaṃ desentaṃ theraṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘ovadatī’’ti. Ajjhabhāsīti ‘‘ayaṃ thero adāruṃ tacchanto viya akhette vappanto viya attanopi kammaṃ nāseti, etassāpi codessāmi na’’nti abhāsi.
អប្បបញ្ញន្តិ និប្បញ្ញំ។ អចេតសន្តិ ការណជាននសមត្ថេន ចិត្តេន រហិតំ។ មន្ទោវាតិ អន្ធពាលោ វិយ។ សុណាតីតិ តវ ធម្មកថំ សុណាតិ។ ន វិជានាតីតិ អត្ថមស្ស ន ជានាតិ។ អាលោកេតីតិ តវ បុថុជ្ជនិកឥទ្ធិយា ជលន្តំ អង្គុដ្ឋកំ អាលោកេតិ។ ន បស្សតីតិ ឯត្ថ ‘‘នេវ តេលំ ន វដ្ដិ ន ទីបកបល្លិកា, ថេរស្ស បន អានុភាវេនាយំ ជលតី’’តិ ឥមំ ការណំ ន បស្សតិ។ ទស បជ្ជោតេតិ ទសសុ អង្គុលីសុ ទស បទីបេ។ រូបានីតិ ការណរូបានិ។ ចក្ខូតិ បញ្ញាចក្ខុ។ សំវេគមាបាទីតិ កិំ មេ ឥមិនាតិ? វីរិយំ បគ្គយ្ហ បរមវិវេកំ អរហត្តមគ្គំ បដិបជ្ជិ។ តតិយំ។
Appapaññanti nippaññaṃ. Acetasanti kāraṇajānanasamatthena cittena rahitaṃ. Mandovāti andhabālo viya. Suṇātīti tava dhammakathaṃ suṇāti. Na vijānātīti atthamassa na jānāti. Āloketīti tava puthujjanikaiddhiyā jalantaṃ aṅguṭṭhakaṃ āloketi. Na passatīti ettha ‘‘neva telaṃ na vaṭṭi na dīpakapallikā, therassa pana ānubhāvenāyaṃ jalatī’’ti imaṃ kāraṇaṃ na passati. Dasa pajjoteti dasasu aṅgulīsu dasa padīpe. Rūpānīti kāraṇarūpāni. Cakkhūti paññācakkhu. Saṃvegamāpādīti kiṃ me imināti? Vīriyaṃ paggayha paramavivekaṃ arahattamaggaṃ paṭipajji. Tatiyaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. កស្សបគោត្តសុត្តំ • 3. Kassapagottasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៣. កស្សបគោត្តសុត្តវណ្ណនា • 3. Kassapagottasuttavaṇṇanā
