Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൭. കഥാവത്ഥുസുത്തം
7. Kathāvatthusuttaṃ
൬൮. ‘‘തീണിമാനി, ഭിക്ഖവേ, കഥാവത്ഥൂനി. കതമാനി തീണി? അതീതം വാ, ഭിക്ഖവേ, അദ്ധാനം ആരബ്ഭ കഥം കഥേയ്യ – ‘ഏവം അഹോസി അതീതമദ്ധാന’ന്തി. അനാഗതം വാ, ഭിക്ഖവേ, അദ്ധാനം ആരബ്ഭ കഥം കഥേയ്യ – ‘ഏവം ഭവിസ്സതി അനാഗതമദ്ധാന’ന്തി. ഏതരഹി വാ, ഭിക്ഖവേ, പച്ചുപ്പന്നം അദ്ധാനം ആരബ്ഭ കഥം കഥേയ്യ – ‘ഏവം ഹോതി ഏതരഹി പച്ചുപ്പന്നമദ്ധാന’’’ന്തി 1.
68. ‘‘Tīṇimāni, bhikkhave, kathāvatthūni. Katamāni tīṇi? Atītaṃ vā, bhikkhave, addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ ahosi atītamaddhāna’nti. Anāgataṃ vā, bhikkhave, addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ bhavissati anāgatamaddhāna’nti. Etarahi vā, bhikkhave, paccuppannaṃ addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ hoti etarahi paccuppannamaddhāna’’’nti 2.
‘‘കഥാസമ്പയോഗേന, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ വേദിതബ്ബോ യദി വാ കച്ഛോ യദി വാ അകച്ഛോതി. സചായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ ഏകംസബ്യാകരണീയം പഞ്ഹം ന ഏകംസേന ബ്യാകരോതി, വിഭജ്ജബ്യാകരണീയം പഞ്ഹം ന വിഭജ്ജ ബ്യാകരോതി, പടിപുച്ഛാബ്യാകരണീയം പഞ്ഹം ന പടിപുച്ഛാ ബ്യാകരോതി, ഠപനീയം പഞ്ഹം ന ഠപേതി 3, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ അകച്ഛോ ഹോതി. സചേ പനായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ ഏകംസബ്യാകരണീയം പഞ്ഹം ഏകംസേന ബ്യാകരോതി, വിഭജ്ജബ്യാകരണീയം പഞ്ഹം വിഭജ്ജ ബ്യാകരോതി, പടിപുച്ഛാബ്യാകരണീയം പഞ്ഹം പടിപുച്ഛാ ബ്യാകരോതി , ഠപനീയം പഞ്ഹം ഠപേതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കച്ഛോ ഹോതി.
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ekaṃsabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na ekaṃsena byākaroti, vibhajjabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na vibhajja byākaroti, paṭipucchābyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na paṭipucchā byākaroti, ṭhapanīyaṃ pañhaṃ na ṭhapeti 4, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ekaṃsabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ ekaṃsena byākaroti, vibhajjabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ vibhajja byākaroti, paṭipucchābyākaraṇīyaṃ pañhaṃ paṭipucchā byākaroti , ṭhapanīyaṃ pañhaṃ ṭhapeti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘കഥാസമ്പയോഗേന, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ വേദിതബ്ബോ യദി വാ കച്ഛോ യദി വാ അകച്ഛോതി. സചായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ ഠാനാഠാനേ ന സണ്ഠാതി പരികപ്പേ ന സണ്ഠാതി അഞ്ഞാതവാദേ 5 ന സണ്ഠാതി പടിപദായ ന സണ്ഠാതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ അകച്ഛോ ഹോതി. സചേ പനായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ ഠാനാഠാനേ സണ്ഠാതി പരികപ്പേ സണ്ഠാതി അഞ്ഞാതവാദേ സണ്ഠാതി പടിപദായ സണ്ഠാതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കച്ഛോ ഹോതി.
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ṭhānāṭhāne na saṇṭhāti parikappe na saṇṭhāti aññātavāde 6 na saṇṭhāti paṭipadāya na saṇṭhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ṭhānāṭhāne saṇṭhāti parikappe saṇṭhāti aññātavāde saṇṭhāti paṭipadāya saṇṭhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘കഥാസമ്പയോഗേന, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ വേദിതബ്ബോ യദി വാ കച്ഛോ യദി വാ അകച്ഛോതി. സചായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ അകച്ഛോ ഹോതി. സചേ പനായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ ന അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി ന ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, ന കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കച്ഛോ ഹോതി.
