Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi |
กถินเภโท
Kathinabhedo
๑. กถินอตฺถตาทิ
1. Kathinaatthatādi
๔๐๓. กสฺส กถินํ 1 อนตฺถตํ? กสฺส กถินํ อตฺถตํ? กินฺติ กถินํ อนตฺถตํ? กินฺติ กถินํ อตฺถตํ?
403. Kassa kathinaṃ 2 anatthataṃ? Kassa kathinaṃ atthataṃ? Kinti kathinaṃ anatthataṃ? Kinti kathinaṃ atthataṃ?
กสฺส กถินํ อนตฺถตนฺติ? ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อนตฺถตํ โหติ กถินํ – อนตฺถารกสฺส จ อนนุโมทกสฺส จฯ อิเมสํ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อนตฺถตํ โหติ กถินํฯ
Kassa kathinaṃ anatthatanti? Dvinnaṃ puggalānaṃ anatthataṃ hoti kathinaṃ – anatthārakassa ca ananumodakassa ca. Imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ anatthataṃ hoti kathinaṃ.
กสฺส กถินํ อตฺถตนฺติ? ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อตฺถตํ โหติ กถินํ – อตฺถารกสฺส จ อนุโมทกสฺส จฯ อิเมสํ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อตฺถตํ โหติ กถินํฯ
Kassa kathinaṃ atthatanti? Dvinnaṃ puggalānaṃ atthataṃ hoti kathinaṃ – atthārakassa ca anumodakassa ca. Imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ atthataṃ hoti kathinaṃ.
กินฺติ กถินํ อนตฺถตนฺติ? จตุวีสติยา อากาเรหิ อนตฺถตํ โหติ กถินํ, น อุลฺลิขิตมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น โธวนมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น จีวรวิจารณมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น เฉทนมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น พนฺธนมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น โอวฎฺฎิยกรณมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น กณฺฑุสกรณมเตฺตน 3 อตฺถตํ โหติ กถินํ, น ทฬฺหีกมฺมกรณมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น อนุวาตกรณมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น ปริภณฺฑกรณมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น โอวเทฺธยฺยกรณมเตฺตน 4 อตฺถตํ โหติ กถินํ, น กมฺพลมทฺทนมเตฺตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น นิมิตฺตกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น ปริกถากเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น กุกฺกุกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น สนฺนิธิกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น นิสฺสคฺคิเยน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น อกปฺปกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น อญฺญตฺร สงฺฆาฎิยา อตฺถตํ โหติ กถินํ, น อญฺญตฺร อุตฺตราสเงฺคน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น อญฺญตฺร อนฺตรวาสเกน อตฺถตํ โหติ กถินํ , น อญฺญตฺร ปญฺจเกน วา อติเรกปญฺจเกน วา ตทเหว สญฺฉิเนฺนน สมณฺฑลีกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, น อญฺญตฺร ปุคฺคลสฺส อตฺถารา อตฺถตํ โหติ กถินํ, สมฺมา เจ อตฺถตํ โหติ กถินํ ตํ เจ นิสฺสีมโฎฺฐ อนุโมทติฯ เอวมฺปิ อนตฺถตํ โหติ กถินํฯ
Kinti kathinaṃ anatthatanti? Catuvīsatiyā ākārehi anatthataṃ hoti kathinaṃ, na ullikhitamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na dhovanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na cīvaravicāraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na chedanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na bandhanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaṭṭiyakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kaṇḍusakaraṇamattena 5 atthataṃ hoti kathinaṃ, na daḷhīkammakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na anuvātakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na paribhaṇḍakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaddheyyakaraṇamattena 6 atthataṃ hoti kathinaṃ, na kambalamaddanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nimittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na parikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na sannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, na akappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ , na aññatra pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ, sammā ce atthataṃ hoti kathinaṃ taṃ ce nissīmaṭṭho anumodati. Evampi anatthataṃ hoti kathinaṃ.
