Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
កថិនភេទំ
Kathinabhedaṃ
កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា
Kathinaatthatādivaṇṇanā
៤០៤. កថិនេ អនាគតវសេនាតិ ឧទកាហរណាទិបយោគេ ឧប្បន្នេ បច្ឆា ធោវនាទិបុព្ពករណស្ស ឧប្បត្តិតោ តប្បយោគស្ស អនាគតវសេនេវ អនន្តរបច្ចយោ។ បច្ចយត្តញ្ចស្ស ការិយភូតស្ស យស្មា និប្ផាទេតព្ពតំ និស្សាយ បច្ចយា បវត្តា, ន វិនា តេន, តស្មា តេន បរិយាយេន វុត្តំ, ន សភាវតោ សព្ពត្ថ។ តេនាហ ‘‘បយោគស្ស ហី’’តិអាទិ។ តត្ថ បយោគស្ស សត្តវិធម្បិ បុព្ពករណំ បច្ចយោ ហោតីតិ សម្ពន្ធោ។ ការណមាហ ‘‘យស្មា’’តិអាទិ។ បុព្ពករណស្សត្ថាយាតិ បុព្ពករណស្ស និប្ផាទនត្ថាយ។ បុរេជាតបច្ចយេតិ បុរេជាតបច្ចយស្ស វិសយេ។ ឯសាតិ បយោគោ។ ធោវនាទិធម្មេសុ ឯកម្បិ អត្តនោ បុរេជាតបច្ចយភូតំ ធម្មំ ន លភតិ, អត្តនោ ឧប្បត្តិតោ បុរេជាតស្ស បុព្ពករណស្ស អភាវាតិ អត្ថោ។ លភតីតិ បច្ឆាជាតបច្ចយំ បុព្ពករណំ លភតិ, បច្ឆាជាតបច្ចយោ ហោតីតិ អត្ថោ។
404. Kathine anāgatavasenāti udakāharaṇādipayoge uppanne pacchā dhovanādipubbakaraṇassa uppattito tappayogassa anāgatavaseneva anantarapaccayo. Paccayattañcassa kāriyabhūtassa yasmā nipphādetabbataṃ nissāya paccayā pavattā, na vinā tena, tasmā tena pariyāyena vuttaṃ, na sabhāvato sabbattha. Tenāha ‘‘payogassa hī’’tiādi. Tattha payogassa sattavidhampi pubbakaraṇaṃ paccayo hotīti sambandho. Kāraṇamāha ‘‘yasmā’’tiādi. Pubbakaraṇassatthāyāti pubbakaraṇassa nipphādanatthāya. Purejātapaccayeti purejātapaccayassa visaye. Esāti payogo. Dhovanādidhammesu ekampi attano purejātapaccayabhūtaṃ dhammaṃ na labhati, attano uppattito purejātassa pubbakaraṇassa abhāvāti attho. Labhatīti pacchājātapaccayaṃ pubbakaraṇaṃ labhati, pacchājātapaccayo hotīti attho.
បាឡិយំ បន្នរស ធម្មា សហជាតបច្ចយេន បច្ចយោតិ ឯត្ថ បុព្ពករណស្សាតិ វា បយោគស្សាតិ វា អញ្ញស្ស កស្សចិ បច្ចយុប្បន្នស្ស អបរាមដ្ឋត្តា បន្នរស ធម្មា សយំ អញ្ញមញ្ញសហជាតបច្ចយេន បច្ចយោតិ ឯវមត្ថោ គហេតព្ពោ, តេហិ សហ ឧប្បជ្ជនកស្ស អញ្ញស្ស អភាវា។ ឯវំ ឧបរិ សព្ពត្ថ។ តេនាហ ‘‘សហជាតបច្ចយំ បនា’’តិអាទិ។ មាតិកា ច បលិពោធា ចាតិ ឯត្ថ ច-សទ្ទេន បញ្ចានិសំសានិ គហិតានីតិ ទដ្ឋព្ពំ។ ឯវំ មាតិកានញ្ច បលិពោធានញ្ចាតិ ឯត្ថាបិ។ តេហិបិ អត្ថោ អនន្តរមេវ មាតិកាទីហិ សហ ជាយន្តិ។ តេនេវ ‘‘បន្នរស ធម្មា សហជាតបច្ចយេន បច្ចយោ’’តិ វុត្តា។ អាសាតិ ចីវរាសា។ វត្ថូតិ អាសាយ និមិត្តភូតំ អនុប្បន្នចីវរំ។ ‘‘ទស្សាម ករិស្សាមា’’តិ ហិ ទាយកេហិ បដិញ្ញាតចីវរំ និស្សាយ អនន្តរំ ឧប្បជ្ជមានា ចីវរាសា អនន្តរបច្ចយាទិភាវេន វុត្តា។ អាសានញ្ច អនាសានញ្ចាតិ លព្ភមានកចីវរេ ឧប្បជ្ជនកចីវរាសានញ្ចេវ អលព្ភមានេ ចីវរេ ឧប្បជ្ជនកអនាសានញ្ច, អាសានំ, តព្ពិគមានញ្ចាតិ អត្ថោ។ ខណេ ខណេ ឧប្បត្តិភេទំ សន្ធាយ ‘‘អាសាន’’ន្តិ ពហុវចនំ កតំ, អាសាយ , អនាសាយ ចាតិ អត្ថោ។ តេនាហ ‘‘អាសា ច អនាសា ចា’’តិ។
Pāḷiyaṃ pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayoti ettha pubbakaraṇassāti vā payogassāti vā aññassa kassaci paccayuppannassa aparāmaṭṭhattā pannarasa dhammā sayaṃ aññamaññasahajātapaccayena paccayoti evamattho gahetabbo, tehi saha uppajjanakassa aññassa abhāvā. Evaṃ upari sabbattha. Tenāha ‘‘sahajātapaccayaṃ panā’’tiādi. Mātikā ca palibodhā cāti ettha ca-saddena pañcānisaṃsāni gahitānīti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ mātikānañca palibodhānañcāti etthāpi. Tehipi attho anantarameva mātikādīhi saha jāyanti. Teneva ‘‘pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo’’ti vuttā. Āsāti cīvarāsā. Vatthūti āsāya nimittabhūtaṃ anuppannacīvaraṃ. ‘‘Dassāma karissāmā’’ti hi dāyakehi paṭiññātacīvaraṃ nissāya anantaraṃ uppajjamānā cīvarāsā anantarapaccayādibhāvena vuttā. Āsānañca anāsānañcāti labbhamānakacīvare uppajjanakacīvarāsānañceva alabbhamāne cīvare uppajjanakaanāsānañca, āsānaṃ, tabbigamānañcāti attho. Khaṇe khaṇe uppattibhedaṃ sandhāya ‘‘āsāna’’nti bahuvacanaṃ kataṃ, āsāya , anāsāya cāti attho. Tenāha ‘‘āsā ca anāsā cā’’ti.
កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Kathinaatthatādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ២. កថិនអនន្តរបច្ចយាទិ • 2. Kathinaanantarapaccayādi
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā / កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / កថិនភេទវណ្ណនា • Kathinabhedavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / កថិនអត្ថតាទិវណ្ណនា • Kathinaatthatādivaṇṇanā