Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    7. කථාවත්‌ථුසුත්‌තං

    7. Kathāvatthusuttaṃ

    68. ‘‘තීණිමානි, භික්‌ඛවෙ, කථාවත්‌ථූනි. කතමානි තීණි? අතීතං වා, භික්‌ඛවෙ, අද්‌ධානං ආරබ්‌භ කථං කථෙය්‍ය – ‘එවං අහොසි අතීතමද්‌ධාන’න්‌ති. අනාගතං වා, භික්‌ඛවෙ, අද්‌ධානං ආරබ්‌භ කථං කථෙය්‍ය – ‘එවං භවිස්‌සති අනාගතමද්‌ධාන’න්‌ති. එතරහි වා, භික්‌ඛවෙ, පච්‌චුප්‌පන්‌නං අද්‌ධානං ආරබ්‌භ කථං කථෙය්‍ය – ‘එවං හොති එතරහි පච්‌චුප්‌පන්‌නමද්‌ධාන’’’න්‌ති 1.

    68. ‘‘Tīṇimāni, bhikkhave, kathāvatthūni. Katamāni tīṇi? Atītaṃ vā, bhikkhave, addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ ahosi atītamaddhāna’nti. Anāgataṃ vā, bhikkhave, addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ bhavissati anāgatamaddhāna’nti. Etarahi vā, bhikkhave, paccuppannaṃ addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ hoti etarahi paccuppannamaddhāna’’’nti 2.

    ‘‘කථාසම්‌පයොගෙන, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො වෙදිතබ්‌බො යදි වා කච්‌ඡො යදි වා අකච්‌ඡොති. සචායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො එකංසබ්‍යාකරණීයං පඤ්‌හං න එකංසෙන බ්‍යාකරොති, විභජ්‌ජබ්‍යාකරණීයං පඤ්‌හං න විභජ්‌ජ බ්‍යාකරොති, පටිපුච්‌ඡාබ්‍යාකරණීයං පඤ්‌හං න පටිපුච්‌ඡා බ්‍යාකරොති, ඨපනීයං පඤ්‌හං න ඨපෙති 3, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො අකච්‌ඡො හොති. සචෙ පනායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො එකංසබ්‍යාකරණීයං පඤ්‌හං එකංසෙන බ්‍යාකරොති, විභජ්‌ජබ්‍යාකරණීයං පඤ්‌හං විභජ්‌ජ බ්‍යාකරොති, පටිපුච්‌ඡාබ්‍යාකරණීයං පඤ්‌හං පටිපුච්‌ඡා බ්‍යාකරොති , ඨපනීයං පඤ්‌හං ඨපෙති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො කච්‌ඡො හොති.

    ‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ekaṃsabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na ekaṃsena byākaroti, vibhajjabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na vibhajja byākaroti, paṭipucchābyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na paṭipucchā byākaroti, ṭhapanīyaṃ pañhaṃ na ṭhapeti 4, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ekaṃsabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ ekaṃsena byākaroti, vibhajjabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ vibhajja byākaroti, paṭipucchābyākaraṇīyaṃ pañhaṃ paṭipucchā byākaroti , ṭhapanīyaṃ pañhaṃ ṭhapeti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.

    ‘‘කථාසම්‌පයොගෙන, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො වෙදිතබ්‌බො යදි වා කච්‌ඡො යදි වා අකච්‌ඡොති. සචායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො ඨානාඨානෙ න සණ්‌ඨාති පරිකප්‌පෙ න සණ්‌ඨාති අඤ්‌ඤාතවාදෙ 5 න සණ්‌ඨාති පටිපදාය න සණ්‌ඨාති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො අකච්‌ඡො හොති. සචෙ පනායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො ඨානාඨානෙ සණ්‌ඨාති පරිකප්‌පෙ සණ්‌ඨාති අඤ්‌ඤාතවාදෙ සණ්‌ඨාති පටිපදාය සණ්‌ඨාති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො කච්‌ඡො හොති.

    ‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ṭhānāṭhāne na saṇṭhāti parikappe na saṇṭhāti aññātavāde 6 na saṇṭhāti paṭipadāya na saṇṭhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ṭhānāṭhāne saṇṭhāti parikappe saṇṭhāti aññātavāde saṇṭhāti paṭipadāya saṇṭhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.

