Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ཀཐིནབྷེདཾ
Kathinabhedaṃ
ཀཐིནཨཏྠཏཱདིཝཎྞནཱ
Kathinaatthatādivaṇṇanā
༤༠༣. ཀཐིནེ ཁནྡྷཀེཏི ཀཐིནཀྑནྡྷཀེ། པུབྦེཏི ཀཐིནཀྑནྡྷཀེ།
403.Kathinekhandhaketi kathinakkhandhake. Pubbeti kathinakkhandhake.
༤༠༤. པཡོགསྶཱཏི ཨེཏྠ པཡོགོ ནཱམ ཀོཏི ཨཱཧ ‘‘ཙཱིཝརདྷོཝནཱདིནོ’’ཏིཨཱདི། ཨེཏྠ ཨཱདིསདྡེན ཝིཙཱརཎཚེདནབདྡྷནསིབྦནརཛནཀཔྤབིནྡུཨཱདིཡནཱནི ཚ པུབྦཀརཎཱནི སངྒཎྷཱཏི། ཨུདཀཱཧརཎཱདིཀོ ཡོ པཡོགོ ཀརཱིཡཏཱིཏི ཡོཛནཱ། ཨནནྟརོ ནཱམ ཨཏཱིཏཱནནྟརཨནཱགཏཱནནྟརཝསེན དུཝིདྷོ, ཨིདྷ ཨནཱགཏཱནནྟརོཡེཝ ཨདྷིཔྤེཏོཏི ཨཱཧ ‘‘ཨནཱགཏཝསེནཱ’’ཏི། ཨུདཀཱཧརཎཱདིཔཡོགེ ཧི ཨུཔྤནྣེ པཙྪཱ དྷོཝནཱདིཔུབྦཀརཎསྶ ཨུཔྤཏྟིཏོ ཏཔྤཡོགསྶ ཨནཱགཏཝསེནེཝ པཙྩཡོ། སམནནྟརཔཙྩཡེནཱཏི ཨེཏྠ སཾསདྡོ སུཊྛུཨཏྠོཏི ཨཱཧ ‘‘སུཊྛུ ཨནནྟརཔཙྩཡེནཱ’’ཏི། ‘‘ཨཱསནྣཏར’’ནྟི ཨིམིནཱ སུཊྛུབྷཱཝཾ དསྶེཏི། ‘‘པཡོགསྶཱ’’ཏི པདཾ ‘‘ཨཱདྷཱརབྷཱཝ’’ནྟི པདེ སཱམཱི, ‘‘པཙྩཡཱ ཧོནྟཱི’’ཏི པདེ སམྤདཱནཾ། ‘‘ནིསྶཡ’’ནྟི པདཾ ‘‘ཨཱདྷཱརབྷཱཝ’’ནྟི པདེན སཾཝཎྞེཏི། ‘‘ཨུཔེཏེནཱ’’ཏི ཨིམིནཱ ཨུཔསདྡསྶ ཨུཔགམནཏྠཾ དསྶེཏི, བལཝཏྠཾ པཊིཀྑིཔཏི། པཋམནྟི པཡོགཏོ, པཡོགསྶ ཝཱ ཏཱཝ། ཨིམིནཱ པུརེཛཱཏཔཙྩཡེནཱཏི ཨེཏྠ པུརེསདྡོ པཋམཏྠོཏི དསྶེཏི། པཙྪཱཏི པཡོགཏོ, པཡོགསྶ ཝཱ པརཾ། ཨཔུབྦཾ ཨཙརིམནྟི ཨེཀཔཧཱརེན། ཨིམིནཱ སཧཛཱཏསདྡསྶ ཨཏྠཾ དསྶེཏི།
404.Payogassāti ettha payogo nāma koti āha ‘‘cīvaradhovanādino’’tiādi. Ettha ādisaddena vicāraṇachedanabaddhanasibbanarajanakappabinduādiyanāni cha pubbakaraṇāni saṅgaṇhāti. Udakāharaṇādiko yo payogo karīyatīti yojanā. Anantaro nāma atītānantaraanāgatānantaravasena duvidho, idha anāgatānantaroyeva adhippetoti āha ‘‘anāgatavasenā’’ti. Udakāharaṇādipayoge hi uppanne pacchā dhovanādipubbakaraṇassa uppattito tappayogassa anāgatavaseneva paccayo. Samanantarapaccayenāti ettha saṃsaddo suṭṭhuatthoti āha ‘‘suṭṭhu anantarapaccayenā’’ti. ‘‘Āsannatara’’nti iminā suṭṭhubhāvaṃ dasseti. ‘‘Payogassā’’ti padaṃ ‘‘ādhārabhāva’’nti pade sāmī, ‘‘paccayā hontī’’ti pade sampadānaṃ. ‘‘Nissaya’’nti padaṃ ‘‘ādhārabhāva’’nti padena saṃvaṇṇeti. ‘‘Upetenā’’ti iminā upasaddassa upagamanatthaṃ dasseti, balavatthaṃ paṭikkhipati. Paṭhamanti payogato, payogassa vā tāva. Iminā purejātapaccayenāti ettha puresaddo paṭhamatthoti dasseti. Pacchāti payogato, payogassa vā paraṃ. Apubbaṃ acarimanti ekapahārena. Iminā sahajātasaddassa atthaṃ dasseti.
ཨེཝཾ པུཙྪིཏྭཱཏི སམྦནྡྷོ། ཡནྟི དྷམྨཛཱཏཾ། ཨིདཱནི ཨཱཧཱཏི སམྦནྡྷོ། ཡསྶཱཏི པཡོགཱདིཀསྶ། ཏདེཝཱཏི དྷམྨཛཱཏམེཝ། ཏསྶཱཏི ‘‘པུབྦཀརཎཾ པཡོགསྶཱ’’ཏིཨཱདིཝཙནསྶ ཨཏྠོ ཨེཝཾ ཝེདིཏབྦོཏི ཡོཛནཱ། ‘‘པཡོགསྶ ཀཏམེ དྷམྨཱ’’ཏིཨཱདི ཡཾ ཝཙནཾ ཝུཏྟཾ, ཏཏྠ ཝིསྶཛྫནཾ མཡཱ ཝུཙྩཏེཏི ཡོཛནཱ། ཨིམིནཱ པཱལི༹ཡཾ ཨཛ྄ཛྷཱཧརིཏྭཱ ཡོཛེཏབྦབྷཱཝཾ དསྶེཏི། ཙཏཱུཧི པཙྩཡེཧི པཙྩཡཱཀཱརཾ ཝིཏྠཱརེནྟོ ཨཱཧ ‘‘པཡོགསྶ ཧཱི’’ཏིཨཱདི། པཡོགསྶ པུབྦཀརཎཾ པཙྩཡོ ཧོཏཱིཏི སམྦནྡྷོ། ཨུདྡིཊྛདྷམྨེསཱུཏི ‘‘ཨནནྟརཔཙྩཡེན པཙྩཡོ’’ཏིཨཱདིནཱ ཨུདྡིཊྛེསུ དྷམྨེསུ པུརེཛཱཏཔཙྩཡོ པནེསཱཏི སམྦནྡྷོ། ཨཐ ཝཱ ཨུདྡིཊྛདྷམྨེསཱུཏི པུབྦཀརཎཝསེན ཨུདྡིཊྛེསུ དྷོཝནཱདིདྷམྨེསུ ཨེཀདྷམྨམྤཱིཏི སམྦནྡྷོ། ན ལབྷཏཱིཏི ཨུདཀཱཧརཎཱདིཔཡོགསྶ པུབྦེ ན ལབྷཏི། ཨཡནྟི ཨུདཀཱཧརཎཱདིཔཡོགོ། པཙྪཱཛཱཏཔཙྩཡཾ པན ལབྷཏཱིཏི ཨུདཀཱཧརཎཱདིཔཡོགོ པཙྪཱཛཱཏཔཙྩཡཾ ལབྷཏི། ཀསྨཱ ལབྷཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘པཙྪཱ ཨུཔྤཛྫནཀསྶ ཧཱི’’ཏིཨཱདི། པཙྪཱཏི པཡོགསྶ, པཡོགཏོ ཝཱ པརཾ། ཧི ཡསྨཱ ཀཡིརཏི, ཏསྨཱ ལབྷཏཱིཏི ཡོཛནཱ། སཧཛཱཏཔཙྩཡཾ པན ན ལབྷཏཱིཏི སམྦནྡྷོ། མཱཏིཀཱཔལིབོདྷཱནིསཾསསངྑཱཏེཏི ཨཊྛམཱཏིཀཱདྭེཔལིབོདྷཔཉྩཱནིསཾསསངྑཱཏེ། ཨཉྙོཏི པནྣརསཧི དྷམྨེཧི ཨཉྙོ། པཡོགཱདཱིསཱུཏིཨཱདིསདྡེན པུབྦཀརཎཔཙྩུདྡྷཱརཨདྷིཊྛཱནཱནི སངྒཎྷཱཏི། ཨེཏེནུཔཱཡེནཱཏི ཨེཏེན ཡཐཱཝུཏྟཨུཔཱཡེན།
