Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi |
කථිනභෙදො
Kathinabhedo
1. කථිනඅත්ථතාදි
1. Kathinaatthatādi
403. කස්ස කථිනං 1 අනත්ථතං? කස්ස කථිනං අත්ථතං? කින්ති කථිනං අනත්ථතං? කින්ති කථිනං අත්ථතං?
403. Kassa kathinaṃ 2 anatthataṃ? Kassa kathinaṃ atthataṃ? Kinti kathinaṃ anatthataṃ? Kinti kathinaṃ atthataṃ?
කස්ස කථිනං අනත්ථතන්ති? ද්වින්නං පුග්ගලානං අනත්ථතං හොති කථිනං – අනත්ථාරකස්ස ච අනනුමොදකස්ස ච. ඉමෙසං ද්වින්නං පුග්ගලානං අනත්ථතං හොති කථිනං.
Kassa kathinaṃ anatthatanti? Dvinnaṃ puggalānaṃ anatthataṃ hoti kathinaṃ – anatthārakassa ca ananumodakassa ca. Imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ anatthataṃ hoti kathinaṃ.
කස්ස කථිනං අත්ථතන්ති? ද්වින්නං පුග්ගලානං අත්ථතං හොති කථිනං – අත්ථාරකස්ස ච අනුමොදකස්ස ච. ඉමෙසං ද්වින්නං පුග්ගලානං අත්ථතං හොති කථිනං.
Kassa kathinaṃ atthatanti? Dvinnaṃ puggalānaṃ atthataṃ hoti kathinaṃ – atthārakassa ca anumodakassa ca. Imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ atthataṃ hoti kathinaṃ.
කින්ති කථිනං අනත්ථතන්ති? චතුවීසතියා ආකාරෙහි අනත්ථතං හොති කථිනං, න උල්ලිඛිතමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න ධොවනමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න චීවරවිචාරණමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න ඡෙදනමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න බන්ධනමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න ඔවට්ටියකරණමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න කණ්ඩුසකරණමත්තෙන 3 අත්ථතං හොති කථිනං, න දළ්හීකම්මකරණමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න අනුවාතකරණමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න පරිභණ්ඩකරණමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න ඔවද්ධෙය්යකරණමත්තෙන 4 අත්ථතං හොති කථිනං, න කම්බලමද්දනමත්තෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න නිමිත්තකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න පරිකථාකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න කුක්කුකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න සන්නිධිකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න නිස්සග්ගියෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න අකප්පකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න අඤ්ඤත්ර සඞ්ඝාටියා අත්ථතං හොති කථිනං, න අඤ්ඤත්ර උත්තරාසඞ්ගෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න අඤ්ඤත්ර අන්තරවාසකෙන අත්ථතං හොති කථිනං , න අඤ්ඤත්ර පඤ්චකෙන වා අතිරෙකපඤ්චකෙන වා තදහෙව සඤ්ඡින්නෙන සමණ්ඩලීකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, න අඤ්ඤත්ර පුග්ගලස්ස අත්ථාරා අත්ථතං හොති කථිනං, සම්මා චෙ අත්ථතං හොති කථිනං තං චෙ නිස්සීමට්ඨො අනුමොදති. එවම්පි අනත්ථතං හොති කථිනං.
Kinti kathinaṃ anatthatanti? Catuvīsatiyā ākārehi anatthataṃ hoti kathinaṃ, na ullikhitamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na dhovanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na cīvaravicāraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na chedanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na bandhanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaṭṭiyakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kaṇḍusakaraṇamattena 5 atthataṃ hoti kathinaṃ, na daḷhīkammakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na anuvātakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na paribhaṇḍakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaddheyyakaraṇamattena 6 atthataṃ hoti kathinaṃ, na kambalamaddanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nimittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na parikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na sannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, na akappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ , na aññatra pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ, sammā ce atthataṃ hoti kathinaṃ taṃ ce nissīmaṭṭho anumodati. Evampi anatthataṃ hoti kathinaṃ.
