Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
൩. കസ്സപഗോത്തസുത്തവണ്ണനാ
3. Kassapagottasuttavaṇṇanā
൨൨൩. തതിയേ ഛേതന്തി ഏകം മിഗലുദ്ദകം. ഓവദതീതി സോ കിര മിഗലുദ്ദകോ പാതോവ ഭുഞ്ജിത്വാ ‘‘മിഗേ വധിസ്സാമീ’’തി അരഞ്ഞം പവിട്ഠോ ഏകം രോഹിതമിഗം ദിസ്വാ ‘‘സത്തിയാ നം പഹരിസ്സാമീ’’തി അനുബന്ധമാനോ ഥേരസ്സ പഠമസുത്തേ വുത്തനയേനേവ ദിവാവിഹാരം നിസിന്നസ്സ അവിദൂരേന പക്കമതി. അഥ നം ഥേരോ – ‘‘ഉപാസക, പാണാതിപാതോ നാമേസ അപായസംവത്തനികോ അപ്പായുകസംവത്തനികോ, സക്കാ അഞ്ഞേനപി കസിവണിജ്ജാദികമ്മേന ദാരഭരണം കാതും, മാ ഏവരൂപം കക്ഖളകമ്മം കരോഹീ’’തി ആഹ. സോപി ‘‘മഹാപംസുകൂലികത്ഥേരോ കഥേതീ’’തി ഗാരവേന ഠത്വാ സോതും ആരദ്ധോ. അഥസ്സ സോതുകാമതം ജനേസ്സാമീതി ഥേരോ അങ്ഗുട്ഠകം ജാലാപേസി. സോ അക്ഖീഹിപി പസ്സതി, കണ്ണേഹിപി സുണാതി, ചിത്തം പനസ്സ ‘‘അസുകട്ഠാനം മിഗോ ഗതോ ഭവിസ്സതി, അസുകതിത്ഥം ഓതിണ്ണോ, തത്ഥ നം ഗന്ത്വാ ഘാതേത്വാ യാവദിച്ഛകം മംസം ഖാദിത്വാ സേസം കാജേനാദായ ഗന്ത്വാ പുത്തകേ തോസേസ്സാമീ’’തി ഏവം മിഗസ്സേവ അനുപദം ധാവതി. ഏവം വിക്ഖിത്തചിത്തസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തം ഥേരം സന്ധായ വുത്തം ‘‘ഓവദതീ’’തി. അജ്ഝഭാസീതി ‘‘അയം ഥേരോ അദാരും തച്ഛന്തോ വിയ അഖേത്തേ വപ്പന്തോ വിയ അത്തനോപി കമ്മം നാസേതി, ഏതസ്സാപി ചോദേസ്സാമി ന’’ന്തി അഭാസി.
223. Tatiye chetanti ekaṃ migaluddakaṃ. Ovadatīti so kira migaluddako pātova bhuñjitvā ‘‘mige vadhissāmī’’ti araññaṃ paviṭṭho ekaṃ rohitamigaṃ disvā ‘‘sattiyā naṃ paharissāmī’’ti anubandhamāno therassa paṭhamasutte vuttanayeneva divāvihāraṃ nisinnassa avidūrena pakkamati. Atha naṃ thero – ‘‘upāsaka, pāṇātipāto nāmesa apāyasaṃvattaniko appāyukasaṃvattaniko, sakkā aññenapi kasivaṇijjādikammena dārabharaṇaṃ kātuṃ, mā evarūpaṃ kakkhaḷakammaṃ karohī’’ti āha. Sopi ‘‘mahāpaṃsukūlikatthero kathetī’’ti gāravena ṭhatvā sotuṃ āraddho. Athassa sotukāmataṃ janessāmīti thero aṅguṭṭhakaṃ jālāpesi. So akkhīhipi passati, kaṇṇehipi suṇāti, cittaṃ panassa ‘‘asukaṭṭhānaṃ migo gato bhavissati, asukatitthaṃ otiṇṇo, tattha naṃ gantvā ghātetvā yāvadicchakaṃ maṃsaṃ khāditvā sesaṃ kājenādāya gantvā puttake tosessāmī’’ti evaṃ migasseva anupadaṃ dhāvati. Evaṃ vikkhittacittassa dhammaṃ desentaṃ theraṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘ovadatī’’ti. Ajjhabhāsīti ‘‘ayaṃ thero adāruṃ tacchanto viya akhette vappanto viya attanopi kammaṃ nāseti, etassāpi codessāmi na’’nti abhāsi.
അപ്പപഞ്ഞന്തി നിപ്പഞ്ഞം. അചേതസന്തി കാരണജാനനസമത്ഥേന ചിത്തേന രഹിതം. മന്ദോവാതി അന്ധബാലോ വിയ. സുണാതീതി തവ ധമ്മകഥം സുണാതി. ന വിജാനാതീതി അത്ഥമസ്സ ന ജാനാതി. ആലോകേതീതി തവ പുഥുജ്ജനികഇദ്ധിയാ ജലന്തം അങ്ഗുട്ഠകം ആലോകേതി. ന പസ്സതീതി ഏത്ഥ ‘‘നേവ തേലം ന വട്ടി ന ദീപകപല്ലികാ, ഥേരസ്സ പന ആനുഭാവേനായം ജലതീ’’തി ഇമം കാരണം ന പസ്സതി. ദസ പജ്ജോതേതി ദസസു അങ്ഗുലീസു ദസ പദീപേ. രൂപാനീതി കാരണരൂപാനി. ചക്ഖൂതി പഞ്ഞാചക്ഖു. സംവേഗമാപാദീതി കിം മേ ഇമിനാതി? വീരിയം പഗ്ഗയ്ഹ പരമവിവേകം അരഹത്തമഗ്ഗം പടിപജ്ജി. തതിയം.
Appapaññanti nippaññaṃ. Acetasanti kāraṇajānanasamatthena cittena rahitaṃ. Mandovāti andhabālo viya. Suṇātīti tava dhammakathaṃ suṇāti. Na vijānātīti atthamassa na jānāti. Āloketīti tava puthujjanikaiddhiyā jalantaṃ aṅguṭṭhakaṃ āloketi. Na passatīti ettha ‘‘neva telaṃ na vaṭṭi na dīpakapallikā, therassa pana ānubhāvenāyaṃ jalatī’’ti imaṃ kāraṇaṃ na passati. Dasa pajjoteti dasasu aṅgulīsu dasa padīpe. Rūpānīti kāraṇarūpāni. Cakkhūti paññācakkhu. Saṃvegamāpādīti kiṃ me imināti? Vīriyaṃ paggayha paramavivekaṃ arahattamaggaṃ paṭipajji. Tatiyaṃ.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൩. കസ്സപഗോത്തസുത്തം • 3. Kassapagottasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൩. കസ്സപഗോത്തസുത്തവണ്ണനാ • 3. Kassapagottasuttavaṇṇanā