Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៣. កស្សបគោត្តសុត្តវណ្ណនា
3. Kassapagottasuttavaṇṇanā
២២៣. ឆេតន្តិ មិគានំ ជីវិតំ ឆេតំ។ តេនាហ ‘‘មិគលុទ្ទក’’ន្តិ។ រោហិតមិគន្តិ លោហិតវណ្ណំ ខុទ្ទកមិគំ, ‘‘មហារោហិតមិគ’’ន្តិ កេចិ។ សត្ថុ សន្តិកេ កម្មដ្ឋានំ គហេត្វា តស្ស ជនបទស្ស សុលភភិក្ខតាយ តត្ថ គន្ត្វា វិហរតីតិ ឥមមត្ថំ សន្ធាយ ‘‘បឋមសុត្តេ វុត្តនយេនេវា’’តិ វុត្តំ។ អយំ បន ថេរោ បញ្ចាភិញ្ញោ វិបស្សនាកម្មិកោ។ ឋត្វាតិ បទានុពន្ធនវសេន គមនំ ឧបច្ឆិន្ទិត្វា ថេរស្ស អាសន្នដ្ឋានេ ឋត្វា។ តស្ស វចនំ សោតុំ អារទ្ធោ។ អង្គុដ្ឋកំ ជាលាបេសីតិ អធិដ្ឋានពលេន ទណ្ឌទីបិកំ វិយ អត្តនោ អង្គុដ្ឋកំ ជាលាបេសិ។ អក្ខីហិបិ បស្សតិ អង្គុដ្ឋកំ ជាលមានំ។ កណ្ណេហិបិ សុណាតិ តេន វុច្ចមានំ ធម្មំ ឯកទេសេន។ ចិត្តំ បនស្ស ធាវតីតិ សម្ពន្ធោ។ ឯតស្សបីតិ លុទ្ទកស្សបិ។
223.Chetanti migānaṃ jīvitaṃ chetaṃ. Tenāha ‘‘migaluddaka’’nti. Rohitamiganti lohitavaṇṇaṃ khuddakamigaṃ, ‘‘mahārohitamiga’’nti keci. Satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā tassa janapadassa sulabhabhikkhatāya tattha gantvā viharatīti imamatthaṃ sandhāya ‘‘paṭhamasutte vuttanayenevā’’ti vuttaṃ. Ayaṃ pana thero pañcābhiñño vipassanākammiko. Ṭhatvāti padānubandhanavasena gamanaṃ upacchinditvā therassa āsannaṭṭhāne ṭhatvā. Tassa vacanaṃ sotuṃ āraddho. Aṅguṭṭhakaṃ jālāpesīti adhiṭṭhānabalena daṇḍadīpikaṃ viya attano aṅguṭṭhakaṃ jālāpesi. Akkhīhipi passati aṅguṭṭhakaṃ jālamānaṃ. Kaṇṇehipi suṇāti tena vuccamānaṃ dhammaṃ ekadesena. Cittaṃ panassa dhāvatīti sambandho. Etassapīti luddakassapi.
អប្បបញ្ញន្តិ ឯត្ថ អប្ប-សទ្ទោ ‘‘អប្បហរិតេ’’តិអាទីសុ វិយ អភាវត្ថោតិ អាហ ‘‘និប្បញ្ញ’’ន្តិ។ ការណជាននសមត្ថេនាតិ ឥមិនា ការណេន សត្តានំ សុខំ, ឥមិនា ទុក្ខន្តិ ឯវំ សមាចរមានេន ការណំ ជានិតុំ សមត្ថេន កម្មស្សកតញាណសម្បយុត្តចិត្តេនាតិ អត្ថោ។ សុណាតីតិ កេវលំ សវនមត្តវសេន សុណាតិ, ន តទត្ថវសេន។ តេនាហ ‘‘អត្ថមស្ស ន ជានាតី’’តិ។ ការណរូបានីតិ សភាវការណានិ។ កិំ មេ ឥមិនាតិ? ‘‘ឥទំ បបញ្ច’’ន្តិ បហាយ។ វីរិយំ បគ្គយ្ហាតិ ចតុព្ពិធំ សម្មប្បធានំ វីរិយំ បគ្គណ្ហិត្វា។
Appapaññanti ettha appa-saddo ‘‘appaharite’’tiādīsu viya abhāvatthoti āha ‘‘nippañña’’nti. Kāraṇajānanasamatthenāti iminā kāraṇena sattānaṃ sukhaṃ, iminā dukkhanti evaṃ samācaramānena kāraṇaṃ jānituṃ samatthena kammassakatañāṇasampayuttacittenāti attho. Suṇātīti kevalaṃ savanamattavasena suṇāti, na tadatthavasena. Tenāha ‘‘atthamassa na jānātī’’ti. Kāraṇarūpānīti sabhāvakāraṇāni. Kiṃ me imināti? ‘‘Idaṃ papañca’’nti pahāya. Vīriyaṃ paggayhāti catubbidhaṃ sammappadhānaṃ vīriyaṃ paggaṇhitvā.
កស្សបគោត្តសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Kassapagottasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. កស្សបគោត្តសុត្តំ • 3. Kassapagottasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣. កស្សបគោត្តសុត្តវណ្ណនា • 3. Kassapagottasuttavaṇṇanā