නිමිත්තකම්මං නාම නිමිත්තං කරොති – ‘‘ඉමිනා දුස්සෙන කථිනං අත්ථරිස්සාමී’’ති. පරිකථා නාම පරිකථං කරොති – ‘‘ඉමාය පරිකථාය කථිනදුස්සං නිබ්බත්තෙස්සාමී’’ති. කුක්කුකතං නාම අනාදියදානං වුච්චති. සන්නිධි නාම ද්වෙ සන්නිධියො – කරණසන්නිධි වා නිචයසන්නිධි වා. නිස්සග්ගියං නාම කයිරමානෙ අරුණං උට්ඨහති 7. ඉමෙහි චතුවීසතියා ආකාරෙහි අනත්ථතං හොති කථිනං.
Nimittakammaṃ nāma nimittaṃ karoti – ‘‘iminā dussena kathinaṃ attharissāmī’’ti. Parikathā nāma parikathaṃ karoti – ‘‘imāya parikathāya kathinadussaṃ nibbattessāmī’’ti. Kukkukataṃ nāma anādiyadānaṃ vuccati. Sannidhi nāma dve sannidhiyo – karaṇasannidhi vā nicayasannidhi vā. Nissaggiyaṃ nāma kayiramāne aruṇaṃ uṭṭhahati 8. Imehi catuvīsatiyā ākārehi anatthataṃ hoti kathinaṃ.
කින්ති කථිනං අත්ථතන්ති? සත්තරසහි ආකාරෙහි අත්ථතං හොති කථිනං. අහතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අහතකප්පෙන අත්ථතං හොති කථිනං, පිලොතිකාය අත්ථතං හොති කථිනං, පංසුකූලෙන අත්ථතං හොති කථිනං, පාපණිකෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අනිමිත්තකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අපරිකථාකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අකුක්කුකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අසන්නිධිකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අනිස්සග්ගියෙන අත්ථතං හොති කථිනං, කප්පකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, සඞ්ඝාටියා අත්ථතං හොති කථිනං, උත්තරාසඞ්ගෙන අත්ථතං හොති කථිනං, අන්තරවාසකෙන අත්ථතං හොති කථිනං, පඤ්චකෙන වා අතිරෙකපඤ්චකෙන වා තදහෙව සඤ්ඡින්නෙන සමණ්ඩලීකතෙන අත්ථතං හොති කථිනං, පුග්ගලස්ස අත්ථාරා අත්ථතං හොති කථිනං, සම්මා චෙ අත්ථතං හොති කථිනං, තං චෙ සීමට්ඨො අනුමොදති, එවම්පි අත්ථතං හොති කථිනං. ඉමෙහි සත්තරසහි ආකාරෙහි අත්ථතං හොති කථිනං.
Kinti kathinaṃ atthatanti? Sattarasahi ākārehi atthataṃ hoti kathinaṃ. Ahatena atthataṃ hoti kathinaṃ, ahatakappena atthataṃ hoti kathinaṃ, pilotikāya atthataṃ hoti kathinaṃ, paṃsukūlena atthataṃ hoti kathinaṃ, pāpaṇikena atthataṃ hoti kathinaṃ, animittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, aparikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, akukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, asannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, anissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, kappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ, pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ, sammā ce atthataṃ hoti kathinaṃ, taṃ ce sīmaṭṭho anumodati, evampi atthataṃ hoti kathinaṃ. Imehi sattarasahi ākārehi atthataṃ hoti kathinaṃ.
සහ කථිනස්ස අත්ථාරා කති ධම්මා ජායන්ති? සහ කථිනස්ස අත්ථාරා පන්නරස ධම්මා ජායන්ති – අට්ඨ මාතිකා, ද්වෙ පලිබොධා, පඤ්චානිසංසා. සහ කථිනස්ස අත්ථාරා ඉමෙ පන්නරස ධම්මා ජායන්ති.
Saha kathinassa atthārā kati dhammā jāyanti? Saha kathinassa atthārā pannarasa dhammā jāyanti – aṭṭha mātikā, dve palibodhā, pañcānisaṃsā. Saha kathinassa atthārā ime pannarasa dhammā jāyanti.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / කථිනඅත්ථතාදිවණ්ණනා • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / කථිනඅත්ථතාදිවණ්ණනා • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / කථිනඅත්ථතාදිවණ්ණනා • Kathinaatthatādivaṇṇanā