Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ಕಥಿನಭೇದಂ
Kathinabhedaṃ
ಕಥಿನಅತ್ಥತಾದಿವಣ್ಣನಾ
Kathinaatthatādivaṇṇanā
೪೦೩. ಕಥಿನೇ – ಅಟ್ಠ ಮಾತಿಕಾತಿ ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತಾ ಪಕ್ಕಮನನ್ತಿಕಾದಿಕಾ ಅಟ್ಠ। ಪಲಿಬೋಧಾನಿಸಂಸಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಾ ಏವ।
403. Kathine – aṭṭha mātikāti khandhake vuttā pakkamanantikādikā aṭṭha. Palibodhānisaṃsāpi pubbe vuttā eva.
೪೦೪. ಪಯೋಗಸ್ಸಾತಿ ಚೀವರಧೋವನಾದಿನೋ ಸತ್ತವಿಧಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಯೋ ಉದಕಾಹರಣಾದಿಕೋ ಪಯೋಗೋ ಕಯಿರತಿ, ತಸ್ಸ ಪಯೋಗಸ್ಸ। ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೇನ ಪಚ್ಚಯೋತಿ ಅನಾಗತವಸೇನ ಅನನ್ತರಾ ಹುತ್ವಾ ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಮನನ್ತರಪಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಸುಟ್ಠು ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೇನ, ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯಮೇವ ಆಸನ್ನತರಂ ಕತ್ವಾ ಪುಚ್ಛತಿ। ನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಸ್ಸ ಪಯೋಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಯಂ ಆಧಾರಭಾವಂ ಉಪಗತಾ ವಿಯ ಹುತ್ವಾ ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಪನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಉಪೇತೇನ ನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯೇನ; ನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯಮೇವ ಉಪಗತತರಂ ಕತ್ವಾ ಪುಚ್ಛತಿ। ಪುರೇಜಾತಪಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಪಠಮಂ ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯಭಾವಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಪಚ್ಛಾಜಾತಪಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಪಚ್ಛಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯಭಾವಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಸಹಜಾತಪಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಅಪುಬ್ಬಂ ಅಚರಿಮಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಾನಂ ಪಚ್ಚಯಭಾವಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸಾತಿ ಧೋವನಾದಿನೋ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸ। ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರಸ್ಸಾತಿ ಪುರಾಣಸಙ್ಘಾಟಿಆದೀನಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಣಸ್ಸ। ಅಧಿಟ್ಠಾನಸ್ಸಾತಿ ಕಥಿನಚೀವರಾಧಿಟ್ಠಾನಸ್ಸ। ಅತ್ಥಾರಸ್ಸಾತಿ ಕಥಿನತ್ಥಾರಸ್ಸ। ಮಾತಿಕಾನಞ್ಚ ಪಲಿಬೋಧಾನಞ್ಚಾತಿ ಅಟ್ಠನ್ನಂ ಮಾತಿಕಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಞ್ಚ ಪಲಿಬೋಧಾನಂ। ವತ್ಥುಸ್ಸಾತಿ ಸಙ್ಘಾಟಿಆದಿನೋ ಕಥಿನವತ್ಥುಸ್ಸ; ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ।
404.Payogassāti cīvaradhovanādino sattavidhassa pubbakaraṇassatthāya yo udakāharaṇādiko payogo kayirati, tassa payogassa. Katame dhammā anantarapaccayena paccayoti anāgatavasena anantarā hutvā katame dhammā paccayā hontīti attho. Samanantarapaccayenāti suṭṭhu anantarapaccayena, anantarapaccayameva āsannataraṃ katvā pucchati. Nissayapaccayenāti uppajjamānassa payogassa nissayaṃ ādhārabhāvaṃ upagatā viya hutvā katame dhammā paccayā hontīti attho. Upanissayapaccayenāti upetena nissayapaccayena; nissayapaccayameva upagatataraṃ katvā pucchati. Purejātapaccayenāti iminā paṭhamaṃ uppannassa paccayabhāvaṃ pucchati. Pacchājātapaccayenāti iminā pacchā uppajjanakassa paccayabhāvaṃ pucchati. Sahajātapaccayenāti iminā apubbaṃ acarimaṃ uppajjamānānaṃ paccayabhāvaṃ pucchati. Pubbakaraṇassāti dhovanādino pubbakaraṇassa. Paccuddhārassāti purāṇasaṅghāṭiādīnaṃ paccuddharaṇassa. Adhiṭṭhānassāti kathinacīvarādhiṭṭhānassa. Atthārassāti kathinatthārassa. Mātikānañca palibodhānañcāti aṭṭhannaṃ mātikānaṃ dvinnañca palibodhānaṃ. Vatthussāti saṅghāṭiādino kathinavatthussa; sesaṃ vuttanayameva.
