Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā |
កថិនភេទំ
Kathinabhedaṃ
កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា
Kathinaatthatādivaṇṇanā
៤០៣. កថិនេ – អដ្ឋ មាតិកាតិ ខន្ធកេ វុត្តា បក្កមនន្តិកាទិកា អដ្ឋ។ បលិពោធានិសំសាបិ បុព្ពេ វុត្តា ឯវ។
403. Kathine – aṭṭha mātikāti khandhake vuttā pakkamanantikādikā aṭṭha. Palibodhānisaṃsāpi pubbe vuttā eva.
៤០៤. បយោគស្សាតិ ចីវរធោវនាទិនោ សត្តវិធស្ស បុព្ពករណស្សត្ថាយ យោ ឧទកាហរណាទិកោ បយោគោ កយិរតិ, តស្ស បយោគស្ស។ កតមេ ធម្មា អនន្តរបច្ចយេន បច្ចយោតិ អនាគតវសេន អនន្តរា ហុត្វា កតមេ ធម្មា បច្ចយា ហោន្តីតិ អត្ថោ។ សមនន្តរបច្ចយេនាតិ សុដ្ឋុ អនន្តរបច្ចយេន, អនន្តរបច្ចយមេវ អាសន្នតរំ កត្វា បុច្ឆតិ។ និស្សយបច្ចយេនាតិ ឧប្បជ្ជមានស្ស បយោគស្ស និស្សយំ អាធារភាវំ ឧបគតា វិយ ហុត្វា កតមេ ធម្មា បច្ចយា ហោន្តីតិ អត្ថោ។ ឧបនិស្សយបច្ចយេនាតិ ឧបេតេន និស្សយបច្ចយេន; និស្សយបច្ចយមេវ ឧបគតតរំ កត្វា បុច្ឆតិ។ បុរេជាតបច្ចយេនាតិ ឥមិនា បឋមំ ឧប្បន្នស្ស បច្ចយភាវំ បុច្ឆតិ។ បច្ឆាជាតបច្ចយេនាតិ ឥមិនា បច្ឆា ឧប្បជ្ជនកស្ស បច្ចយភាវំ បុច្ឆតិ។ សហជាតបច្ចយេនាតិ ឥមិនា អបុព្ពំ អចរិមំ ឧប្បជ្ជមានានំ បច្ចយភាវំ បុច្ឆតិ។ បុព្ពករណស្សាតិ ធោវនាទិនោ បុព្ពករណស្ស។ បច្ចុទ្ធារស្សាតិ បុរាណសង្ឃាដិអាទីនំ បច្ចុទ្ធរណស្ស។ អធិដ្ឋានស្សាតិ កថិនចីវរាធិដ្ឋានស្ស។ អត្ថារស្សាតិ កថិនត្ថារស្ស។ មាតិកានញ្ច បលិពោធានញ្ចាតិ អដ្ឋន្នំ មាតិកានំ ទ្វិន្នញ្ច បលិពោធានំ។ វត្ថុស្សាតិ សង្ឃាដិអាទិនោ កថិនវត្ថុស្ស; សេសំ វុត្តនយមេវ។
404.Payogassāti cīvaradhovanādino sattavidhassa pubbakaraṇassatthāya yo udakāharaṇādiko payogo kayirati, tassa payogassa. Katame dhammā anantarapaccayena paccayoti anāgatavasena anantarā hutvā katame dhammā paccayā hontīti attho. Samanantarapaccayenāti suṭṭhu anantarapaccayena, anantarapaccayameva āsannataraṃ katvā pucchati. Nissayapaccayenāti uppajjamānassa payogassa nissayaṃ ādhārabhāvaṃ upagatā viya hutvā katame dhammā paccayā hontīti attho. Upanissayapaccayenāti upetena nissayapaccayena; nissayapaccayameva upagatataraṃ katvā pucchati. Purejātapaccayenāti iminā paṭhamaṃ uppannassa paccayabhāvaṃ pucchati. Pacchājātapaccayenāti iminā pacchā uppajjanakassa paccayabhāvaṃ pucchati. Sahajātapaccayenāti iminā apubbaṃ acarimaṃ uppajjamānānaṃ paccayabhāvaṃ pucchati. Pubbakaraṇassāti dhovanādino pubbakaraṇassa. Paccuddhārassāti purāṇasaṅghāṭiādīnaṃ paccuddharaṇassa. Adhiṭṭhānassāti kathinacīvarādhiṭṭhānassa. Atthārassāti kathinatthārassa. Mātikānañca palibodhānañcāti aṭṭhannaṃ mātikānaṃ dvinnañca palibodhānaṃ. Vatthussāti saṅghāṭiādino kathinavatthussa; sesaṃ vuttanayameva.
