Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਕਥਿਨਭੇਦਂ
Kathinabhedaṃ
ਕਥਿਨਅਤ੍ਥਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
Kathinaatthatādivaṇṇanā
੪੦੪. ਕਥਿਨੇ ਅਨਾਗਤવਸੇਨਾਤਿ ਉਦਕਾਹਰਣਾਦਿਪਯੋਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਚ੍ਛਾ ਧੋવਨਾਦਿਪੁਬ੍ਬਕਰਣਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਤਪ੍ਪਯੋਗਸ੍ਸ ਅਨਾਗਤવਸੇਨੇવ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ। ਪਚ੍ਚਯਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਕਾਰਿਯਭੂਤਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਾ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤਬ੍ਬਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਚ੍ਚਯਾ ਪવਤ੍ਤਾ, ਨ વਿਨਾ ਤੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਸਭਾવਤੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਯੋਗਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਪਯੋਗਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤવਿਧਮ੍ਪਿ ਪੁਬ੍ਬਕਰਣਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਕਾਰਣਮਾਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਪੁਬ੍ਬਕਰਣਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਰਣਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਫਾਦਨਤ੍ਥਾਯ। ਪੁਰੇਜਾਤਪਚ੍ਚਯੇਤਿ ਪੁਰੇਜਾਤਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ વਿਸਯੇ। ਏਸਾਤਿ ਪਯੋਗੋ। ਧੋવਨਾਦਿਧਮ੍ਮੇਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰੇਜਾਤਪਚ੍ਚਯਭੂਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪੁਰੇਜਾਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਕਰਣਸ੍ਸ ਅਭਾવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਲਭਤੀਤਿ ਪਚ੍ਛਾਜਾਤਪਚ੍ਚਯਂ ਪੁਬ੍ਬਕਰਣਂ ਲਭਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਜਾਤਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
404. Kathine anāgatavasenāti udakāharaṇādipayoge uppanne pacchā dhovanādipubbakaraṇassa uppattito tappayogassa anāgatavaseneva anantarapaccayo. Paccayattañcassa kāriyabhūtassa yasmā nipphādetabbataṃ nissāya paccayā pavattā, na vinā tena, tasmā tena pariyāyena vuttaṃ, na sabhāvato sabbattha. Tenāha ‘‘payogassa hī’’tiādi. Tattha payogassa sattavidhampi pubbakaraṇaṃ paccayo hotīti sambandho. Kāraṇamāha ‘‘yasmā’’tiādi. Pubbakaraṇassatthāyāti pubbakaraṇassa nipphādanatthāya. Purejātapaccayeti purejātapaccayassa visaye. Esāti payogo. Dhovanādidhammesu ekampi attano purejātapaccayabhūtaṃ dhammaṃ na labhati, attano uppattito purejātassa pubbakaraṇassa abhāvāti attho. Labhatīti pacchājātapaccayaṃ pubbakaraṇaṃ labhati, pacchājātapaccayo hotīti attho.
ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ੍ਨਰਸ ਧਮ੍ਮਾ ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬਕਰਣਸ੍ਸਾਤਿ વਾ ਪਯੋਗਸ੍ਸਾਤਿ વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਪਰਾਮਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਪਨ੍ਨਰਸ ਧਮ੍ਮਾ ਸਯਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਏવਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਤੇਹਿ ਸਹ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਭਾવਾ। ਏવਂ ਉਪਰਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਮਾਤਿਕਾ ਚ ਪਲਿਬੋਧਾ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸਾਨਿ ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਮਾਤਿਕਾਨਞ੍ਚ ਪਲਿਬੋਧਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ। ਤੇਹਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਅਨਨ੍ਤਰਮੇવ ਮਾਤਿਕਾਦੀਹਿ ਸਹ ਜਾਯਨ੍ਤਿ। ਤੇਨੇવ ‘‘ਪਨ੍ਨਰਸ ਧਮ੍ਮਾ ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਆਸਾਤਿ ਚੀવਰਾਸਾ। વਤ੍ਥੂਤਿ ਆਸਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤਂ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਚੀવਰਂ। ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਹਿ ਦਾਯਕੇਹਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਚੀવਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਚੀવਰਾਸਾ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਾਦਿਭਾવੇਨ વੁਤ੍ਤਾ। ਆਸਾਨਞ੍ਚ ਅਨਾਸਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਲਬ੍ਭਮਾਨਕਚੀવਰੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਚੀવਰਾਸਾਨਞ੍ਚੇવ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨੇ ਚੀવਰੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਅਨਾਸਾਨਞ੍ਚ, ਆਸਾਨਂ, ਤਬ੍ਬਿਗਮਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਖਣੇ ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਭੇਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਆਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਬਹੁવਚਨਂ ਕਤਂ, ਆਸਾਯ , ਅਨਾਸਾਯ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਸਾ ਚ ਅਨਾਸਾ ਚਾ’’ਤਿ।
Pāḷiyaṃ pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayoti ettha pubbakaraṇassāti vā payogassāti vā aññassa kassaci paccayuppannassa aparāmaṭṭhattā pannarasa dhammā sayaṃ aññamaññasahajātapaccayena paccayoti evamattho gahetabbo, tehi saha uppajjanakassa aññassa abhāvā. Evaṃ upari sabbattha. Tenāha ‘‘sahajātapaccayaṃ panā’’tiādi. Mātikā ca palibodhā cāti ettha ca-saddena pañcānisaṃsāni gahitānīti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ mātikānañca palibodhānañcāti etthāpi. Tehipi attho anantarameva mātikādīhi saha jāyanti. Teneva ‘‘pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo’’ti vuttā. Āsāti cīvarāsā. Vatthūti āsāya nimittabhūtaṃ anuppannacīvaraṃ. ‘‘Dassāma karissāmā’’ti hi dāyakehi paṭiññātacīvaraṃ nissāya anantaraṃ uppajjamānā cīvarāsā anantarapaccayādibhāvena vuttā. Āsānañca anāsānañcāti labbhamānakacīvare uppajjanakacīvarāsānañceva alabbhamāne cīvare uppajjanakaanāsānañca, āsānaṃ, tabbigamānañcāti attho. Khaṇe khaṇe uppattibhedaṃ sandhāya ‘‘āsāna’’nti bahuvacanaṃ kataṃ, āsāya , anāsāya cāti attho. Tenāha ‘‘āsā ca anāsā cā’’ti.
ਕਥਿਨਅਤ੍ਥਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Kathinaatthatādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੨. ਕਥਿਨਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਾਦਿ • 2. Kathinaanantarapaccayādi
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਕਥਿਨਅਤ੍ਥਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਕਥਿਨਭੇਦવਣ੍ਣਨਾ • Kathinabhedavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਕਥਿਨਅਤ੍ਥਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Kathinaatthatādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਕਥਿਨਅਤ੍ਥਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Kathinaatthatādivaṇṇanā