ಏವಂ ಯಞ್ಚ ಲಬ್ಭತಿ ಯಞ್ಚ ನ ಲಬ್ಭತಿ, ಸಬ್ಬಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಯಂ ಯಸ್ಸ ಲಬ್ಭತಿ, ತದೇವ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪುಬ್ಬಕರಣಂ ಪಯೋಗಸ್ಸಾತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಯಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಪಯೋಗಸ್ಸ ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ’’ತಿಆದಿ, ತತ್ಥ ವುಚ್ಚತೇ, ಪುಬ್ಬಕರಣಂ ಪಯೋಗಸ್ಸ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೇನ ಪಚ್ಚಯೋ, ಸಮನನ್ತರನಿಸ್ಸಯಉಪನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯೇನ ಪಚ್ಚಯೋ। ಪಯೋಗಸ್ಸ ಹಿ ಸತ್ತವಿಧಮ್ಪಿ ಪುಬ್ಬಕರಣಂ ಯಸ್ಮಾ ತೇನ ಪಯೋಗೇನ ನಿಪ್ಫಾದೇತಬ್ಬಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಸೋ ಪಯೋಗೋ ಕಯಿರತಿ, ತಸ್ಮಾ ಇಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಪಚ್ಚಯೇಹಿ ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಪುರೇಜಾತಪಚ್ಚಯೇ ಪನೇಸ ಉದ್ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೇಸು ಏಕಧಮ್ಮಮ್ಪಿ ನ ಲಭತಿ, ಅಞ್ಞದತ್ಥು ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸ ಸಯಂ ಪುರೇಜಾತಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ, ಪಯೋಗೇ ಸತಿ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸ ನಿಪ್ಫಜ್ಜನತೋ । ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಪಯೋಗೋ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸ ಪುರೇಜಾತಪಚ್ಚಯೇನ ಪಚ್ಚಯೋ’’ತಿ। ಪಚ್ಛಾಜಾತಪಚ್ಚಯಂ ಪನ ಲಭತಿ, ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಪುಬ್ಬಕರಣಂ ಪಯೋಗಸ್ಸ ಪಚ್ಛಾಜಾತಪಚ್ಚಯೇನ ಪಚ್ಚಯೋ’’ತಿ। ಪಚ್ಛಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕಸ್ಸ ಹಿ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸ ಅತ್ಥಾಯ ಸೋ ಪಯೋಗೋ ಕಯಿರತಿ। ಸಹಜಾತಪಚ್ಚಯಂ ಪನ ಮಾತಿಕಾಪಲಿಬೋಧಾನಿಸಂಸಸಙ್ಖಾತೇ ಪನ್ನರಸ ಧಮ್ಮೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞೋ ಪಯೋಗಾದೀಸು ಏಕೋಪಿ ಧಮ್ಮೋ ನ ಲಭತಿ, ತೇ ಏವ ಹಿ ಪನ್ನರಸ ಧಮ್ಮಾ ಸಹ ಕಥಿನತ್ಥಾರೇನ ಏಕತೋ ನಿಪ್ಫಜ್ಜನ್ತೀತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಹಜಾತಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಪನ್ನರಸ ಧಮ್ಮಾ ಸಹಜಾತಪಚ್ಚಯೇನ ಪಚ್ಚಯೋ’’ತಿ। ಏತೇನುಪಾಯೇನ ಸಬ್ಬಪದವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾನಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ।
Evaṃ yañca labbhati yañca na labbhati, sabbaṃ pucchitvā idāni yaṃ yassa labbhati, tadeva dassento pubbakaraṇaṃ payogassātiādinā nayena vissajjanamāha. Tassattho – yaṃ vuttaṃ ‘‘payogassa katame dhammā’’tiādi, tattha vuccate, pubbakaraṇaṃ payogassa anantarapaccayena paccayo, samanantaranissayaupanissayapaccayena paccayo. Payogassa hi sattavidhampi pubbakaraṇaṃ yasmā tena payogena nipphādetabbassa pubbakaraṇassatthāya so payogo kayirati, tasmā imehi catūhi paccayehi paccayo hoti. Purejātapaccaye panesa uddiṭṭhadhammesu ekadhammampi na labhati, aññadatthu pubbakaraṇassa sayaṃ purejātapaccayo hoti, payoge sati pubbakaraṇassa nipphajjanato . Tena vuttaṃ – ‘‘payogo pubbakaraṇassa purejātapaccayena paccayo’’ti. Pacchājātapaccayaṃ pana labhati, tena vuttaṃ – ‘‘pubbakaraṇaṃ payogassa pacchājātapaccayena paccayo’’ti. Pacchā uppajjanakassa hi pubbakaraṇassa atthāya so payogo kayirati. Sahajātapaccayaṃ pana mātikāpalibodhānisaṃsasaṅkhāte pannarasa dhamme ṭhapetvā añño payogādīsu ekopi dhammo na labhati, te eva hi pannarasa dhammā saha kathinatthārena ekato nipphajjantīti aññamaññaṃ sahajātapaccayā honti. Tena vuttaṃ – ‘‘pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo’’ti. Etenupāyena sabbapadavissajjanāni veditabbāni.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi
೧. ಕಥಿನಅತ್ಥತಾದಿ • 1. Kathinaatthatādi
೨. ಕಥಿನಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯಾದಿ • 2. Kathinaanantarapaccayādi
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಕಥಿನಭೇದವಣ್ಣನಾ • Kathinabhedavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಕಥಿನಅತ್ಥತಾದಿವಣ್ಣನಾ • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಕಥಿನಅತ್ಥತಾದಿವಣ್ಣನಾ • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಕಥಿನಅತ್ಥತಾದಿವಣ್ಣನಾ • Kathinaatthatādivaṇṇanā