Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
អង្គុត្តរ និកាយ ៣។៦៧
Numbered Discourses 3.67
៧។ មហាវគ្គ
7. The Great Chapter
កថាវត្ថុសុត្ត
Topics of Discussion
“តីណិមានិ, ភិក្ខវេ, កថាវត្ថូនិ។ កតមានិ តីណិ? អតីតំ វា, ភិក្ខវេ, អទ្ធានំ អារព្ភ កថំ កថេយ្យ: ‘ឯវំ អហោសិ អតីតមទ្ធានន៑ៜតិ។ អនាគតំ វា, ភិក្ខវេ, អទ្ធានំ អារព្ភ កថំ កថេយ្យ: ‘ឯវំ ភវិស្សតិ អនាគតមទ្ធានន៑ៜតិ។ ឯតរហិ វា, ភិក្ខវេ, បច្ចុប្បន្នំ អទ្ធានំ អារព្ភ កថំ កថេយ្យ: ‘ឯវំ ហោតិ ឯតរហិ បច្ចុប្បន្នមទ្ធានន៑ៜតិ។
“There are, bhikkhus, these three topics of discussion. What three? You might discuss the past: ‘That is how it was in the past.’ You might discuss the future: ‘That is how it will be in the future.’ Or you might discuss the present: ‘This is how it is at present.’
កថាសម្បយោគេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ វេទិតព្ពោ យទិ វា កច្ឆោ យទិ វា អកច្ឆោតិ។ សចាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ ឯកំសព្យាករណីយំ បញ្ហំ ន ឯកំសេន ព្យាករោតិ, វិភជ្ជព្យាករណីយំ បញ្ហំ ន វិភជ្ជ ព្យាករោតិ, បដិបុច្ឆាព្យាករណីយំ បញ្ហំ ន បដិបុច្ឆា ព្យាករោតិ, ឋបនីយំ បញ្ហំ ន ឋបេតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ អកច្ឆោ ហោតិ។ សចេ បនាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ ឯកំសព្យាករណីយំ បញ្ហំ ឯកំសេន ព្យាករោតិ, វិភជ្ជព្យាករណីយំ បញ្ហំ វិភជ្ជ ព្យាករោតិ, បដិបុច្ឆាព្យាករណីយំ បញ្ហំ បដិបុច្ឆា ព្យាករោតិ, ឋបនីយំ បញ្ហំ ឋបេតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ កច្ឆោ ហោតិ។
You can know whether or not a person is competent to hold a discussion by seeing how they take part in a discussion. When a person is asked a question, if it needs to be answered definitively and they don’t answer it definitively; or if it needs analysis and they answer without analyzing it; or if it needs a counter-question and they answer without a counter-question; or if it should be set aside and they don’t set it aside, then that person is not competent to hold a discussion. When a person is asked a question, if it needs to be answered definitively and they answer it definitively; or if it needs analysis and they answer after analyzing it; or if it needs a counter-question and they answer with a counter-question; or if it should be set aside and they set it aside, then that person is competent to hold a discussion.
កថាសម្បយោគេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ វេទិតព្ពោ យទិ វា កច្ឆោ យទិ វា អកច្ឆោតិ។ សចាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ ឋានាឋានេ ន សណ្ឋាតិ បរិកប្បេ ន សណ្ឋាតិ អញ្ញាតវាទេ ន សណ្ឋាតិ បដិបទាយ ន សណ្ឋាតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ អកច្ឆោ ហោតិ។ សចេ បនាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ ឋានាឋានេ សណ្ឋាតិ បរិកប្បេ សណ្ឋាតិ អញ្ញាតវាទេ សណ្ឋាតិ បដិបទាយ សណ្ឋាតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ កច្ឆោ ហោតិ។
You can know whether or not a person is competent to hold a discussion by seeing how they take part in a discussion. When a person is asked a question, if they’re not consistent about what their position is and what it isn’t; about what they propose; about speaking from what they know; and about the appropriate procedure, then that person is not competent to hold a discussion. When a person is asked a question, if they are consistent about what their position is and what it isn’t; about what they propose; about speaking from what they know; and about the appropriate procedure, then that person is competent to hold a discussion.
កថាសម្បយោគេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ វេទិតព្ពោ យទិ វា កច្ឆោ យទិ វា អកច្ឆោតិ។ សចាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ អញ្ញេនញ្ញំ បដិចរតិ, ពហិទ្ធា កថំ អបនាមេតិ, កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាតុករោតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ អកច្ឆោ ហោតិ។ សចេ បនាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ ន អញ្ញេនញ្ញំ បដិចរតិ ន ពហិទ្ធា កថំ អបនាមេតិ, ន កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាតុករោតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ កច្ឆោ ហោតិ។
You can know whether or not a person is competent to hold a discussion by seeing how they take part in a discussion. When a person is asked a question, if they dodge the issue; distract the discussion with irrelevant points; or display annoyance, hate, and bitterness, then that person is not competent to hold a discussion. When a person is asked a question, if they don’t dodge the issue; distract the discussion with irrelevant points; or display annoyance, hate, and bitterness, then that person is competent to hold a discussion.
កថាសម្បយោគេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ វេទិតព្ពោ យទិ វា កច្ឆោ យទិ វា អកច្ឆោតិ។ សចាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ អភិហរតិ អភិមទ្ទតិ អនុបជគ្ឃតិ ខលិតំ គណ្ហាតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ អកច្ឆោ ហោតិ។ សចេ បនាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ នាភិហរតិ នាភិមទ្ទតិ ន អនុបជគ្ឃតិ ន ខលិតំ គណ្ហាតិ, ឯវំ សន្តាយំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ កច្ឆោ ហោតិ។
You can know whether or not a person is competent to hold a discussion by seeing how they take part in a discussion. When a person is asked a question, if they intimidate, crush, mock, or seize on trivial mistakes, then that person is not competent to hold a discussion. When a person is asked a question, if they don’t intimidate, crush, mock, or seize on trivial mistakes, then that person is competent to hold a discussion.
កថាសម្បយោគេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលោ វេទិតព្ពោ យទិ វា សៅបនិសោ យទិ វា អនុបនិសោតិ។ អនោហិតសោតោ, ភិក្ខវេ, អនុបនិសោ ហោតិ, ឱហិតសោតោ សៅបនិសោ ហោតិ។ សោ សៅបនិសោ សមានោ អភិជានាតិ ឯកំ ធម្មំ, បរិជានាតិ ឯកំ ធម្មំ, បជហតិ ឯកំ ធម្មំ, សច្ឆិករោតិ ឯកំ ធម្មំ។ សោ អភិជានន្តោ ឯកំ ធម្មំ, បរិជានន្តោ ឯកំ ធម្មំ, បជហន្តោ ឯកំ ធម្មំ, សច្ឆិករោន្តោ ឯកំ ធម្មំ សម្មាវិមុត្តិំ ផុសតិ។ ឯតទត្ថា, ភិក្ខវេ, កថា; ឯតទត្ថា មន្តនា; ឯតទត្ថា ឧបនិសា; ឯតទត្ថំ សោតាវធានំ, យទិទំ អនុបាទា ចិត្តស្ស វិមោក្ខោតិ។
You can know whether or not a person has what’s required by seeing how they take part in a discussion. If they actively listen they have what’s required; if they don’t actively listen they don’t have what’s required. Someone who has what’s required directly knows one thing, completely understands one thing, gives up one thing, and realizes one thing—and then they experience complete freedom. This is the purpose of discussion, consultation, the requirements, and listening well, that is, the liberation of the mind by not grasping.
យេ វិរុទ្ធា សល្លបន្តិ, វិនិវិដ្ឋា សមុស្សិតា; អនរិយគុណមាសជ្ជ, អញ្ញោញ្ញវិវរេសិនោ។
Those who converse with hostility, too sure of themselves, arrogant, ignoble, attacking virtues, they look for flaws in each other.
ទុព្ភាសិតំ វិក្ខលិតំ, សម្បមោហំ បរាជយំ; អញ្ញោញ្ញស្សាភិនន្ទន្តិ, តទរិយោ កថនាចរេ។
They rejoice together when their opponent speaks poorly and makes a mistake, becoming confused and defeated—but the noble ones don’t discuss like this.
សចេ ចស្ស កថាកាមោ, កាលមញ្ញាយ បណ្ឌិតោ; ធម្មដ្ឋបដិសំយុត្តា, យា អរិយចរិតា កថា។
If an astute person wants to hold a discussion connected with the teaching and its meaning—the kind of discussion that noble ones hold—then that wise one should start the discussion,
តំ កថំ កថយេ ធីរោ, អវិរុទ្ធោ អនុស្សិតោ; អនុន្នតេន មនសា, អបឡាសោ អសាហសោ។
knowing when the time is right, neither hostile nor arrogant. Not over-excited, contemptuous, or aggressive,
អនុសូយាយមានោ សោ, សម្មទញ្ញាយ ភាសតិ; សុភាសិតំ អនុមោទេយ្យ, ទុព្ភដ្ឋេ នាបសាទយេ។
or with a mind full of jealousy, they’d speak from what they rightly know. They agree with what was well spoken, without criticizing what was poorly said.
ឧបារម្ភំ ន សិក្ខេយ្យ, ខលិតញ្ច ន គាហយេ; នាភិហរេ នាភិមទ្ទេ, ន វាចំ បយុតំ ភណេ។
They’d not persist in finding faults, nor seize on trivial mistakes, neither intimidating nor crushing the other, nor would they speak suggestively.
អញ្ញាតត្ថំ បសាទត្ថំ, សតំ វេ ហោតិ មន្តនា; ឯវំ ខោ អរិយា មន្តេន្តិ, ឯសា អរិយាន មន្តនា; ឯតទញ្ញាយ មេធាវី, ន សមុស្សេយ្យ មន្តយេ”តិ។
Good people consult for the sake of knowledge and clarity. That’s how the noble ones consult, this is a noble consultation. Knowing this, an intelligent person would consult without arrogance.”
សត្តមំ។
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]