    ‘‘කථාසම්‌පයොගෙන, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො වෙදිතබ්‌බො යදි වා කච්‌ඡො යදි වා අකච්‌ඡොති. සචායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති, බහිද්‌ධා කථං අපනාමෙති, කොපඤ්‌ච දොසඤ්‌ච අප්‌පච්‌චයඤ්‌ච පාතුකරොති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො අකච්‌ඡො හොති. සචෙ පනායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො න අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති න බහිද්‌ධා කථං අපනාමෙති, න කොපඤ්‌ච දොසඤ්‌ච අප්‌පච්‌චයඤ්‌ච පාතුකරොති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො කච්‌ඡො හොති.

    ‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno na aññenaññaṃ paṭicarati na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.

    ‘‘කථාසම්‌පයොගෙන, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො වෙදිතබ්‌බො යදි වා කච්‌ඡො යදි වා අකච්‌ඡොති. සචායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො අභිහරති අභිමද්‌දති අනුපජග්‌ඝති 7 ඛලිතං ගණ්‌හාති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො අකච්‌ඡො හොති. සචෙ පනායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො පඤ්‌හං පුට්‌ඨො සමානො නාභිහරති නාභිමද්‌දති න අනුපජග්‌ඝති න ඛලිතං ගණ්‌හාති, එවං සන්‌තායං, භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො කච්‌ඡො හොති.

    ‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno abhiharati abhimaddati anupajagghati 8 khalitaṃ gaṇhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno nābhiharati nābhimaddati na anupajagghati na khalitaṃ gaṇhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.

    ‘‘කථාසම්‌පයොගෙන , භික්‌ඛවෙ, පුග්‌ගලො වෙදිතබ්‌බො යදි වා සඋපනිසො යදි වා අනුපනිසොති. අනොහිතසොතො, භික්‌ඛවෙ, අනුපනිසො හොති, ඔහිතසොතො සඋපනිසො හොති. සො සඋපනිසො සමානො අභිජානාති එකං ධම්‌මං, පරිජානාති එකං ධම්‌මං, පජහති එකං ධම්‌මං, සච්‌ඡිකරොති එකං ධම්‌මං. සො අභිජානන්‌තො එකං ධම්‌මං, පරිජානන්‌තො එකං ධම්‌මං, පජහන්‌තො එකං ධම්‌මං, සච්‌ඡිකරොන්‌තො එකං ධම්‌මං සම්‌මාවිමුත්‌තිං ඵුසති. එතදත්‌ථා, භික්‌ඛවෙ, කථා; එතදත්‌ථා මන්‌තනා; එතදත්‌ථා උපනිසා; එතදත්‌ථං සොතාවධානං, යදිදං අනුපාදා චිත්‌තස්‌ස විමොක්‌ඛොති.

    ‘‘Kathāsampayogena , bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā saupaniso yadi vā anupanisoti. Anohitasoto, bhikkhave, anupaniso hoti, ohitasoto saupaniso hoti. So saupaniso samāno abhijānāti ekaṃ dhammaṃ, parijānāti ekaṃ dhammaṃ, pajahati ekaṃ dhammaṃ, sacchikaroti ekaṃ dhammaṃ. So abhijānanto ekaṃ dhammaṃ, parijānanto ekaṃ dhammaṃ, pajahanto ekaṃ dhammaṃ, sacchikaronto ekaṃ dhammaṃ sammāvimuttiṃ phusati. Etadatthā, bhikkhave, kathā; etadatthā mantanā; etadatthā upanisā; etadatthaṃ sotāvadhānaṃ, yadidaṃ anupādā cittassa vimokkhoti.

    ‘‘යෙ විරුද්‌ධා සල්‌ලපන්‌ති, විනිවිට්‌ඨා සමුස්‌සිතා;

    ‘‘Ye viruddhā sallapanti, viniviṭṭhā samussitā;

    අනරියගුණමාසජ්‌ජ, අඤ්‌ඤොඤ්‌ඤවිවරෙසිනො.

    Anariyaguṇamāsajja, aññoññavivaresino.