นิมิตฺตกมฺมํ นาม นิมิตฺตํ กโรติ – ‘‘อิมินา ทุเสฺสน กถินํ อตฺถริสฺสามี’’ติฯ ปริกถา นาม ปริกถํ กโรติ – ‘‘อิมาย ปริกถาย กถินทุสฺสํ นิพฺพเตฺตสฺสามี’’ติฯ กุกฺกุกตํ นาม อนาทิยทานํ วุจฺจติฯ สนฺนิธิ นาม เทฺว สนฺนิธิโย – กรณสนฺนิธิ วา นิจยสนฺนิธิ วาฯ นิสฺสคฺคิยํ นาม กยิรมาเน อรุณํ อุฎฺฐหติ 7ฯ อิเมหิ จตุวีสติยา อากาเรหิ อนตฺถตํ โหติ กถินํฯ
Nimittakammaṃ nāma nimittaṃ karoti – ‘‘iminā dussena kathinaṃ attharissāmī’’ti. Parikathā nāma parikathaṃ karoti – ‘‘imāya parikathāya kathinadussaṃ nibbattessāmī’’ti. Kukkukataṃ nāma anādiyadānaṃ vuccati. Sannidhi nāma dve sannidhiyo – karaṇasannidhi vā nicayasannidhi vā. Nissaggiyaṃ nāma kayiramāne aruṇaṃ uṭṭhahati 8. Imehi catuvīsatiyā ākārehi anatthataṃ hoti kathinaṃ.
กินฺติ กถินํ อตฺถตนฺติ? สตฺตรสหิ อากาเรหิ อตฺถตํ โหติ กถินํฯ อหเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อหตกเปฺปน อตฺถตํ โหติ กถินํ, ปิโลติกาย อตฺถตํ โหติ กถินํ, ปํสุกูเลน อตฺถตํ โหติ กถินํ, ปาปณิเกน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อนิมิตฺตกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อปริกถากเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อกุกฺกุกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อสนฺนิธิกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อนิสฺสคฺคิเยน อตฺถตํ โหติ กถินํ, กปฺปกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, สงฺฆาฎิยา อตฺถตํ โหติ กถินํ, อุตฺตราสเงฺคน อตฺถตํ โหติ กถินํ, อนฺตรวาสเกน อตฺถตํ โหติ กถินํ, ปญฺจเกน วา อติเรกปญฺจเกน วา ตทเหว สญฺฉิเนฺนน สมณฺฑลีกเตน อตฺถตํ โหติ กถินํ, ปุคฺคลสฺส อตฺถารา อตฺถตํ โหติ กถินํ, สมฺมา เจ อตฺถตํ โหติ กถินํ, ตํ เจ สีมโฎฺฐ อนุโมทติ, เอวมฺปิ อตฺถตํ โหติ กถินํฯ อิเมหิ สตฺตรสหิ อากาเรหิ อตฺถตํ โหติ กถินํฯ
Kinti kathinaṃ atthatanti? Sattarasahi ākārehi atthataṃ hoti kathinaṃ. Ahatena atthataṃ hoti kathinaṃ, ahatakappena atthataṃ hoti kathinaṃ, pilotikāya atthataṃ hoti kathinaṃ, paṃsukūlena atthataṃ hoti kathinaṃ, pāpaṇikena atthataṃ hoti kathinaṃ, animittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, aparikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, akukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, asannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, anissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, kappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ, pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ, sammā ce atthataṃ hoti kathinaṃ, taṃ ce sīmaṭṭho anumodati, evampi atthataṃ hoti kathinaṃ. Imehi sattarasahi ākārehi atthataṃ hoti kathinaṃ.
สห กถินสฺส อตฺถารา กติ ธมฺมา ชายนฺติ? สห กถินสฺส อตฺถารา ปนฺนรส ธมฺมา ชายนฺติ – อฎฺฐ มาติกา, เทฺว ปลิโพธา, ปญฺจานิสํสาฯ สห กถินสฺส อตฺถารา อิเม ปนฺนรส ธมฺมา ชายนฺติฯ
Saha kathinassa atthārā kati dhammā jāyanti? Saha kathinassa atthārā pannarasa dhammā jāyanti – aṭṭha mātikā, dve palibodhā, pañcānisaṃsā. Saha kathinassa atthārā ime pannarasa dhammā jāyanti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / กถินอตฺถตาทิวณฺณนา • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / กถินอตฺถตาทิวณฺณนา • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / กถินอตฺถตาทิวณฺณนา • Kathinaatthatādivaṇṇanā