Evaṃ pucchitvāti sambandho. Yanti dhammajātaṃ. Idāni āhāti sambandho. Yassāti payogādikassa. Tadevāti dhammajātameva. Tassāti ‘‘pubbakaraṇaṃ payogassā’’tiādivacanassa attho evaṃ veditabboti yojanā. ‘‘Payogassa katame dhammā’’tiādi yaṃ vacanaṃ vuttaṃ, tattha vissajjanaṃ mayā vuccateti yojanā. Iminā pāḷiyaṃ ajjhāharitvā yojetabbabhāvaṃ dasseti. Catūhi paccayehi paccayākāraṃ vitthārento āha ‘‘payogassa hī’’tiādi. Payogassa pubbakaraṇaṃ paccayo hotīti sambandho. Uddiṭṭhadhammesūti ‘‘anantarapaccayena paccayo’’tiādinā uddiṭṭhesu dhammesu purejātapaccayo panesāti sambandho. Atha vā uddiṭṭhadhammesūti pubbakaraṇavasena uddiṭṭhesu dhovanādidhammesu ekadhammampīti sambandho. Na labhatīti udakāharaṇādipayogassa pubbe na labhati. Ayanti udakāharaṇādipayogo. Pacchājātapaccayaṃ pana labhatīti udakāharaṇādipayogo pacchājātapaccayaṃ labhati. Kasmā labhatīti āha ‘‘pacchā uppajjanakassa hī’’tiādi. Pacchāti payogassa, payogato vā paraṃ. Hi yasmā kayirati, tasmā labhatīti yojanā. Sahajātapaccayaṃ pana na labhatīti sambandho. Mātikāpalibodhānisaṃsasaṅkhāteti aṭṭhamātikādvepalibodhapañcānisaṃsasaṅkhāte. Aññoti pannarasahi dhammehi añño. Payogādīsūtiādisaddena pubbakaraṇapaccuddhāraadhiṭṭhānāni saṅgaṇhāti. Etenupāyenāti etena yathāvuttaupāyena.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / པརིཝཱརཔཱལི༹ • Parivārapāḷi
༡. ཀཐིནཨཏྠཏཱདི • 1. Kathinaatthatādi
༢. ཀཐིནཨནནྟརཔཙྩཡཱདི • 2. Kathinaanantarapaccayādi
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / པརིཝཱར-ཨཊྛཀཐཱ • Parivāra-aṭṭhakathā / ཀཐིནཨཏྠཏཱདིཝཎྞནཱ • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ཀཐིནབྷེདཝཎྞནཱ • Kathinabhedavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ཀཐིནཨཏྠཏཱདིཝཎྞནཱ • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ཀཐིནཨཏྠཏཱདིཝཎྞནཱ • Kathinaatthatādivaṇṇanā