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno na aññenaññaṃ paṭicarati na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘കഥാസമ്പയോഗേന, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ വേദിതബ്ബോ യദി വാ കച്ഛോ യദി വാ അകച്ഛോതി. സചായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ അഭിഹരതി അഭിമദ്ദതി അനുപജഗ്ഘതി 7 ഖലിതം ഗണ്ഹാതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ അകച്ഛോ ഹോതി. സചേ പനായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ നാഭിഹരതി നാഭിമദ്ദതി ന അനുപജഗ്ഘതി ന ഖലിതം ഗണ്ഹാതി, ഏവം സന്തായം, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കച്ഛോ ഹോതി.
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno abhiharati abhimaddati anupajagghati 8 khalitaṃ gaṇhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno nābhiharati nābhimaddati na anupajagghati na khalitaṃ gaṇhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘കഥാസമ്പയോഗേന , ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ വേദിതബ്ബോ യദി വാ സഉപനിസോ യദി വാ അനുപനിസോതി. അനോഹിതസോതോ, ഭിക്ഖവേ, അനുപനിസോ ഹോതി, ഓഹിതസോതോ സഉപനിസോ ഹോതി. സോ സഉപനിസോ സമാനോ അഭിജാനാതി ഏകം ധമ്മം, പരിജാനാതി ഏകം ധമ്മം, പജഹതി ഏകം ധമ്മം, സച്ഛികരോതി ഏകം ധമ്മം. സോ അഭിജാനന്തോ ഏകം ധമ്മം, പരിജാനന്തോ ഏകം ധമ്മം, പജഹന്തോ ഏകം ധമ്മം, സച്ഛികരോന്തോ ഏകം ധമ്മം സമ്മാവിമുത്തിം ഫുസതി. ഏതദത്ഥാ, ഭിക്ഖവേ, കഥാ; ഏതദത്ഥാ മന്തനാ; ഏതദത്ഥാ ഉപനിസാ; ഏതദത്ഥം സോതാവധാനം, യദിദം അനുപാദാ ചിത്തസ്സ വിമോക്ഖോതി.
‘‘Kathāsampayogena , bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā saupaniso yadi vā anupanisoti. Anohitasoto, bhikkhave, anupaniso hoti, ohitasoto saupaniso hoti. So saupaniso samāno abhijānāti ekaṃ dhammaṃ, parijānāti ekaṃ dhammaṃ, pajahati ekaṃ dhammaṃ, sacchikaroti ekaṃ dhammaṃ. So abhijānanto ekaṃ dhammaṃ, parijānanto ekaṃ dhammaṃ, pajahanto ekaṃ dhammaṃ, sacchikaronto ekaṃ dhammaṃ sammāvimuttiṃ phusati. Etadatthā, bhikkhave, kathā; etadatthā mantanā; etadatthā upanisā; etadatthaṃ sotāvadhānaṃ, yadidaṃ anupādā cittassa vimokkhoti.
‘‘യേ വിരുദ്ധാ സല്ലപന്തി, വിനിവിട്ഠാ സമുസ്സിതാ;
‘‘Ye viruddhā sallapanti, viniviṭṭhā samussitā;
അനരിയഗുണമാസജ്ജ, അഞ്ഞോഞ്ഞവിവരേസിനോ.
Anariyaguṇamāsajja, aññoññavivaresino.
‘‘സചേ ചസ്സ കഥാകാമോ, കാലമഞ്ഞായ പണ്ഡിതോ;
‘‘Sace cassa kathākāmo, kālamaññāya paṇḍito;
‘‘തം കഥം കഥയേ ധീരോ, അവിരുദ്ധോ അനുസ്സിതോ;
‘‘Taṃ kathaṃ kathaye dhīro, aviruddho anussito;
അനുന്നതേന മനസാ, അപളാസോ അസാഹസോ.
Anunnatena manasā, apaḷāso asāhaso.
‘‘അനുസൂയായമാനോ സോ, സമ്മദഞ്ഞായ ഭാസതി;
‘‘Anusūyāyamāno so, sammadaññāya bhāsati;
നാഭിഹരേ നാഭിമദ്ദേ, ന വാചം പയുതം ഭണേ.
Nābhihare nābhimadde, na vācaṃ payutaṃ bhaṇe.
‘‘അഞ്ഞാതത്ഥം പസാദത്ഥം, സതം വേ ഹോതി മന്തനാ;
‘‘Aññātatthaṃ pasādatthaṃ, sataṃ ve hoti mantanā;
ഏവം ഖോ അരിയാ മന്തേന്തി, ഏസാ അരിയാന മന്തനാ;
Evaṃ kho ariyā mantenti, esā ariyāna mantanā;
ഏതദഞ്ഞായ മേധാവീ, ന സമുസ്സേയ്യ മന്തയേ’’തി. സത്തമം;
Etadaññāya medhāvī, na samusseyya mantaye’’ti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൭. കഥാവത്ഥുസുത്തവണ്ണനാ • 7. Kathāvatthusuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൭. കഥാവത്ഥുസുത്തവണ്ണനാ • 7. Kathāvatthusuttavaṇṇanā