ឯវំ យញ្ច លព្ភតិ យញ្ច ន លព្ភតិ, សព្ពំ បុច្ឆិត្វា ឥទានិ យំ យស្ស លព្ភតិ, តទេវ ទស្សេន្តោ បុព្ពករណំ បយោគស្សាតិអាទិនា នយេន វិស្សជ្ជនមាហ។ តស្សត្ថោ – យំ វុត្តំ ‘‘បយោគស្ស កតមេ ធម្មា’’តិអាទិ, តត្ថ វុច្ចតេ, បុព្ពករណំ បយោគស្ស អនន្តរបច្ចយេន បច្ចយោ, សមនន្តរនិស្សយឧបនិស្សយបច្ចយេន បច្ចយោ។ បយោគស្ស ហិ សត្តវិធម្បិ បុព្ពករណំ យស្មា តេន បយោគេន និប្ផាទេតព្ពស្ស បុព្ពករណស្សត្ថាយ សោ បយោគោ កយិរតិ, តស្មា ឥមេហិ ចតូហិ បច្ចយេហិ បច្ចយោ ហោតិ។ បុរេជាតបច្ចយេ បនេស ឧទ្ទិដ្ឋធម្មេសុ ឯកធម្មម្បិ ន លភតិ, អញ្ញទត្ថុ បុព្ពករណស្ស សយំ បុរេជាតបច្ចយោ ហោតិ, បយោគេ សតិ បុព្ពករណស្ស និប្ផជ្ជនតោ ។ តេន វុត្តំ – ‘‘បយោគោ បុព្ពករណស្ស បុរេជាតបច្ចយេន បច្ចយោ’’តិ។ បច្ឆាជាតបច្ចយំ បន លភតិ, តេន វុត្តំ – ‘‘បុព្ពករណំ បយោគស្ស បច្ឆាជាតបច្ចយេន បច្ចយោ’’តិ។ បច្ឆា ឧប្បជ្ជនកស្ស ហិ បុព្ពករណស្ស អត្ថាយ សោ បយោគោ កយិរតិ។ សហជាតបច្ចយំ បន មាតិកាបលិពោធានិសំសសង្ខាតេ បន្នរស ធម្មេ ឋបេត្វា អញ្ញោ បយោគាទីសុ ឯកោបិ ធម្មោ ន លភតិ, តេ ឯវ ហិ បន្នរស ធម្មា សហ កថិនត្ថារេន ឯកតោ និប្ផជ្ជន្តីតិ អញ្ញមញ្ញំ សហជាតបច្ចយា ហោន្តិ។ តេន វុត្តំ – ‘‘បន្នរស ធម្មា សហជាតបច្ចយេន បច្ចយោ’’តិ។ ឯតេនុបាយេន សព្ពបទវិស្សជ្ជនានិ វេទិតព្ពានិ។
Evaṃ yañca labbhati yañca na labbhati, sabbaṃ pucchitvā idāni yaṃ yassa labbhati, tadeva dassento pubbakaraṇaṃ payogassātiādinā nayena vissajjanamāha. Tassattho – yaṃ vuttaṃ ‘‘payogassa katame dhammā’’tiādi, tattha vuccate, pubbakaraṇaṃ payogassa anantarapaccayena paccayo, samanantaranissayaupanissayapaccayena paccayo. Payogassa hi sattavidhampi pubbakaraṇaṃ yasmā tena payogena nipphādetabbassa pubbakaraṇassatthāya so payogo kayirati, tasmā imehi catūhi paccayehi paccayo hoti. Purejātapaccaye panesa uddiṭṭhadhammesu ekadhammampi na labhati, aññadatthu pubbakaraṇassa sayaṃ purejātapaccayo hoti, payoge sati pubbakaraṇassa nipphajjanato . Tena vuttaṃ – ‘‘payogo pubbakaraṇassa purejātapaccayena paccayo’’ti. Pacchājātapaccayaṃ pana labhati, tena vuttaṃ – ‘‘pubbakaraṇaṃ payogassa pacchājātapaccayena paccayo’’ti. Pacchā uppajjanakassa hi pubbakaraṇassa atthāya so payogo kayirati. Sahajātapaccayaṃ pana mātikāpalibodhānisaṃsasaṅkhāte pannarasa dhamme ṭhapetvā añño payogādīsu ekopi dhammo na labhati, te eva hi pannarasa dhammā saha kathinatthārena ekato nipphajjantīti aññamaññaṃ sahajātapaccayā honti. Tena vuttaṃ – ‘‘pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo’’ti. Etenupāyena sabbapadavissajjanāni veditabbāni.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi
១. កថិនអត្ថតាទិ • 1. Kathinaatthatādi
២. កថិនអនន្តរបច្ចយាទិ • 2. Kathinaanantarapaccayādi
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / កថិនភេទវណ្ណនា • Kathinabhedavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា • Kathinaatthatādivaṇṇanā