    ‘‘දුබ්‌භාසිතං වික්‌ඛලිතං, සම්‌පමොහං 9 පරාජයං;

    ‘‘Dubbhāsitaṃ vikkhalitaṃ, sampamohaṃ 10 parājayaṃ;

    අඤ්‌ඤොඤ්‌ඤස්‌සාභිනන්‌දන්‌ති, තදරියො කථනාචරෙ 11.

    Aññoññassābhinandanti, tadariyo kathanācare 12.

    ‘‘සචෙ චස්‌ස කථාකාමො, කාලමඤ්‌ඤාය පණ්‌ඩිතො;

    ‘‘Sace cassa kathākāmo, kālamaññāya paṇḍito;

    ධම්‌මට්‌ඨපටිසංයුත්‌තා, යා අරියචරිතා 13 කථා.

    Dhammaṭṭhapaṭisaṃyuttā, yā ariyacaritā 14 kathā.

    ‘‘තං කථං කථයෙ ධීරො, අවිරුද්‌ධො අනුස්‌සිතො;

    ‘‘Taṃ kathaṃ kathaye dhīro, aviruddho anussito;

    අනුන්‌නතෙන මනසා, අපළාසො අසාහසො.

    Anunnatena manasā, apaḷāso asāhaso.

    ‘‘අනුසූයායමානො සො, සම්‌මදඤ්‌ඤාය භාසති;

    ‘‘Anusūyāyamāno so, sammadaññāya bhāsati;

    සුභාසිතං අනුමොදෙය්‍ය, දුබ්‌භට්‌ඨෙ නාපසාදයෙ 15.

    Subhāsitaṃ anumodeyya, dubbhaṭṭhe nāpasādaye 16.

    ‘‘උපාරම්‌භං න සික්‌ඛෙය්‍ය, ඛලිතඤ්‌ච න ගාහයෙ 17;

    ‘‘Upārambhaṃ na sikkheyya, khalitañca na gāhaye 18;

    නාභිහරෙ නාභිමද්‌දෙ, න වාචං පයුතං භණෙ.

    Nābhihare nābhimadde, na vācaṃ payutaṃ bhaṇe.

    ‘‘අඤ්‌ඤාතත්‌ථං පසාදත්‌ථං, සතං වෙ හොති මන්‌තනා;

    ‘‘Aññātatthaṃ pasādatthaṃ, sataṃ ve hoti mantanā;

    එවං ඛො අරියා මන්‌තෙන්‌ති, එසා අරියාන මන්‌තනා;

    Evaṃ kho ariyā mantenti, esā ariyāna mantanā;

    එතදඤ්‌ඤාය මෙධාවී, න සමුස්‌සෙය්‍ය මන්‌තයෙ’’ති. සත්‌තමං;

    Etadaññāya medhāvī, na samusseyya mantaye’’ti. sattamaṃ;







    Footnotes:
    1. එවං එතරහි පච්‌චුප්‌පන්‌නන්‌ති (සී. පී. ක.), එවං හොති එතරහි පච්‌චුප්‌පන්‌නන්‌ති (ස්‍යා. කං.)
    2. evaṃ etarahi paccuppannanti (sī. pī. ka.), evaṃ hoti etarahi paccuppannanti (syā. kaṃ.)
    3. ථපනීයං පඤ්‌හං න ථපෙති (ක.)
    4. thapanīyaṃ pañhaṃ na thapeti (ka.)
    5. අඤ්‌ඤවාදෙ (සී. ස්‍යා. කං. පී.), අඤ්‌ඤාතවාරෙ (ක.)
    6. aññavāde (sī. syā. kaṃ. pī.), aññātavāre (ka.)
    7. අනුසංජග්‌ඝති (ක.)
    8. anusaṃjagghati (ka.)
    9. සසම්‌මොහං (ක.)
    10. sasammohaṃ (ka.)
    11. තදරියො න කථං වදෙ (ක.)
    12. tadariyo na kathaṃ vade (ka.)
    13. අරියඤ්‌චරිතා (සී.), අරියාදිකා (ක.)
    14. ariyañcaritā (sī.), ariyādikā (ka.)
    15. නාවසාදයෙ (සී. පී.)
    16. nāvasādaye (sī. pī.)
    17. න භාසයෙ (ක.)
    18. na bhāsaye (ka.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 7. කථාවත්‌ථුසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Kathāvatthusuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 7. කථාවත්‌ථුසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Kathāvatthusuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact